درمورد مشکل فلج معده بیشتر بدانیم 

زمانی که تخلیه معده به روده کوچک اکثر از زمان معمول باشد منجر به بروز مشکلاتی خواهد شد و به این مریضی فلج معده گفته می شود. گاستروپارازی یا فلج معده به شرایطی گفته میشود که در آن تخلیه معده به آرامی طولانی‌تر از زمان طبیعی صورت میگیرد

مشخصه‌ گاستروپارازی علائمی هست که در اثر تخلیه‌ي دیرهنگام تأخیر در تخلیه‌ي معده ایجاد می‌ شود و شامل نفخ، تهوع یا احساس پری پس از خوردن غذا وحتی کاهش اشتها و کاهش غذا خوردن هست. اگرچه در تعداد زیادی از افراد علت این اختلال ناشناخته هست ولی گاستروپارازی می توانید در نتیجه‌ي شرایط مختلفی به ویژه در افراد دیابتی اتفاق بیفتد.

از جمله علل شناخته شده‌ي گاستروپارازی، دیابت‌هاي بازرسی نشده‌ي نوع یک و دو هست. فیبرهای عصب رسان به معده ممکن هست در اثر سطوح بالای قندخون آسیب ببینند و لذا بازرسی صحیح قندخون بسیار حائز اهمیت خواهد بود. گاستروپارازی همین طور می‌ تواند در نتیجه‌ي عوارض بعضی از انواع جراحی‌ها مثل جراحی‌هاي کاهش وزن باریاتریک یا گاسترکتومی

(برداشت بخشی از معده) باشد. از جمله علل دیگر می‌ توان به درمان با اپیوئیدهای ضددرد مثل مورفین و بعضی داروهای ضدافسردگی، مریضی پارکینسون و مریضی‌هاي نادری همچون اسکلرودرما و آمیلوئیدوزیس اشاره کرد. این عارضه در زنان شایع‌تر هست و می‌ تواند تأثیر زیاد‌اي بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد.

رهنمودهای تغذیه‌اي اساسی برای بیماران مبتلا به گاستروپارازی:

وعده‌هاي خوراکی مکرر و کوچک

کاهش اندازه‌ي وعده‌هاي خوراکی منجر به کاهش اتساع معده ناشی از غذا خوردن می‌ شود. با خوردن وعده‌هاي کوچک‌تر بیماران احساس پری و تورم در معده ندارند و معده می‌ تواند سریع‌تر تخلیه شود. با کاهش اندازه‌ي وعده‌ها, تعداد وعده‌ها باید به 4 تا 6 وعده در روز افزایش پیدا کند تا دریافت خوراکی کافی اتفاق بیفتد.

اجتناب از غذا هاي پرچرب

چربی می‌ تواند باعث تأخیر در تخلیه‌ي معده شود. مصرف غذا هاي کم چرب منجر به کاهش مدت زمان باقی ماندن غذا در معده میشوند. پیشنهاد می‌ شود این بیماران از لبنیات و گوشت‌هاي کم چرب بهره گیری کنند. مصرف چربی‌هاي حیوانی، کره و روغن‌هاي لبنی به این بیماران پیشنهاد نمی‌ شود. بهره گیری از مخلوط شیر کم چرب

و شربت یا شیر و بستنی استثناء بستنی علی رغم چرب بودن، تحمل می‌ شود می‌ توانند به خوبی تحمل شده و در عین حال کالری لازم را نیز تأمین کنند.

اجتناب از نوشیدن چای تا 2 ساعت پس از مصرف غذا

نوشیدن چای چه سیاه و چه سبز به علت ترکیباتی که دارد با شل نمودن دریچه فوقانی معده میتواند منجر به بروز ناراحتی‌هاي آتی برای فرد بیمار شود. همین طور چای به سبب داشتن موادی که موجب مهار شدن بعضی از پروتئاز هاي گوارشی میشود، می‌ تواند در هضم و جذب مواد خوراکی اختلال ایجاد کند.

لذا بیماران باید در صورت تمایل به مصرف چای، آن را در فاصله 1 ساعت گذشته تا 2 ساعت پس از وعده‌هاي خوراکی مصرف کنند. شایان ذکر هست مصرف چای بابونه معمولاً نسبت به چای معمولی راحت‌تر تحمل می‌ شود. پیشنهاد دیگری که باید در خصوص مصرف چای داشت، مصرف آن به صورت ولرم و کم رنگ هست که عوارض نوشیدن چای را به حد اقل می‌رساند.

رعایت رژیم کم فیبر

فیبر منجر به تأخیر در تخلیه معده می‌ شود. اضافه بر این فیبرها ممکن هست با اتصال به یکدیگر, منجر به انسداد معده به اصطلاح بزوآر شوند. از جمله غذا هاي پرفیبری که باید از آن ها اجتناب شود میتوان به بعضی از میوه‌ها (پرتقال، لوبیاهای سبز، سیب، انواع توت‌ها، خرمالو، انجیر، نارگیل و…)، پوست سیب زمینی، کلم بروکلی، غلات سبوس دار،

آجیل و دانه‌ها، انواع حبوبات، دانه‌هاي سویا و… اشاره کرد. همین طور مصرف مکمل‌هاي فیبری برای درمان یبوست نیز باید در صورت امکان در این بیماران متوقف شوند.گرچه باید دقت نمود پیشنهاد فوق نباید به طور افراطی اجرا شود و بیمار باید همچنان هرروز یک تا دو پیش دستی سالاد یا سبزیجات و تقریباً 3 تا 4 عدد میوه مصرف کند.

پیشنهاد می‌ شود میوه‌ها و سبزیجات مفید جویده شده و بیمار فقط در صورت بروز ناراحتی ناشی از مصرف نوع خاصی از میوه یا سبزی، از مصرف آن نوع به خصوص اجتناب کند.

غذاها را گذشته از بلعیدن به خوبی بجوید

این بیماران باید از مصرف غذا هاي زبر که به سختی جویده میشوند اجتناب کنند. غذاهایی مثل ته دیگ، کلم بروکلی، ذرت، پاپ کرن، آجیل و دانه‌ها. غذا هاي جامد نیز به آسانی از معده تخلیه نمی‌شوند. مشکلات دندانی مثل نداشتن دندان و دندان‌هاي شکسته میتوانند منجر به جویدن ناقص غذاها شوند. این امر به مشکلات معده در تبدیل غذاها به قطعات کوچک اضافه شده و عبور غذا از معده به روده کوچک را برای جذب با مشکل مواجه می‌ کند.

مصرف مواد خوراکی زیر به این بیماران پیشنهاد می‌ شود: نان، غلات، کراکرها، گوشتهای پوره شده یا چرخ شده تا جای ممکن بدون چربی تهیه شود سبزیجات و میوه‌هاي پخته، له شده و مخلوط شده (با هم زن)، آب میوه‌ها، نوشیدنی‌ها، آش و سوپ (درصورتی که کم چرب، کم ادویه و کم حبوبات تهیه شود و محصولات شیر مثل فرنی در صورت تحمل شدن

مصرف مایعات همراه وعده خوراکی و صاف نشستن یا ایستادن عدم قرار گیری بدن به صورت خوابیده یا دراز کش به مدت یک تا دو ساعت پس از هر وعده میتواند در تخلیه‌ي غذا از معده کمک کننده باشد. این بیماران باید از مصرف داروهایی که منجر به تأخیر تخلیه‌ي معده میشوند اجتناب کنند. از جمله‌ي این داروها میتوان به داروهای خواب آور کاهنده‌ي درد، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم (مثل شربت معده)، داروهای آنتی کولینرژیک و ترکیبات فیبری حجیم کننده اشاره کرد.

انواع مکمل‌هاي هرروز مولتی ویتامین – مینرال در صورت کافی نبودن دریافت‌هاي خوراکی میتوانند مورد بهره گیری قرار بگیرند.اگر پیشنهاد‌هاي فوق مؤثر نبود به بیماران پیشنهاد میشود تا بخش زیاد غذای خورد را بصورت نیمه جامد یا مایع مثل غذا هاي پوره شده یا سوپ تهیه کنند. تخلیه‌ي معده از مایعات در بیماران مبتلا به گاستروپارازی معمولاً طبیعی هست.

نوشیدنی‌هاي حاوی کالری مثل نوشیدنی‌هاي پرکربوهیدرات (بدون گاز، مثل آب میوه‌هاي طبیعی) می‌ توانند کالری و کربوهیدرات بیمار را تأمین کنند و بهتر از آب خالی میباشند.درصورتی که فرد مبتلا به دیابت یا افزایش چربی خون نباشد، بعضی گزینش‌ها در رژیم خوراکی او می توانید شامل شیر، محصولات صبحانه فوری، میلک شیک‌ها، ماست،

پودینگ‌ها، کاسترد و موارد این چنینی باشد. برای تأمین نیازهای تغذیه‌اي بیمار لازم هست تا غذا هاي بیمار با مکمل‌هاي مایع خوراکی که بصورت تجاری تهیه میشوند غنی شود.برای اینکار حتی می‌ توان از غذا هاي کودک که بصورت تجاری تهیه می‌شوند نیز بهره گیری کرد. در این رژیم بیماران می‌ توانند غذا هاي خود را با همزن به خوبی مخلوط کنند و برای نرم‌تر شدن غذا هاي مخلوط شده به آن مایعاتی همچون شیر, آبمیوه, آب و آب گوشت اضافه کنند.

چنانچه گاستروپارازی در اثر دیابت ایجاد شده باشد، مهم‌ ترین هدف باید رسیدن به سطوح قند خون مطلوب یا حفظ آن باشد. اینکار با پیگیری مداوم میزان قندخون و تنظیم مقدار انسولین در بیماران دیابتی اتفاق می‌افتد. تنظیم و بازرسی قند خون به تخلیه‌ي مناسب معده کمک خواهد کرد. چنانچه قندخون ناشتای شما در مسیر افزایش مداوم به بالای 200 میلی گرم در دسی لیتر هست، دکتر معالج خود را برای بازرسی آن مطلع سازید.

 به گزارش پارس ناز وجود گاستروپارازی به این معناست که غذا در بدن شما به آرامی و در مدت زمان غیرقابل پیش بینی جذب میشود. لذا این امر می توانید نوسانات قندخون را اکثر کند. پس بازرسی سفت و سخت قندخون برای شما بسیار اهمیت دارد. اگر شما انسولین دریافت میکنید ممکن هست نیاز به تنظیم تزیق دوزهای انسولین گذشته و بعد از وعده‌ها و نیز تزریق آن به بخش‌هایي از بدن باشد

که جذب از آنجا آهسته‌تر صورت می‌ گیرد (مثل ران). همین طور شما باید قند خون‌تان را بطور مکرر و مداوم بعد از هر وعده‌ي خوراکی نظارت کنید.بیمارانی که دچار علائم مزمن گاستروپارازی میباشند، ممکن هست دچار دهیدراسیون و سوء هاضمه شوند. لذا گاهی این بیماران به روش‌هایي کمکی برای دریافت غذا و مایعات نیاز دارند. به عنوان مثال ورود مستقیم

غذا به روده کوچک، بهره گیری از تیوب‌هاي ژژونوستومی و بای پس معده از آن جمله‌اند. در موارد شدید نیز تزریق مایعات و تغذیه‌ي وریدی انجام می‌ گیرد.در مجموع میتوان گفت رعایت موارد و پیشنهاد‌هاي تغذیه‌اي که عبارتند از مصرف وعده‌هاي خوراکی مکرر ولی کم حجم و کم چرب، در کنار جویدن بهتر غذا و عدم دراز کشیدن و چای نوشیدن بعد از غذا میتواند باعث تحمل بهتر این اختلال آزاردهنده‌ي گوارشی و مدیریت مناسب آن ‌شود.