پارس ناز پورتال

آیا امام زمان (ع) در دوران غیبت ازدواج کرده است؟

مجموعه : مذهبی
آیا امام زمان (ع) در دوران غیبت ازدواج کرده است؟

آیا امام زمان «ع» در دوران غیبت ازدواج کرده است؟ 

بحث هاي بسیار زیادی درمورد دوران غیبت امام زمان «ع» و طرز زندگی ایشان مطرح هست که یکی از انها تشکیل خانواده ایشان می‌باشد. ناسازگاری نظرهای بسیار در باره ازدواج امام زمان «عج» وجود دارد که برخی حضرت مهدی موعود را دارای همسر و فرزند میدانند و عده اي دیگر آن را تکذیب می‌کنند.

 

یکی از بحث هایي که پیرامون مهدویت در بین شیعیان به و جود می‌آید مسئله همسر امام زمان و فرزندان امام زمان «عج» هست، به راستی آیا امام زمان ازدواج کرده؟ . که احیاناً در اذهان برخی از آنها ابهاماتی وجود دارد که با پاسخ هاي ضد و نقیضی در مورد کیفیت زندگی و اولادهای آن حضرت روبه رو میشوند.

 

ازدواج امام زمان اساساً غیبت طولانی آن حضرت از نگاه زندگانی شخصی و خصوصی وی این سؤال را بوجود میآورد که آیا در این مدّت، حضرت مهدی«علیه السلام»ازدواج کرده هست یا خیر؟برخی این سؤال را به صورت اشکال مطرح کرده و می‌گویند:اگر ازدواج کرده و همسر دارد، لازمهاش داشتن فرزند هست، و لازمه این نیز فاش شدن رازها و شناسایی آن حضرت هست، که با حکمت و فلسفه غیبت منافات دارد.

 

و اگر ازدواج نکرده هست، پس به سنّت رسول خدا«صلی الله علیه وآله وسلم» و به فرمایش شرعی مستحب عمل نکرده هست، که اینهم با مقام و شأن آن حضرت نمیسازد، زیرا وی رهبر دینی مردم هست و در عمل به مستحبات همچون واجبات، باید پیشقدم باشد، و فرضِ وجود امامی که مستحب مؤکّد شرعی را ترک کند، و در واقع عمل مکروهی را انجام دهد بسیار دشوار، و جای استبعاد دارد.

 

خانواده حضرت مهدی
ماجرای ازدواج امام زمان
پاسخ آیت الله العظمی صافی گلپایگانی به شبهاتی درمورد ازدواج حضرت حجّت«عج» معرّفی عمیق مهدویّت، ضامن سلامت و خوشبختی جامعه و فرد فرد انسان هاست. اعتقاد به بشارت هاي پیامبران قبل و ائمّه دین«ع»، افراد باانگیزه و پرتوانی را میتواند در جامعه پرورش دهد.

 

باور به حضور امامی ناظر بر اعمال، از جنبه فردی، موجب پاک نگاه داشتن روح و پیراستن اعمال از زشتی ها و از جنبه اجتماعی، باعث هم دلی مؤمنان و ایستادگی در برابر ظالمان می‌شود.کارکرد وسیع و عمیق آموزه هاي مهدوی، جذّابیت خاصّ موضوع را نشان میدهد.به همین علت، قشرهای گوناگون جامعه، سئوال هاي بسیاری در این موضوع دارند که لزوم پاسخ گویی صحیح به آنها از راهی مطمئن، بر کسی پوشیده نیست.

 

«پژوهشکده مهدویّت» در کتاب «مهدویّت، سئوال ها و پاسخ ها»، به برخی از این شبهات، اینگونه پاسخ میدهد:

 

خانواده امام زمان«عج»
• آیا حضرت مهدی«عج» ازدواج کرده اند و همسر و فرزند دارند؟

 

درمورد ازدواج حضرت مهدی موعود«عج» ناسازگاری هست. برخی از علما مثل محدّث نوری، نویسنده کتاب «نجم الثّاقب»، بر این عقیده هست که آن حضرت ازدواج کرده و فرزندانی نیز دارند.زیاد علت این گروه آن هست که ازدواج، سنّت مؤکّد اسلامی هست که مورد سفارش پیامبر اکرم«ص» بوده و حضرت مهدی«عج» از هر کسی، شایسته ترند که به سنّت پیامبر«ص» عمل کنند. 

 

در پاسخ می‌گوییم:
امام مهدی«عج» در حال آماده در غیبت به سر میبرند و این، یک حالت استثنایی هست که رابطه ایشان را با مردم محدود می‌کند. بنابراین همین پوزش میتواند مانع اجرای این سنّت نبوی شود؛ زیرا به باور، گاه به علت شرایطی خاص، ممکن هست فرمان واجبی از عهده انسان برداشته شود؛ چه رسد به مستحبّات و سنّت ها.

 

افزون بر این، ازدواج، سنّتی نبوی هست که باید در طول زندگی انجام گیرد و هیچ اشکالی ندارد که حضرت مهدی«عج» پس از ظهور، اقدام به این عمل نمایند و در این صورت، ترک کننده سنّت نبوی نیز نخواهند بود. از همین جا می‌توان بهره گیری کرد که در دعاهایی که در آنها، به حضرت و خانواده ایشان اشاره کرده، میتواند به دوران ظهور آن عالیجناب مربوط باشد؛ نه زمان غیبت!

 

ازدواج امام زمان
در برابر این نظریّه، دیدگاه دیگری مطرح هست که قاطعانه ازدواج حضرت را نفی میکند.زیاد علت ایشان هم این هست که لازمه ازدواج حضرت، یا طولانی بودن عمر همسر ایشان هست که دلیلی برای آن نداریم یا آنکه حضرت، پس از رحلت همسر، مجبور میباشند با دیگری ازدواج کنند یا به علت ازدواج، باید فرزندانی داشته باشند که سرپرستی آنها موجب شناخته شدن حضرت می‌شود و …

 

البتّه این مطالب هم، سست و بی زمینه هست. ممکن هست حضرت در برهه اي از حیاتشان ـحتّي در غیبت ـ همسری اختیار کنند و آن زن از جهان برود. در این صورت، ایشان هم به سنّت نبوی عمل کرده و هم دشواری های و پیامدهایی برای آن حضرت پیش نمی‌آید.

 

آیت الله صافی گلپایگانی در این خصوص می‌گوید:باید متذکّر بود که پاسخ این سئوال، در هاله قدس غیبت امام«عج» قرار دارد و خفا بودن ایشان که یکی از علامت ها و خصایص آن حضرت هست، در این نواحی نیز اثر گذاشته هست.

 

بنابراین به طور پژوهش و باور نمی‌توان به آن پاسخ داد؛ چون احادیث و روایات اطمینان بخشی در دست نداریم یا این که به نظر حقیر نرسیده هست و اگر در عصر ائمّه«ع» و در وقت صدور سایر روایات، اینگونه سئوال ها مطرح شده باشد، احتمالاً برخی روّات احادیث، به حفظ و ضبط احادیث آن همّت نگماشته اند.

 

برخی روایات هم که در دسترس هست، با صرفنظر از وضع سند و متون آنها، از جهت ناسازگاری نسخه ضعیف میباشند؛ مثل روایت شیخ الطّائفه، شیخ طوسی که از مفضل بن عمر

 

روایت میکند که امام راستگو«ع» فرمودند:

«هیچ یک از فرزندان او و دیگران، از محلّ وی اطّلاع ندارند.»

امّا «الغیبه» نعمانی این حدیث را این چنین روایت کرده هست:

«… و از جایگاهش هیچ کس از دوست و اجنبی اطلاع نمی‌یابد.»

 

با وجود این ناسازگاری، یعنی روایت نعمانی به جای وُلده، وَليِ هست و استناد به «الغیبه» شیخ طوسی، اطمینان بخش نیست؛ بلکه نقل الغیبه نعمانی از برخی جهات، مثل سند و لفظ حدیث، معتبرتر هست.برخی روایات دیگر مثل خبر کمال الدّین انباری و خبر زین الدّین مازندرانی نیز قابل استناد نیست و برخی دیگر مثل فقرات برخی ادعیّه و زیارات نیز صراحت ندارد

 

و قابل حمل بر عصر ظهور هست و اضافه بر فرض قبول دلالت، متعرّض خصوصیات و تفضیلات نیست. فقط به طور اجمال، متزوّج بودن و فرزند داشتن آن حضرت را بیان میکنند.خلاصه سخن آنکه، اگرچه همسر و فرزند داشتن آن حضرت محتمل هست، امّا در بررسی اخبار،به حدیث معتبری که موجب اطمینان باشد، نرسیدیم

 

و دنبال کردن و تعقیب این موضوع هم لزومی ندارد.بنابراین ما نه دلیلی بر ازدواج حضرت داریم و نه سندی بر ازدواج نکردن ایشان.ضمن این که مبهم بودن این مسئله می‌تواند دارای حکمتی باشد؛ چون در هر صورت، مشکلاتی پیش می‌آید.