مهارت در خود آگاهی

آگاهی از خود و خصوصیات خویش به انسان كمك می كند با توانایی ها، ضعفها، و سایر خصوصیات خود آشنا شود. و همچنین در صورت برخورد با مشكلات طرف مقابل و تشكیل زندگی مشترك بهتر و عمیق تر با مسائل روبرو شود. خود آگاهی موجب شناخت نیازهای افراد و یافتن راه مناسب برای مواجهه با آنها می شود. و همچنین اهداف زندگی را مشخص تر و واقع بینانه تر می كند. خود آگاهی فرآیند سالم هویت یابی را برای انسان آسانتر ساخته، به زندگی او آرامش می دهد و احساس رضایتمندی را رونق می بخشد.

خود آگاهی تضمین كننده استحكام موجودی فرد در هنگام بزرگسالی است و باعث پرورش روابط زن ومرد در رویارویی با مشكلات و حل مناسب آن هاست. خود آگاهی شناخت احساسات اهداف و برنامه های زندگی، تفریحات و سرگرمی ها، توانایی ها، ضعف ها، ارزشها، مسئولیت ها، شناخت فرهنگ مذهب، علائق، آرزوها، و استعدادها را به دنبال دارد. كشف و درك شناخت و مهارتها و توانایی های خود به این دلیل مهم است كه: فرد قبل از ازدواج بداند چه هدفی دارد و براساس هدف اصلی زندگی اش برنامه ریزی كند.

مهارت تصمیم گیری

انسانها در صورت های مختلفی تصمیم می گیرند خواه این تصمیم معامله ای یا اشتغال به كاری یا ازدواج باشد. انواع تصمیم گیری عبارتند از:
 

1- تصمیم گیری احساسی : كه براساس احساس خاص ( عشق، خشم، و …) گرفته می شود.
 

2- اجتنابی: یعنی فرد به دلیل ترس و نگرانی كه دارد آن را به تعویق می اندازد امكان آن وجود دارد كه فرد فرصت های مناسب زندگی را از دست بدهد.
 

3- اخلاقی
 

4- عجولانه : این تصمیم گیری بسیار سریع و بدون توجه به عاقبت كار و یا ارزیابی كامل موقعیت ها و شرایط گرفته می شود.
 

5- مطیعانه: در این تصمیم گیری برای یك یا دو نفر تصمیم می گیرند و بدون آنكه فرد با افرادی در این تصمیم گیری نقشی داشته باشند مانند ازدواج سنتی.

 
6- عقلانی: سالم ترین نوع تصمیم گیری ها تصمیمی است كه براساس تفكر، بررسی، و مطالعه و ارزیابی دقیق صورت گیرد.

اصول تصمیم گیری عقلانی

تصمیم گیری عقلانی نیز دارای اصول مهارت به ترتیب زیر است:
 

– مواجه شدن با یك تصمیم: زمانی كه فرد متوجه می شود باید تصمیم بگیرد روی آن تمركز و ضمن روشن كردن تصمیم اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری می كند.
 

– ارزیابی پیامدهای پیش بینی شده ی حق انتخاب: فرد پیامد های متفاوت انتخاب ها را مورد بررسی و ارزیابی می دهد تا معقول ترین آنها را انتخاب كند.
 

– تعهد به تصمیم: نسبت به تصمیمی كه گرفته می شود باید پایبند بود و به آن اعتقاد داشت.
 

– برنامه ریزی برای انجام تصمیم: حتی تصمیم عقلانی نیز نیاز به برنامه ریزی دقیق دارد.
 

– اجرا یا انجام تصمیم: در این مرحله فرد به صورت عملی وارد مراحل اجرای برنامه خودش می شود.

– ارزیابی پیامد های واقعی اجرا یا انجام تصمیم: فرد به بررسی و ارزیابی تصمیم می پردازدكه یا ناموفق بوده یا موفقیت كاملی را به دست نیاورده است. در اینجا فرد مراحلی را كه پشت سر گذاشته مورد بررسی قرار می دهد.

مهارت همدلی

همدلی به معنی توانایی درك و فهم احساسات دیگران است. به طوری كه فرد بتواند خود را به جای دیگران بگذارد، از دید او به موضوع نگاه كند و احساسات او را درك كند. همدلی به معنی تایید رفتارهای فرد مقابل نیست بلكه فقط به این معنی است كه او و شرایط او را درك می كنیم.ناتوانی در بیان همدلی یعنی شما در مواجهه با فرد مقابل شروع به نصیحت، راهنمایی و ارائه راه حل، سرزنش، به رخ كشیدن و مقایسه، بی اهمیت و كوچك كردن مشكل، اغراق آمیز یا بزرگ كردن مشكل، تعریف و تحسین و کارهایی از این دست کنید.

برای آنکه همدلی به بهترین شکل صورت گیرد باید بتوانید به احساسات و هیجانات همسرتان توجه كنید. از دید او به صحبت هایش خوب گوش دهید. در حالی که به صورتش نگاه می کنید و احساساتتان را به او انعکاس می دهید. سعی كنید با احساس طرف مقابلتان همراه و همرنگ شوید و خلاصه ای از احساسات فرد مقابل را به او برگردانید.

برگرفته از: برنا، خراسان، ساج