در اینبخش بیوگرافی امیرمهدی ژوله را مرور میکنیم. امیرمهدی ژوله نویسنده، بازیگر، خبرنگار و استندآپ کمدین میباشد، او سالها با مهران مدیری و برادران قاسمخانی کار کرده اما همیشه در پشت صحنه بوده اسـت. چهره او با برنامه خندوانه بـه شهرت رسید، او یکی از کسانی بود کـه رامبد جوان برای خنداندن بـه روی استیج خود می آورد، در ادامه بیشتر با امیرمهدی ژوله آشنا میشویم.
امیرمهدی ژوله متولد 27 / 5 / 1358 می باشد
امیرمهدی ژوله متولد ۲۷ مردادماه سال ۵۸ در تهران، بازیگر، فیلمنامه نویس و روزنامهنگار اسـت. او فعالیت حرفهاي خودرا از سال ۸۱ آغاز کرد و اوج درخشندگی او در همکاریاش با مهران مدیری ودر مجموعههاي پرمخاطبی چون پاورچین، شبهاي برره، مرد هزار چهره، باغ مظفر و… بود. امیرمهدی ژوله سابقه سردبیری مجله چلچراغ را نیز در کارنامه خود دارد.
امیرمهدی ژوله ازدواج کرده و یک دختر بـه اسم گندم دارد. او کـه بـه بیماری ام اس مبتلاست با حضورش در برنامه خندوانه از تجربیاتش در مبارزه با این بیماری گفت و با آن شوخی کرد.
امیرمهدی ژوله از چهرههاي پرحاشیه در فضای مجازی بـه شمار می رود، و هر از چندگاهی پستی را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده و البته بازخوردهای بسیار متنوعی را نیز دریافت میکند. در اینبخش مهمترین پستهاي امیرمهدی ژوله در اینستاگرام و حواشی آن در فضای مجازی بـه ترتیب تاریخ انتشار هریک پوشش داده شده اسـت.
شاید خود امیر مهدی ژوله هم تصور نمی کرد کـه اجرای استندآپ دریک شوی هفتگی بنام خندوانه، خیلی زود بـه سکوی پرشاش بدل شود و وی را بـه سینما و تئاتر پرتاب کند. ژوله کـه سالها در مطبوعات قلم زده بودو بـهعنوان نویسنده برنامههاي پرمخاطب طنز هم شناخته میشد بعد از آنکه در فینال مسابقه استندآپ خندوانه از امین حیایی هم عبور کرد بـه اوج شهرت رسید.
او مدتی بعد با ایفای نقش در آیتمهاي نمایشی دورهمی تواناییاش در عرصه بازیگری را هم نشان داد؛ بنابر این مهران مدیری اولین کسی بود کـه ژوله را جلوی دوربین برد و مسیر را برای حضورش در فیلمهاي سینمایی و سریالهاي تلویزیونی هموار کرد.
امیر مهدی ژوله تا کنون در ۳ فیلم سینمایی حضور داشته کـه اولین آن فیلم «خوب، بد، جلف» بـه کارگردانی دوست قدیمیاش پیمان قاسمخانی بوده اسـت. او دراین فیلم نقش فرعی و کوتاهی داشت، اما اولین حضورش در سینما پای وی را بـه تئاتر و تلویزیون هم باز کرد.
نکته جالب این کـه قرار بود کارگردانی این فیلم را رامبد جوان یا سروش صحت بر عهده داشته باشند، اما با طولانیشدن نگارش فیلمنامه این همکاری ممکن نشد و پیمان قاسمخانی خودش کارگردانی را برعهده گرفت تا یک نقش کوتاه هم برای رفیق قدیمی کنار بگذارد.
این سریال شروع حضور ژوله در شبکه نمایش خانگی اسـت و او دراین سریال نقش وحید راست کردار، صاحب گاوداری را بازی می کند. امیر مهدی ژوله هر چـه از نویسندگی فاصله گرفت بـه صحنه نمایش نزدیکتر شد و با حضور مقابل دوربین کارگردان مطرح دیگری بنام بهروز شعیبی در سریال گلشیفته خودش رابهعنوان کمدین معرفی کرد.
بازی در فیلم سینمایی «هزارپا» بـه کارگردانی ابوالحسن داوودی کـه در رتبه اول پرفروشترین فیلمهاي تاریخ سینمای کشور ایران قرار دارد هم در کارنامه هنری ژوله ثبت شده اسـت. او دراین فیلم نقش کریم، جاسوس مجاهدین در آسایشگاه جانبازان را بازی میکند ودر کنار کمدینهاي مطرحی مثل رضا عطاران و جواد عزتی تجربهاندوزی کرد.
سامورایی در برلین را باید مهمترین کار ژوله در سینمای کمدی دانست. او بـه همراه حمید فرخ نژاد و هومن حاجی عبداللهی و میرطاهر مظلومی، جزو بازیگران اصلی فیلم هستند و گریم متفاوت، وجه تمایز سامورایی در برلین با سایر فیلمهاي کمدی اسـت کـه در چند سال اخیر ساخته شده اسـت.
داستان سامورایی در برلین، پیرامون ۳ شخصیت اصلی و کاملا کند ذهن فیلم «حمید فرخنژاد امیر مهدی ژوله و میرطاهر مظلومی» اسـت کـه در ایران و کشور آلمان ساخته شده و ژوله با حضور دراین فیلم یک قدم بزرگ دیگر بـه سوی سوپراستار شدن در سینما برداشته اسـت.
امیر مهدی ژوله طنز نویس و نویسنده سریالهای مهران مدیری با انتشار متن زیر در صفحه شخصی اش درباره بیماری اش، زندگی با آن و خاطراتی از ام اس و حضورش در برنامه خندوانه توضیحاتی ارائه کرد. امیر مهدی ژوله نوشت: «بازم يه توضيح بـه نظرم غير ضروري درباره حضورم در برنامه خندوانه و شوخي هام با بيماري و بيماران ام اس: مـن نزديك بـه ده ساله درگير بيماري ام اس ام.
اساسا رامبد ميخواست با مـن بعنوان يه ام اسي موفق! گفت و گو كنه كه مـن پيشنهاد دادم اين خاطرهگويي مـن بعنوان يه بيمار و نوع مواجههام با اين بيماري بـه صورت يه شبه استندآپ كمدي اتفاق بيفته. قطعا كمكاستیهايی داشتم و بخاطر جرح و تعديلها و تلخی موضوع اين كم و كاستیها بيشتر هم نمود داشت.
ضمن اينكه بخاطر درگير بودن خودم با بيماري يه كم بيپرواتر رفتم تـو دل داستان و از منظر خودم و اون چيزي كه بر مـن گذاشته بود، ام اس رو روايت كردم… بـه نظرم اگر بخش معرفي، بخشي از شوخيها، بخشي از گپ و گفتم با رامبد عزيز و كل بخش تقدير و اهداي لوح حذف نميشد، اين تك و توک سو تفاهمات هم براي اين تکوتوک دوستان پيش نمیومد. مخلصيم»
بین هنرمندانی کـه برای رسیدن بـه اوج شهرت و محبوبیت مسیر پر پیچ و خمی را پشت سر گذاشتند امیر مهدی ژوله یک استثناست؛ کسیکه در کسوت روزنامه نگاری حرف برای گفتن ودر قامت نویسنده طنز سوژه برای نوشتن داشت و حالا در مسیری قدم گذاشته کـه تعداد زیادی از هنرمندان مدتهاست بـه واسطه متنهاي تند و تیزش در آن قدم زده اند.
آقای ژوله، شـما سالها در کسوت نویسندگی و حالا بـهعنوان بازیگر در ژانر کمدی فعالیت کرده اید، می شود درباره سینمای کمدی با شـما صحبت کرد.
در زمینه سینمای کمدی خودم را خیلی صاحبنظر نمیدانم؛ چرا کـه فقط در ۳ فیلم کمدی بازی کردهام ودر ۲ فیلم «خوب، بد، جلف» و «هزار پا» نقش کوتاهی داشتم. یک فیلمنامه سینمایی کمدی نوشتهام کـه آن هم پروانه ساخت نگرفته اسـت؛ بنابر این می توانم بـهعنوان کسیکه با این حوزه آشناست صحبت کنم و بـه سؤالهاي شـما پاسخ بدهم.
فکر میکنید چرا تعداد فیلمهایي کـه این روزها در ژانر کمدی ساخته میشود رو بـه افزایش اسـت و سینمای کمدی هرروز تعداد بیشتری از مخاطبان رابهخودش اختصاص می دهد؟
نکته این اسـت کـه باید بگوییم چرا اقبال عمومی نسبت بـه ژانرهاي دیگر بـه اندازه کافی نیست وگرنه سینمای کمدی در همه ی جای دنیا مخاطبان زیادی دارد و فیلمهاي کمدی طبق معمول بین فیلمهاي پرفروش سال قرار می گیرند. اساسا باید بـه این موضوع فکر کنیم کـه مگر در سینمای کشور ایران چقدر گونه و ژانر سینمایی داریم.
مـا یک سینمای کمدی داریم و یک سینمای اجتماعی. نه سینمای کودک درست و حسابی داریم و نه فیلم اکشن درست و حسابی تولید می شود، نه فیلم ترسناک داریم. اصلا چیزی نداریم کـه بخواهیم بگوییم چرا بقیه نیستند و کمدی هست. اگر بخواهید بـه این نقطه برسید کـه فضای جامعه غمانگیز اسـت و مردم، غمناک و بیحوصله شدهاند و ترجیح شان سینمای کمدی شده، این نتیجهگیری درستی اسـت.
پس معتقدید کـه جامعه امروز مـا بیش از هر زمان دیگری بـه خنده و شادی نیاز دارد؟
این تحلیل درست اسـت، اما همان طور کـه گفتم مگر جز فیلم کمدی چـه گزینههاي دیگری وجوددارد کـه مردم ازآنها استقبال نکرده باشند. کدام فیلم اکشن هیجانانگیزی بوده کـه مورد اقبال مردم قرار نگرفته باشد. مسئله دیگر این اسـت کـه هزینه تولید فیلم بالا رفته و شاید فقط برخی فیلمهاي کمدی بتوانند هزینههاي خودشان را برگردانند. بهمین دلیل سرمایهگذارها و تهیه کنندهها بـه سمت ساخت این نوع فیلمها می روند.
سانسور گسترده در سینما چقدر در گرایش سینماگران بـه سینمای کمدی تأثیر داشته؟
سانسور بـهطور ترسناک وجوددارد و بهمین دلیل فقط با یک سری مسائل میشود شوخی کرد ودر چنین شرایطی نمیتوانید قصههاي خوب بنویسید. مثلاً همین حالا فیلمهایي مثل «اجارهنشینها» یا «اي ایران» مجوز ساخت نمیگیرند؛ همانگونه کـه «شبهاي برره» اجازه پخش از تلویزیون نمی گیرد. البته سانسور در سینما با تلویزیون متفاوت اسـت، اما هردو از یک نوع نگرش نشأت میگیرند.
بـهعنوان نویسنده طنز تا چـه حد با سانسور در سینما و تلویزیون دست بـه گریبان بودید؟ شدت سانسور بـه حدی بوده کـه مانع تولید کار شود؟
در کارگاههاي طنزنویسی بـه بچهها میگویم اساسا باید با قدرت شوخی کرد و کسی با فرد ضعیف یا کانون ضعف شوخی نمی کند. قدرت هم یا در سیاست یا در ثروت یا در ایدئولوژی اسـت، اما این جا با هیچ کدام از این ها نمی توانی شوخی کنی. فقط گاهی می توانی بـه خط قرمزهایي کـه بسیار پر رنگ و سلیقه اي اسـت نزدیک بشوی. این خط قرمزها شامل شوخی هاي سیاسی و اجتماعی اسـت.
دایره سانسور در سینما و تلویزیون در مقایسه با یک دهه قبل گستردهتر شده یا فضا برای کارکردن بازتر اسـت؟
مـن کارم رابا شبهاي برره، «مرد هزار چهره» و «باغ مظفر» شروع کردم ودر شبکه نمایش خانگی هم نویسنده کارهایي مثل «شوخی کردم» و «قهوه تلخ» بودم، اما بعد کـه بـه تلویزیون برگشتم متوجه شدم اصلا نمیشود روی پروژههایي مثل شبهاي برره و مرد هزار چهره کار کرد. حتی «در حاشیه» هم کـه فقط با یک صنف شوخی می کرد عقیم ماند.
فکر میکنم هم اکنون در شبکه نمایش خانگی هم نمیشود قهوه تلخ یا شوخی کردم را ساخت. البته شوخی کردم از تلویزیون پخش می شود، اما فقط آیتمهایي کـه برداشت نقد از دولت می شود روی آنتن می رود و خیلی از آیتمها یا سانسور میشود یا اصلا پخش نمیشود.
در فیلم سامورایی در برلین کـه همه ی فاکتورهاي لازم برای ممیزی را دارد با موضوع سانسور درگیر نبودید؟
هزینههاي ساخت سامورایی در برلین با یوروی ۵ هزار تومانی برآورد شده بود، اما وقتی بـه کشور آلمان رفتیم قیمت یورو بـه ۱۵ هزار تومان رسید. بهمین دلیل محدودیتهاي ناخواستهاي در کار ایجاد و خیلی از بخشهاي فیلمنامه محدود شد. موضوع فیلم و فیلمنامه بـهگونهاي بود کـه خیلی درگیر سانسور نشدیم.
شاید دلیلش این باشد کـه سینمای کمدی درسالهاي اخیر رو بـه ابتذال رفته و مسئولان هم می خواهند خودشان را از آنچه سینمای مبتذل خوانده میشود مبرا کنند.
آنها همیشه سعی کردهاند خودشان را مبرا کنند. همان طور کـه از شبهاي برره و مرد هزار چهره خودشان را مبرا کردند. آن گونه نیست کـه کارهاي پیمان قاسمخانی با آن ساختار درست و حسابی دیده شود. کمدیسازها و بازیگران کمدی هیچ زمانی جدی گرفته نشدهاند.
شباهت فیلمهاي کمدی اخیر هم عجیب اسـت. این کـه در ژانر کمدی تفاوتی بین فیلمهاي سینمایی احساس نمی شود از کجا نشأت می گیرد؟
دستاندرکاران تولید فیلم فکر میکنند فقط چند بازیگر داریم کـه باعث فروش فیلم میشوند. فیلمنامهنویسها هم طبق معمول مشترک هستند و از طرفی سوژههایي کـه می توانند دستمایه یک سناریوی طنز باشند محدود اسـت ودر نتیجه آثار تولیدشده بـه هم شبیه می شوند.
چـه برنامهاي برای آینده دارید؟
۲ طرح دارم کـه میخواهم آنها را بنویسم. خدا را شکر سطح بازیگریام رابه جایی رساندهام کـه تهیهکننده حاضر اسـت طرحم را بنویسم و نقش اصلی را هم خودم بازی کنم. فکر می کنم اگر قرار باشد اتفاق خوبی در سینما برای مـن بیفتد باید از همین مسیر باشد چرا کـه معلوم نیست چند فیلمنامه خوب درسال نوشته و از بین آنها بـه مـن هم پیشنهاد داده شود.
این آرزوی مـن اسـت، اما بعد از ۴-۳ سال دوری از کار نویسندگی ممکن اسـت برایم دشوار باشد. آن بخشی کـه مرا در بازیگری ارضا میکند تئاتر اسـت. در تئاتر، نمایشنامهنویسهاي خوبی داریم و از نمایشنامههاي خارجی هم استفاده میشود؛ بنابر این برخلاف سینما و تلویزیون، معضل متن وجود ندارد و همین مسائل هر بازیگری را راضی می کند. در تئاتر لذت اجرای زنده را احساس میکنم.
موضوع طرحهایي کـه دارید کمدی اسـت یا مضمون اجتماعی دارد؟
کمدی از نوعی کـه خودم دوست دارم؛ طنز تلخی کـه بـهنظرم جامعه امروز مـا بـه آن نیاز دارد.