اخیرا در تعداد زیادی از نمایشگاه هاي بزرگی که برگزار میشود از دختران مدل بعنوان ابزاری برای جذب مخاطب استفاده میشود. چندوقتی میشود که هنگام برگزاری نمایشگاه ها شاهد حضور دختران مانکن و مدل با لباسهای فرم مخصوص هستیم که جنجالی هم شده است. آمارها نشان میدهد که 38 میلیون زن ایرانیدومین بازار لوازم آرایشی آسیای شرقی و هفتمین بازار جهانی را تشکیل میدهند.
به نوعی ميتوان گفت که همین آمارها ميگوید هر زن ایرانی درسال 150 دلار یا به عبارتی بیش از 400هزار تومان برای لوازم آرایشی هزینه ميکند.البته مصرف لوازم آرایشی صرفا برای زنان نیست و مردان مشتریان ۱۲ درصد لوازم آرایشی در بازار هستند! حالا با توجه به آمار بالای مصرف لوازم آرایشی در بین زنان ایرانی و همچنین پایین آمدن سن دختران مصرف کننده لوازم آرایشی به دوره دبستان نشان دهنده آن است
که مادران و کلا والدین و معلمان و مدیران مدارس و حتی اساتید دانشگاه و متولیان فرهنگی کشور باید بیشتر دراین آسیب اجتماعی واردشوند.
«کریل جولیان» گزارش نویس خبرگزاری فرانسه در جدید ترین گزارش خود نوشته است: زنان مصرف کننده لوازم آرایش در ایران بطور متوسط ماهانه یک ریمل مصرف میکنند. در حالیکه این آمار در فرانسه هر ۴ ماه یک ریمل است! شاید بگوئید این آمار صحیح نیست یا اینکه مستند قانونی ندارد اما کمپانی فرانسوی «لانکوم» که از سال 2010 در ایران شرکت توزیع کننده
رسمی لوازم آرایشی را ایجاد کرده گفته که ایران بازار بالفعل و بزرگی برای ما محسوب میشود و ارزش سالانه این بازار صدها میلیون دلار است! و این اعتراف سود سالانه یک شرکت عرضه کننده لوازم آرایشی در ایران را نشان میدهد.
دراین میان جدا از موضوع آرایش دختران مزونها، فروشگاهها و حتی شرکتهای توزیع البسه خارجی و داخلی 10 سالی است که پا را فراتر گذاشته و خارج از چارچوبهای قانونی اقدام به عرضه مد و لباس از طریق دخترهای خوش اندام و پسرهای شیک پوش با ظاهر آراسته ميکنند. این مزونها که اغلب در خانههاي مسکونی یا تجاری متمرکز هستند بیشتر از طریق تبلیغات چهره به چهره شهروندان را تشویق به حضور در مزون ميکنند.
البته رونق بازار مزونها و مانکنها بی تأثیر از برنامههاي ماهواره اي نبوده است تا آنجا که وزیر ارشاد دولت یازدهم خبر از استفاده 71 درصدی تهرانیها از ماهواره ميدهد.صاحب یکی از این شرکتها در تهران ميگوید: اگر مزون و یا فروشگاهی نیاز به مانکن داشته باشد ما این افراد را معرفی ميکنیم. البته بستگی دارد برای چه کاری باشند.
مثلا برخی برای شوی لباس و برخی هم برای عکس معرفی ميشوند. مانکنها از ۸۰ تا روزانه ۱ میلیون تومان قیمت دارند که بازهم بستگی به زیبایی، اندام و حتی خوش نام بودن «بازیگر و…» دارند. این صاحب مزون مدعی بود که تنها شرکتی است که مجوز اینکار را از وزارت ارشاد گرفته است!
آخرینقیمتهایبرگزاریشوی لباس نشان ميدهدکهبرگزاری هر شوی لباس به صورتمیانگین 30 تا 70 میلیون تومان هزینه دارد که شامل تیمعکاسی، نور،استیج و غیرهميشود. در عده اي از سایتها هم بدون اینکه جنسیت مرد یا زن مشخص باشد به سهولت با ثبت ناماینترنتیمانکن جذب ميکنند. البته اینسایتها بدون فیلتر فعالیت ميکنند و حتیشماره حساب، آدرس و تلفن هم دارند!
دراین میان قیمتبرخی البسه زنان در نوع خود جالب و قابل تأمل است. گشت زنی در مزونها و فروشگاههای لباس زنانه در خیابانهایآفریقا، گاندی، سعادت آباد و الهیه نشان ميدهد کم نیستند افرادی کهبراییک لباس شب زنانه بیش از ۴میلیون تومان هزینهميکنند! عده اي از اینفروشگاهها با تدابیرشدیدامنیتی اقدام به فروش ميکنند.
از قفلهایالکترونیکی تا شیشههاینشکن وحتیضد گلوله …. این اماکن به نوعیطراحی شدهاندکه از بیرونبه هیچ عنواننميتوان داخل فروشگاه را رویتکرد. حتی تابلو هم ندارند و تنها باید زنگ بزنی تا بعد از رویت از طریقدوربینمدار بسته وارد فروشگاه شوید.فروشندهها هم بعضاً بدون روسری و با حجابی نامناسب از مشتریهاپذیراییميکنند. تعداد زیادی از اینفروشگاهها و مزونها در فضای مجازی دارای سایت هم هستند.
اعتراف یک مسئول در تهران
ابوالقاسم شیرازی رئیس اتحادیه پوشاک تهران هم از این وضعیت گلایه دارد و میگوید: دختران جوان اینروزها مدیر شوهای زیر زمینی در پایتخت هستند. حتی این تنوع به روپوش مدارس هم رسیده است. 60 درصد لباسها خارجی هستند و 50 درصد پوشاک هم قاچاق است
حالا این آسیب شکل جدیدتری بخود گرفته و آرایش و پوشاکی که دختر جوان رابه مانکن تبدیل کرده است او را وارد بازار تجارت کرده به نحوی که بازرگانان و حتی تولید کنندگان داخلی هم برای عرضه محصولات خود از مانکن هاي زن استفاده میکنند.
بعنوان نمونه میتوانید طی یک بازدید از نمایشگاه بین المللی فرش که اینروزها در تهران در حال برگزاری است به این دستاورد مهم پی ببرید! وقتی وارد این نمایشگاه میشوید بیشتر از بوی فرش هاي ماشینی بوی پنکک و مواد آرایشی به مشام میرسد
به قول مشهور انگار نه انگار که این جا ایران است هرچند این آسیب جدید اجتماعی روزهای نخست خودرا طی میکند اما باید مسئولان فرهنگی و نظارتی هرچه زودتر اقدام کرده تا این دیده نامتعارف از صنعت و تجارت کشور خارج شود.
داستان انتشار عکسهای شخصی آن هم به صورت خود خواسته با چالشی عظیم روبه رو است. سوءاستفاده از عکسهای شخصی و کلاهبرداری و اخاذی ها از دختران در پرونده هاي دادسرایی مسئولان رابا چالش بزرگ ناامنی در جامعه روبه رو کرده است.
با گسترش کاربران شبکه هاي اجتماعی، اینروزها واژه ها و مشاغل زیادی تحریف شده اند، صفحات فیس بوک پر شده است از دختران و پسرانی که واژه مدلینگ در بیوگرافی شان تعریف میشود. رشد زیرزمینی شبکه هاي مدلینگ در ایران کسب و کاری جدید به راه انداخته. پای فضای مجازی که به عصر ارتباطات باز شد، راه جدیدی برای شهرت پیدا کردند.
با یک عضویت ساده در شبکه هاي اجتماعی، عکسهای هنری انداختند و اینگونه وارد دنیای زیرزمینی مدلینگ ها شدند، آن هم چه دنیایی. «هر که بیشتر لایک دریافت کند، سوپرمدل تر است». رویاهایشان، بوی ساده لوحی میدهد. با همین رویای پوشالی، عکس میاندازند، فتوشاپ میکنند و خودشان را در دسترس دید قرار میدهند.
همین رویای پوشالی را یدک میکشند و هرگز نمیدانند ته این ماجرا میتواند به سادگی همان ساده لوحی شان به بیراهه ختم شود. اسمش را مدل، مانکن، فشن گذاشته اند اما در واقع همه ی این واژه ها در شبکه هاي زیر زمینی، به معضلی همراه با اقدام مجرمانه تبدیل شده است.
حالا دیگر تنها با چند کلیک و چند عکس میتوان به دنیای مدلینگ ها وارد شد، دختران و پسران جوان در صفحه هاي مختلف پشت نقاب هاي فضای مجازی و آرایش هاي عاریه مانوری به راه انداخته اند؛ قدرت زیبایی، فشن و مدلینگ. با آرایش ها و جراحی هاي امروزی خیلی هایشان شبیه هم شده اند با چشمانی درشت و رنگی،
اندامی لاغر و لباس هایي نیمه عریان. آن قدر رنگ مو و مدل آرایش شان را عوض میکنند ودر مقابل لنز دوربین ادا و اطوار در می آورند تا لایک هایشان بالا برود تا از رقبا عقب نمانند.
درحالی که معضل مدلینگ هاي غیرمجاز اینروزها امنیت جامعه رابه خطر انداخته است، عملیات عنکبوتی پلیس و ماموران سپاه پاسداران بوشهر از شناسایی تا دستگیری فعالان اصلی یکی از شبکه هاي زیر زمینی مدلینگ در فضاهای مجازی خبر داد.
با این حال این نخستین بار نیست که این شبکه ها زیر ذره بین مسئولان قرار میگیرند. ٥ سال پیش وقتی شبکه هاي اجتماعی راهشان رابه دنیای تبادل ارتباطات باز کردند و به دل کاربران اینترنتی نشستند پدیده مدلینگ دراین فضا رشد کرد. با این حال در آخرین روزهای سال 1393 شبکه اي بزرگ از مدلینگ هاي زیرزمینی در بوشهر متلاشی شد.
حیدر بحرانی، رئیس کل دادگستری استان بوشهر در رابطه با این خبر گفت: «با تلاش پاسداران حریم امنیت سپاه امام صادق «ع» و همکاری استانداری، بخشی از مهمترین عناصر مروج فساد در فضای مجازی استان بوشهر دستگیر و منهدم شدند. در نیمه دوم سال 1393 عملیات انهدام شبکه تولید کنندگان محتوای غیراخلاقی در شبکه هاي اجتماعی که به عملیات عنکبوت مشهور است در حوزه هاي مستهجن و غیراخلاقی،
شکل دهی به مسائل ترویج ابتذال به وسیله مدلینگ و درنهایت قبح شکنی از مقدسات دین در دستور کار پاسداران حریم امنیت سپاه امام صادق«ع» استان بوشهر قرار گرفته بود. این شبکه با سوءاستفاده از فضای مجازی و با حمایت گروه هاي مخفی توانسته بود در مدت دو سال فعالیت در پوشش موضوعات فرهنگی – اجتماعی جوانان بسیاری را در بوشهر و برخی دیگر از استان ها با شیوه هاي جذاب و فریبنده به دام خود گرفتار کرده و آسیب هاي جدی به خانواده ها وارد کند.
بیشترین متهمانی که دراین فضا فعالیت داشتند در مرکز این استان بوده طوریکه تا کنون در مجموع سه فاز 170 سوژه شناسایی شده است که 110 مورد آن مربوط به فاز نخست مدلینگ است. تا کنون براساس اولویت بندی 34 مورد عملیاتی شده ودر همین راستا تا کنون 17 مورد نظارت از محل کار و منزل، 16 استودیو تعطیل، 9 متهم بازداشت، 34 نفر به دادگاه احضار و بازجویی شده اند، 10 نفر در نوبت احضار و به بیش از ٤٠ نفر نیز تذکر داده شده است.
بیش از 110 صفحه و پروفایل در حوزه هاي یادشده در فضای مجازی استان بوشهر درحال فعالیت بودند که گردانندگان اصلی انها شناسایی و ٤٤ نفر برای پاسخگویی به مراجع قضایی احضار شده و بخشی از صفحات مد نظر با دستور قضایی مسدود شد و بخش دیگری نیز درحال حذف هستند».
در ایران چند مرکز مدلینگ رسمی و قانونی وجوددارد. خیلی از مدل ها یا به صورت زیرزمینی با شبکه هاي مدلینگ کار میکنند یا با دوربین هاي شخصی شان به صورت انفرادی پا به دنیای مد گذاشته اند. با این حال سنین جوانی اوج نیاز دخترها و پسرها برای جلب توجه و دیده شدن است و بهمین خاطر سن وارد شدن به دنیای مدلینگ ها طبق معمول کمتر از ٣٠ سالگی است. بررسی ها نشان میدهد میانگین سنی دستگیرشدگان در آخرین پرونده هاي مشابه، بین ١٨ تا ٢٨ سال است.
رئیس کل دادگستری استان بوشهر در رابطه با تشکیل شبکه هاي غیرمجاز مد گفت: «شکلگیری پدیده مدلینگ توسط برخی عکاسی ها، آرایشگاه ها، مزون ها و مدلهای خانم با ترغیب عده اي از زنان و دختران و الگو برداری از شبکه هاي غربی و ماهواره اي اقدام به عکاسی و فیلم برداری مغایر حریم خانوادگی و مبتذل میکردند.
این شبکه با تکثیر عکسهای مدلینگ، عروس و داماد، فیسبوکی و اسپورت به صورت عکاسی زیر زمینی و یا در استودیو عکاسی، آن ها را برای تبلیغ و جلب مشتری به واحدهای صنفی مزون عروس و آرایشگاه زنانه ارسال کرده و یا این عکسهای و فیلم ها در سایت ها و شبکه هاي اجتماعی مانند فیسبوک و اینستاگرام منتشر می شد.
عده اي از متهمان با برگزاری مسابقه مدلینگ در یکی از شبکه هاي اجتماعی غیرمجاز و تعیین جایزه برای نفرات اول تا سوم، کاربران عضو این شبکه ها رابه مدل شدن و گرفتن عکسهای غیراخلاقی و بارگذاری آن در پروفایل خود ترغیب میکردند.
انهدام این شبکه توسط سپاه و مرجع قضایی این استان هشداری جدی به کسانی است که فکر میکنند در شبکه هاي اجتماعی توانسته اند خانه اي امن برای فعالیت هاي مجرمانه خود ایجاد کنند.»
عبدالرضا طرزی، دادیار سابق دادسرای جرایم رایانه اي که تا کنون پرونده هاي زیادی درخصوص مدلینگ را بررسی کرده است به «شهروند» گفت: «بحث مدلینگ و فعالیت هاي انها در شبکه هاي اجتماعی تقریباً از ٥ سال پیش آن هم با انتشار عکس یک زن بعنوان مدل آغاز شد و بعد ازآن نیز گسترش یافت. افزایش فعالیت هاي
مدلینگ ها در فضای مجازی از زمانی گسترش یافت که مردم استفاده غلط از شبکه هاي اجتماعی مثل فیس بوک و بعد ازآن نیز اینستاگرام و حتی وایبر و تانگو را یاد گرفتند. از زمانی که این شبکه هاي اجتماعی راه اندازی شد هیچکس از آن ها استفاده غلط نمیکرد و پیج هاي مدلینگ ها هم فعال نبود.
اما آموزش شبکه هاي اجتماعی کافی بود تا کاربران فعالیت هاي خودرا آغاز کنند. عده اي با انتشار عکسهای غیر مجاز با پوشش هاي نامناسب آن هم اغلب از زنان پیج هایي در همین شبکه ها راه اندازی کردند و فعالیتشان را تحت عنوان تبلیغات لباس کلید زدند.
تا جاییکه در همین تهران حدود دو سال پیش بزرگ ترین پرونده مدلینگ با ٦٠ متهم که ٥٧ نفر آن ها زن بودند را شناسایی و دستگیر کردیم.» طرزی ادامه میدهد: «تابه حال پرونده هاي زیادی را درخصوص مدلینگ در شبکه هاي اجتماعی بررسی کردم ودر بیشتر انها این زنان بودند که مورد آسیب هاي جدی قرار گرفتند. در اینگونه پرونده ها طبق معمول زنان با مراجعه به یک آتلیه غیر مجاز خودرا در دسترس نمایش می گذارند.
آن گونه آتلیه ها با جذب زنان بعنوان مدل از انها سوءاستفاده میکنند و عکسهای مشتریان خودرا با پوشش هاي نامناسب در فضای مجازی منتشر میکنند. خیلی از این زنان خودشان با پای خودشان به این آتلیه ها مراجعه کرده و تمایل زیادی به انتشار عکس هایشان در فضای مجازی دارند.
اینگونه زنان و حتی مردانی که تمایل به انتشار عکسهای نامناسب خود دارند، از لحاظ روانشناسی تمایل به شهرت دارند.
در بیشتر پرونده هاي مدلینگی که بررسی کردم هیچ کدام از این زنان درآمد خیلی خوبی هم نداشتند و شاید برای هر بار مدلینگ شدن بین ١٠٠ تا ٢٠٠ هزار تومان پول گرفته بودند.
این نشان میدهد زنانی که با پای خودشان به سراغ مدلینگ میروند؛ تنها به دنبال مطرح شدن هستند. انها هیچ دلیل دیگری برای این کارشان نداشتند. چون خودشان هم میدانند که از عکسهای نامناسب انها سوءاستفاده میشود.
این دادیار دادسرای جرایم رایانه اي در ادامه صحبت هاي خود میگوید: «زنانی هم هستند که با مراجعه به آتلیه هاي غیر مجاز حاضر به انتشار عکس خود دریک ژورنال خاص میشوند اما نمیخواهند
که عکس هایشان در شبکه هاي اجتماعی منتشر شود. اینگونه زنان طبق معمول طعمه قرار میگیرند و با اعتماد به صاحب آتلیه تصاویری بعنوان مدل میگیرند. ولی خیلی از عکسهای آن ها در فضای مجازی ودر شبکه هاي اجتماعی که بیشترشان همان فیس بوک و اینستاگرام است به دسترس نمایش گذاشته میشود.
در پرونده هاي مشابه با وجودی که این زنان خودشان متهم هستند و با پوشش نامناسب اقدام به گرفتن عکس برای ژورنال کرده اند ولی شاکی پرونده هم میشوند و از صاحب آتلیه به خاطر انتشار عکس شان شکایت میکنند. عده اي از این زنان نیز اصلا کارشان مدلینگ نیست و تنها برای گرفتن یک عکس شخصی و ساده به آتلیه هاي غیرمجاز مراجعه میکنند.
اما پس از مدتی عکس هایشان را در شبکه هاي اجتماعی آن هم تحت عنوان مدل میبینند.» طرزی درخصوص مجازات هایي که به این متهمان داده میشود میگوید: «طبق معمول برای متهمانی که بعنوان مدل کار میکنند و یا صاحب آتلیه هاي غیر مجاز هستند مجازاتی بین ٦ ماه تا ٣ سال حبس درنظر گرفته میشود.
البته بستگی به نوع جرمشان دارد. بعنوان مثال یک زن بعنوان مدل تبلیغات شال و روسری رابه دسترس نمایش میگذارد که این مجازاتش کمتر است و حتی ممکن است که تنها جزای نقدی باشد. اما زنان دیگری تحت عنوان مدل پوشش هاي نامناسب و بدی را از خود منتشر میکنند که مجازات حبس دارد. عده اي از مردان فیتنس کار و زیبایی اندام هم پوشش هاي نامناسبی را از خود ارایه میدهند.
گاهی انها نیز لباس هایي با سمبل شیطان پرستی به تن میکنند که مجازات هاي بیشتری نیز برایشان درنظر گرفته میشود و اگر عکسهای انها موجب انحرافات اخلاقی شود ممکن است به مجازات اعدام نیز منتهی شود. بنابر این بحث مدلینگ و پرونده هاي انها یک بحث گسترده است و با افزایش گرایش مردم به سمت شبکه هاي اجتماعی فعالیت هاي انها نیز افزایش پیدا میکند.»
بررسی علل و عوامل جرم
شرایط و محیط جامعه نیز در گسترش فعالیت هاي مدلینگ ها بی تاثیر نیست تا جاییکه پزشک «اقلیما» ؛ آسیب شناس دراین خصوص به «شهروند» میگوید: «وقتی جرمی اتفاق میوفتد باید عوامل موثر در گسترش آن جرم توسط مردم را بررسی کرد. باید دید ریشه اینگونه جرم ها در چیست و چرا مردم تمام خطرات رابه جان خریده و به دنبال ارتکاب آن جرم میروند.
مدلینگ شدن هم از این قاعده مستثنی نیست. وقتی یک زن به دنبال مدل شدن میرود با اینکه میداند هم آبرویش در خطر است و هم ممکن است دستگیر شود، حتماً در جامعه خود دچار مشکل شده و نتوانسته بر مشکلات خود غلبه کند. خیلی ها میگویند که آن گونه افراد دچار بیماری روانی هستند
ولی بنظر من آن ها بیمار نیستند، انها تنها به دنبال یک راه حل برای مشکلات خود هستند اما راه حل غلطی را انتخاب میکنند. همانطور که مشکل کار، فقر، طلاق و … در جامعه رو به افزایش است اینگونه جرم ها نیز افزایش پیدا میکنند.
تا چند وقت پیش شاهد وقوع جرمی مثل مدلینگ شدن در سایت هاي اینترنتی نبودیم اما درحال حاضر شاهد آن هستیم، باید دید که چه عاملی باعث شیوع این جرم شده است.زنانی که به عواقب کار خود فکر نکرده با انتشار عکسهای غیر اخلاقی و نامناسب از خود، هم از خانواده شان طرد میشوند و هم از جامعه.
انها در نهایت دستگیر میشوند و قاضی نیز بر طبق قانون انها را مجازات میکند. ولی به اعتقاد من مجازات راه حل مناسبی نیست و باید عوامل اجتماعی و محیطی این جرم را بررسی و حل کرد.
خودنمایی دختران خوش اندام ایرانی به عنوان مدل در نمایشگاه ها +عکس