جلوگیری از خشکی چشم در دوران سالمندی 

خشکی چشم و قرنیه یکی از شایع ترین مشکلات چشمی در دوران سالمندی هست که افراد باید به آن دقت داشته باشند. چشم‌ها دارای چند منبع رطوبت میباشند. یکی غدد اشکی که در یک‌چهارم فوقانی راست بیرونی چشم قرار دارند. این غده‌ها میتوانند مقدار زیادی اشک ساخت کنند «اگر شما گریه کنید یا شیئی به چشمتان وارد شده باشد.»

سایر منابع اشک شامل شبکه‌اي از غده‌هاي موجود در سطح سفیدی چشم و زیر سطح پلک‌ها «ملتحمه» هست که آب یا ترشحات مخاطی یا موکوس ساخت می کنند و غده‌هایي که در لبه پلک‌ها قرار دارند و ماده‌اي روغنی ساخت میکنند. این آلبوم آب، ترشحات مخاطی و ماده روغنی یک لایه اشک روی سطح چشم ایجاد می کند.

اغلب افراد سالمند تا حدی دچار علائمی از خشکی و سوزش چشم که «نشانگان خشکی چشم» نامیده میشود، میباشند. شدت این علائم میان افراد متفاوت هست؛ از افرادی که فقط در زمستان‌ها دچار خشکی چشم می شوند تا افرادی که هر روز خشکی چشم دارند.

اگر اشک نباشد…

همچنان که سن ما بالا می رود، ساخت اشک کاهش می‌یابد. اگر غده‌هاي اصلی اشکی به اندازه کافی اشک ساخت نکنند، مشکلاتی مربوط به حجم و مقدار اشک ایجاد میشود. اگر غدد اشکی فرعی مثل غدد اشکی اصلی مواد روغنی ساخت کنند، شما در کیفیت اشک مشکل خواهید داشت چراکه به هر سه جزء اشک برای ساخت لایه کارآمد محافظت‌کننده اشک نیاز دارید.

نشانگان خشکی چشم همین طور ممکن هست ناشی از داروهایی مثل داروهای ضدحساسیت یا آنتی‌هیستامین یا داروهای ضدفشارخون، مریضی‌هاي اساس‌اي مثل مشکلات تیرویید یا دیابت، محیط‌زیست شما، جراحی چشم، بهره گیری از لنزهای تماسی یا حتی نگاه کردن به صفحه‌هاي نمایش الکترونیکی برای مدت طولانی بدون پلک زدن باشد. «اگر به مدت طولانی پلک نزنید، چشم‌هایتان امکان ایجاد دوباره لایه اشک را پیدا نمی کند.»

چطور خشکی چشم درمان می شود؟

خشکی چشم را نباید درمان‌نشده ر‌ها کنید. این عارضه ممکن هست به عفونت چشمی و ایجاد جوشگاه در قرنیه و تاری آن بینجامد. به افرادی که چشمشان به اندازه کافی اشک ساخت می کند، اما علائم خشکی چشم ناراحتشان می کند، بهره گیری از کمپرس گرم و ماساژ ملایم چشم برای تحریک غدد چربی لبه‌هاي پلک پیشنهاد میشود.

بعضی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند مصرف کافئین ممکن هست به برطرف شدن خشکی چشم کمک کند. کافئین ساخت اشک به‌وسیله غدد اشکی را افزایش می دهد. گرچه باید در عین حال مراقب باشید که بیش‌ازحد نوشیدنی‌هاي کافئین‌دار مصرف نکنید چراکه ممکن هست باعث عصبی شدن و بی‌خوابی شما شود.

چند گزینش برای درمان خشکی چشم وجود دارد که در زیر به آن اشاره می کنیم:

قطره‌ها و پمادهای اشک مصنوعی

این انتخاب شایع‌ترین نوع درمان هست. انواع تعداد زیادی از قطره‌هاي اشک مصنوعی که بدون نسخه قابل تهیه هست، در بازار وجود دارد. اما هر قطره‌اي برای هر کسی مناسب نیست و باید قطره اشک مصنوعی مناسب خود را پیدا کنید. اگر دچار خشکی مزمن چشم باشید، باید از اشک مصنوعی حتی هنگامی‌که احساس ناراحتی در چشم نمی کنید

بهره گیری کنید، در غیر این صورت چشم‌هایتان رطوبت لازم را به دست نمی‌آورد. اگر چشم‌هایتان هنگام خواب خشک میشود، باید از یک فراورده غلیظ مثل پماد در شب بهره گیری کنید. همین طور بهره گیری از چشم‌بندهای هوابندی شده هنگام خواب ممکن هست خوب باشد. این چشم‌بند‌ها باعث ایجاد یک «اتاق مرطوب» کوچک برای چشم‌هاي شما می شوند.

مسدود کردن موقت مجرای اشکی

دکتر شما ممکن هست گزینش بستن مجرای اشکی که اشک را از چشمتان تخلیه می کند، انتخاب کند. برای اینکار از توپی‌هاي موقتی بهره گیری می شود که طوری طراحی شده‌اند که در طول زمان حل شوند.

توپی‌ها غیرقابل‌حل مجرای اشکی و انسداد آن با به کار بردن گرما

اگر توپی‌هاي موقتی مشکل را حل نکنند، پزشکتان ممکن هست از توپی‌هایي بهره گیری کند که برای مدت طولانی‌تری کار میکنند. همین طور ممکن هست از عمل کوتر کردن مجرای اشکی بهره گیری کند. در این عمل پس از دادن یک داروی آرامبخش به شما با یک ابزار مخصوص منفذ مجرای اشکی سوزانده می شود.

جوشگاهی که به دنبال این عمل ایجاد میشود، به‌طور دائمی مجرای اشکی را مسدود می کند. این اقدامات با مسدود کردن راه تخلیه اشک شما که به‌طورمعمول از چشمتان به بینی‌تان میرود، میزان اشک را در چشمتان افزایش می دهند. توپی‌هاي اشک را به‌راحتی می توان خارج کرد،

اما گاهی خودشان از جایشان خارج میشوند یا این که از مسیر تخلیه اشک خارج می شوند. این روش‌ها باعث میشوند علائم چشمی شما بهتر شوند و نیازتان به اشک مصنوعی کاسته شود.

لیپ‌فلو «Lipflow»

این وسیله پزشکی از گرما و فشار برای باز کردن مجرای غدد قرار گرفته در لبه پلک شما بهره گیری می کند. این غده‌ها مواد روغنی اشک شما را فراهم سازی میکنند که با قرار گرفتن در سطح بخش آبی اشک مانع از تبخیر آن می شوند.

کرم‌هاي تستوسترون

گاهی کمبود اشک ناشی از کمبود هورمون تستوسترون هست که غدد چربی لبه پلک را وادار به ترشح می کند. در این موارد پزشکتان کرم تستوسترون برایتان تجویز می کند تا روی پلک‌هایتان بزنید. به‌این‌ترتیب غدد چربی بهتر کار می کنند.

سیکلوسپورین

این دارو که به‌وسیله دکتر تجویز میشود، ساخت اشک را تشدید می کند.

داروی لیفتگراست «Lifitegrast»

این قطره که دو بار در روز در چشم چکانده می شود، ساخت اشک را چندان می کند.

سایر دارو‌ها و تغذیه

در موارد التهاب و خشکی چشم ممکن هست برای مدت کوتاهی کرم‌هاي کورتونی برای شما تجویز شود. افزودن روغن ماهی یا مکمل‌هاي اومگا- ۳ به رژیم خوراکی‌تان هم ممکن هست، کمک‌کننده باشد.

عوامل اساس‌ساز خشکی چشم در سالمندان

افزایش سن بزرگ‌ترین عامل اساس‌ساز برای خشکی چشم هست چراکه با افزایش سن ساخت اشک کاهش می‌یابد. همین طور در زنان پس از یائسگی خطر خشکی چشم افزایش می‌یابد. سالمندانی که در آب‌وهواهای خشک یا بادخیز زندگی می کنند، اکثر ممکن هست دچار خشکی چشم شوند که به خاطر افزایش تبخیر اشک در این شرایط هست.

افراد سالمندی که مبتلا به بیمار‌هاي اساس‌اي مثل حساسیت، فشار خون بالا یا دیابت میباشند، اکثر در معرض خطر دچار شدن به نشانگان خشکی چشم میباشند که به خاطر داروهایی هست که برای این مریضی‌ها تجویز می شود.

سالمندانی که برای درمان حساسیت از داروی ضدحساسیت آنتی‌هیستامینی بهره گیری میکنند یا برای درمان فشار خون بالایشان داروهای ادرارآور یا مدر تجویز شده، ممکن هست در معرض خطر اکثر دچار شدن به نشانگان خشکی چشم باشند.

یک عارضه جانبی داروهای ضدافسردگی نیز ممکن هست خشکی چشم باشد.مریضی‌هایي که ساخت اشک را مختل میکنند از جمله مریضی‌هاي خودایمنی مثل آرتریت‌روماتویید به خشکی چشم می‌انجامند.مشکلاتی که مانع از پلک زدن میشوند هم فرد سالمند را در معرض دچار شدن به نشانگان خشکی چشم قرار میدهند.