بررسی زندگی در خوابگاه های دانشجویی 

زندگی در خوابگاه هاي دانشجویی می تواند بسیار لذت بخش باشد، زندگی با هم دانشگاهی ها در یک اتاق در طول دوران تحصیل.شاید برای خیلی از دانشجویانی که در حال حاضر تحصیل می کنند زندگی در خوابگاه یک شوخی به نظر برسد یا حتی در طول تحصیل به مشقتی که هم دانشگاهی‌هاي خودشان در زندگی خوابگاهی تحمل میکنند

کمترین توجهی هم نکنند اما واقعیت این هست که لذت دوران دانشــجویی بـا زندگــی در خوابگاه‌هایي که در تعداد زیادی از مواقع از کمترین امکانات برخوردار میباشند در کام دانشجویان زهر میشود.چند سال پیش فارغ از تب و تاب قبولی در دانشگاه، امری که هیجان قبولی را دوچندان می کرد، نقل و انتقال به یک شهر دیگر برای تحصیل بود.

این مهاجرت در بدو امر ممکن هست مهاجرت کوچکی به نظر برسد، اما در دل همین کوچکی مشکلات بزرگی نهفته هست که هرکدام می تواند اساس ساز بروز تعداد زیادی از مشکلات دیگر و حتی بازگشت زودهنگام فرد به زادگاهش و‌ترک تحصیل باشد. پایان دبیرستان، آغاز آرزوی بزرگ راه یافتن به دانشگاه هست. خیلی افراد مسیر رسیدن به فردایی مطلوب‌تر،

شغل بهتر و عزت و موقعیت اجتماعی را در ورود به دانشگاه میدانند، اما این مسیر بی شک دارای فراز و نشیب‌هایي هست. گذر از سد کنکور و قبولی در رشته مورد علاقه، تأمین هزینه‌هاي دانشگاه و خیلی چیزهای دیگر برای آنهایی که به دانشگاه‌هایي دور از شهر و استان خود راه پیدا می کنند، مشکل هست.

مشکلات خوابگاه‌ها
مهمترین مشکل خوابگاه‌هاي دانشجویی به‌خصوص در دانشگاه‌هاي بزرگ و قدیمی کشور مثل دانشگاه‌هاي شهر تهران، شهید بهشتی، صنعتی شریف، خواجه نصرالدین طوسی، صنعتی امیرکبیر و غیره از قدمت بالای ساختمان‌هاست که عمر تعداد زیادی از آن ها حدود 30 سال هست و این مسأله موجب شده تا دانشجویان ساکن در خوابگاه‌ها با مشکلات زیادی مواجه باشند و گاهی نیز خبرهایی از بروز حوادث در انها اعلام میشود.

مسئولان باید این را بدانند که خوابگاه تنها جای خواب دانشجو نیست و باید تسهیلات رفاهی داشته باشد. نبود اماکن ورزشی، فضای سبز و همین طور نبود سالن مطالعه که گاهی دانشجویان ساعت‌ها به انتظار جای خالی می نشینند و این انتظار اغلب دانشجویان را عصبی می کند به‌طوری‌که بعضی از دانشجویان بر سر جای مطالعه با یکدیگر درگیر می شوند.

ساختمان‌ها هم آن قدر فرسوده هست که بعضی وقتها از گوشه و کنار همین خوابگاه‌ها خاکی فرو می‌ریزد با این حال در همین ساختمان فرسوده هم باید شانس بیاوری تا بتوانی برای خودت کنجی را گیر بیاوری.

چند نفر به یک اتاق؟
یکی از بزرگ ترین مشکلات دانشجویان چگونگی اسکان انها دور از خانواده و موضوع آشنای خوابگاه‌هاي دانشجویی هست که گرچه در رابطه با دانشجویان دختر در ابعاد بیشتری رخ نشان می دهد. خصوصیات فرهنگی جامعه، محدودیت امکانات خوابگاه‌هاي دانشجویان دختر در مقابل افزایش قابل دقت انها، وابستگی روحی و عاطفی اکثر دختران خانواده

از جمله دلایل این امر هست. کم نیستند دانشجویانی که به کمبود امکانات رفاهی، ازدحام بیش از حد دانشجو در اتاق خوابگاه‌ها، اوضاع نامطلوب سرویس‌هاي بهداشتی و آشپزخانه ها، نبود امکانات امنیتی و حفاظتی، نبود فضاهای مطالعه معترض میباشند و هر روز صدایشان از دانشگاهی بلند می شود.

دانشجویان چوب گزینش نادرست خود را میخورند!
مسئله دیگری که در امور خوابگاه‌ها به چشم میخورد اوضاع دانشجویان دختر دانشگاه‌هاي شبانه هست. بر اساس آیین‌نامه‌ها و ضوابطی که به منظور آگاهی دانشجویان در دفترچه گزینش رشته تحصیلی درج می شود، دانشجویان متقاضی رشته‌هاي شبانه حق بهره گیری از امکانات خوابگاهی دانشگاه را ندارند.

اما به رغم ذکر این مورد در دفترچه راهنما، باز هم دانشجویانی میباشند که از شهرستان‌هاي گوناگون به منظور ادامه تحصیل، بعد از گزینه رشته‌هاي شبانه درخواست خوابگاه میکنند. مسؤلان نیز بر اساس تعهدات اخلاقی و وجدانی به آن ها کمک کرده و محل‌هایي را در اختیار آن ها قرار میدهند یا حتی دانشجویان مجبور می شوند

با پرداخت هزینه‌هایي به نسبت بالا در خوابگاه‌هاي خودگردان و اماکنی این چنینی ساکن شوند. گرچه این مسئله هم طولی نمی کشد که اعتراض دانشجویان به هزینه‌هایي که خود قبول کرده‌اند را بلند میکند.

ورود آقایان ممنوع!
در چندسال قبل درصد پذیرش دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه‌ها معکوس شده، چنانچه آمارها نشان می دهد ورودی دختران به دانشگاه‌ها در سال‌ها جدید بسیار اکثر از سال‌هاي قبل بوده اما در مقابل، حتی یک اتاق هم به خوابگاه‌هاي انها اضافه نشده هست. اما از آنجا که لازمه بازدهی علمی مطلوب،

آرامش روانی هست و بحث امنیت و اسکان دختران دانشجو مهمترین عامل برای این آرامش هست، اختصاص بودجه برای گسترش خوابگاه‌ها با در نظر گرفتن همه ي شرایط نکته‌اي هست که باید به آن دقت کرد.چندی پیش مجتبی صدیقی رئیس سازمان امور دانشجویان با بیان این که بنیاد ۱۵ خرداد برای تولید خوابگاه به کمک دانشگاه‌ها آمده هست، گفته بود: تفاهم‌هاي لازم در این اساس انجام شده تا ۱۳ خوابگاه ویژه دختران به این شکل فراهم سازی منابع و ساخته شود.

والدین دوشادوش مسئولان خوابگاهی
در فضایی پر از آدم‌هاي گوناگون با سلیقه‌هاي رنگارنگ، ممکن هست اتفاقاتی رخ دهد و این مختص خوابگاه‌هاي دانشجویی نیست. بخش مهم این قضیه به خانواده‌ها ونحوه‌تربیت فرزندان انها بر می گردد و مشکلات از آنجا به درون خوابگاه‌ها می آید. بنابراین اخلاق مفید و بد در این اماکن ریشه در رفتار فرد در خانواده و‌تربیت او دارد

و هرچه قدر هم که مسئولان به کیفیت خوابگاه‌ها و ارائه سرویس‌هاي آن بپردازند اما از یک حدی اکثر نمیتوانند رفتار دانشجویان را در برخورد و تعامل با یکدیگرعوض کنند. این مسئله نشان میدهد که خوابگاه‌ها و اعضایی که در آن زندگی می کنند را باید همزمان اصلاح کرد و به حل مشکلات ریشه‌اي انها پرداخت.

مشکلات اجتماعی و روانی زندگی خوابگاهی از منظر یک آسیب‌شناس

پزشک امیرمحمود حریرچی آسیب شناس واستاد دانشگاه علامه طباطبایی درمورد زندگی در خوابگاه گفته هست: دانشجویان مستقر در خوابگاه نسبت به دانشجویانی که در کنار خانواده زندگی می کنند اکثر دچار اختلالات روانی و افسردگی میشوند، یکی از مسائل مهم زندگی در خوابگاه نبودن حریم خصوصی هست.

داشتن خلوت و آرامش امروزه یک نیاز طبیعی هست. اما به علت کمبود امکانات و حجم چندان دانشجویان، آن ها مجبورند داخل خوابگاه‌هایي با بیش از 4 یا 6 تخت اسکان بگیرند و این باعث به‌وجود آمدن مشکلات به خصوص در دختران می شود. آسیب‌هاي روانی که در دانشگاه رخ می دهد با وجود زندگی در خوابگاه افزایش پیدا میکند.

چون محیطی که دانشجو در آن زندگی می کند محیطی هست که افراد با شرایط متفاوت در کنار هم میباشند و می توانند تاثیرات زیادی را روی هم بگذارند. از لحاظ روانی در دانشجویان خوابگاه افسردگی اکثر دیده می شود و از نظر اجتماعی به علت ایجاد روابط محکم و اشتراک منابع در محیط‌هاي مشترک این دانشجویان اکثر از دیگر دانشجویان آسیب می بینند. یکی از راهکارهای کمتر آسیب‌مشاهده دانشجویان آموزش مهارت‌هاي زندگی و زندگی خوابگاهی هست.

وی همین طور با تاکید بر لزوم حضور مشاور در خوابگاه‌ها گفت: در صورتی که مشاوری در خوابگاه‌ها مستقر باشد کمتر شاهد افت تحصیلی دانشجویان خواهیم بود. باید شرایط مناسبی ساخته شود که خوابگاه فقط محل خواب دانشجویان نباشد. امکانات ورزشی، سالن مطالعه و حتی در خوابگاه‌هاي بزرگ نمایندگی کانون‌هاي فرهنگی دانشگاه‌ها باید وجود و حضور داشته‌ باشند.

مشکلات تغذیه به خصوص در پسران و استاندارد نبودن خوابگاه‌ها از مشکلات مهم و جدی دانشجویان خوابگاهی هست مسائلی مثل زندگی در خوابگاه استیجاری که ساختمان آن به منظور خوابگاه ساخته نشده باعث ایجاد دغدغه در دانشجویان می شود، پتانسیل کار را پایین می‌آورد درنتیجه نمیتواند کمکی به جامعه کند.

خیرین باید فکر کنند که تولید خوابگاه هم کار خیر و خداپسندانه‌اي هست. باید تلاش کرد تا امکانات یک زندگی مناسب در خوابگاه ساخته شود. باید روی این مساله سرمایه‌گذاری کنند مثل زمانی که به خیرین برای تولید خوابگاه وام داده می‌شد. خوابگاه در صورتی که ساماندهی و درست مدیریت شود می تواند خانواده‌اي بزرگ باشد خانواده‌اي که در کمترین شرایط تعاملات در آن اکثر هست و دانشجویان به یکدیگر کمک میکنند.