امروز درباره تغذیه مدرسه بچه ها و همچنین طرز تهیه و بسته بندی انواع تغذیه مناسب برای مدرسه بچه ها صحبت میکنیم. بچه ها هرروز حداقل پنج ساعت را در مدرسه می گذرانند، آنها تعلیم میبینند، بازیگوشی میکنند و هم از لحاظ جسمی و هم مغزی احتیاج بـه تغذیه کامل دارند. در ادامه بیشتر درباره این موضوع صحبت میکنیم با مـا همراه باشید.
بعد از گذشتن تابستان گرم با روزهایی طولانی، نوبت هوای خنک، روزهای کوتاه و برگ هـای زرد پاییز رسید فصلی کـه برای همه ی مـا مساوی اسـت با شروع درس و مدرسه؛ چـه دانش آموزی درخانه داشته باشیم و چـه نداشته باشیم، اگر شـما هم در جمع خانوادِتان دانش آموزی دارید کـه اینروزها آماده می شود برای رفتن بـه مدرسه و بیشتر وقتش را باید بـه درس خواندن اختصاص دهد این مطلب را از دست ندهید.
بـه اعتقاد درمانگران طب سنتی خانوادِه ها با شروع فصل درس و مدرسه باید توجه بیشتری بـه تغذیه دانشآموزان داشته باشند و چـه بهتر کـه انتخاب خوراکی ها و موادغذایی رابا توجه بـه مزاج و عادت هـای غذایی آنها در خانواده در نظر بگیرند و علاوه بر سه وعده غذایی برای آنها دو میان وعده از خوراکی ها و مواد طبیعی مغذی در نظر بگیرند تا بتوانند مواد لازم و مفید برای تمرکز و درس خواندن دانش آموزان را فراهم کنند.
در طول نه ماه مدرسه تغذیۀ کودک باید از همیشه مغذی ومفید تر باشد چرا کـه دراین دوره کودک چـه از لحاظ جسمی وچه از لحاظ فکری فعالیت بیشتر را نسبت بـه دیگر اوقات دارد.یکی از این تغییرات افزایش کار خانم هـای خانه و مادران دانش آموزان اسـت مادرانی کـه حالا هرروز باید بـه فکر تغذیه فرزندشان باشند میان وعده ای کـه هم باید سالم باشد و خوشمزه وهم کودک با میل و اشتها آنرا بخورد و سیر شود.
صبحانه را جدی بگیرید
طبق معمول بچه هایي کـه عادت ندارند صبح زود از خواب بیدار شوند، آسان صبحانه نمیخورند و این مشکل میان کودکان پیش دبستانی و سالهـای اول دبستان بیشتر مشاهده می شود. این بچه ها تا سال قبل، هر وقت میخواستند از خواب بیدار میشدند و صبحانه شان را میخوردند.
بنابر این کاملا طبیعی اسـت کـه صبح زود، میل نداشته باشند و چیزی نخورند. اما همانطور کـه همه ی میدانیم، صبحانه وعده ای اسـت کـه بـه هیچ عنوان ودر هیچ شرایطی نباید حذف شود. پس مهم اسـت کـه والدین بـه شیوه ای مناسب، کودک را تشویق بـه مصرف صبحانه کنند.
برای صبحانه بالنگ را فراموش نکنید
برخی خوراکی هـای طبیعی درکنار عسل، تخم مرغ، شیر و پنیر تازه می تواند توانمندی مغز و کارایی آنرا در دوران مدرسه افزایش دهد. مربای بالنگ کـه از گوشت میوه بالنگ یا اترج تهیه میشود یکی از بهترین خوراکی هـای طبیعی اسـت کـه میتواند توانایی مغز دانشآموزان را افزایش دهد.
مصرف مربای بالنگ علاوه بر افزایش کارایی مغز میتواند بدن دانش آموزان راکه گهگاه بدون بازرسی والدین سراغ خوراکی هـای ناسالم می روند و دستگاه گوارش آنها را در برابر میکروب هـای گوارشی و مسمومیت هـای احتمالی تقویت کند.ضمن آنکه مربای بالنگ بهترین ومفیدترین خوراکی طبیعی برای از بین بردن علائم گلودرد و سرماخوردگی درفصل پاییز اسـت کـه احتمال ابتلا بـه سرماخوردگی درمیان دانش آموزان بیشتر از دیگر روزهای سال اسـت.
بهترین میان وعده ها در بوفه مامان
مدرسه برای خیلی از بچه ها فرصت خوبی اسـت تا هر چقدر دوست دارند چیپس و پفک بخورند و میوه ها و سبزیجات کمتری مصرف کنند. خانواده این بچه ها هم طبق معمول حوصله تهیه میان وعده هـای خوشمزه و مقوی را ندارند و ترجیح میدهند فقط مقداری پول برای تهیه خوراکی دراختیار کودک بگذارند یا اینکـه خودشان این مواد را برایش تهیه میکنند.
تعداد میان وعده ها بـه تعداد زنگ هـای تفریح و ساعاتی بستگی دارد کـه کودک بیرون از خانه اسـت. مثلاً اگر برای شام غذاهایی مانند کوکو یا کتلت درست کردید، میتوانید مقداری ازآن را کنار بگذارید و برای فردا صبح، بـه شکل ساندویچ همراه با گوجه فرنگی،کاهو و… بـه کودک بدهید تا علاوه بر لذت بردن از طعم آن سبزیجات بیشتری هم مصرف کند.
چاشت درمانی
دانشآموزی کـه در فاصله وعده هـای غذایی چاشت میخورد صفرای کافی در بدنش تولید می شود. این صفرا وارد رودهها و سیستم گوارشی او میشود و بـه این ترتیب دیواره رودهها شست و شو داده می شود و سنگینی غذاها و خوراکی هایي کـه دانشآموز در وعده هـای غذایی قبلی مصرف کرده، کمتر میشود. بـه این ترتیب بدن او آمادگی بیشتری برای خوردن وعده غذای اصلی پیدا می کند.
میوه هـای تازه، نان، پنیر، یکی دو شماره مغز گردو و خشکبار مانند نخودچی، کشمش، برنجک، گندم، عدس برشته، توت خشک و برگه انواع میوه ها کـه بـه صورت طبیعی تهیه شده بهترین چاشت از دیدگاه درمانگران طب سنتی برای درمان بد غذایی دانش آموزان در ایام مدرسه اسـت.بهتر اسـت میان وعده ها را در ظرفی مناسب سن و سال کودک بگذارید و هرروز هم بعد از برگشتن از مدرسه، ظرف را بشوئید و خشک کنید تا برای فردا آماده شود.
نوشیدنی هـای مناسب
بچه هـای دبستانی و پیش دبستانی طبق معمول قدشان بـه اسانی بـه شیرهای آب مدرسه نمیرسد و بهمین دلیل ممکن اسـت دهان شان بـه شیر آب بخورد و احتمال بروز بیماری ها افزایش یابد. همچنین اگر امکانش را داشته باشید و مدرسه نیز مشکلی دراین زمینه نداشته باشد، خوب اسـت روزهایی در هفته بجای آب، برایش شیر بسته بندی کوچکی بگذارید تا از خواص شیر هم استفاده کند.
چای انرژی زا دم کنید
نوشیدن چای هـای گیاهی مانند دمنوش بهارنارنج، اسطوخودوس، سنبل الطیب و بادرنجبویه رابه برنامه روزانه فرزندتان بگنجانید. نوشیدن این چایهـای گیاهی موجب تقویت حافظه می شود و توانایی مغز را برای یادگیری و ذخیره اطلاعات بیشتر میکند، بـه گونه ای کـه فرد در مدت زمان کوتاه تری می تواند داده هـای بیشتری را در ذهن خود ثبت کند.
عصرانه بخورید تا بهتر درس بخوانید
طبق معمول بچه ها عصر هم گرسنه میشوند و دوست دارند عصرانه بخورند. مادر ها هم باید عصرانه ای ساده، خوشمزه و مقوی برای شان آماده کنند تا پس از چند ساعت درس خواندن، چیزی خورده و دوباره با انرژی بیشتر آماده درس و انجام تکالیف شوند. برای عصرانه میتوانید کیک ساده ای بپزید و همراه با شیر بـه اتاق کودک ببرید یا اینکـه چند شماره میوه رابه شکل زیبایی تزئین کنید و بـه او بدهید.
راهکاری بسیار موثر کـه نه تنها بـه افزایش تمرکز و التیام عملکرد مغز و تحریک حافظه کمک می کند بلکه دستگاه تنفسی بـهویژه ریه ها را هم پاکسازی و آماده مقابله با برخی ویروسها مثل ویروس سرماخوردگی میکند و این روش استنشاق بخور برگ هـای گیاه اکالیپتوس اسـت کـه میتواند بـه التیام عملکرد و اکسیژن رسانی بـه سلولهـای مغزی کمک کند ودر عین حال تمرکز فرد را بالا ببرد و توان یادگیری را در او چند برابر کند.
اگر اين جذابيت در خوراكيها را نتوانيد ايجاد كنيد، طبيعی اسـت كه بچهها سراغ خوراكی هـای خوش رنگ و لعاب كارخانه ای ميروند و خرده ای هم بر آنها نيست. با صرف كمي زمان و مطالعه بيشتر، ميتوانيد بچهها رابه سمت دستپخت خودتان متمايل كنيد و ذره ذره، آنها را از خوراكي ها نگهدارنده جدا كنيد.
پنير، گردو و…
يكي از تركيبات ساده اما دوست داشتني ساندويچ ها و لقمه هـای همراه دوران مدرسه همين پنير و گردو اسـت. اما خب مگر چندبار در هفته ميتوانيد پنير را روي نان بماليد و گردو روي آن بگذاريد و بعد هم نان را از قسمت كناري لوله كنيد تا شكل ساندويچ هـای هميشگي دوران كودكي خودمان شوند؟ خود شـما از تكرار اين روند آماده سازي خسته خواهيد شد.
چـه برسد بـه بچه ای كه قرار باشد هرروز آنرا بخورد. بـه روش هـای جديد فكر كنيد. كدام وسايل گوشه آشپزخانه شـما قراردارند و ماه بـه ماه سراغ آنها نميرويد؟ ساندويچ ساز از همين دسته وسايل آشپزخانه اسـت. ميتوانيد از همان روش مشهور خودش استفاده كنيد و با استفاده از نانهـای مربعي مخصوص، اين بار ساندوچ هـای پنير و گردو رابه اين روش با شكلی جديد آماده كنيد.
راه ميان بُر
اگر بخواهيم واقع بينانه نگاه كنيم، تهيه نان تست، هم مقرون بـه صرفه نيست و هم هميشه نميتوان بـه آن دسترسي داشت. يک راه ميانبر در اينجا وجوددارد، شـما ميتوانيد از نان هاي لواش استفاده كنيد. 4 قسمت از نان را مقداری بزرگتر از ابعاد صفحه ساندويچ ساز برش بزنيد تا زماني كه درها روي هم قرار ميگيرند.
نان ها روي هم پرس شوند و موادي كه روي نان قرار داده ايد بيرون نريزند. دو قسمت را در كف وسيله قرار دهيد و مواد مياني را روي آن بريزيد. حالا دو تكه نان باقيمانده را روي پنير و گردو قرار دهيد ودر ساندويچساز را ببنديد. دقت كنيد كه زمان كمتري نسبت بـه زمان آمادهسازي نانهـای تست لازم داريد.
پيشنهاد
ميتوانيد بـه طعم خود پنير تنوع بدهيد و از انواع مختلف آن استفاده كنيد. پنيرهـای لاكتيكي، تبريزي و… ساندويچ امروز رابا ساندويچ ديروزي فرزندتان متفاوت ميكنند. مواد كناري پنير را هم ميتوانيد گستردهتر كنيد. ميتوانيد از خيار، گوجه، سبزيهـای تازه، مغزهايي مانند فندق و دانههايي مانند كنجد و سياهدانه استفاده كنيد. هر كدام از اينها بـه تنهايي مقدار زيادي از بار تنوع بخشيدن رابه دوش ميكشند.
ساندويچ ماكاروني
كمتر بچهای اسـت كه اسم ماكاروني بيايد و بـه آن نه بگويد. همين ماكاروني را ميتوانيد بـه شكل ساندويچ دربياوريد ودر كنار خيارشور و گوجهفرنگي، همراه فرزندان خود كنيد. فقط توجه كنيد كه مقدار روغني كه براي اين نوع ماكاروني استفاده ميكنيد كمتر باشد تا نان ساندويچي شـما را مرطوب و بعد از گذشت زمان از هم متلاشي نكند.
همراه شيرين
اگر فرزند شـما بـه صبحانههـای شيرين مانند عسل و مربا و شكلات علاقه مند اسـت ميتوانيد از انواع اين خوراكيها بـه مرور زمان استفاده كنيد. اگر براي آمادهسازي آنها نگران هستيد كه حين مصرف، دستها و لباسهـای فرزندتان نوچ و چسبنده شود، ميتوانيد از نايلون هـای ويژه ساندويچ استفاده كنيد. نانهـای باگت كوچك و تكنفره هم انتخاب خوبي براي ساندويچ مدرسه بچه ها هستند.
كوكوهاي دوست داشتني
حتماً يک روز در هفته رابه تهيه انواع كوكوها براي تغذيه بچهها اختصاص دهيد. وجود تخم مرغ در كوكوها، يكي از مهم ترين دلايل انتخاب اين غذا براي بچههاست. كوكوهايي مانند كوكوسبزي، سيب زميني، بادمجان وكتلت، زماني كه با گوجه فرنگي و خيار شور همراه شوند، هم خوشمزه هستند و هم اينكه تنوعي در خوراكي بچهها بـهحساب ميآيند و زنگهـای تفريح خوشمزهای را حتماً بـه وجود خواهند آورد.
غذاهاي دوست نداشتني
اگر بچه بدغذايي داريد كه اين عادت را از يكسالگي تا حالا دنبال خود يدك ميكشد، پيشنهاد ميدهيم روش جديدي مانند انچه دراين قسمت خواهيم گفت در مورد غذايي كه نميخورد اعمال كنيد. ماهي يكي از همين مواد خوراكي اسـت كه بچهها آنرا كمتر مصرف ميكنند.
تكههايي از ماهي بدون استخوان را جدا كنيد. همراه مقداري تخممرغ، ادويه، شويدخشک و پودرسوخاري مخلوط كنيد و قاشق قاشق در روغن بريزيد تا سرخ شود. حالا ميتوانيد با كنار هم گذاشتن چند شماره از اين ماهيهـای فرآوري شده، ساندويچهـای كوچكي براي زنگتفريح بچهها آماده كنيد.
ظرف رنگي ميوهها
از ميوهها و سبزيجات رنگي و خوشمزه پاييزي غافل نشويد. اگر بچههـای شـما اهل صبحانه خوردن در خانه هستند ميتوانيد بيشترين سهم خوراكي روزانه آنها رابه ميوهها و سبزيجات اختصاص بدهيد. بهتر اسـت ميوهها را براي بچهها پوست بكنيد و خرد كنيد.
تا خوردن آنها در زمان كوتاه زنگتفريح آسانتر و شيرينتر باشد؛ ميوههايي مثل سيب و پرتقال و نارنگي و يا انار دانه شده و سبزيجاتي چون هويج و كلمبروكلي و ساقههـای ترد و جوان كرفس ميتواند خوراكي ويژهای براي زنگهـای تفريح بـهحساب آيد.
شيرينی هـای مامان پز
از كيک هـای خانگي دستپخت خودتان غافل نشويد. شـما ميتوانيد بـه راحتي كيک هـای ساده ای را تهيه كنيد و كنار غذاها و ساندويچ هايي كه در كيف بچهها قرار ميدهيد بگذاريد و آنها را از رفتن بـه سمت بوفه مدرسه بينياز كنيد. لازم نيست خيلي كار را سخت كنيد، ميتوانيد كيکهاي اسفنجي را روي گاز و با شعله پخش كن درست كنيد تا قسمتي از سختي مسير را براي خودتان آسان كرده باشيد.
ظرف مناسب براي مدرسه
اگر هنوز براي ظرف ساندويچ بچهها فكري نكردهايد، ميتوانيد بـه گزينههايي مانند ظرفهـای دردار سبک فكر كنيد البته اگر كيف فضاي خالي دارد و ظرفي كه در نظر گرفته ايد حجم زيادي را براي اين كار اشغال نميكند. ظرفهـای تقسيم چهارخانه هم گزينه مناسبي هستند تا انواع تغذيههايي را كه در نظر گرفته ايد، در كنار هم داشته باشيد. گزينه ديگر استفاده از پلاستيک هـای زيپكيپ اسـت كه انواع ايراني ضخيمي دارد.
ميتوانيد از سايزهـای مختلف آن براي ساندويچ ها، كيک ها يا ميوهها استفاده كنيد. يكي از بهترين پيشنهادها برای اين ايام، شربت ليمو و نعنايي اسـت كه با دستههايي كوچک نعناي تازهای كه خودتان درون خرد كن ريز كردهايد و همراه با آبليموي طبيعي و مقداري شكر و آب، درست ميشود. ويتامين c اين شربت، پيشگيري مؤثري براي سرماخوردگي هـای اين ايام اسـت.
برای اینکـه کودک تان رابه خوردن تغذیه تشویق کنید باید اینکار را برای او مثل یک تفریح در نظر بگیرید، مثلاً میتوانید مانند عکس بالا تعدادی پاستیل بـه شکل ماهی هـای بزرگ یا پاستیل هایي دلفینی تهیه کنید.
و ان ها رابا تعدادی بیسکوییت ماهی و آب نبات هـای آبی رنگ ترکیب کنید، آنها را داخل یک پلاستیک زیپ دار بریزید و بـه او بگویید کـه امروز یک آکواریوم زیبای ماهی برای خوردن داری!
بسته بندی هـای پروانه ای
برای بسته بندی غذاها و خوراکی ها میتوانید کارهای مختلفی انجام دهید، مثلاً میتوانید از گیره ها برای جلوگیري از قاطی شدن مواد غذایی باهم استفاده کنید،
انها را مطابق شکل روی پلاستیک هـای زیپ دار نصب کنید حتی میتوانید انها را رنگ کنید و چشم ها و شاخک هایي مثل پروانه روی آن نصب کنید و خوراکی هـای پروانه ای را مهمان کیف کودک عزیزتان کنید.
برش زدن میوه ها
برای اینکـه خوردن میوه ها برای کودکتان آسان باشد، آنها را از قبل در خانه برش بزنید و با کش هـای پلاستیکی دور آنها را ببندید تا در اثر اکسیژن موجود در هوا خشک و سیاه نشوند.
استفاده از ظرف هـای رنگی و خلاقانه
سعی کنید کـه ظرف هایي کـه برای کودکانتان در نظر میگیرید دارای طرح هـای متفاوت و رنگ هـای شاد باشد همچنین باید بـه این نکته توجه کنید کـه این ظرف ها باید دارای استحکام کافی و قفل و بست مناسب باشد تا برای کودک تان دردسر ایجاد نکند.
ساختن شخصیت هـای مورد علاقه کودک تان با مواد غذایی
یکیدیگر از کارهایی کـه میتوانید برای تشویق کودک تان بـه خوردن تغذیه انجام دهید، این اسـت کـه با مواد غذایی شکل شخصیت هـای کارتونی مورد علاقه کودک تان را در ظرف غذا پدیدی بیاورید، درست مثل عکس بالا.
چیدمان ظرف ها دریک ظرف بزرگ تر
استفاده از ظرف هـای یزرگی کـه چند ظرف کوچکتر در انها قرار میگیرد می تواند کار شـما را تسهیل ببخشد، میتوانید در هر یک ازآن یک ماده غذایی بگذارید، انها را کنار هم بچینید قاشق و چنگال را کنارشان بگذارید و ترکیبی جذاب را برای کودک عزیزتان پدید بیاورید.
ظرف هـای در دار برای نوشیدنیها
اسموتی ها جزو نوشیدنی هـای مقوی ای هستند کـه نوع سبک آن برای کودکان بسیار مناسب اسـت و می تواند انرژی مناسب آنها را برای یک روز پر کار تامین کند، ولی ممکن اسـت بردن نوشیدنیها کمی برا بچه ها سخت باشد، پس برای اینکار از ظرف هـای در دار محکم کـه بررای حمل نوشیدنیها مناسب ات استفاده کنید ن ها کار شـما را بسیار آسان تر میکنند.
برش ها متفاوت برای نان ها
از هر راهی برای جذابتر کردن بسته تغذیه کودک تان استفاده کنید حتی از راه هـای ساده ای مانند برش زدن پازل مانند نان هـای تست حتی همین کار کوچک هم می تواند کودک تان را سرذوق بیاورد و وی را تشویق بـه خوردن کند.