در اینبخش با مهم ترین خواص ارده کنجد و شیره انگور آشنا میشویم. ارده از فرآورده هاي دانه کنجد میباشد، این ماده مغذی کـه سرشار از پروئتین و کلسیم اسـت، بهترین گزینه برای وعده صبح میباشد. شیره انگور نیز همانند ارده کنجد فوق العاده مغذی اسـت کـه بهترین گزینه برای رفع ضعف عمومی بدن بـه حساب می آید، در ادامه با مهم ترین خواص این دو ماده مغذی آشنا میشویم.
ارده از مهمترین فرآوردههاي دانه کنجد بوده و مادهاي اسـت کـه ارزش غذایی و دارویی بسیاری را داراست. تنها عنصر تشکیلدهنده این ماده مغذی کنجد اسـت. خواص ارده کنجد بیشمار اسـت و هم چنین یک وعده غذایی صد در صد طبیعی و کامل بـهویژه برای صبحانه محسوب می شود.
برای تهیه ارده لازم اسـت کنجد خام رابه مدت ۴ ساعت در آب خیس کنید تا پوسته سیاه و قهوهاي رنگ آن جدا شود. سپس کنجدهای سفید را آسیاب کنید تا خمیر نسبتا شلی بـه وجود بیاید. این خمیر ارده نام دارد.
روغن ارده یا همان روغن کنجد ارده، روغنی اسـت کـه از ارده گرفته میشود. برای تهیه روغن ارده، کنجد را حرارت می دهند یا سرخ می کنند، سپس آنرا آسیاب میکنند و روغنش را می گیرند. روغن حاصله همان روغن ارده اسـت.
طبیعت ارده گرم و تر اسـت و از آنجا کـه ماده اصلی تشکیلدهنده آن کنجد بـه شمار می آید، برای آشنایی با خواص ارده کنجد لازم اسـت خواص کنجد را بررسی کنیم:
= تأمین ۱۴ درصد از کلسیم بدن
= دارای ۲۰ درصد پروتئین، ۵۰ درصد چربی میباشد
= منبع غنی در جذب آهن، کلسیم و روی
= درمانکننده یبوست
= رفع خستگی بدلیل وجود آهن
= کاهش فشار خون بالا
= مفید برای بیماری کمخونی و فقر آهن
= جای گزین شیر در تأمین روی، کلسیم و آهن
= انرژیزا
= ملین و مسهل
= نرمکننده سینه
= تقویتکننده قوای جنسی
= معالجه کننده بیحسی و کرختی
= درمانکننده اختلالات کبد و کلیه
= آرامکننده درد روماتیسم
= درمانکننده درد استخوان و درد مفصل
= برطرفکننده بیماریهاي رحم
= تقویتکننده حافظه
با این وجود کـه خواص ارده کنجد برای سلامتی بیشمار اسـت اما دارای مضراتی نیز هست. از مضرات ارده کنجد میتوان بـه موارد زیر اشاره کرد: مصرف ارده کنجد در سهماهه اول بارداری ممکن اسـت موجب سقطجنین شود. مصرف بیش از حد ارده میتواند منجر بـه پدیدار شدن دانههاي پوستی شود کـه با خارش و قرمزی همراه هستند.
مصرف بیش از حد ارده کنجد می تواند منجر بـه عدم تعادل هورمونی، افزایش چربی پوست و خشک شدن فولیکولهاي مو شود. نتیجه این مشکل افزایش سرعت ریزش مو و گاهی اوقات طاسی خواهد بود. ارده بدلیل طبیعت گرمی کـه دارد اگر توسط گرم مزاجها مصرف شود باعث غلیظ شدن صفرا و جوش زدن درصورت و بدن خواهد شد.
آنافیلاکسی نوعی آلرژی اسـت کـه در اثر مصرف کنجد ایجاد میشود. در اثر این آلرژی علائمی هم چون خسخس، افت فشار خون، گرفتگی سینه و غیره در فرد ظاهر میشود و راه گلو و مجاری تنفسی را میبندد. آنافیلاکسی شدید می تواند منجر بـه خفگی و مرگ شود. مصرف بیش از حد کنجد میتواند منجر بـه اسهال و شل شدگی مدفوع شود.
عده اي از افراد ممکن اسـت پس از مصرف بیش از حد کنجد دچار عفونت آپاندیس شوند. مصرف کنجد میتواند کیسههاي دردناکی بنام دیورتیکولیت را در دیواره داخلی روده بزرگ ایجاد کند. این کیسهها موجب دردهای شکمی، یبوست و غیره میشوند. مصرف منظم و زیاد کنجد، موجب آسیب رساندن بـه روده بزرگ میشود.
ارده را می توان با شیره خرما، شیره انگور یا عسل مصرف کرد اما شکل رایجتر آن، ترکیب با شیره انگور اسـت. برای پیشگیري از شیرین شدن بیشازحد، لازم اسـت از مقدار کمتری شیره استفاده کنید. شیره دارای ویتامینهاي آ، ب و ث اسـت ودر صورت ترکیب با ارده، دارای خاصیت ضد نفخ خواهد بود. ارده را می توان با شیره خرما نیز ترکیب کرد. ترکیب این دو ماده موجب عملکرد بهتر سیستم عصبی فرد و درمان کمخونی یا فقر آهن می شود.
هم چنین ترکیب ارده و عسل موجب چاق شدن و تقویت قوای جسمانی میشود. بهتر اسـت ارده را برای صبحانه مصرف کنید زیرا موجب انرژی مضاعف شـما در طول روز خواهد شد. ارده را میتوانید در غذا، شیرینی و کیک استفاده کنید، اما فراموش نکنید کـه این ماده درصورت سرخ شدن خواص خودرا از دست میدهد.
نکته
افراد دارای طبیعت گرم، برای پیش گیری از حساسیت و جوش زدن، لازم اسـت ارده را همراه با میوههاي سرد بخورند.
یکیدیگر از خواص ارده کنجد، خاصیت لاغر کنندگی آن اسـت. ارده اشتها را کاهش میدهد و مناسب افرادی اسـت کـه می خواهند وزن کم کنند. بـه عقیده متخصصان تغذیه، اگر ارده بـه میزان یک تا دو قاشق غذاخوری و یک یا نیم ساعت قبل از وعده غذایی اصلی مصرف شود، بـه شدت موجب کاهش اشتها خواهد شد.
از آنجا کـه ارده منبعی غنی از اسیدهای چرب اشباع نشده اسـت، اگر در دسترس نور قرار بگیرد یا اگر در جای گرم نگه داری شود، چربیهایش اکسید می شود و این امر منجر بـه فاسدشدن ارده می گردد. لذا لازم اسـت آنرا در جای خشک، خنک و دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
شیره انگور یکی از شیرههاي شناخته شده محسوب می شود کـه از قدیم در درمان تعداد زیادی از بیماریها کاربرد دارد. یکی از مهمترین خواص شیره انگور رفع ضعف عمومی بدن اسـت. این ماده غذایی فواید زیادی برای زنان دارد. انگور یکی از میوههاي شناخته شده میباشد کـه فرآوردههاي زیادی ازآن استخراج می شود. شیره انگور یکی از فرآوردههاي انگور اسـت کـه از آب انگور بـه دست می آید و بسیار شیرین اسـت.
میزان مواد مغذی موجود در شیره انگور، تا حدودی با انگور تازه برابر اسـت از این رو این ماده غذایی یکی از پرکالریترین مواد غذایی محسوب می شود و مصرف مقدار اندک آن انرژی از دست رفته را جبران میکند. شیره انگور غنی از ویتامینهاي A, B, C. اسـت و آهن، منیزیم، فسفر و مقداری کلسیم موادمعدنی موجود دراین ماده غذایی میباشند.
باوجود همه یي این مواد مغذی، شیره انگور یکی از مقویترین و سالمترین مواد غذایی بـه شمار می آید. با این حال مصرف شیره انگور برای تمام افراد توصیه نمیشود و ممکن اسـت مصرف آن برای عده اي از افراد مضر باشد. در ادامه عده اي از خواص شیره انگور و معایب آن شرح داده میشود.
ازآن جاییکه کودکان و نوجوانان برای رشد نیاز بـه مواد مغذی بیشتری دارند، مصرف شیره انگور برای آنها میتواند علاوه بر تامین کالری، برخی مواد مورد نیاز بدن آنها برای رشد را فراهم کند. بهمین دلیل بـه والدین توصیه می شود از شیره انگور در رژیم غذایی کودکان و نوجوانان خود استفاده کنند.
سطح کالری شیره انگور بسیار بالا اسـت و از این رو مصرف این ماده غذایی برای افرادی کـه دچار ضعف عمومی هستند، بسیار مفید اسـت. هم چنین افرادی کـه در اثر بیماری طولانی یا عمل جراحی ضعیف شده اند یا افرادی کـه بسیار لاغرند، جهت التیام ضعف خود می توانند از شیره انگور استفاده کنند.
مهمترین خاصیت شیره انگور، انرژی زا بودن آن می باشد. بدلیل وجود آنتی اکسیدانهاي ضروری در شیره انگور، این ماده غذایی در درمان تعداد زیادی از بیماریها کاربرد دارد. از جمله بیماریهاي قابل درمان با شیره انگور یرقان یا زردی، ضعف اعصاب، کک مک، دردهاي روماتیسم و امراض شریانی و وریدی اسـت کـه مصرف شیره انگور تقش بـه سزایی در درمان این بیماریها ایفا میکند.
یکی از موثرترین خواص شیره انگور، خاصیت پاک کنندگی آن اسـت. بـه طوریكه مصرف آن باعث دفع اوره و مقداری از اسیدهاي غیر مفید بدن می شود ودر نتیجه پاک کننده بقایای غذاها در روده و معده اسـت. بـه علاوه این ماده غذایی ضد نفخ اسـت و بـه خون سازی کمک میکند.
وجود ویتامینها و مواد مغذی مفید برای پوست در شیره انگور باعث شده اسـت یکی از خواص شیره انگور، حفظ سلامتی پوست باشد. از این شیره می توان بطور مستقیم بر روی پوستهاي دچار لک استفاده کرد. بـه علاوه مصرف آن بر روی پوست موجب سفت شدن پوست می شود در نتیجه از پیری پوست پیشگیری می کند. بهمین دلیل در تعداد زیادی از محصولات آرایشی و بهداشتی از عصاره انگور استفاده میشود.
اطبای سنتی بر این باورند کـه مصرف مرتب شیره انگور بـه همراه غذا، آب میوه و یا بـه همراه میان وعدههاي غذایی باعث کاهش تنشهاي عصبی ودر نتیجه درمان کم خونی و حفظ سلامت شخص میشود. بـه علاوه مصرف شیره انگور درد سینه و سرفههاي مزمن را تسکین می دهد.
یکی از اقدامات درمانی بـه منظور رفع خون ریزی در اوایل بارداری، مصرف شیره انگور میباشد. در واقع مواد مغذی موجود دراین شیره، تاثیرات مثبتی بر دستگاه تناسلی زنان و بـه خصوص عملکرد تخمدانها دارد.
ازآن جاییکه شیره انگور طبیعت گرم وتر دارد، مصرف بیش از حد آن توسط افراد دارای طبیعت گرم باعث سوزاندن خون، بالا بردن حرارت بدن، سردرد و جوش زدن درصورت و بدنشان میشود. بهمین دلیل بـه افراد گرم مزاج توصیه میشود شیره انگور را محدود استفاده کنند. باوجود انرژی و کالری موجود در شیره انگور، مصرف آن بـه افراد کم تحرک کـه ورزش منظم ندارند، توصیه نمیشود چرا کـه سبب چاقی و اضافه وزن خواهد شد.
بـه علاوه از شیره انگور حاوی قند زیادی اسـت و از این رو مصرف آن برای افراد دیابتی مضر اسـت. ازآن جاییکه موثرترین خواص شیره انگور مربوط بـه کالری آن میشود، برای فصل زمستان کـه بدن بـه کالری بیشتری برای گرم کردن خود احتیاج دارد، بهترین غذا محسوب می شود. برای پیش گیری از سرماخوردگی شیره انگور بـه میزان یک تا دو قاشق غذاخوری قبل از خواب شیره انگور بخورید.
تذکر:
شیره طبیعت گرم دارد و مصرف آن برای گرم مزاجها موجب غلیظ شدن صفرایشان می شود و نتیجه آن، جوش زدن درصورت و بدنشان اسـت کـه راه درمانش هم خوردن میوههاي تازه با طبیعت سرد اسـت. افراط در خوردن دوشاب باعث سوزاندن خون، بالا بردن حرارت بدن و سردرد میشود بـه خصوص در گرم مزاجان برای رفع این حالت بهتر اسـت کـه از تخم ریحان و تخم خشخاش استفاده شود. شیره برای افراد دیابتی مضر اسـت.
اگرچه شیره خرما بدلیل داشتن مواد قندی کم ضرر «گلوکز و ساکاروز»، برای بیماران دیابتی ضرر کمتری دارد، ولی خوردن آن بـه آنها توصیه نمیشود؛ و حواستان باشد کـه این ماده بـه غیر از انرژی زا بودن، درصد بالایی کالری هم دارد و اگر شـما فرد کم تحرکی هستید کـه روزانه بیش از ۲۰ دقیقه پیاده روی منظم ندارید یا ورزش نمیکنید، بدانید کـه با خوردن این ماده مغذی، حتماً چاقی و عوارض آن انتظارتان را میکشد.
این ماده غذایی کم خونی را درمان می کند و موجب التیام حافظه می شود؛ شیره با ارده چاقکننده و برای افراد لاغر مفید اسـت. شیره با ارده گرمیبخش اسـت و رطوبت را ازبدن خارج میکند؛ این ماده غذایی برای درمان اختلالات کبدی و کلیوی هم موثر اسـت. شیره با ارده نقش موثری در درمان آرتروز دارد؛ این ماده غذایی سبب تسکین دردهاي استخوانی و ناشی از روماتیسم هم میشود.
شیره با ارده بعلت داشتن ویتامینهاي A. E؛ و C. خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود؛ این ماده غذایی بـه رشد کودکان و نوجوانان هم کمک شایانی می کند. شیره با ارده پلاکت خون را افزایش میدهد بنابر این این ماده غذایی برای افرادی کـه پلاکت خون پایینی دارند، مفید اسـت.
شیره با ارده موجب جوانسازی پوست میشود و نقش موثری در رفع خواب رفتگی اندامها بـه ویژه پاها و التیام سرگیجه هاي ناشی از کم خونی دارد این ماده غذایی برای بیماران در دوران نقاهت هم مفید اسـت. افراد گرم مزاج «صفراویها» در مصرف شیره با ارده باید اعتدال را رعایت کنند و اگر دچار غلبه گرمی شدند باید مقداری از ترکیب عرق شاهتره و کاسنی، خاک شیر و تخم شربتی یا خیار بـه همراه کاهو را میل کنند.