بوی بد دهان میتواند منجر به آزار اطرافیان و خدشه دار شدن روابط اجتماعی افراد شود، افراد مبتلا باید حتما منشاء بوی بد دهان خود را پیدا کنند. بوی بد دهان اضافه بر اینکه میتواند یک عادت بد بهداشتی ناشی از انتخاب هاي غلط خوراکی یا سبک زندگی ناسالم باشد، نشان دهنده مشکلات سلامتی دیگر نیز هست.
بوی بد دهان ممکن هست به صورت گذرا یا مزمن وجود داشته باشد که در این صورت در زندگی شخصی و نیز روابط اجتماعی فرد باعث پریشانی خود و اطرافیانش میشود و در تعداد زیادی از موارد میتواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، افسردگی و منزوی شدن شخص مبتلا شود.
بوی بد دهان ممکن هست منشا داخل دهانی یا خارج دهانی داشته باشد، گرچه عوامل داخل دهانی بسیار شایع تر میباشند. بوی بد دهان عمدتا در اثر فعالیت و تکثیر باکتری هاي داخل دهانی هست که منجر به ساخت مولکول هاي شیمیایی حاوی سولفور میشود. غذای حاوی پروتئین چندان این موضوع را تشدید میکند چون آزادسازی این ترکیب ها هنگام فعالیت میکروب ها روی پروتئین ها اکثر هست.
مهمترین خاطر هاي ایجاد بوی بد در دهان از این قرارند:
سیگار کشیدن یا جویدن محصولات دخانی: استعمال دخانیات یا جویدن توتون و تنباکو میتواند یکی از علل ایجاد لکه هاي دندانی و ساخت بوی بد در دهان باشد ضمن اینکه توانایی چشیدن مزه حقیقی مواد خوراکی را کاهش دهد.
خشکی دهان: یک اوضاع پزشکی هست که میتواند باعث بوی بد دهان شود. خشکی دهان ناشی از عللی از قبیل مصرف داروها، مشکلات غدد بزاقی یا تنفس مداوم از طریق دهان هست.
مریضی ها: بسیاریاز مریضی ها سبب بوی بد دهان میشوند. مریضی هایي از قبیل عفونت هاي دستگاه تنفسی مثل ذات الریه و برونشیت، عفونت مزمن سینوس، ترشحات پشت بینی، دیابت، بازگشت اسید معده به مری و مشکلات کبدی یا کلیوی مزمن.
بهره گیری از دندان مصنوعی: دندانهای مصنوعی دارای مناطق بسیار مناسبی برای گیر کردن مواد خوراکی و رشد میکروب ها میباشند و باید به طور دائم تمیز شوند. همین طور دندانهای دائمی که لق میباشند، باعث سایش و ایجاد زخم در بافت نرم دهان و تجمع باکتریها در آن منطقه و ایجاد بوی بد دهان میشوند.
تغذیه ناسب: در دهان مناطق مختلفی وجود دارد که ذرات خوراکی در آن مناطق محبوس میشود و تحت واکنش نام میکروب ها قرار میگیرند و میتوانند بوی بد ایجاد کنند. از جمله این مناطق میتوان سطح دندان ها، بین دندان ها، شیار بین لثه و دندان ها و نیز پرزهای سطح زبان را نام برد. غذا هاي حاوی پروتئین چندان مثل گوشت قرمز،
ماهی و پنیر این موضوع را تشدید میکند. رژیم خوراکی با کربوهیدرات کم نیز میتواند باعث تشدید بوی بد دهان شود. مواد خوراکی خشک، سخت و چسبنده مثل چیپس، تافی و… نیز در ناهمواری هاي دهان و دندان انباشته میشوند و تنها با مسواک و شست و شو از دهان خارج میگردند. گرچه باید به این نکته اشاره کرد
که بعضی مواد خوراکی دارای بوی خاصی میباشند که ممکن هست برای عده اي ناخوشایند باشد، ولی ارتباطی با فعالیت میکروبی ندارد. خوردن بعضی مواد خوراکی و تعداد زیادی از سبزیجات مثل سیر، پیاز و بعضی ادویه هاي قوی از این جمله اند. پس از هضم و جذب اینگونه سبزیجات در بدن، مولکول هاي بودار وارد جریان خون و به تدریج از طریق ریه ها و تنفس دفع میشود. پس تا زمانی که این ترکیبات کاملا از خون خارج نشده تنفس با این بوی خاص ادامه دارد.
مشکلات دندانی درمان نشده: تقریبا هر ضایعه دندانی، میتواند بوی بد دهان را در آینده منجر شود. یک دندان عقل نیمه در آمده که تمیز کردن باقیمانده مواد خوراکی از کناره هاي آن مشکل هست و یا یک آبسه ساده، میتوانند در مدتی کوتاه تبدیل به یکی از مهم ترین دلایل بوی بدن دهان شما شوند.
یکی از مهمترین دلایل بوی بد دهان نیز، مریضی هاي لثه میباشند. تعداد زیادی از افراد تا وقتی که متوجه بوی بد دهان خود نشوند، از ضایعاتی که در لثه شان در حال وقوع هست، آگاهی ندارند.
راهکارهای پیشگیرانه
بوی دهان ممکن هست مقطعی باشد بخصوص بویی که صبح موقع بیدار شدن از خواب دیدن میشود و بعد از خوردن صبحانه و مسواک زدن برطرف میشود. این بوی صبحگاهی طبیعی هست و به خاطر کاهش بزاق در طی شب و درضمن عدم فعالیت محیط دهان در کل اساس اي برای فعالیت میکرو ارگانیسم ها فراهم میکند که بعد از یک وعده غذا خوردن رفع میشود.
با این حال حفظ بهداشت دهان از طریق مسواک زدن حداقل روزی دو بار و بهره گیری از نخ دندان حداقل یکبار در روز، برترین راه برای پیشگیري از ایجاد بوی بد دهان هست. بهره گیری از دهان شویه هاي ضد باکتری دو بار در روز نیز پیشنهاد میشود. حفظ بهداشت دندانهای مصنوعی و خارج کردن انها از دهان گذشته از خواب نیز در کاهش بوی بد دهان موثر هست. بهره گیری از خوشبوکننده هاي هاي زایلیتول گزینش مناسبی هست.
مراجعه به دندان دکتر حداقل یکبار در سال برای تشخیص مریضی هاي لثه، خشکی دهان یا مشکلات دیگری که مرتبط با بوی بد دهان میباشند، اهمیت دارد.
ترک سیگار و یا اجتناب از جویدن محصولات دخانی مثل توتون و تنباکو، یکی از راه هاي موثر برای پیشگیری از بوی بد دهان هست.
نوشیدن مقدار زیادی آب، دهان را مرطوب نگه می دارد. جویدن آدامس هاي بدون قند یا مکیدن آبنبات هاي بدون قند باعث تحریک ساخت بزاق و شستشوی ذرات غذا و باکتریها از لثه ها و دندان ها میشوند.
تعویض مسواک هر سه تا چهار ماه یکبار و انتخاب مسواک هاي نرم برای پیشگیری از بوی بد دهان مهم هست.