تعبیرهای علم برای خواب ها + تجربه های اسرار آمیز دنیای خواب 

تعبیرهای علم برای خواب هاي مـا چـه چیزهایی هستند؟ مـا تجربه هاي زیادی در خواب داریم کـه در عالم واقعیت غیر ممکن هستند! مثلاً رفتگان مان را سالم و سرحال می‌بینیم! یا این کـه ظرف یک ثانیه از این سر جهان بـه آن سو می‌رویم! یا حتی ممکن اسـت در عالم خواب بـه کره ماه هم سفر کنیم آن هم با پای پیاده! با مجله اینترنتی پارس ناز همراه باشید تا نظر علم را بررسی کنیم.

رویا چیست؟

یکی از دشوارترین چالش هاي کـه دانشمندان در مسیر تحقیقات خود در رابطه با خواب و رویا با آن مواجه هستند، مفهوم دقیق رویاست. «پنه لوپه لوئیز» نویسنده کتاب «دنیای مرموز خواب: دانش عجیب مغز وقتی در حال استراحت اسـت» و مدیر اجرائی آزمایشگاه خواب و حافظه در دانشگاه منچستر، دراین رابطه یک مفهوم کلی را بیان داشته اسـت.

مغز اغلب در مرحله REM «حرکت تند چشم در خواب» رویا می بیند؛ زمانی کـه بـه واسطه آن بدن در حالت خواب عمیق قرار دارد اما مغز در حالت بیداری اسـت. روبرت هاس مدیر سابق مرکز بین المللی مطالعه در مورد خواب نیز در مصاحبه بـه پایگاه اینترنتی اینسایدر گفته سه بخش از مغز در زمان خواب دیدن فعال می‌شوند. نخست، سیستم لیمبیک اسـت کـه پردازش احساسات رابه عهده دارد.

دوم بخش زیر غشایی اسـت کـه با دستگاه کناره اي همکاری دارد و وظیفه اش حل مسائل و یادگیری اسـت. در آخر هم بخش هاي گوناگونی از قشای مغز اسـت کـه رویاها در آنجا شکل میگیرند.» هنگامیکه خواب می‌بینید، مغزتان در حال رفع مشکلات احساسی شماست. بـه گفته هاس، رویاها بطور مستقیم با مشکلات روحی افراد ارتباط دارند. بـه باور وی، بهترین راه برای تعریف رویا این اسـت کـه:

آنرا یک روند طبیعی فرض کنیم کـه در نتیجه رویدادهایی کـه در طول روز برایمان رخ داده اند، شکل میگیرند. این مقوله یادگیری انطباقی نام دارد. در طول روز، مـا با مسائل گوناگونی دست و پنجه نرم می‌کنیم و شرایط مملو از استرس و هیجانات منفی را تجربه می نماییم کـه تقریباً همگی، مشکلات ناشی از احساسات محسوب میشوند. برای حل معضلات احساسی، مغز از مقوله هاي قدیمی کمک می‌گیرد.

بهمین خاطر اسـت کـه بخش یادگیری مغز هنگام خواب دیدن فعال می‌شود. مغز انسان در روشی هوشمندانه، هنگام خواب درگیر حل مشکلاتی اسـت کـه فرد با آنها مواجه شده و برای این امر دست بـه دامن رویدادهایی میشود کـه در گذشته رخ داده اند تا بـه ریشه و منشا اصلی مسائل کنونی دست پیدا کند. بطور مثال، هنگامیکه از بـه هم خوردن برنامه هاي خود در دقیقه نود ناراحت می‌شوید:

مغز تلاش می‌کند تا نمونه مشابه این حسرا کـه قبلا تجربه کرده‌اید رابه خاطر بیاورد تا بـه واسطه آن متوجه گردد کـه چگونه می‌توان بر این حس منفی یا مشکل پیش آمده، فائق آمد. این روند با حالت عادی کـه فرد در بیداری آنها را انجام میدهد، متفاوت خواهد بود. هاس دراین رابطه همچنین بیان داشته: «بهمین خاطر اسـت کـه خواب ها اصولا پریشان ودر هم هستند و انسجام خاصی بین صحنه هاي مختلف رویاها وجود ندارد.

هر کدام از صحنه ها تلاش مغز برای حل مشکل پیش آمده بـه شمار میروند.» تمامی عکس هایي کـه در خواب مشاهده می‌کنید مشابه مسائلی اسـت کـه در آن دوره زمانی درگیرشان هستید. هنگامیکه مغز در حال کنکاش در مسائل احساسی اسـت، بـه حافظه بصری جائی کـه همان حس مشابه را تجربه کرده بودید، پناه می‌برد. برای شرح این مقوله از همان مثال قبلی، یعنی کنسل کردن برنامه ها در لحظه آخر استفاده میکنیم.

بـه این واسطه، در چنین مواقعی ممکن اسـت خواب ببینید کـه بـه دانشگاه موردعلاقه خود راه نیافته اید. یا مثلاً خاطره هایي همانند وقتی کـه کسی از بیرون آمدن با شـما سر باز زده برایتان زنده خواهند شد. هاس دراین باره بیان داشته: «رویاها اغلب بـه گذشته سفر می‌کنند تا حس هاي مشابه را شخم زده و بیرون بیاورند و با کمک آنها، راه حل مشکل کنونی را بیایند.

بنابر این، خواب هاي شـما در واقع افکار، خاطرات و کارهایی اسـت کـه خودتان بـه انجام رسانده اید.» خواب ها هرگز مساله تازه اي را یادآور نمی‌شوند اما همان‌ گونه ارزش توجه کردن را دارند. خواب و رویا برخلاف تصور تعداد زیادی از مـا نشانه رویداد یا خبر خاصی نیستند و همانگونه کـه پیش از این هم اشاره کردیم، فقط تلاش مغز برای رفع مشکلات احساسی اسـت.

اگر شاداب از خواب بیدار شوید، احتمال این کـه مغز مشکلتان را حل کند، زیاد اسـت و حتی لازم نیست خودتان دراین رابطه کاری انجام دهید. البته توجه کردن بـه رویاها و خواب ها این مزیت را دارد کـه متوجه می‌شوید در چـه رابطه مشکل احساسی دارید و میتوانید در دنیای واقعی برای رفع آن تلاش کنید. بی شک در حالت هوشیاری و بیداری، بهتر می‌توان بـه حل مسائل پرداخت.

و در ادامه تجربه های اسرار آمیزی که در دنیای خواب

همه ی ي مـا می‌خواهیم شبها خواب آرامی داشته باشیم تا بتوانیم انرژی از دست رفته ي خودرا دوباره بـه دست آوریم. با این وجود، بـه سختی می‌توان کسی را پیدا کرد کـه تجربه ي احساسات عجیب و ناخوشایندی را در خواب نداشته باشد. در مورد علت تجربه ي بعضی از این حالات علم تا کنون پاسخی نداشته اسـت.

فلج خواب

شخص در میانه ي شب از خواب می پرد اما قادر بـه حرکت نیست. توهمات هراس آوری بـه سراغ او می‌آید و احساس میکند کس دیگری هم در اتاق حضور دارد. در عهد باستان، تجربه ي این حالت رابا شرارت هاي ارواح شیطانی مرتبط میدانستند.

علت: مـا طبق معمول در زمان خواب حالتی از فلجی را داریم بـه طوری‌كه خوابگردی یا کارهای دیگری را انجام نمیدهیم. در حالت فلج خواب، ماهیچه هاي بدن از کار می افتند اما مغز بیدار اسـت. حدود ۷% از مردم دستکم یکبار فلج خواب را تجربه کرده اند. این وضعیت بیشتر زمانی کـه بـه پشت خوابیده ایم اتفاق میوفتد.

توهمات پیش از خواب

وقتی شخص در حالت خواب و بیدار اسـت عکسهای عجیبی در برابر چشم هایش ظاهر میشود. این عکسهای اغلب چهره هایي وحشتناک و موجوداتی خیالی هستند. علت: اینها یکی از معدود توهماتی اسـت کـه افراد برخوردار از سلامت روانی ممکن اسـت داشته باشند.

کودکان بیشتر این وضعیت را تجربه میکنند و احتمالا بهمین خاطر اسـت کـه تمایلی بـه خواب ندارند. این توهمات ممکن اسـت در اثر استرس یا حتی قدرت تخیلی قوی باشد. همچنین اگر شخص بعد از مصرف مشروبات الکلی بـه رختخواب رفته باشد احتمال تجربه ي این توهمات وجوددارد.

حرف زدن در خواب

طبق معمول شخصی کـه دچار خواب گفتاری اسـت در حقیقت خود او از این مسأله مطلع نیست. این وضعیت قطعا مساله ي خطرناکی بـه لحاظ روانشاختی نیست اما این اشخاص احتمالا نگران فاش شدن رازهای شان هستند!

علت: مردان و کودکان بیشتر مستعد تجربه ي این وضعیت هستند. علت وقوع آن اضطزاب اسـت. دراین حالت ذهن شخص در تلاش اسـت تا در برابر انچه کـه او در واقعیت با آن مخالف اسـت مقاومت کند.

رویا در رویا

شخص خوابی می بیند و بعد از آنکه بیدار شد کماکان عکسهای و چیزهای عجیبی را تجربه می‌کند. در حقیقت شخص بیدار شدنش را هم خواب دیده اسـت. این تجربه دستمایه ي ساخت فیلم معروف «القا» Inception»» قرار گرفت و بعد ازآن بود کـه افراد زیادی اعلام کردند تجربه ي این وضعیت را داشته اند.

علت: تعبیرگران معتقدند کسیکه چنین خوابی ببینید، مستعد انجام تمرینات روحی و معنوی اسـت. علم درباره ي علت وقوع این حالت توضیحی ارائه نکرده اسـت.

خوابگردی

این حالت عکس وضعیت فلج خواب اسـت یعنی باوجود آنکه شخص هوشیار نیست اما ماهیچه هاي بدن از کار نمی افتند. این اشخاص قادرند در زمان خواب راه بروند، نظافت کنند یا حتی از خانه بیرون بروند؛ مسأله اي کـه اغلب بسیار خطرناک اسـت. اما آنها صبح ها و بعد از بیدار شدن هیچ چیز رابه خاطر نمی آورند.

علت: حدود 4/6 تا 10/3 درصد از مردم خوابگردی را تجربه میکنند و این حالت برای کودکان بیشتر اتفاق میوفتد. علت وقوع خوابگردی و شیوه هاي درمانی آن هنوز ناشناخته اسـت.

سندرم انفجار در سر

شخص با احساس شنیدن انفجاری بزرگ یا صدایی ناگهانی از خواب می پرد. گاهی صدا کر کننده بنظر میرسد. ممکن اسـت این حالت با صدای وزوزی در حال افزایش یا صدای صاعقه همراه باشد. این وضعیت خطرناک نیست اما فرد را دچار وحشت می‌کند. بعضی اشخاص تصور میکنند دچار سکته ي مغزی شده اند.

علت: این حالت زمانی اتفاق میوفتد کـه بـه دلایلی در فعالیت عصبی بعضی نواحی مسئول پردازش صدا در مغز تغییری ناگهانی رخ میدهد. این وضعیت گاهی با بیخوابی و اختلالات خواب ناشی از سفر طولانی با هواپیما مرتبط اسـت.

وقفۀ تنفسی در خواب

وقفه ي تنفسی در خواب، توقف ناگهانی تنفس در هنگام خواب اسـت. در نتیجۀ این حالت شخص از خواب می پرد، کیفیت خواب پایین می‌آید، مغز دچار کمبود اکسیژن میشود و فرد نمی تواند خواب کافی داشته باشد. طی یک حمله فشار خون دچار نوسان میشود کـه ممکن اسـت باعث مشکلات قلبی شود.

علت: در هنگام خواب ماهیچه هاي حلق سست میشوند. این حالت گاهی ممکن اسـت منجر بـه انسداد مسیر جریان هوا شود. چاقی، مصرف سیگار و سن بالا احتمال خطر را افزایش می‌دهند. اما راه حل جالبی برای این مشکل وجوددارد: نواختن دیجریدو ساز بادی استرالیایی، میتواند احتمال دچار شدن بـه این وضعیت را کم کند.

خواب های تکراری

تعداد زیادی از مـا تجربه ي خواب هاي تکراری و عجیبی را داشته ایم کـه همیشه بـه یک شکل تکرار می‌شوند. علت: روانشناسان معتقدند: ذهن انسان از خواب هاي تکراری برای تمرکز بر چیزی استفاده میکند کـه در زندگی روزمره ي خود بـه آن توجهی نداریم. این خواب ها تا زمانی کـه آن مسأله حل شود تکرار خواهند شد.

سقوط روی تخت

گاهی احساس میکنیم از ارتفاع بلندی روی تخت پرت میشویم، بعد بخود می لرزیم و از خواب می پریم. گاهی هم پیش ازآن، در خواب خودرا در حال پرواز یا سکندری خوردن و سقوط میبینیم کـه احساس ناخوشایندی برای مـا دارد.

علت: خواب تجربه اي شبیه بـه مرگ اسـت؛ ضربان قلب و تنفس کاهش می‌یابد و ماهیچه ها سست می‌شوند. دراین حالت مغز سراسیمه می‌شود و آنرا مرگی واقعی تلقی میکند، پس برای آنکه زنده بودن فرد را بررسی کند جریان هایي تپشی بـه ماهیچه ها می فرستد.

تجربۀ خروج از بدن

این وضعیت پدیده اي عصبی روانشناختی اسـت. دراین حالت فرد نیمه بیدار و نیمه خواب اسـت و خودرا در خارج از جسمش می بیند. اهل عرفان و علوم ماوراء الطبیعه معتقدند این تجربه وجود روح را اثبات میکند. علت: مطالعه بر روی این حالت کار بسیار دشواری اسـت.

اگر چـه دانشمندان از وجود توهم خروج ازبدن اطلاع دارند اما مشخص نیست این حالت چگونه و چرا بـه وجود می‌آید. شیوۀ مقابله با این وضعیت هم نامعلوم اسـت. اما کسانی وجود دارند کـه می‌دانند چطور می‌توان تعمدا چنین تجربه اي داشت. این اشخاص برای گسترش مرزهای توانایی هاي شناختی خود دست بـه اینکار میزنند.

بینش ناگهانی در خواب

گاهی مدت ها بـه دنبال راه حل مشکلی هستیم و مداوم بـه آن فکر می‌کنیم. اما ناگهان در یکی از خواب هایمان ذهن کلید حل مشکل را در اختیارمان می‌گذارد. حالا دیگر مهم‌ترین کار بخاطر سپردن آن اسـت. زمانی کـه دیمیتری مدوف شیمیدان روس، در فکر تنظیم جدول تناوبی عناصر بود، ناگهان آنرا در یکی از خواب هایش دید.

علت: گاهی ضمیر ناخودآگاه مـا جواب سؤال را میداند اما ضمیر خودآگاهمان هنوز بـه آن دست پیدا نکرده اسـت. در هنگام خواب، ضمیر ناخودآگاه فعال تر اسـت و می‌تواند این بینش رابه وجود آورد. خواب تجربه ي لذتبخشی اسـت اما گاهی مزایای دیگری هم برای مان دارد.

آیا می‌دانید خواب‌ هایی که می‌ بینید به شخصیت شما بستگی دارد؟

بر اساس تحقیقی کـه یکی از برندهای تولید خوشخواب در ایالات امریکا انجام داده، دو گروه از اشخاص درون‌گرا و برون‌گرا را انتخاب کرده و رویاهای آنها را مورد بررسی قرار داده اسـت. انها برای این منظور از بیش از یک هزار شهروند آمریکایی در مورد رویاها و شخصیت درونی‌شان سوال پرسیده تا مشخص کند کـه هر تیپ شخصیتی چـه نوع خواب هایي می بیند.

پیرو این آزمایش از شرکت‌کننده ها در مورد لحظه خوابیدن و احساسات پس ازآن سوال پرسیده شد. همچنین از آنها تقاضای شد تا بگویند اغلب چـه وقت هایي سفر، دنیای دیگر، پرواز، پدرشان، دوستانشان، عشقشان و این کـه لخت هستند را خواب می‌بینند.  در نتیجه این آزمایش و سوالات متعدد از شرکت‌کننده‌ها، ۱۶ تیپ شخصیتی برای خواب و رویا دیدن افراد تعیین شد کـه بـه شرح زیر اسـت:

مدرس

کمتر خواب پدر خودرا می بیند. کمتر خواب کشتار و قتل‌عام مردم را می بیند.

حامی

کمال‌گرایانی ساکت و پر رمز و راز، در عین حال بسیار الهام‌بخش و خستگی‌ناپذیر. کمتر خواب می بیند کـه بـه مدرسه بازگشته اسـت. کمتر خواب پرواز را می بیند. کمتر خواب سفر می بیند.

ناجی

افراد شاعرمسلک، مهربان و نوع‌دوست، همیشه مشتاق کمک بـه هدفی خوب هستند. اغلب خواب می بیند کـه نمیتواند حرکت کند.

معمار

متفکران دارای تخیل و استراتژی کـه برای همه ی چیز برنامه دارند. خیلی بـه‌ندرت خواب مسافرت می بیند.

هنرمند

خیلی بـه‌ندرت خواب آینده را می بیند.

ماجراجو

هنرمندانی انعطاف‌پذیر و جذاب، همیشه آماده کشف و تجربه چیزهای جدید هستند. خیلی بـه‌ندرت خواب دوستان خودرا می بیند.

دلال

بیشتر مواقع دچار کابوس میشود. اغلب دوست دارد خواب هاي خودرا تعبیر کند.

کارآفرین

افرادی هوشمند، پرانرژی و بسیار اهل درک کـه واقعاً از زندگی کردن لذت می برند. اغلب خواب می بیند کـه در بین جمع لخت اسـت. بیشتر خواب می بیند کـه در مورد فشارهای روحی خود صحبت می‌کند. اغلب خواب پرواز می بیند. زیاد خواب آینده را می بیند.

سرگرم‌کننده

افراد خودانگیخته، پرانرژی و مشتاق – زندگی کردن در اطراف آنها هرگز کسل‌کننده نیست. اغلب مواقعی کـه میـــخواهد بیدار باشد، خوابش میبرد. بیشتر اوقات، خواب فشارهای روحی و عشق خودرا می بیند.

سرباز

روح‌هاي آزاد مشتاق، خلاق و خوش‌مشرب کـه همیشه میتوانند دلیلی برای لبخند پیدا کنند. اغلب رویای واقعی دارد.

بازیگر

همیشه خواب هاي خود رابه یاد می آورد.