دعا برای سلامتی پدر و مادرها که می خواهیم همۀ وقت} با تن سلامت سایه شان بالای سر ما باشد و مهر و محبتشان شامل حال ما شود. خداوندا اگر پدر و مادرم را پیش از من آمرزیدهاي پس ایشان را شفیع من قرار ده، و اگر مرا پیش از آنان مورد آمرزش قرار دادهاي پس مرا شفیع ایشان کن، تا در پرتو مهربانیات در سرای کرامت، و جایگاه مغفرت و رحمتت گرد آییم.
به طور یقین یکی از کارهایی که هر فرزندی می تواند برای پدر و مادر خود انجام دهد، خدمت کردن به والدین هست.خدمت کردن فرزندان به پدر و مادر از راه هاي مختلفی صورت می گیرد که یکی از این راه ها عمل کردن به دستورات والدین و برآوردن خواسته هاي آنها هست.
همین طور خواندن دعاهایی که از امامان معصوم (ع) و بزرگان دینی در کمابع گوناگون مورد سفارش قرار گرفته نیز، از دیگر راه هایي هست که فرزندان به وسیله آنها می توانند برای پدر و مادر خود کاری انجام دهند.
در ادامه به بعضی از این دعاها می پردازیم:
صحیفه سجادیه به «زبور آل محمد(ص)» مشهور بوده و شامل زمزمههاي عارفانه و نیایشهاي امام چهارم شیعیان، حضرت زینالعابدین(ع) با خداوند یکتا هست.در دعای بیست و چهارم صحیفه سجادیه می توانیم برای پدر و مادر خود خواسته اي از خداوند داشته باشیم.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ عَبْدِک وَ رَسُولِک، وَ أَهْلِ بَیتِهِ الطَّاهِرِینَ، وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِک وَ رَحْمَتِک وَ بَرَکاتِک وَ سَلَامِک.
وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَي بِالْکرَامَةِ لَدَیک، وَ الصَّلَاةِ مِنْک، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنِي عِلْمَ مَا یجِبُ لَهُمَا عَلَي إِلْهَاماً، وَ اجْمَعْ لِي عِلْمَ ذَلِک کلِّهِ تَمَاماً، ثُمَّ اسْتَعْمِلْنِي بِمَا تُلْهِمُنِي مِنْهُ، وَ وَفِّقْنِي لِلنُّفُوذِ فِیمَا تُبَصِّرُنِي مِنْ عِلْمِهِ حَتَّي لَا یفُوتَنِي اسْتِعْمَالُ شَیءٍ عَلَّمْتَنِیهِ، وَ لَا تَثْقُلَ أَرْکانِي عَنِ الْحَفُوفِ فِیمَا أَلْهَمْتَنِیهِ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ کمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ، وَ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، کمَا أَوْجَبْتَ لَنَا الْحَقَّ عَلَي الْخَلْقِ بِسَبَبِهِ.
اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي أَهَابُهُمَا هَیبَةَ السُّلْطَانِ الْعَسُوفِ، وَ أَبَرُّهُمَا بِرَّ الْأُمِّ الرَّءُوفِ، وَ اجْعَلْ طَاعَتِي لِوَالِدَي وَ بِرِّي بِهِمَا أَقَرَّ لِعَینِي مِنْ رَقْدَةِ الْوَسْنَانِ، وَ أَثْلَجَ لِصَدْرِي مِنْ شَرْبَةِ الظَّمْآنِ حَتَّي أُوثِرَ عَلَي هَوَاي هَوَاهُمَا، وَ أُقَدِّمَ عَلَي رِضَاي رِضَاهُمَا وَ أَسْتَکثِرَ بِرَّهُمَا بیوَ إِنْ قَلَّ، وَ أَسْتَقِلَّ بِرِّي بِهِمَا وَ إِنْ کثُرَ.
اللَّهُمَّ خَفِّضْ لَهُمَا صَوْتِي، وَ أَطِبْ لَهُمَا کلَامِي، وَ أَلِنْ لَهُمَا عَرِیکتِي، وَ اعْطِفْ عَلَیهِمَا قَلْبِي، وَ صَیرْنِي بِهِمَا رَفِیقاً، وَ عَلَیهِمَا شَفِیقاً.
اللَّهُمَّ اشْکرْ لَهُمَا تَرْبِیتِي، وَ أَثِبْهُمَا عَلَي تَکرِمَتِي، وَ احْفَظْ لَهُمَا مَا حَفِظَاهُ مِنِّي فِي صِغَرِي.
اللَّهُمَّ وَ مَا مَسَّهُمَا مِنِّي مِنْ أَذًي، أَوْ خَلَصَ إِلَیهِمَا عَنِّي مِنْ مَکرُوهٍ، أَوْ ضَاعَ قِبَلِي لَهُمَا مِنْ حَقٍّ فَاجْعَلْهُ حِطَّةً لِذُنُوبِهِمَا، وَ عُلُوّاً فِي دَرَجَاتِهِمَا، وَ زِیادَةً فِي حَسَنَاتِهِمَا، یا مُبَدِّلَ السَّیئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ.
اللَّهُمَّ وَ مَا تَعَدَّیا عَلَي فِیهِ مِنْ قَوْلٍ، أَوْ أَسْرَفَا عَلَي فِیهِ مِنْ فِعْلٍ، أَوْ ضَیعَاهُ لِي مِنْ حَقٍّ، أَوْ قَصَّرَا بیعَنْهُ مِنْ وَاجِبٍ فَقَدْ وَهَبْتُهُ لَهُمَا، وَ جُدْتُ بِهِ عَلَیهِمَا وَ رَغِبْتُ إِلَیک فِي وَضْعِ تَبِعَتِهِ عَنْهُمَا، فَإِنِّي لَا أَتَّهِمُهُمَا عَلَي نَفْسِي، وَ لَا أَسْتَبْطِئُهُمَا فِي بِرِّي، وَ لَا أَکرَهُ مَا تَوَلَّیاهُ مِنْ أَمْرِي یا رَبِّ.
فَهُمَا أَوْجَبُ حَقّاً عَلَي، وَ أَقْدَمُ إِحْسَاناً إِلَي، وَ أَعْظَمُ مِنَّةً لَدَي مِنْ أَنْ أُقَاصَّهُمَا بِعَدْلٍ، أَوْ أُجَازِیهُمَا عَلَي مِثْلٍ، أَینَ إِذاً- یا إِلَهِي- طُولُ شُغْلِهِمَا بِتَرْبِیتِي! وَ أَینَ شِدَّةُ تَعَبِهِمَا فِي حِرَاسَتِي! وَ أَینَ إِقْتَارُهُمَا عَلَي أَنْفُسِهِمَا لِلتَّوْسِعَةِ عَلَي!
هَیهَاتَ مَا یسْتَوْفِیانِ مِنِّي حَقَّهُمَا، وَ لَا أُدْرِک مَا یجِبُ عَلَي لَهُمَا، وَ لَا أَنَا بِقَاضٍ وَظِیفَةَ خِدْمَتِهِمَا، فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِنِّي یا خَیرَ مَنِ اسْتُعِینَ بِهِ، وَ وَفِّقْنِي یا أَهْدَي مَنْ رُغِبَ إِلَیهِ، وَ لَا تَجْعَلْنِي فِي أَهْلِ الْعُقُوقِ لِلْآبَاءِ وَ الْأُمَّهَاتِ یوْمَ تُجْزی کلُّ نَفْسٍ بِما کسَبَتْ وَ هُمْ لا یظْلَمُونَ.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ذُرِّیتِهِ، وَ اخْصُصْ أَبَوَي بِأَفْضَلِ مَا خَصَصْتَ بِهِ آبَاءَ عِبَادِک الْمُؤْمِنِینَ وَ أُمَّهَاتِهِمْ، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِي ذِکرَهُمَا فِي أَدْبَارِ صَلَوَاتِي، وَ فِي إِنًي مِنْ آنَاءِ لَیلِي، وَ فِي کلِّ سَاعَةٍ مِنْ سَاعَاتِ نَهَارِي.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اغْفِرْ لِي بِدُعَائِي لَهُمَا، وَ اغْفِرْ لَهُمَا بِبِرِّهِمَا بیمَغْفِرَةً حَتْماً، وَ ارْضَ عَنْهُمَا بِشَفَاعَتِي لَهُمَا رِضًي عَزْماً، وَ بَلِّغْهُمَا بِالْکرَامَةِ مَوَاطِنَ السَّلَامَةِ.
اللَّهُمَّ وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لَهُمَا فَشَفِّعْهُمَا فِي، وَ إِنْ سَبَقَتْ مَغْفِرَتُک لِي فَشَفِّعْنِي فِیهِمَا حَتَّي نَجْتَمِعَ بِرَأْفَتِک فِيدار کرَامَتِک وَ مَحَلِّ مَغْفِرَتِک وَ رَحْمَتِک، إِنَّک ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ، وَ الْمَنِّ الْقَدِیمِ، وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.
ترجمه دعای بیست و چهارم صحیفه سجادیه:
خداوندا بر محمّد بنده و فرستادهات و بر خاندان پاکش درود فرست، و آنان را به برترین درودها و رحمت و برکات و درود خود مخصوص گردان،الهی و پدر و مادر مرا به کرامت نزد خود و درود از سوی خود اختصاص ده، اي مهربانترین مهربانان.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، و دانش انچه از حقوق ایشان که بر من لازم هست به من الهام کن، و دانش تمام آن واجبات را بدون کم و چندان برایم فراهم نما، آنگاه مرا به آن چه در این اساس به من الهام کردهاي به کار گیر، و توفیقم ده تا نسبت به انچه به من بصیرت میدهي اقدام کنم، تا به کار بستن چیزی از انچه به من تعلیم دادهاي از دستم نرود، و ارکان بدنم از خدمتی که مرا به آن ملهم فرمودهاي احساس گرانی ننماید.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست همانطور که ما را به وجودش سرافراز فرمودی، و بر محمد و آلش درود فرست، همانسان که به سبب آن حضرت، حقی از ما بر عهده مردم واجب نمودی.
خداوندا چنان کن که از هیبت پدر و مادرم چون از هیبت سلطان خودکامه بیمناک باشم، و به هر دو چون مادری مهربان نیکی نمایم، و اطاعت از آنان و نیکی به هر دوی آنان را در نظرم از لذّت خواب در چشم خواب آلوده شیرین تر، و برای سوز سینهام از شربت گوارا در ذائقه تشنه خنکتر گردان، تا خواسته ایشان را بر خواسته خود ترجیح دهم،
و خرسندی آن دو را بر خرسندی خود مقدّم دارم، و خوبی ایشان را در حق خود هرچند اندک باشد چندان بینم، و نیکویی خود را درمورد ایشان البته بسیار باشد کم شمارم.خداوندا صدایم را در محضر آنان ملایم کن، و گفتارم را بر آنان دلنشین فرما، و خویم را نسبت به آنان نرمی عنایت کن، و قلبم را بر هر دو مهربان ساز، و مرا نسبت به هر دو خوشرفتار و دلسوز قرار ده.
خداوندا هر دو را به پاس تربیت من جزای نیکو ده، و در مقابل آنکه مرا گرامی داشتند جزای خیر عطا فرما، و هرچه را در کودکی نسبت به من منظور داشتهاند در حق ایشان – منظور کن.
خداوندا اگر از جانب من آزاری به آنان رسیده، یا از من کار ناخوشایندی دیدهاند، یا حقی از آنان به وسیله من از بین رفته، همه ي را موجب پاک شدن آنان از گناهانشان و مایه رفعت مقامشان و افزونی حسناتشان قرار ده،اي که بدیها را به چندین برابر به خوبی تبدیل مینمایی.
الهی اگر در گفتار با من از اندازه بیرون رفتهاند، یا در عملی نسبت به من زیادهروی نمودهاند، یا حقی از من ضایع کردهاند، یا از وظیفه پدر و مادری در حق من کوتاهی نمودهاند، حق خود را به آنان بخشیدم، و آن را برایشان نثار کردم، و از تو می خواهم که وزر و وبال آن را از دوش آنان برداری، زیرا که من نسبت به خود آنان را در کوتاهی حق متهم نمیکنم، و آنان را در مهربانی در حق خودم سهل انگار نمی دانم، و از آن چه درموردام انجام دادهاند ناراضی نیستم اي پروردگار من؛
زیرا رعایت حق آنان بر من واجب تر، و احسانشان نسبت به من دیرینهتر، و منّتشان بر من اکثر از آن هست که از آنان از روی عدل تقاص بکشم، یا نسبت به ایشان معامله به مانند کنم، الهی اگر چنین کنم پس روزگار مدیدی که در تربیت من سپری کردهاند، و رنجهاي زیادی که در نگاهداری من تحمّل نمودهاند، و آن همه ي که بر خود تنگ گرفتند تا زندگی مرا گشایشی باشد چه میشود؟
بدون شک بعید هست که بتوانند حق خود را از من دریافت دارند، و من نمی توانم حقوقی راکه بر عهدهام دارند تدارک نمایم، و وظیفه خدمت آنان را بجای آورم، پس بر محمد و آلش درود فرست، واي برترین کسی که از تو یاری جویند مرا یاری ده، واي راهنماینده ترکسی که به او روی آورده می شود مرا توفیق ده، و در آن روزکه همه ي بدون آنکه برآنان ستم رود جزا میبینند مرا در زمره آنان که عاق پدر و مادرند قرار مده.
خداوندا بر محمد و آل او و نسل او درود فرست، و پدر و مادرم را به برترین چیزی که پدران و مادران بندگان باایمانت را به آن مخصوص گرداندی مخصوص گردان،اي مهربانترین مهربانان.خداوندا یاد آنان را در پس نمازهایم، و در هیچ وقتی از اوقات شبم، و ساعتی از ساعات روزم از صفحه قلبم مزدای.
خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، و مرا به برکات دعایی که برای آنان دارم بیامرز، و آن دو را به سبب خوبیهایي که در حق من داشتهاند مشمول غفران حتمی قرار ده، و از آنان به شفاعت من از آنان به طور مسلّم خشنود شو، و آنان را با کرامت به سر خانه سلامت برسان.
خداوندا اگر پدر و مادرم را پیش از من آمرزیدهاي پس ایشان را شفیع من قرار ده، و اگر مرا پیش از آنان مورد آمرزش قرار دادهاي پس مرا شفیع ایشان کن، تا در پرتو مهربانیات در سرای کرامت، و جایگاه مغفرت و رحمتت گرد آییم؛ زیرا که تو صاحب فضل بزرگ و نعمت قدیمی، و تو مهربانترین مهربانانی.
نیکی به پدر و مادر در کنار توحید
«لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»،
«وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»،
«أَلاَّ تُشْرِکُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»،
«وَ قَضى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»،
«یا بُنَيَّ لا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ».
از این آیات معلوم می شود که عقوق والدین بعد از شرک به خدا در شمار بزرگ ترین گناهان و یا خود این از بزرگ ترین آنها هست و از آن طرف هم معلوم می شود که واجبترین واجبها احسان به پدر و مادر هست.
سفارش به همۀ مردم نسبت به تمام پدران و مادران
در آیات به انسانها سفارش شده هست که نسبت به پدر و مادر احترام و احسان کنند و نگفته هست که اي مسلمانها به پدر و مادر خود احترام کنید «وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ حُسْناً». (سوره عنکبوت،آیه 8.)
و از طرف مادران و پدران هم احترام آنها اختصاصی به پدران و مادران مسلمان ندارد بلکه هر کس که پدر و مادر هست باید مورد احترام فرزندان قرار گیرد چون در آیات سخن از «والدین» هست بدون هیچ قیدی به ایمان و اسلام.