در اینبخش با بهترین خواص چای ترش برای سلامتی، زیبایی و لاغری آشنا میشویم. چای ترش نوعی دم کرده از گیاه هیبیسک میباشد. این دم کرده طعم ترشی دارد و بـه صورت سرد نیز مصرف می شود. البته می توان چای ترش رابا افزودن ادویه ها و گیاهان دیگری مثل نعنا و دارچین هم میل کرد. در ادامه فواید و خواص چای ترش را بررسی خواهیم کرد. با مجله پارس ناز همراه باشید.
مطالعهاي کـه درسال ۲۰۱۰ میلادی منتشر شد، نشان داد کـه مصرف چای ترش باعث کاهش فشار خون در افراد در معرض فشار خون بالا و افراد مبتلا بـه فشار خون بالا می شود. شرکت کنندگان دراین مطالعه روزانه بـه مدت ۶ هفته سه وعده ۸ اونسی «۲۲۵ گرم» از چای ترش یا یک نوشیدنی دارونما استفاده کردند.
کسانی کـه دراین تحقیق چای ترش دریافت کرده بودند، در مقایسه با کسانی کـه دارونما مینوشیدند، کاهش قابل توجهی در فشار خون سیستولیک خود مشاهده کردند. در پی بررسیهاي دیگری درسال ۲۰۱۵ میلادی نیز مشخص شد کـه چای ترش بطور چشمگیری فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش می دهد. البته برای تائید این نتایج بـه مطالعات بیشتری احتیاج اسـت.
تحقیقاتی کـه درسال ۲۰۱۱ میلادی منتشر شد، تاثیرات حاصل از مصرف چای ترش رابا مصرف چای سیاه بر سطح کلسترول خون مقایسه کرد. دراین تحقیق ۹۰ بیمار مبتلا بـه فشار خون بالا بـه مدت ۱۵ روز یا دوبار در روز یا هردو هفته یکبار از چای سیاه یا چای ترش مصرف میکردند. در پایان تحقیق، هیچ یک از گروهها در LDL یا سطح کلسترول بد تغییرات تغییرات معناداری نداشتند.
اما هردو گروه افزایش قابل توجهی در سطح کلسترول خوب یا HDL خود تجربه کردند. با این حال، مطالعات دیگر نتایج متفاوتی را نشان دادهاند. دریک بررسی کـه درسال ۲۰۱۳ میلادی منتشر شد، مشخص گردید کـه نوشیدن چای ترش میزان کلسترول رابه میزان قابل توجهی کاهش نمی دهد. دریک تحقیق، بـه ۶۰ نفر مبتلا بـه دیابت چای ترش یا چای سیاه داده شد.
پس از گذشت یک ماه، کسانی کـه چای ترش را خورده بودند، افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد و تری گلیسیرید را تجربه کردند. دریک مطالعهي دیگر در مورد مبتلایان بـه سندرم متابولیک مشخص شد کـه مصرف ۱۰۰ میلی گرم عصاره چای ترش بـه صورت روزانه با کاهش کلسترول کلی و افزایش کلسترول خوب همراه اسـت.
عده اي از مطالعات هنگام بررسی اثرات چای ترش بر مدیریت وزن بدن بـه نتایج مثبتی دست یافتند. یک گزارش حاکی ازآن اسـت کـه مصرف چای ترش منجر بـه کاهش شاخص توده بدنی «BMI»، وزن بدن، چربیهاي و نسبت لگن بـه دور کمر می شود.
هم چنین یک تحقیق قدیمی ثابت کرده کـه عصاره گیاه هیبیسکوس «گیاه چای ترش» منجر بـه کاهش کلسترول و تری گلیسیرید در جمعیت کشور مکزیک شدهاسـت. این میتواند منجر بـه کاهش خطر چاقی شود. توجه داشته باشید کـه دراین مطالعات از دوزهاي غلیظ چای ترش استفاده شده اسـت.
آنتی اکسیدان فراوان و پیش گیری از تجمع رادیکال هاي آزاد
آنتی اکسیدانها مولکولهایي هستند کـه بـه مبارزه با ترکیباتی بنام رادیکالهاي آزاد کمک می کنند، این رادیکالها باعث آسیب بـه سلولهاي انسان می شوند. چای ترش سرشار از آنتی اکسیدانهاي نیرومند اسـت و بنابر این احتمالا در جلوگیري از آسیب و بیماری ناشی از فعالیت و تجمع رادیکالهاي آزاد در بدن موثر باشد.
دریک مطالعه کـه روی موشهاي صحرایی انجام شد، عصاره چای ترش تعداد آنزیمهاي آنتی اکسیدانی را افزایش داده و اثرات مضر رادیکالهاي آزاد را تا ۹۲ درصد کاهش می دهد. یک مطالعه دیگر کـه باز هم بر موشهاي صحرایی انجام گرفته، یافتههاي مشابهی را نشان می دهد و طبق آن قسمتهایي از گیاه هیبیسک مانند برگها، دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی اسـت.
کمک بـه سلامت کبد
کبد عضوی مهم برای بدن اسـت، از تولید پروتئین گرفته تا تجزیه چربی و تولید صفرا بـه عهده این عضو اسـت. طبق مطالعات انجام شده، چای ترش میتواند سلامت کبد را ارتقاء بخشد بـه و کارایی آن کمک کند. دریک مطالعه کـه روی ۱۹ نفر فرد مبتلا بـه اضافه وزن انجام شد، ثابت شده کـه مصرف چای ترش بـه مدت ۱۲ هفته کبد چرب را التیام میبخشد. این وضعیت با تجمع چربی در کبد ایجاد میشود کـه می تواند در نهایت منجر بـه نارسایی در کبد گردد.
یک مطالعه روی همسترها نیز ویژگیهاي محافظت کننده عصارهي چای ترش بر کبد را تائید کرد. در نتیجه میتوان گفت مصرف چای ترش باعث کاهش علائم آسیب کبدی شود. با اینحال این مطالعات همگی اثرات عصاره این گیاه را بررسی کردهاند و نه دمنوش آنرا، پس برای تائید نهایی بـه مطالعات بیشتری نیاز اسـت.
پیشگیری از سرطان
چای ترش غنی از پلیفنولهاي بسیار زیاد اسـت، ترکیباتی کـه دارای خواص ضد سرطانی نیرومند هستند. مطالعات آزمایشگاهی نتایج چشمگیری را در مورد اثر احتمالی عصاره گیاه چای ترش بر از بین بردن سلولهاي سطانی یافته اسـت. در یکی از این مطالعات، عصاره این گیاه باعث اختلال در رشد سلولهاي سرطانی و کاهش تهاجم سلولهاي سرطان دهان و سلولهاي پلاسما شد.
یکیدیگر از مطالعات گزاش می دهد کـه عصاره برگ گیاه هیبیسک مانع از گسترش سلولهاي سرطان پروستات انسان می شود. این عصاره هم چنین سلولهاي سرطان معده را تا ۵۲ درصد مهار میکند. بخاطر داشته باشید کـه این نتایج با عصاره گیاه چای ترش بـه دست آمدهاند و برای اثبات خواص چای ترش در پیشگیری از سرطان بـه تحقیقات بیشتری نیاز اسـت.
مبارزه با باکتری ها
باکتریها میکرو ارگانیسمهاي تک سلولی هستند کـه میتوانند باعث ایجاد انواع عفونت از برونشیت گرفته تا ذاتالریه و عفونت ادراری میشوند. علاوه بر داشتن خواص آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی، چای ترش در برخی تحقیقات خواص ضد باکتریایی از خود نشان داده اسـت.
در واقع، دریک تحقیق آزمایشگاهی اثبات شد کـه عصارهي چای ترش باعث مهار فعالیت اي کولی می شود. این باکتری باعث نفخ و اسهال اسـت، می شود. طی یک مطالعه دیگر مشخص شد کـه این عصاره می تواند با هشت گونه باکتری مبارزه کند و بـه اندازه برخی داروهاي مورد استفاده در درمان عفونتهاي باکتریایی موثر باشد.
کمک بـه درمان عفونت ادراری
تحقیقات اولیه در مورد خواص چای ترش نشان داده اسـت افرادی کـه در مراکز مراقبتی در بلند مدت از سوند استفاده میکنند، درصورت مصرف مداوم چای ترش ۳۶ درصد کمتر از سایرینی کـه چای ترش نمینوشند در معرض خطر ابتلا بـه عفونت ادراری قراردارند.
کمک بـه درمان دیابت
یک مطالعه انجام شده روی موشهاي صحرایی نشان داد کـه تزریق عصاره چای ترش باعث کاهش میزان قندخون میشود، البته تزریق عصاره فوق بر موشهاي معمولی اثری نداشت و کاهش معنی داری در سطح قندخون آنها مشاهده نشد. در نتیجه بـه مطالعات بیشتری برای اثبات خواص چای ترش بر درمان دیابت احتیاج اسـت.
کاهش استروژن
مصرف چای ترش می توان سطح هورمون استروژن را کاهش دهد. پس اگر از قرصهاي ضد بارداری استفاده می کنید یا تحت درمانهایي مرتبط هستید، از مصرف آن خودداری کنید.
همانگونه کـه گفته شد، چاس ترش خواص آنتی اکسیدانی دارد و این ماده بـه سلامت پوست کمک بسیاری میکند و مانع از پیری زودرس آن می شود. از دیگر خواص چای ترش برای پوست می توان بـه رفع جوش صورت، لایه برداری، سفت کردن پوست و پاک سازی آن اشاره کرد.
چای ترش برخلاف چای سیاه نه تنها آهن خون را دفع نمی کند، بلکه حاوی مقادیری آهن اسـت. بنابر این مبتلایان بـه کم خونی ناشی از فقر آهن درکنار داروهای تجویز شده از سوی دکتر میتوانند از این چای نیز بنوشند. البته توجه داشته باشید کـه پیش از مصرف آن با دکتر صحبت کنید. سایر خواص چای ترش عبارتند از:
1 رفع عطش
2 تسکین درد قاعدگی
3 درمان یبوست
چای ترش بطور طبیعی فاقد کالری و کافئین اسـت و می توان آنرا گرم یا سرد سرو کرد. از آنجا کـه این نوشیدنی بطور طبیعی ترش اسـت، با قند یا عسل بعنوان شیرین کننده مصرف می شود. اگر این افزودنیها را برای شیرین کردن چایی بـه آن بیفزایید، چای ترش حاوی کالری و کربوهیدرات خواهد بود.
در سالهـای اخیر مطالعات متعددی بر روی انواع چای توسط متخصصان تغذیه انجامگرفته اسـت. این پژوهشها نشان دادهاند کـه برخی انواع چای مانند چای ترش کـه بـه آن چای قرمز یا چای مکه نیز گفته می شود، خاصیت چربی سوزی دارند و بـه کاهش وزن و مبارزه با چربی شکم و پهلو کمک می کند.
مصرف چای ترش باعث پاکسازی بدن می شود و با بیشتر کردن حجم ادرار و دفع باعث التیام دستگاه گوارش می شود و بـهطور مستقیم بر روی سلامت دستگاه گوارش تأثیر گذاشته و باعث کاهش وزن و لاغری میشود. چای ترش حاوی انواع آنتی اکسیدان ها اسـت کـه این مواد تأثیر زیادی بر روی دفع چربیها، بافتهاي مرده و آسیبدیده دارند.
چای ترش متابولیسم و سوختوساز بدن را افزایش داده و باعث لاغری می گردد. مصرف چای ترش باعث سرعت بخشیدن بـه دفع غذا مصرفی شده ودر نتیجه چربی موجود در آنرا برای جذب غیر قابلمعرض می کند. چاي قرمز، حاوي مادهاي اسـت کـه میتواند از جذب کربوهيدرات بکاهد. جالب اسـت بدانید علیرغم ارتباط مصرف چای ترش و لاغری، این دمنوش علاوه بر این کـه باعث دفع چربیها می شود، بـه تقویت عضلات نیز کمک بسیار میکند.
گل هاي خشک چای ترش: 10 گرم
آب جوش: 2 لیوان
عسل: 1 قاشق مرباخوری
برای تهیه این چای، گلهای این گیاه را داخل قوری چینی ریخته و بـه آن آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید مدت 15 دقیقه بر روی حرارت ملایم بجوشد. سپس زیر شعله را خاموشکنید. اجازه دهید 10 دقیقه بـه همان حالت بماند و سپس آنرا صاف کنید. شـما میتوانید چای ترش رابهصورت شربت باکمی عسل استفاده کنید و یا با آب سیب ترکیب کرده و خنک بنوشید.
مقدار مصرف چای ترش برای لاغر شدن روزی 2 بار صبح و شب بـه میزان یک فنجان اسـت. این دمنوش رابه مدت 10 روز مصرف کنید و سپس بین آنیک وقفه 5 روز بگزارید و بعد ازآن مجدداً بـه همان شیوه مصرف کنید. توجه داشته باشید کـه چای ترش بدلیل طبع سردی کـه دارد، باعث کاهش فشارخون، سستی و رخوت بدن می شود، پس از زیادهروی در مصرف آن اجتناب کنید.
مصرف چای ترش می تواند میزان استروژن را پایین بیاورد. اگر در حال استفاده از روش جایگزینی هورمون هستید یا از انواع روشهاي پیشگیری از بارداری استفاده می کنید، باید از نوشیدن چای ترش صرف نظر کنید. اخیرا در دانشگاه علم و فناوری Guru Jambheshwar در هند پژوهشی دربارهي این تاثیر چای ترش انجام شدهاسـت.
قبلا گفتیم کـه چای ترش میزان استروژن را کاهش میدهد. این یعنی مصرف چای ترش میتواند مستقیا رو توانایی تولید مثل شـما تاثیر داشتهباشد. اگر قصد دارید بچهدار شوید، کاهش استروژن ناشی از مصرف چای ترش می تواند برای شـما مشکلاتی ایجاد کند. دربارهي تاثیر چای ترش روی جنین پژوهش زیادی انجام نشدهاسـت.
هرچند این یکی از فواید مهم چای ترش اسـت، و بـه کاهش خطر فشار خون بالا کمک میکند، اما شاید خاصیت کاهش فشار خون و ادرارآوری چای ترش بـه گشاد شدن عروق خونی منجر شود. برای همین اگر از فشار خون پایین یا بالا رنج میبرید، و داروی کاهندهي فشار خون مصرف میکنید باید چای ترش را از رژیم غذاییتان حذف کنید.
پژوهشها حاکی ازآن اسـت کـه چای ترش روی سلولهاي سرطانی پوست و مغز تاثیر می گذارد. موسسهي ملی سرطان پی بردهاسـت اگر در حال انجام شیمیدرمانی یا پرتودرمانی هستید، باید از مصرف چای ترش اجتناب کنید، چون ممکن اسـت مصرف همزمان آن با داروهای سرطان مشکلاتی ایجاد کند. این یکی از اثرات جانبی مهم چای ترش اسـت کـه باید ازآن آگاه باشید.
تداخل دارویی ایجاد می کند
اگر در حال مصرف دارو هستید، باید مطمئن شوید با مصرف چای ترش اثرات جانبی دارو تشدید نمیشود. علتاش این اسـت کـه چای ترش میتواند اثرات جانبی برخی داروها را، از جمله داروهای دستگاه عصبی مانند داروهای ضدافسردگی، تشدید کند. هم چنین نمی توان چای ترش را همزمان با داروهای سرطان مصرف کرد چون ممکن اسـت شرایط را بدتر کند.
سبب خواب آلودگی می شود
چای ترش برای تسکین اعصاب موثر اسـت، و بشما احساس آرامش بیشتری می دهد. با این حال گاهی می تواند سبب خواب رفتن شـما شود. برای همین توصیه می شود قبل از رانندگی یا رفتن بـه محل کار چای ترش ننوشید. وقتی خانه هستید و قرار نیست کاری انجام دهید چای ترش بنوشید. این یک روش عالی برای استراحت بهتر اسـت.
ممکن اسـت ایجاد حساسیت کند
حساسیت بـه چای ترش علائمی از قبیل التهاب سینوس یا قرمزی چشم دارد. اگر نمیدانید بـه چای ترش حساسیت دارید یا نه نباید آن رابه مقدار زیاد بنوشید تا واکنش بدن تان را ببینید. اگر این علائم بروز کرد مصرف چای ترش را متوقف کنید.
پس از اینکه دربارهي مزایا و مضرات چای ترش اطلاعات کاملی در اختیارتان قرار دادیم، طرز تهیهي دمنوش گرم و نوشیدنی سرد چای ترش رابه شـما ارائه میکنیم. حتماً آنرا امتحان کنید!
مواد مورد نیاز
= ۲ قاشق چای خوری چای ترش خشک
= ۱ فنجان آب در حال جوش
= شیرینکننده بـه انتخاب خودتان
= عسل یا شکر قهوهاي
= طعمدهندههاي دیگر «دارچین، نعنا»
طرز تهیه
این روش بسیار ساده اسـت؛ درست مانند آماده کردن دمنوشهاي گیاهی دیگر. برای شروع آب در حال جوش را دریک قوری بریزید و چای ترش خشک را داخل آن بریزید. بسته بـه اینکه میخواهید دمنوشتان چـهقدر قوی باشد، بگذارید بـه مدت ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد. طعمدهندهای مد نظرتان رابه آن اضافه کنید و دمنوش رابه فنجانتان اضافه کنید. یک شیرینکننده بـه آن اضافه کنید و نوشیدنی را داغ سرو کنید.
نوشیدنی سرد چای ترش رابه این طریق درست کنید:
= ۱/۲ فنجان کاسبرگ خشکشدهي چای ترش
= ۴ فنجان آب سرد
= ۳-۴ قطعه یخ
= شربت «بسته بـه علاقه»
طرز تهیه
چای ترش رابه یک پارچ آب سرد اضافه کنید و خوب هم بزنید. قدرت جذب آب سرد کم اسـت، برای همین ترکیب را ۱۲-۱۴ ساعت در یخچال قرار دهید. متوجه می شوید کـه بـه مرور زمان آب طعم و رنگ چای ترش را می گیرد. مخلوط را از صافی رد کنید و داخل فنجان یا لیوان بریزید. در پایان یخ و شربت رابه آن اضافه کنید. نوشیدنی سرد چای ترش شـما آماده اسـت!
میتوانید چای ترش رابا مقداری نعنا دم کنید.
مواد لازم:
= ۴ فنجان آب در حال جوش
= ۲ فنجان آب سرد
= ۲ فنجان آب سیب
= ۴ کیسه چای ترش
= نصف فنجان برگ نعنا
طرز تهیه
کیسههاي چای ترش را داخل آب جوش بگذارید و نعنا رابه آن اضافه کنید. بگذارید ۱۰ دقیقه بماند. اگر فکر می کنید طعم آن بـه اندازهي کافی قوی نیست، کمی بیشتر صبر کنید. سپس ۲ فنجان آب سرد و ۲ فنجان آب سیب بـه آن اضافه کنید. نوشیدنی را در یخچال قرار دهید تا خنک شود و از نوشیدن آن لذت ببرید.
مواد لازم
= یک تکه چوب دارچین
= کمی زنجبیل
= نصف فنجان چای ترش خشک
= ۲ لیتر آب
طرز تهیه
1 لیتر آب رابا زنجیبل، دارچین و شکر بجوشانید و سپس چای ترش خشک رابه آن اضافه کنید. بگذارید 20دقیقه بماند و سپس از صافی رد کنید. اگر دوست دارید با پرتقال یا لیمو بـه آن طعم دهید. سپس یک لیتر آب بـه آن اضافه کنید و سرد بنوشید.