قدیمی ترین شهرهای ایران

در ایران شهرهای قدیمی بسیاری وجود دارد که در غبار زمان ناپدید شده است .این شهر هـای قدیمی آثار باستانی شده که محل توریستی جان است.

پیش‌تر در بخش‌هـای اول و دوم سری مقالات “شهر هـای گمشده در غبار زمان” بـه معرفی مهم ترین شهر هـای گمشده، متروکه و مدفون در جهان پرداختیم.

اما در ادامه این سری مقالات و در بخش نهایی قصد داریم بـه بررسی شهر هـای گمشده در کشور عزیزمان ایران بپردازیم تا شما دوستان عزیز بتوانید در تعطیلات پیش رو سری بـه این مناطق زده و با شهر هـای گمشده باستانی کشورمان بیشتر آشنا گردید. امیدواریم از این سری مقالات لذت برده باشید.

شهر سوخته

شهر سوخته بقایای ابر شهری است باستانی که در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. این شهر روی آبرفت‌هـای رود هیرمند ساخته شده و زمانی در ساحل آن واقع شده بود.

گفته میشود این شهر پیشرفته ترین شهر تمدن کهن بـه شمار می‌آید که با دوره برنز تمدن جیرفت همخوانی دارد. دلیل از بین رفتن و خالی از سکنه شدن این شهر در هاله‌ای از ابهام است از این رو بـه این نام خوانده میشود.

بنا بر یافته‌هـای باستان شناسی این شهر 280 هکتار وسعت داشته و صنایع گوناگونی در آن رواج داشته‌اند. نمونه‌هایی بدیع از زینت آلات در حفاری‌هـای این شهر بـه دست آمده که گواه این مدعا هستند.

همچنین شهر سوخته از سیستم آبرسانی و تخلیه فاضلاب برخوردار بوده که در مقایسه با امکانات شهر هـای آن زمان نشان دیگری بر پیشرفت و شکوه این شهر باستانی میباشد. قدیمی‌ترین تخته نرد جهان نیز در این شهر یافت شده است.

برای نخستین بار در شهر سوخته یک چشم مصنوعی پیدا شد. مطالعات اولیه نشان داده‌اند که چشم چپ یک زن تنومند مدفون در قبر شماره 6705 مصنوعی بوده ‌است.

بـه دلیل طول زمان زیادی که بخش زیرین این چشم مصنوعی با پلک چشم در تماس بوده آثار ارگانیکی پلک چشم نیز بر روی آن مشهود است.

جنس و ماده‌ای که چشم مذکور با آن ساخته شده هنوز بـه توجه روشن نشده و تشخیص آن بـه آزمایش‌هـای بعدی موکول شده‌است، اما بـه نظر می‌رسد که چشم مزبور مخلوطی از جنس قیر طبیعی با نوعی چربی حیوانی است.

کشف شدن بازی‌ای شبیه بـه تخته نرد امروزی یکی دیگر از شگفتی هـای این شهر است و با توجه بـه قدمت شهرسوخته میتوان گفت که قدیمی‌ترین تخته نرد جهان متعلق بـه این مردم است.

شوش «Susa»

شهر باستانی شوش از مراکز مهم تمدن قدیم، پایتخت چند هزار ساله عیلامیان و پایتخت زمستانی امپراتوری هخامنشی بوده است. طوایف لر کوچک و بزرگ و بختیاری و اقوامی دیگر همچون دزفولی و شوشتری در این شهر زندگی می کنند.

این شهر کهن در 150 کیلومتری شرق رود دجله در استان خوزستان قرار گرفته است. حفاری‌هـای باستان شناسی نشان می دهد 9000 سال پیش این شهر سکونت‌گاه کشاورزان بوده است.

از دیدنی‌هـای این شهر میتوان بـه کاخ آپادانا، کاخ اردشیر، چغازنبیل، ایوان کرخه و تپه‌هـای باستانی آن اشاره کرد.

شهر دقیانوس

مورخان و باستان‌شناسان با حفاری‌هـای متعدد در حوزه رود هلیل رود و روستای صندل بـه این مهم دست یافتند که گهواره تمدن خاورمیانه نه تمدن بین‌النهرین که تمدن درخشان جیرفت بوده است.

گفته می‌شود شهری بـه مساحت 400 کیلومتر مربع در کنار رود هلیل رود قرار داشته که حتی از تمدن بابل و بین‌النهرین نیز قدیمی‌تر بوده که منظور همین شهر دقیانوس است.

این مهم با کشفیاتی که در حفاری‌هـای باستان شناسی بـه دست آمده اثبات شده و این شهر الان ثبت ملی شده است.

شهر بلقیس

یکی از بزرگ‌ترین بناهای خشتی و گلی ایران است که در جنوب اسفراین قرار گرفته و بالغ بر 180 هکتار وسعت دارد. در این شهر ارگ، برج و بارو، مقبره، خندق، آب انبار، کاروانسرا و دیگر بناها مشاهده می‌شوند.

بر اساس تخمین‌هـای صورت گرفته این شهر از اواخر دوران ساسانیان مسکونی بوده است. ارگ بلقیس اسفراین را پس از ارگ بم بـه عنوان دومین بنای خشتی ایران می‌شناسند.

شهر حریره

شهر باستانی حریره واقع در جزیره کیش از توابع شهرستان بندر لنگه و از جاذبه‌هـای گردشگری استان هرمزگان در جنوب ایران است. در شمال جزیره کیش آثار و ویرانه‌هایی مشاهده می‌شوند که یادگاری از این شهر باستانی بـه شمار می‌آیند.

دوران طلایی شهر حریره از سال ۳۶۷ تا ۹۱۲ هجری قمری بوده‌ است. وسعت این شهر باستانی ۱۲۰ هکتار است. براساس کاوش‌هـای باستان‌شناسی صورت گرفته در این منطقه، حریره از تعدادی خانه اعیانی، حمام و قنات قدیمی تشکیل می‌‌گردیده است.