آیا سوسک حمام بدون سر می تواند زنده بماند؟ 

درمورد سرسخت بودن سوسک حمام همۀ جهان اتفاق نظر دارند و حتی می‌گویند که این حشره میتواند بدون سر زنده بماند. سوسک هاي حمام به سرسختی و استقامت شهرت دارند و گفته شده هست که این حشره یکی از معدود گونه هاي جانوری خواهد بود که از انفجار اتمی نیز جان سالم به در میبرد. حتی بعضی ادعا کرده اند

که این حشره میتواند بدون سر نیز زنده بماند. تحقیقات نشان داده که این ادعا بسیار محتمل هست و سوسک هاي حمام دستکم تا چند هفته بعد از بی سر شدن نیز زنده خواهند ماند.فهم این موضوع که چرا سوسک هاي حمام و یا شاید بعضی حشرات دیگر میتوانند بعد از بریده شدن سر نیز به زندگی ادامه دهند

به دانشمندان کمک خواهد کرد که ضعف انسان را در این حوزه درک کنند که چرا انسان چنین توانایی خارق العاده اي ندارد. در انسان به محض بریده شدن سر خون زیادی از شریان هاي گردن خارج شده و کاهش فشار خون رخ می‌دهد که خود مانع از رسیدن اکسیژن کافی و مواد خوراکی به ارگان هاي حیاتی بدن میگردد و بدین ترتیب خونریزی چنین شدیدی با مرگ همراه خواهد بود.

اضافه بر این انسان ها از طریق دهان و بینی شان تنفس می‌کنند و مغز این عملکرد حیاتی را نظارت می‌کند بنابراین در صورت بریده شدن سر انسان، تنفس وی نیز متوقف خواهد شد. همین طور انسان بدون داشتن سر نیز نمیتواند غذا بخورد بنابراین اگر انسان بعد از بریده شدن سر نیز زنده می‌ماند از گرسنگی تلف می شد.

اما فشار خون سوسک هاي حمام با سیستم فشار خون انسان کاملا متفاوت هست. جوزف کانکل، فیزیولوژیست و زیست شیمی دان دانشگاه ماساچوست، در این باره چنین می‌گوید: “آنها دارای شبکه هاي وسیعی از رگ هاي خونی مثل آنچه که در انسان ها وجود دارد یا حتی مویرگ هاي ریزی که برای جریان داشتن خون در آنها به فشار بالایی نیاز هست نیستند. سیستم گردش خون آنها باز هست که مقدار بسیار کمتری فشار دارد”.

وی در این مورد می افزاید: ” بعد از اینکه سر انها را قطع می‌کنید، گردن انها به سرعت لخته می‌شود و هیچ خونریزی غیر قابل کنترلی اتفاق نمی افتد”.این حشرات موذی از طریق سوراخ ها و حفره هاي ریز سراسر بدنشان تنفس میکنند. اضافه بر این مغز سوسک حمام کنترلی بر روی سیستم تنفسی او ندارد

و خون نیز مسئول انتقال اکسیژن به تمامی اعضای بدن او نیست. در واقع حفره ها و سوراخ هاي روی بدن سوسک به طور مستقیم هوا را از طریق یکسری لوله ها که به آنها «tracheae» گفته میشود به ارگان هاي داخلی بدن او پمپاژ می‌کنند.اضافه بر این سوسک هاي حمام خونسرد میباشند؛ بدین معنی که به غذای بسیار کمتری نسبت

به انسان نیاز خواهند داشت. پزشک کانکل در این مورد چنین می‌گوید: ” یک حشره میتواند چندین هفته را بدون غذا و تنها با بهره گیری از خوراکی که هفته ها گذشته خورده هست سپری کند. تا زمانی که شکارچیان انها را شکار نکنند، این حشرات بدون غذا نیز به زندگی آرام خود ادامه میدهند مگر اینکه مورد حمله ي قارچ، باکتری یا ویروسی خاص قرار بگیرند. در آن صورت زندگی آنها نیز به اتمام خواهد رسید”.

حشره شناسی به نام کریستوفر تیپینگ از کالج دلاور وَلي «Delaware Valley College» در دویلستون سر یک سوسک حمام آمریکایی با نام علمی «Periplaneta americana» را در زیر میکروسکوپ و با توجه از سرش جدا کرده هست. وی در این باره چنین میگوید: ” ما با توجه زخم را با بهره گیری از موم دندان مسدود کردیم تا از خشک شدن ارگان هاي زیرین پیشگیري کنیم. بعضی از این سوسک ها تا هفته ها نیز در داخل بطری زنده ماندند”.

حشرات توده هاي تعداد زیادی از گانگلیوم «ganglia»، بافت هاي عصبی غده مثل، دارند که در تمامی قسمت هاي بدن انها پراکنده شده و توانایی انجام عملکردهای اساسی و حیاتی مسئول تصویر العمل ها غیرارادی را دارند. در نتیجه بدون مغز نیز بدن می‌تواند همچنان بعضی از کارکردهای ساده ي خود را حفظ کند. بدین ترتیب انها در حالت بدون سر نیز به لمس شدن و حرکات اطرافشان تصویر العمل نشان خواهند داد.

اضافه بر این پس از جدا شدن سر تنها بدن نیست که میتواند برای مدتی زنده بماند بلکه سر حشره نیز تا چند ساعت بعد از جدا شدن به حرکات شاخک هاي خود ادامه می‌دهد. اگر این سر بریده شده تغذیه شود و در مکان سردی قرار گیرد اکثر از چند ساعت نیز زنده خواهد ماند.

با این وجود تعداد زیادی از اطلاعات پردازش شده در مغز سوسک ها از طریق اعضای بدن در اختیار آن قرار خواهد گرفت و وقتی که این اطلاعات به مغز حشره مخابره نشود مغز نمی‌تواند عملکرد طبیعی خود را حفظ کند. برای مثال اگر چه سوسک هاي حمام حافظه ي بسیار بی نظیر اي دارند اما بر زمینه گفته هاي پزشک نیک استراوسفلد،

 به گزارش پارس ناز عصب شناسی از دانشگاه آریزونا که در حوزه ي آموزش و یادگیری بندپایان تخصص دارد، وقتی که سعی شد در حالتی که قسمتی از بدن سوسک ها بریده شده بود به انها آموزش داده شود تلاش ها بی نتیجه ماند. انها برای یادگیری به تمام اعضای بدن خود نیاز دارند بدون کوچکترین آسیبی.

اگر چه قطع کردن سر سوسک حمام بسیار بی رحمانه به نظر می‌رسد اما دانشمندان تحقیقات بسیاری را با بهره گیری از بدن سوسک هاي بدون سر و سر سوسک هاي بدون بدن انجام داده اند. قطع کردن سر سوسک ها بدن آنها را از دسترسی به هورمون هایي که در غده هاي سرشان ساخت شده و در رشد انها نقش بسزایی دارند محروم می‌کند.

اما این تحقیقات به دانشمندان کمک خواهد کرد که اطلاعات بیشتری در مورد دگردیسی و ساخت مثل این حشرات موذی و چندش آور بدست آورند. همین طور مطالعات انجام گرفته بر روی سر بدون بدن این سوسک ها اطلاعات باارزشی در مورد سیستم عصبی این حشرات در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد.