سیگار بعنوان یک عادت غلط در زندگی که تعداد زیادی از افراد را با خود درگیر می کند می تواند از دوران کودکی با صحیت هاي والدین کاملا موضوعی روشن شده برای فرزندان باشد. برای صحبت در مورد سیگار با بچهها، هرگز زود نیست. شاید فکر کنید دلیلی ندارد با کودک ۵ یا ۶ سالهي خود درموردي سیگار و مسائل آن حرف بزنید
چون به نظر شما این احتمال که فرزندتان در این سن بخواهد سیگار بکشد، صفر هست، اما واقعیت این هست که شما زمان بیشتری برای گفتگو پیرامون خطرات و آسیبهاي سیگار خواهید داشت. تنباکو، علت زیادي مرگهاي قابل جلوگیري در سراسر دنیاست.
برترین راه جلوگیری از مرگهاي ناشی از سیگار این هست که از همان کودکی، آموزش داده شوند. تحقیقات نشان داده ۹۰ درصد از بزرگسالان سیگاری، نخستین سیگار خود را وقتی که بچه بودهاند کشیدهاند. در سال ۲۰۱۶، مرکز پیشگیري و بازرسی مریضیها دریافت که ۸ درصد از نوجوانان دبیرستانی در عرض ۳۰ روز قبل، یک سیگار کشیدهاند.
وقتی فرزند شما کودک هست، به شما بعنوان قدرت مطلق نگاه میکند تا بفهمد چه چیزی مفید یا بد هست، بنابراین گفتگو در مورد سیگار را زودتر شروع کنید تا در مسیر درست هدایت او قرار بگیرید.
روی چیزی تمرکز کنید که فرزندتان به آن اهمیت میدهد
همانگونه که می دانید، بدترین عوارض سیگار کشیدن، انواع سرطانها، مشکلات ریوی و سایر مریضیهایي هست که ناشی از سیگار میباشند. اما این که به کودک خود بگویید سیگار مفید نیست چون ممکن هست سرطان بگیرد، فایدهاي ندارد چون بچهها معمولا نگران پیامدهای بلند مدت نیستند. بلکه اکثر به تاثیرات فوری سیگار واکنش نشان می دهند، مثلا بویی که روی موها و لباسها میماند، زرد شدن دندانها، بد بو شدن دهان، مشکلات پوستی و …
شاید هم متوجه شوید فرزندتان به جنبههاي مالی و اقتصادی اکثر اهمیت میدهد، پس می توانید یک اتومبیل حساب بردارید و به او نشان دهید یک فرد سیگاری اگر هر روز یک پاکت سیگار بکشد، در عرض یک ماه، سه ماه و یا یک سال، چقدر پول هدر خواهد داد. بعد در این مورد بحث کنید که همین فرد با این مقدار پول چه چیزهایی میتواند بخرد.
صحبتهاي خود را به ورزش ربط بدهید
اگر فرزند شما علاقهمند به ورزش هست، خطرات سیگار را به تاثیری که روی عملکرد ورزشی دارد ربط بدهید. برایش توضیح دهید چطور سیگار میتواند توانایی دویدنش را از او بگیرد یا بگویید اگر سیگار بکشد مجبور خواهد بود خیلی زود، بازی را ترک کند چون نفس کم خواهد آورد.
در مورد اعتیاد با او حرف بزنید
کمپانیهاي سیگار مفید میدانند چطور برای محصولات خود بازاریابی کنند، برای همین فرزند کوچک شما احتمالا نخواهد فهمید نیکوتین چقدر میتواند زیان آور و اعتیادآور باشد.
برای کودکتان دقیقا بیان کنید که سیگار کشیدن، اعتیادآور هست و وقتی کسی سیگار کشیدن را شروع میکند، دیگر به سختی خواهد توانست آن را ترک کند. به فرزندتان توضیح دهید نیکوتین، به اندازهي موادی چون هروئین و کوکائین، اعتیادآور و حتی خطرناکتر از آنهاست.
در مورد خطرات جایگزینهاي سیگار با او حرف بزنید
با افزایش سیگارهای الکترونیکی و قلیان و سیگارهای بدون تنباکو، راههای بیشتری پیش روی فرزند شماست تا یک عادت بد را گزینش کند و به احتمال زیاد فرزندتان فکر میکند این جایگزینها، بیخطر و بهتر میباشند. پس باید مطمئن شوید که کودکتان را نسبت به خطرات و عواقب این جایگزینها آگاه کردهاید و او میداند که این ابزارها نیز همان عواقب سیگار را دارند.
مهارت «نه گفتن» را در او تقویت کنید
شاید به نظرتان جدی نیاید و حتی به آن بخندید، اما فشاری که فرزندتان از سوی همسالانش تحمل میکند بسیار زیاد هست. اگر به فرزندتان سیگاری توصیه شود و شما هرگز نیاموخته باشید که چطور در برابر یک درخواست نادرست بدون این که وجههي خود را از دست بدهد، نه بگوید، مطمئن باشید
آن سیگار را رد نخواهد کرد. حتی میتوانید نقش بازی کنید، مثلا به فرزند خون یک سیگار توصیه بدهید و او شیوههاي گوناگون نه گفتن را تمرین و اجرا کند؛ مثلا، نه متشکرم، از بوی آن خوشم نمی آید، نه، من باید برای تمرین بسکتبال آماده بشوم و سیگار باعث میشود تنفسم مشکل پیدا کند، یا نه ترجیح میدهم سیگار نکشم، در سینهام احساس سوزش خواهم کرد.
گپ و گفتهاي دوستانه با هم داشته باشید
در مورد سیگار و خطرات آن، بیش از اندازه هم حرف نزنید. مطالعات نشان داده گفتگوی مدام و تمام وقت در مورد سیگار میتواند احتمال سیگاری شدن فرزندتان را اکثر کند! اگر به او بگویید: تو هرگز نباید سیگار بکشی! یا تمام سیگاریها آدمهاي بدی میباشند٬ در واقع وی را تشویق به طغیان خواهید کرد. اگر فرزندتان در سنین نوجوانی باشد، تمایل پیدا میکند سیگار را امتحان کند تا حداقل به شما اثبات کند «می تواند»!
اگر گپ و گفتهاي مفید و هشیارانه با کودک خود داشته باشید می توانید مانع سیگار کشیدن او بشوید. مطالعات زیادی نشان داده یک نوع خاص از صحبت یا بیان وجود ندارد که روی همۀي بچهها تاثیر یکسان داشته باشد و شما که از هر کس دیگری فرزند خود را میشناسید باید بفهمید برترین راه رابطه برقرار کردن و دوستی صمیمانه و موثر با او چیست، و خلاصهي کلام این که رگ خواب او در دست شماست!
هر چند صحبت در مورد سیگار، جدی هست اما سعی کنید گفتگوهایتان به دور از هر گونه قضاوت یا تهدید و تنبیه باشد تا بهتر بتوانید با فرزندتان در این مورد حرف بزنید و اگر هم احتمالا یک روز، سراغ سیگار رفت، از گفتن این موضوع به شما واهمهاي نداشته باشد.
اهمیت سبک زندگی درست را به او گوشزد کنید
به جای صحبتهاي مکرر در مورد خطرات سیگار، در مورد اهمیت گزینههاي درست و سالم در زندگی اکثر حرف بزنید. برایش توضیح دهید که تغذیهي سالم، مفید خوابیدن و مرتب ورزش کردن می تواند به او کمک کند همۀ وقت} سالم و زیبا و خوشاندام باشد. اگر فرزند شما برای توانایی تند دویدنش ارزش قائل باشد
یا وقتی که درک کند خواب کافی داشتن به او کمک می کند تمرکز بیشتری سر ِ کلاس درس داشته باشد، احتمال این که مرتکب رفتارهایی شود که سلامتیاش را به خطر بیندازد بسیار کمتر خواهد شد.
الگوی خوبی برایش باشید
بچههایي که والدینشان سیگار میکشند، اکثر مستعد سیگاری شدن میباشند زیرا سیگار کشیدن را عادت بدی تلقی نمی کنند. حتی اگر به فرزند خود بگویید قصد ترک سیگار دارید یا کاش هرگز سیگاری نبودید، کلام شما زیاد موثر نخواهد بود. بچهها همان چیزی را تقلید می کنند که شما انجام میدهید.بنابراین شاید وقت آن باشد که خودتان هم سیگار را ترک کنید؛ برای سلامت خودتان و سلامت فرزندتان.
منزل و پیرامونتان را از وجود سیگار پاک کنید
به گزارش پارس ناز مطالعات نشان داده محدود کردن دسترسی فرزندتان به سیگار و افراد سیگاری، تا حدود بسیار قابل توجهی از احتمال سیگاری شدن او میکاهد. پس بهتر هست برای منزلتان قانونی وضع کنید که هیچکس اجازه ندارد در منزل سیگار بکشد یا با خود سیگار به منزل بیاورد.
اگر دوستان یا اقوامی دارید که سیگاری میباشند، مودبانه به انها توضیح دهید که اجازه نمی دهید در منزلي شما سیگار بکشند. اگر فرزند شما، پشتکار و جدیتتان را در مورد این محدودیتا ببیند «حتی با افراد بزرگسال»، در مورد گزینشهایش بسیار بادقت عمل خواهد کرد.