جشن سال نو میلادی و کریسمس ارامنه در ایران 

ارامنه در ایران همه ی ی ساله جشن کریسمس را با خوشحالی فراوان برگزار میکنند و بـه استقبال میلاد مسیح و سال نو میلادی میروند. کریسمس یکی از روزهای مقدس سال است کـه بـه سالروز میلاد حضرت عیسی‌بن مریم«ع» اشاره دارد، اما بـه طور کلی جشن کریسمس تولد مسیح«ع» تحت تأثیر سنت‌ها‏ و رسوم جشن‌ها‏ی زمستانی چون ساتورنالیا قرار گرفته است.

سنت‌ها‏ی کریسمس دربرگیرنده نصب تصویر سنتی تولد مسیح، تزئین درخت کریسمس و تبادل هدیه و کارت تبریک و حضور بابانوئل در شب عید کریسمس است و محورهای این عید بر ترویج حسن نیت، بخشندگی، مهربانی و گردهمایی‌ها‏ی خانوادگی استوار است.

کریسمس بـه صورت سنتی روز ۲۵ دسامبر برگزار می‏شود، اما برخی کلیساهای ارتدکس شرقی روز ۷ ژانویه را بـه عنوان کریسمس جشن می‏گیرند کـه با ۲۵ دسامبر در تقویم جولیان یکسان است. این تاریخها تنها سنتی بوده و بـه نظر نمی‏رسد تاریخ حقیقی تولد مسیح چنین روزی بوده باشد.کریسمس در بسیاری از کشور هـای سراسر جهان جشن گرفته می‏شود و این امر بـه چگونگی پراکندگی مسیحیان و فرهنگ غربی و ترکیب آن با جشن‌ها‏ی زمستانی ارتباط دارد.

خبرگزاری فرانسه در یادداشتی بـه مناسبت فرارسیدن کریسمس بـه امنیت ایران – تهران- در دریایی از خشونت در خاورمیانه پرداخته است.بـه گزارش شفقنا، خبرگزاری فرانسه در این یادداشت تاکید می‏کند کـه ایران همین حالا امن ترین جای خاورمیانه برای مسیحیان است و این اقلیت می‏تواند بـه راحتی و بدون هیچ دغدغه ای

بـه فکر برگزاری مراسم عید خود باشد.حامد داوودیان از ارامنه تهران بـه خبرنگار AFP می‏گوید هرگز از سوی مقامات حکومت اسلامی‏ایران مسئله ای برای آنان بوجود نیامده و آنان در کمال امنیت در حال زندگی و بزرگ کردن بچه‌ها‏ی خود هستند؛ داوودیان می‏گوید ما ۴۰۰ سال است در ایران زندگی می‏کنیم و در کنار مسلمانان در هنگام حمله عراق جنگیده‌ایم

و کشته داده‌ایم و کسی هم تابه حال بـه ما متعرض نشده است.خبرگزاری فرانسه می‏نویسد بر طبق فرامین آیت‌الله خمینی در ابتدای انقلاب، همه ی ی مسیحیان- ارامنه و آشوری‌ها‏- در کنار یهودیان و زرتشتیان با حقوق یکسان با مسلمانان زندگی می‏کنند.رمزی گرمو اسقف اعظم خلیفه گری آشوری کلدانی کاتولیک ایران می‏گوید ترافیک تهران سنگین است

و عید هم در ایران روز کاری است اما ما خوشحالیم و خداوند متعال را شکر می‏کنیم چون در کشوری زندگی می‏کنیم کـه در دریایی از خشونت و جنگ، آرام است.

25 دسامبر، از میلاد میترا تا میلاد مسیح

فاروق صدیق در بریستول پست می‏نویسد: بسیاری از مسلمانان بر این باورند کـه ۲۵ دسامبر میلاد حضرت عیسی مسیح «ع» نیست بلکه بـه طور تاریخی ۲۵ دسامبر روزی است کـه در آیین مهرپرستی ایران باستان بـه مناسبت میلاد میترا، پسر خدا جشنی برپا می‏شده و حتی بسیاری از تشریفات مسیحیان امروزی در عید کریسمس

بـه طور قابل توجهی مشابه همان آیین باستانی است. تا آنجا کـه حتی درخت کریسمس نیز بخشی از همان تشریفات قلمداد می‏شود.بـه گزارش سرویس ترجمه شفقنا زندگی بـه نقل از «Bristol Post»، عیسی مسیح «ع» خود در مقابل این گونه اندیشه‌ها‏ کـه حاصل آن برگزاری جشنواره‌ها‏ی زمستانی سرمایه دارمآبانه همچون جشن‌ها‏‏ی کریسمسی کـه امروزه برگزار می‏شود، ایستاده و مبارزه کرده است.

حتی بسیاری از مسیحیان امروزی از این مسئله غمگین و در رنجند. اما انچه کـه اهمیت دارد این واقعیت است کـه برای مسیحیان دیندار، کریسمس حقیقتا بـه معنای میلاد حضرت عیسی «ع» است و این همان فرصتی است کـه ما مسلمانان می‏بایست از آن استفاده کرده، با مسیحیان همراه شویم و با بهره‌گیری از آنچه

کـه ما پیروان دو مذهب بزرگ الهی را بـه هم متصل می‏کند، در جهت اتحاد با یکدیگر بکوشیم.مسلمانان بـه این حقیقت اعتقاد دارند کـه حضرت عیسی «ع» بـه طرزی معجزه آسا و بدون پدر بـه وجود آمد تا نشانه ای برای بشریت باشد. مسلمانان این میلاد معجزه آسا را با خلقت حضرت آدم «ع» مقایسه می‏کنند کـه خداوند فرمود «باش» و این گونه شد!در قرآن کریم،

عناوین بسیار مبارکی بـه حضرت عیسی «ع» اعطا شده و وی بسیار مورد تکریم قرار گرفته است. عناوینی همچون «مسیح»، «روح خدا»، «واژه خدا»، «پیامبر» و «رسول». مسلمانان بر این باورند کـه عیسی مسیح «ع» بـه بهشت عروج کرده است و پیش از پایان جهان رجعت نمود و ضدمسیح را شکست خواهد داد.

مسلمانان همچنین بـه معجزات بسیار حضرت مسیح «ع» کـه بیمار و نابینا را شفا می‏داد، مردگان را در چندین مورد زنده کرد ایمان دارند. از معجزات حضرت عیسی «ع» در نزد مسلمانان این اعجاز است کـه وی روزی مقداری خاک رس برداشت و با آن پرنده‌ای ساخت؛ سپس در آن دمید و آن پرنده زنده شد و پرواز کرد. این ها‏ حقایقی هستند

کـه در قرآن کریم آمده است، بنابراین ایمان بـه این حقایق بـه معنای ایمان بـه خداوند و اسلام است و اگر کسی انها را انکار کرده و یا تردید کند، از اسلام خروج کرده است.سند دیگر بر دوستی و لزوم اتحاد پیروان اسلام و مسیحیت متن عهدنامه بـه جامانده از پیامبر اسلام «ص» مبنی بر رابطه‏ مسلمانان و مسیحیان است کـه در سوم محرم سال دوم هجری

توسط ایشان در مسجد النبی انشاء گردید، بـه قلم حضرت علی «ع» نگارش شد و بـه مهر شخص پیامبر اکرم «ص» رسید. در ادامه بـه بازخوانی بخشی از این عهدنامه می‏پردازیم

« بـه نام خداوند بخشنده مهربان
این عهدی است کـه محمد بن عبدالله، فرستاده خدا، برای تمام مسیحیان نوشته است.

این نامه‌ای است کـه آن را محمد بن عبدالله، برای همه ی ی مردم نوشته است، تا آنان را بشارت دهد و انذار کند…

تا برای مردم بر خدا بعد از نبی حجتی نباشد، و خداوند عزیز و حکیم است.

این نامه را نوشت برای اهل ملت او، و برای هر کس کـه در مشرق یا مغرب زمین، مسیحی است، دور باشد یا نزدیک، عرب فصیح باشد یا عجم، شناخته شده باشد یا ناشناخته.

این نامه عهدی است برای آنان، و هر کس عهدِ در آن را بشکند و با آن مخالفت کند و از انچه امر شده تعدی کند، همانا عهد خدا را شکسته و میثاق خدا را نقض کرده و دین خدا را مسخره کرده و او مستوجب لعنت است، چـه از حاکمان باشد یا مسلمانان مومن…

برای مسیحیان است، انچه برای من، نزدیکان من، ملت من و طرفداران من است.

مثل این است کـه آنان رعیت و اهل ذمّه من هستند. ما هرگونه اذیت کردن آنان را منع می‏کنیم…

هیچ اسقفی لازم نیست اسقفیت خود را تغییر دهد. هیچ راهبی لازم نیست کـه از راهبیت خود دست کشد.

هر‌کس در صومعه هست، بماند. هر‌کس در گردش است، بگردد.

هیچ بنایی از کلیساها و محل تجارت آنان نباید خراب شود، و هیچ چیز از مال کلیساها نباید در بنای مسجد و منازل مسلمانان وارد شود.

هر‌کس این کار را بکند، عهد خدا را شکسته و با رسول او مخالفت ورزیده است.

بر راهبان و اسقفان، نه جزیه است نه غرامت، ومن ذمّه آنان را در هر جا کـه باشند، حفظ می‏کنم، در خشکی یا بیابان، در شرق یا غرب، در جنوب یا شمال، آنان در ذمّه و میثاق من هستند و از هر بدی در امان‌اند و همچنین هر‌کس کـه در کوه‌ها‏ یا مواضع مبارک، عبادت می‏کند، این گونه است و از محصول زراعتشان خراج و زکات نگیرید‏…

با آنان مگر بـه چیز خوب مجادله نکنید‏…

هر‌کس با عهد خدا مخالفت ورزد و بر خلاف آن عمل کند، میثاق خدا را مخالفت کرده و با رسول خدا مخالفت ورزیده است‏…

کسی تا دنیا زنده است نباید بـه این عهد مخالفت ورزد تا دنیا بـه آخر برسد.»

بسیاری از اصحاب نزدیک پیامبر «ص» شاهد تبیین مفاد این عهدنامه بودند و متن آن بـه قلم حضرت علی «ع» نگارش شده است.این ها سخنان فصیح مردی است کـه آخرین پیامبر خداوند است و امت خود را ملزم بـه رعایت این عهد تا آخر دنیا نموده است. در روزگار ما یعنی زمانی کـه اینهمه اطلاع رسانی اشتباه درباره اسلام و مسلمانان در سطح جهانی صورت می‏گیرد

و واژه‌ها‏ی آسودگی و دلداری در صدای ناهنجار سوء‌تفاهم و تنفر گم شده است، کریسمس فصل آرزوهای خوب و بیان حسن نیت مسلمانان نسبت بـه همسایگان، همشهریان و دوستان مسیحی خود است و ما مسلمانان وظیفه داریم کـه این حسن نیت را گسترش داده و ما بین افراد بیشتری بـه اشتراک بگذاریم.

یک روز با مسیحیان تهران

از میان محله‌ها‏ی ارمنی نشین تهران وحیدیه را انتخاب می‏کنیم، بـه دنبال خیابان میر حسینی می‏گردیم همانجا کـه از ابتدا تا انتهایش ارمنی نشین هستند. نه خیلی سخت و نه خیلی راحت این خیابان را پیدا می‏کنیم. عقربه‌ها‏ی ساعت حدود یک و نیم را نشان می‏دهد خیابان کمی‏خلوت و سوت و کور است. تمام مغازه‌ها‏ بسته است

شاید انگشت شمار مغازه‌ای را بتوانی پیدا کنی کـه کر کره‌ها‏یش بالا باشد. هر‌چـه پایین‌تر می‏رویم کوچه‌ها‏یی کـه بـه نام شهدای ارمنی نامگذاری شدند در مقابل چشممان ظاهر می‏شوند.بـه گزارش شفقنا زندگی، بـه دنبال کلیسا هستیم، با پرس و جو از مغازه داران بالاخره کوچه ای را کـه کلیسای ارامنه این محله در آنجا قرار دارد را پیدا می‏کنیم.

کلیسا در اواسط کوچه‏ « مدرسه ارامنه» ساخته شده است. قبل از کلیسا دبستان پسرانه نائیری کـه در سال ۱۳۴۳ تاسیس شده و مخصوص دانش آموزان ارمنی است توجه ما را بـه خود جلب می‏کند، بـه نظر می‏رسد مدرسه تعطیل است.

با خیالی خوش کـه امروز یکشنبه است و روز کلیسا مقابل در ورودی‌اش کـه تیره رنگ است می‏ایستیم. در بسته است، نگاهمان بـه زنگ در می‏افتد، پس از فشردن آن صدای زنی در فضای کوچه می‏پیچد. می‏گوییم‌: «می‏شود در را باز کنید؟» و او جواب می‏دهد : « همین حالا کلیسا تعطیل است». گویا بد موقع آمده ایم، سر ظهر است و همه ی ی جا تعطیل.

از چند مغازه دار مسلمان و ارمنی کـه کر کره شان بالاست علت این سوت و کوری و تعطیلی را کـه می‏پرسیم مهر تایید بـه حدسیات خودمان می‏خورد. انها می‏گویند کـه اعضای این محله از اول ظهر تا ساعت پنج بعدازظهر مغازه‌ها‏یشان را می‏بندند. کلیسا هم چند ساعتی در روز و چند ساعتی در شب باز است.

می‏خواهیم با مغازه داران صحبت کنیم و از آداب و رسوم و سبک زندگی‌شان در ایران و در کنار مسلمانان بپرسیم اما بـه زحمت چند نفر ارمنی کـه مغازه‌ها‏یشان باز است را پیدا می‏کنیم. یکی از انها فست فود دارد و می‏خواهد پیک ببرد بـه همین دلیل با دست بـه آن طرف خیابان و بـه یک آژانس اشاره می‏کند و می‏گوید : « مدیر این آژانس ارمنی است

و بیشتر رانندگانش هم ارمنی هستند. می‏توانی با انها گفتگو کنی». بـه سمت آژانس «ساسون»می‏رویم. نمای بیرونی آژانس کاملا قدیمی‏ است و آدم را بـه دوران دهه ۵۰ می‏برد. در را بافشار باز می‏کنیم و داخل می‏شویم، بـه مسئولی کـه پشت پیشخوان ایستاده توضیح می‏دهیم کـه چـه کسی هستیم، انگار کـه تمایلی نداشته باشد بـه اتاق کناری می‏رود و بـه زبان ارمنی با کسی صحبت می‏کند، از میان حرف‌ها‏یش فقط کلمه «خبرنگار» را متوجه می‏شویم.

پس از چند لحظه مرد دیگری بـه همراهش از اتاق بیرون می‏آید، قبل از این‌کـه دهان بـه حرف باز کند فکر کردیم شاید فارسی بلد نباشد یا دست و پا شکسته حرف بزند اما برخلاف تصورمان شاید از ما هم فارسی را بهتر بلد بود.رو بـه رویمان می‏نشیند، نگاهمان بـه تصویر حضرت عیسی «ع» در بالای سرش بر روی دیوار می‏افتد، دوباره بـه او هم توضیح می‏دهیم کـه هدفمان چیست،

اجازه نمی‏دهد صدایش را ضبط کنیم و می‏گوید هر چـه از حرف‌هایش فهمیدیم همان را بنویسیم.۵۵ سال دارد اما از گفتن اسمش امتناع می‏کند،او می‏گوید ارامنه در ایران قدمتی ۵۰۰ ساله دارند و خاندانش در زمان نادر شاه از ارمنستان بـه ایران آورده شده‌اند.از او درباره آداب و رسومشان در شب سال نوی مسیحیت می‏پرسیم .

می‏گوید: در شب کریسمس همه ی ی خویشاوندان در کنار هم جمع می‏شوند و این شب را با هم می‏گذرانند، بعد از آن هم تا چند روز دید و بازدید داریم. همچنین در تالارهای مختلف کـه از طرف وزارت ارشاد مجوز گرفتند در این شب مراسم و جشن‌ها‏‏یی برگزار می‏شود.او بـه دیگر آداب و رسومشان اشاره می‏کند و می‏گوید: ما از ۴۰ روز مانده بـه عید پاک کـه روز رستاخیر مسیح است

روزه می‏گیریم.این مرد ۵۵ ساله درباره روابطش با مسلمانان هم بیان می‏کند: « از نظر کاری با همه ی ی در ارتباطیم و مشکلی هم نداریم و مسافرانمان هم ارمنی و هم مسلمان هستند».گفتگویمان با او تمام می‏شود. از آژانس خارج و بـه سمت انتهای خیابان حرکت می‏کنیم. بیشتر مغازه‌ها‏ ظهر را تعطیل کردند. از پوسترهای تبلیغاتی‌ای کـه

از جشن سال نوشان در هتل‌ها‏ و تالارها خبر می‏دهند و بر روی شیشه بعضی از مغازه‌ها‏ چسبانده شده بـه خوبی می‏توان تشخیص داد کـه صاحبش ارمنی است اما حیف کـه کرکره مغازه‌اش پایین است. آن طرف خیابان یک فست‌فودی دیگر را پیدا می‏کنیم کـه خوشبختانه صاحبش ارمنی است و مشغول کار. بـه داخل مغازه کـه کمی‏کوچک و تنگ است می‏رویم، بـه صاحب این مغازه هم خودمان را معرفی می‏کنیم و می‏خواهیم کـه با ما کمی‏گپ بزند. اول فکر می‏کند

می‏خواهیم تصویر برداری کنیم اما وقتی خیالش راحت می‏شود کـه فقط می‏خواهیم یادداشت برداری کنیم با کمال میل می‏پذیرد کـه بـه سوالات ما پاسخ دهد.صاحب این مغازه فست‌فود ۳۳ ساله است و او هم اسمش را نمی‏گوید با اشاره بـه درخت کاجی کـه نزدیک رسیدن سال نو آن را برپا می‏کنند بیان می‏کند: درخت کاج برای ما نوعی برکت می‏آورد

در اصل ِآن، باید میوه از آن آویزان شود کـه مانند هفت سین هر کدام سمبل یک چیز است اما امروزه از وسایل مصنوعی استفاده می‏شود. ۱۰- ۱۵ روز مانده بـه سال نو درخت کاج را برپا می‏کنیم.او نیز درباره ارتباطش با مسلمانان عنوان می‏کند: با مسلمان‌ها‏ ارتباط خانوادگی نداریم اما دوست و همکار هستیم. در میان مشتری‌ها‏ هم عده‌ای از انها مسلمان هستند ولی خب هستند برخی کـه وقتی می‏فهمند صاحب این مغازه ارمنی است می‏روند اما من ناراحت نمی‏شوم

اسقف ارامنه اصفهان و جنوب ایران: در زمانه خشونت‌ها‏ی مذهبی؛ کنیسه، کلیسا و آتشکده‌ها‏ در کنار مساجد اصفهان در آرامش‌اند.

حدود چهارصد سال از زندگی مسیحیان و ارامنه در اصفهان می‏گذرد و گواه این موضوع کلیسای وانک بـه عنوان قدیمی‏ترین کلیسای این شهر و بـه عنوان سمبل همزیستی در محله جلفای اصفهان است و نمادی از ترکیب معماری ایرانی و ارمنی است کـه هر بازدید کننده‌ای را بـه دلیل صلح و دوستی تمام ادیان الهی در کنار یکدیگر

در نصف جهان مبهوت خود می‏نماید.بـه گزارش خبرنگار شفقنا زندگی، کتاب و ادیان الهی از تورات تا قرآن تمام بشر با بـه صلح و آرامش در کنار یکدیگر دعوت کرده اما متاسفانه در دنیا شاهد جنگ‌ها‏ی متعددی هستیم کـه بدون توجه بـه این مهم از صلح خبری نیست ولی در اصفهان این زندگی مسالمت‌آمیز بـه طور واقعی بـه تصویر کشیده است؛ بـه طوری‌كه هر گردشگری را بـه فکر فرو می‏برد کـه اصفهان نمادی از زندگی مسالمت امیز تمام ادیان الهی است

و باید بـه رخ تمام جهانیان کشیده شود تا از این شهر تاریخی و کهن پند و اندرز بگیرند.جالب‌ترین و تعجب‌انگیز‌ترین موضوعی کـه حدود ۴۰۰ سال پا بر جامانده و هیچ کس نمی‏تواند این صلح و آرامش را انکار کند. بـه گونه‌ای کـه این مهم یکی از میراث ناملموس این شهر در دنیا مطرح شده و بـه عنوان گرانبها‌ترین، ارزنده‌ترین ‌و ‌نادرترین میراثی است کـه دنیا در حسرت آن مانده است.

بنا بـه گفته اسقف اعظم ارامنه اصفهان و جنوب ایران تعامل بسیار خاص و خوبی بین جامعه ادیان توحیدی در اصفهان وجود دارد، بـه طوری کـه بازدید کنندگان خارجی زمانی کـه بـه این کلیسا می‌آیند و از هم‌زیستی مسالمت‌آمیز ادیان توحیدی و الهی در اصفهان باز نمی مانند تعجب میکنند.باب‌کن چاریان در گفتگو با شفقنا زندگی،

با بیان این‌کـه کلیسای وانک مهم‌ترین جنبه‌ای کلیسای ارامنه ارتودکس است، می‏گوید: برای بسیاری از افراد کـه برای نخستین بار بـه کلیسا می‌آیند جای تعجب دارد کـه در کشور اسلامی‏ایران چنین مکانی برای جامعه مسیحیان کشور وجود دارد و تلاش‌هایی برای حفظ و نگهداری این کلیسا بسیار چشم‌گیر است و بزرگترین افتخار جامعه ایرانی است

کـه در کنار جامعه مسلمان ایران، هموطنان مسیحی بـه صورت آزادانه و گسترده فعالیت دارند کـه جامعه ارامنه در ایران نشانگر این است کـه همه ی ی ادیان الهی در ایران در صلح، آرامش و امنیت زندگی میکنند.

صداقت و سادگی؛ سبک زندگی ارامنه ایران

بـه حوالی خیابان‌ها‏ی نظر و حکیم نظامی‏کـه می‏رسی کم کم حال و هوای شهر تغییر می‏کند. اینجا محله جلفاست؛ جلفای اصفهان کـه قرن‌ها‏ست مسکن هموطنان ارمنی ماست. در ایران پهناور ما کـه ملیت آن از قومیت‌ها‏ی متعدد شکل گرفته، اقلیتی هستند کـه قرن‌ها‏ست در کنار دیگر اقوام ایرانی در این سرزمین زندگی می‏کنند. ارامنه ایران جمعیت اصلی مسیحیان این کشور را تشکیل می‏دهند و از این رو کلیساهای ایران اغلب در مناطق ارمنی‌نشین قرار دارند.

جمعیت قابل توجهی از ارامنه ایران در شهر اصفهان و در منطقه جلفا، جایی کـه زیباترین کلیساهای این شهر از جمله کلیسای وانک در آن قرار دارد، ساکن هستند. حضور ارامنه در این منطقه از اصفهان سبک زندگی را در این محلات لاجرم تحت تاثیر خود قرار داده است. اگر داخل کلیسای وانک یا دیگر کلیساهای این شهر شوی شاید حتی فراموش کنی

کـه اینجا اصفهان است، چرا کـه با دنیای دیگر و بهتر بگویم با آداب و حال و هوای دین آسمانی دیگری مواجه می‏شوی. حال و هوایی کـه در هر کلیسای دیگری در جهان می‏توانی حس کنی. اما اینجا هنوز هم همان اصفهان است؛ اصفهان بـه سبکی دیگر. در اینجا هم روح اصفهان جاریست و این بار نقش و نگار و روح هنری و مذهبی اصفهان در کالبد دیگر بـه گونه‌ای جان گرفته است.

علاوه بر کلیساها و ناقوس‌ها‏، سبک معماری خانه‌ها‏ کـه بعضا کاشی کاری‌ها‏یی با نوشته‌ها‏ی ارمنی دارند در این محل متفاوت از سایر نقاط شهر است. اگر چـه ساخت و ساز و نوسازی بسیاری از این خانه‌ها‏ را نیز تحت تاثیر قرار داده است اما همان‌ها‏یی کـه مانده‌اند متفاوتند و این تفاوت در کوچه پس‌کوچه‌ها‏ی جلفای اصفهان گاه

و بی‌گاه نظر عابران را بـه خود جلب می‏کند.با این همه ی ی قدمت این محل هنوز هم در بوی کاه گل‌ها‏، دیوارهای قدیمی‏و بلند کلیساها و کوچه‌ها‏ی پیچ در پیچی کـه سنگفرش سنگی آن نمایانگر پیشینه تاریخی آنهاست، قابل مشاهده است.از شکل بیرونی محله جلفا کـه بگذریم، بـه همشهریانی می‏رسیم کـه ساکن این محله‌اند

و دارای دو ویژگی کلی‌اند یکی آنکه اصالت اجدادشان بـه فلات ارمنستان بازمی‏گردد و از این رو بـه زبان ارمنی تکلم می‏کنند و دیگر آنکه معتقد بـه دین آسمانی مسیحیت هستند.این دو ویژگی پایه رفتار و شخصیت هر یک از ارامنه را شکل می‏دهد. ارمنی بودن سبکی از زندگی کـه قابل لمس در اروپای شرقی است را بـه خانه‌ها‏ی این همشهریان آورده،

یعنی سبکی از زندگی کـه بر پایه قناعت و سادگی بنیان گذارده شده است. در خانه ارامنه اصفهان کمتر از تجملات و تشریفات نشانه‌ای می‏بینی. اگر هم تجملاتی باشد بیشتر وابسته بـه نمادهای دینی و مسیحیت است.اما در این خانه‌ها‏ی ساده اتفاقی کـه در جریان است حس قوی کمک بـه همنوع است. ارامنه اصفهان بسیار مشتاق و معتقد بـه یاری همنوعان خود هستند و مهربانی صادقانه‌ای را در برخورد و معاشرت با ایشان می‏توانی حس کنی.

اگر آئین‌هایی مانند شب عید نوروز، شب یلدا و ‏… خوراکی‌ها و خوردنی‌هـای مخصوص خود را دارد، شب کریسمس و جشن سال نو مسیحیان هم در میان ارامنه با شیرینی‌ها، نوشیدنی‌ها و غذا هـای مخصوصی جشن گرفته می‌شود. شیرینی پیروک، نان گاتا، کوکو سبزی و سبزی پلو با ماهی بعلاوه قهوه، بخشی از این خوردنی‌ها هستند.

بسیاری از ایرانیان بر این تصور هستند کـه ارمنی‌هـای ایران هم مانند دیگر مسیحیان جهان و بـه خصوص آمریکایی‌ها، در شب سال نو و کریسمس و یا عید پاک گوشت بوقلمون می‌خورند.اما واقعیت این است خوردن گوشت بوقلمون همانقدر بین ارامنه مرسوم و رایج است کـه بین دیگر ایرانیان.با این حال پس خوراکی و شام رایج شب کریسمس ارامنه ایران چیست؟

پاسخ این پرسش جالب توجه است؛ همانطور کـه بین اغلب ایرانیان از گذشته رایج بوده و برای شب عید نوروز سبزی پلو با ماهی تهیه میکنند، در شب کریسمس هم شامی‏کـه از آشپزخانه خانه‌هـای ارامنه بر سر سفر حاضر می‌شود غالبأ سبزی پلو با ماهی است.البته شام کریسمسی ارامنه یک خوراکی سبزی محور دیگر هم دارد و آن کوکو سبزی است. در پاره‌ای مواقع شام این شب بـه شکل برنج، کوکوسبزی و ماهی آماده و… سرو میشود.

با این حال وقتی از خود ارامنه و قدیمی‌هایشان درباره این‌کـه چرا این خوراکی‌ها را شب کریسمس سر سفره میگذارند بپرسید پاسخ اکثرشان «نمی‌دانم» است.«ارمنی‌هـای ایران در شب کریسمس خودشان «یعنی ۶ ژانویه» غالباً برنج و کوکو سبزی و ماهی میخورند و ما از بچگی فکر می کردیم این از سنت‌ها‏ی کریسمس است؛

تا این‌کـه مرزهای ارمنستان باز شد و فهمیدیم اهالی آن‌جا چیزی بـه اسم کوکو سبزی ندارند و این رسم ارمنی‌هـای ایران است و کوکو سبزی یک غذای ایرانی است!» این بخشی از نوشته روبرت صافاریان مستندساز و نویسنده ارمنی درباره رسم‌هـای رایج کریسمس در میان ارامنه ایران است.شیرینی‌هـای مرسوم شب کریسمس هم از گذشته تا امروز بیشتر از همه ی ی چند شیرینی خاص بوده‌اند، «پیروک» و «گاتا» دو تا از شناخته‌شده‌ترین و رایج‌ترین این شیرینی‌ها و نان‌ها هستند.

این دو شیرینی پیش از این فقط در میان ارامنه رایج بوده‌اند اما حالا سالهاست بـه یکی از محصولات پرفروش بیشتر شیرینی‌فروشی‌هـای شهر بدل شده‌اند.در تعریف «گاتا» گفته شده؛ نوعی نان شیرینی ارمنی است و بسته بـه محل در انواع مختلف، اشکال و اندازه‌ها‏ی متفاوت و بـه این شیوه تهیه میشود؛ « گاتا شیرینی لایه‌ای و یکی از انواع شیرینی‌هـای خشک است کـه خمیر آن از طریق فشار بر روی لایه‌هـای متناوبی کـه کره یا مارگارین در میان آن قرار داده

شده آماده میشود. مواد تشکیل دهنده گاتا عموماً شامل آرد، شکر، روغن، تخم‌مرغ، مخمر، شیر و نمک است کـه لایه‌ای از مارگارین یا کره بین ورقه‌هـای نازک شده آن قرار می گیرد. هنگام ورود بـه فر و در اثر اعمال حرارت بالا این لایه‌ها‏ کم کم از هم متمایز شده و حالت پُف کرده و در پاره‌ای مواقع ترد بـه شیرینی می‎بخشند.