تاثیرات منفی آلودگی صوتی روی مردم تهران

مطمئنا آلودگی صوتی در استان تهران بسیار اکثر از شهرهای دیگر هست، به علت اینکه تعداد خودروها و تراکم جمعیت بالا هست.گزارش ها از افزایش آلودگی هاي صوتی در استان تهران خبر میدهد، گرچه این موضوع در شهر تهران به حدی محسوس هست که برای فهمیدن بحرانی بودن وضعیت نیازی به ارائه گزارش نیست. در 10 سال جدید پروژه هاي ساخت و ساز مختلفی در شهر تهران انجام شده هست.

بخشی از پروژه ها بزرگراه هایي بود که از دل خانه هاي مردم عبور میکرد و بخشی دیگر ساختمان هایي که در حاشیه بزرگراه ها ساخته می شد. این موضوع اضافه بر افزایش بارگذاری حرکت خودروهای شخصی که باعث آلودگی صوتی می‌شود، یکی از حقوق نخست شهروندی، یعنی احساس آرامش در محیط خانه را تحت الشعاع قرار داد.

در این میان حضور گسترده موتور سیکلت ها راکه زیاد ترین منبع ساخت آلودگی صدا در شهر تهران میباشند نیز نباید فراموش کرد. محمد میرزایی، دبیر کمیته محیط زیست شورای شهر استان تهران، از وضعیت آلودگی صوتی در استان تهران، منابع آن و اقدامات شورای شهر میگوید.

تعریف شما از آلودگی صوتی چیست منابع آلودگی صوتی در شهرها کدام اند؟

انچه بعنوان تعریف آلودگی صوتی مطرح میشود، میزان آلایندگی خارج از حد هست که به واسطه منابع متحرک یا اثبات در شهر ایجاد می‌شود. از قدیم صداهایی از قبیل صدای پرندگان وجود داشته اما هیچ گاه این صداها بعنوان آلودگی صوتی در شهرها تلقی نمی شد. آلودگی صوتی به بارگذاری صوتی گفته میشود

که از حد خارج و باعث مزاحمت و ایجاد عوارض در مردم شهر میشود. اما اینکه منابع آلودگی صوتی چیست، باید گفت که بیشترین منبع آلایندگی، منابع متحرک و صنایعی هست که در شهر و اطراف آن وجود دارد. مطابق قانون نباید در 30 کیلومتری شهره استان تهران صنایع حضور داشته باشند.

یکی از دلایل تصویب این قانون کاهش آلودگی از جمله آلودگی صوتی بوده هست. در شهرداری استان تهران سازمانی به نام سازمان ساماندهی صنایع و مشاغل وجود دارد و یکی از وظایفش این هست که صنایع و مشاغل مزاحم را از محدوده شهر خارج کند تا وجود آن ها به زندگی شهرنشینی آسیب نرساند.

این صنایع یکی از منابع اثبات آلایندگی صوتی هست؛ اما زیاد ترین آلاینده هاي صوتی مربوط به منابع متحرک هست. به طوری که اگر شما در شهر تهران دو دقیقه چشم هاي خود را ببندید تا تمرکز کنید، حجم وسیعی از صدای موتور سیکلت که از زیاد ترین منابع آلاینده صوتی هست را میشنوید. ما در شورای چهارم به این سمت حرکت کردیم

تا فشار وارد کنیم برای برقی شدن موتورهای پایتخت که هم آلودگی هوا کاهش یابد و هم آلودگی صوتی، گرچه فشارهای گوناگون مانع از آن شد که این موضوع به سرانجام برسد.از آنجا که احتراق موتورها کاربراتوری مستقیم هست، حجم آلودگی هوایی که ساخت می‌کنند، شش برابر یک ماشین 206 هست.

درمورد آلودگی صوتی نیز به همین صورت هست. گرچه خودروهای سواری به لحاظ آلودگی صوتی مزاحمت خاصی برای شهر ندارد، این صدایی که در شهر وجود دارد غالبا از موتورسیکلت ها هست. اگر صدا از میزان مشخصی بالاتر برود، آلودگی صوتی ایجاد میشود که موتورسیکلت ها علت اصلی بروز و ظهور این آلودگی میباشند.

از طرفی وقتی در حریم منازل مردم بزرگراه ساخته می‌شود، مشابه آن اتوبان صدر که مستقیم از دل خانه هاي مردم رد شده هست؛ در ساعتی از شب آلودگی صوتی چنان آزاردهنده می‌شود که این موضوع را میتوان از شهرسازی ایراد گرفت، که چرا در محدود مسکونی مردم اتوبان ایجاد کردید. اما باز تاکید می‌کنم که اگر بخواهیم از یک اقدام عاجل و مشخص برای از بین بردن آلودگی صوتی نام ببریم، تدبیر اندیشیدن برای موتور سیکلت ها هست.

گرچه باید گفت اگر چرخه اي برای تعدیل این موتورسیکلت ها ایجاد نشود، چند سال دیگر به علت نیاز مردم، دوباره وارد چرخه ساخت خواهندشد. شما در جزیره کیش شاهد حضور گسترده موتورهای برقی در سطح شهر هستید ولی صدایی در این شهر وجود ندارد. در استان تهران چیزی حدود یک میلیون موتورسیکلت کاربراتوری وجود دارد، همین یک قلم برای استان تهران کافی هست.

آماری از سهم موتورسیکلت ها در آلودگی صوتی وجود دارد؟

آمار مشخصی که بتوان به آن استناد کرد، وجود ندارد، ولی من به افزایش تعداد موتورسیکلت ها و بارگذاری فضای تردد خصوصی در طول 10 سال قبل استناد می‌کنم؛ ما بزرگراه سازی کردیم و به جای افزایش حمل و نقل عمومی، مسیر برای تردد خودروهای شخصی ایجاد کردیم و با اینکار اضافه بر آلودگی هوا بر آلودگی صوتی شهر دامن زدیم.

وضعیت شهر تهران را به طور مشخص در اساس آلودگی صوتی چگونه ارزیابی میکنید؟

علت آلودگی صوتی در شهر استان تهران یا صنایع آلاینده میباشند که حجم زیادی از آن ها از شهر خارج شده اند و بعضی در مناطق مرزی شهر شهر تهران میباشند که باید خارج شوند. در این بخش بد عمل نشده هست.

اما آن چه نتوانستیم برای آن کاری کنیم، منابع متحرک آلودگی صوتی از جمله خودروهای شخصی و موتورسیکلت ها میباشند. در این میان موتورسیکلت ها به مراتب اکثر از خودروهای شخصی از آلایندگی صوتی سهم دارند. حداقل چیزی که ما می‌توانیم درمورد خودروهای شخصی در شهرسازی رعایت کنیم، این هست که حجم آلودگی صوتی را حداقل در خانه مردم و فضای عمومی شهر بازرسی کنیم.

درمورد شهر تهران مثلا میتوان اتوبان یادگار امام «ره» را مثال زد. در عرض این اتوبان خانه هاي مسکونی وجود دارد. اتوبان صدر با مسیرهایی از اتوبان نیایش نیز همین وضعیت را دارد و واحدهای مسکونی دقیقا در حاشیه اتوبان ها قرار دارد. ما در شورای شهر شکایت هایي در این باره داشتیم که حرکت وسایل نقلیه مخل آرامش مردم شده هست.

در پل صدر بالغ بر 60 درصد مسیر اغلب در سمت چپ و گاهی سمت راست، خانه هاي مسکونی وجود دارد و ساکنان آن به لحاظ حقوق شهروندی می‌توانند معترض باشند. گرچه شهرداری دیوارهای صوتی روی این پل ایجاد کرد که خوب بود، اما کافی نبود؛ چرا که حجم صدایی که این دیوار صوتی کم میکند، محدود هست

و این اقدام شهرداری پاک کردن صورت مسئله هست. این در حالی هست که در شهرسازی و پروژه هاي عمرانی، استانداردهایی برای رعایت حریم بزرگراهی وجود دارد که این موضوع رعایت نشده هست.

مثال دیگر از این آشفتگی، فرودگاه مهرآباد در منطقه 9 شهر تهران هست. در کنار این فرودگاه محله هاي اکباتان، مهرآباد و آذری قرار دارد. گرچه نمی‌توان به خود این فرودگاه ایراد گرفت. ما در شورای شهر برای این موضوع جلسه اي گذاشتیم و انها حرفشان این بود که فرودگاه پیش از اینکه شهر به این محدوده برسد، وجود داشت و درواقع شهرداری اشتباه کرده شهرسازی را به این سمت کشانده و حالا معترض هست که شما آلودگی صوتی ایجاد کرده اید.

بنابراین باید گفت که حجم آلودگی صوتی نسبت مستقیم با بارگذاری در شهر دارد. به نسبتی که این حجم بارگذاری بالا میرود، بی نظمی هم در شهر بالا میرود. در میدان هاي شهر تهران مانند ونک، هفت تیر و شهدا اگر نیم ساعت بایستیم و بر این موضوع تمرکز کنیم، سردرد می‌گیریم.

حاشیه اتوبان یادگار، صدر، بخش هایي از حکیم و نیایش با این موضوع درگیر میباشند. حتی اتوبان تندگویان در منطقه جنوبی استان تهران از این لحاظ مشکل ساز هست. چند شکایت مستقیم درمورد این موضوع از محله خانی آباد به شورای شهر رسید که اتوبان از وسط خانه هاي ما رد شده هست، لااقل دیوار صوتی برای اتوبان بگذارید که موضوع رفع و رجوع شود؛ یعنی مردم سطح توقع خود را تا این حد پایین آوردند که باید دیوار صوتی گذاشته شود.

درمورد موتور سیکلت ها هم باید گفت که این وسیله نقلیه در تمام مناطق پرتردد شهر به ویژه محدوده میانی شامل منطقه 12، 7 و 6 با این موضوع درگیر میباشند. درواقع میتوان گفت محدوده مرکزی به لحاظ آلودگی صوتی از بحران قبل هست. در محدوده بازار هرروز تعداد زیادی موتورسیکلت عبور میکند. در چهارراه گلوبندک نزدیک شورای شهر، اگر 10 دقیقه بخواهید قدم زنان حرکت کنید و روی حجم صدا متمرکز شوید، به حجم فاجعه پی می‌برید.

مصوبه شورا درمورد طرح ترافیک موتورسیکلت ها منتفی شد، آیا این موضوع می توانست کمکی به کاهش آلودگی صوتی کند؟

می‌توان گفت این مصوبه که به توصیه یکی از اعضا انجام شد، در حد یک شوخی بود و ما در شورای چهارم از چنین شوخی هایي کم نداشتیم. کسی که با یک میلیون تومان، وسیله کارش را دست و پا کرده هست، طرح ترافیک را نمی پذیرد.

کمیته محیط زیست شورای شهر چه کارهایی برای کاهش آلودگی صوتی انجام داده هست؟

ما در این کمیته منابع آلودگی راکه به آن اشاره کردم، شناسایی کردیم و تصمیم گرفتیم روی منابعی که زیاد ترین آلودگی را دارند یعنی موتورسیکلت ها تمرکز کنیم، ولی درواقع زورمان نرسید. قرار بود سال 94 موتورهای برقی را جایگزین یا رینگ حرکتی موتورسیکلت ها را محدود کنیم که فقط در محدوده خاصی تردد کنند؛ اما تنها کاری که انجام شد، فشار برای پیشگیری از شماره گذاری جدید بود.

بسیاری از این موتور سیکلت ها در کارگاه هاي عجیب کوچک بدون رعایت استاندارد مونتاژ می‌شود و به لحاظ درآمدی که وجود دارد، زیر بار اینکه تکنولوژی را وارد کنند و کار درستی انجام دهند، نمیروند.

گرچه شهرداری شهر تهران مکلف بود درمورد جایگزینی موتور سیکلت هاي برقی اقدام کند. در طول چند سال قبل سالی 40 میلیارد تومان برای این موضوع در نظر گرفته شده هست.

سال 94 شورای شهر مصوبه اي برای نظارت آلودگی صوتی در شهر تهران داشت و قرار شد کمیته اي با نام «کمیته پایش و بازرسی آلودگی صوتی استان تهران» تشکیل شود. از فعالیت این کمیته اطلاعی دارید؟

از کیفیت کاری این کمیته خبری ندارم، اما طبق تجربه می‌دانم که در شورای شهر استان تهران هرگاه بخواهند موضوعی را فراموش کنند، برای آن کمیته اي تشکیل می‌دهند تا موارد مربوط به آن موضوع بررسی شود. ما باید بررسی کنیم چه تعداد از گزارش هاي شش ماهه که کمیته هایي برای آن تشکیل شده، اعلام وصول و بر مبنای گزارش عمل میشود.

به نظر من این موضوع یکی از مصادیقی هست که شورای شهر جدید باید به آن دقت کند و در شورای پنجم در دور تشکیل کمیته نیفتد. بعضی از مسائل برهنه هست و قانون مربوط به خود را دارد و باید براساس قانون عمل شود.