پارس ناز پورتال

مردونه ترین و خطرناک ترین سرطان

مردونه ترین و خطرناک ترین سرطان

مردانه‌ترین سرطان

اگرچه سرطان بیضه مخصوص آقایان است ،اما خانم ها هم باید در باره آن بدانند چون ممكن است همسر یا پسر آنها در خطر باشند
تومور بیضه در مردان سنین 25 تا 34 سالگی. شایع‌ترین تومور است

یكی از بیماری‌هایی كه همیشه، حتی شنیدن اسم آن هم خوشایند نیست، سرطان است. انواع و اقسام سرطان‌ها را داریم كه از فرق سر تا نوك پای هر كسی را می‌تواند مبتلا كند. هر كدام در سن خاصی شایع‌تر هستند و راه‌های تشخیص و درمان مخصوص به خود را دارند. ولی در كل تشخیص سریع همه آنها می‌تواند سیر بیماری و روند درمان را كاملا تحت تاثیر قرار دهد. در این مطلب سعی داریم تا حدی با سرطان بیضه، راه‌های تشخیص، علایم و درمان آن آشنا شویم.

سرطان بیضه چیست؟


مثل تمام سرطان‌ها، در اینجا هم رشد غیرطبیعی سلول‌های بیضه را داریم كه باعث ایجاد بدخیمی در بیضه می‌شود. تومورهای بیضه نسبتا غیرشایع هستند و فقط 1 تا2درصد تومورهای بدخیم مردان را تشكیل می‌دهند. با اینكه این تومورها شیوع زیادی ندارند، ولی به علت گرفتار كردن مردان جوان اهمیت پیدا می‌كنند. به‌طوری‌كه تومور بیضه در مردان در سنین 25 تا 34 سالگی، شایع‌ترین تومور است. سرطان بیضه در سمت راست كمی شایع‌تر از سمت چپ است و در‌1‌‌تا2درصد موارد دوطرفه است.‌


عوامل خطر

علت تومورهای بیضه دقیقا معلوم نیست ولی هم عوامل مادرزادی و هم عوامل محیطی در بروز آن تا‡ثیر دارند. از جمله مهم‌ترین عوامل موِثر، كریپتوركیدسیم است كه به معنی عدم نزول بیضه به محل طبیعی خود در كیسه اسكروتوم (یا كیسه بیضه) است. در حالت طبیعی بیضه‌ها در دوره جنینی در داخل شكم تشكیل می‌شوند و سپس مسیر خود را به سمت كیسه بیضه طی كرده و داخل آن قرار می‌گیرند، به طور‌ی‌كه وقتی نوزاد به دنیا می‌آید، بیضه‌ها در حین معاینه باید داخل كیسه بیضه باشند.

اهمیت این موضوع به خاطر این است كه درجه حرارت اسكروتوم یا كیسه بیضه حدود 1 درجه سانتی‌گراد سردتر از درجه حرارت بدن است و سلول‌های حساس اسپرم‌ساز را در دمای خنك‌تر نگه می‌دارد. اگر بیضه‌ها داخل شكم باقی بمانند، به علت دمای بالاتر، سلول‌های اسپرم‌ساز از بین رفته و علاوه بر ناباروری می‌توانند باعث ایجاد تغییر در سلول‌ها و سرطان شوند! به همین علت برای جلوگیری از خطرات بدخیمی، اگر بیضه‌ها تا سن 1 سالگی به داخل كیسه بیضه پایین نیایند، باید این كار با عمل جراحی انجام شود.


عوامل دیگری مثل نژاد هم در ابتلا‌ به این بیماری موِثرند و مردان سفیدپوست نسبت به مردان سیاه‌پوست در معرض خطر بالاتری هستند. كسانی كه پدر یا برادر آنها به این بیماری مبتلا شده‌اند و شغل‌هایی دارند كه درتماس با برخی مواد شیمیایی هستند، افرادی كه در معادن كار می‌كنند و آتش‌نشان‌ها باید بیشتر مراقب باشند، چون این عوامل شانس ابتلا به سرطان بیضه را بالا می‌برند.

علایم ابتلا به سرطان


در ابتدای بیماری كه هنوز سرطان محدود به بیضه است و به اصطلاح متاستاز نداده (یعنی به سایر نقاط بدن گسترش نیافته)، اغلب بزرگی بیضه‌ها، وجود توده‌ در بیضه و یا درد بیضه از علایم بیماری هستند ولی با پیشرفت بیماری و با توجه به محل متاستاز، ممكن است علایمی مثل كمردرد، درد زیر شكم، درد بیضه‌ها و احساس ناراحتی در آنها و ورم پاها ایجاد شود.

اغلب مردان خودشان با لمس توده و یا سایر علایم گفته شده، متوجه ابتلا به سرطان بیضه می‌شوند. برای تشخیص سریع این بیماری تمام مردان باید پس از سن بلوغ ماهی یك‌‌بار بیضه‌های خود را مورد معاینه قرار دهندو بهتر است كه این كار بعد از یك دوش آب گرم انجام شود چون در این زمان به علت اثر گرما، پوست اسكروتوم یا كیسه بیضه شل‌تر است و معاینه دقیق‌تر خواهد بود.

در هنگام معاینه باید از هر دو دست كمك گرفته شود تا هر گونه تورم، توده و یا حتی تغییر درشكل یا اندازه بیضه‌ها مشخص شود. در صورت وجود هر یك از موارد نامبرده شده، باید سریع به پزشك مراجعه كرد. برای تا‡یید تشخیص پزشك از آزمایشات و روش‌های مختلفی مثل اندازه‌گیری تومور ماركرها (موادی كه در صورت وجود سرطان در خون یافت می‌شوند و یا مقدار آنها بالا می‌رود) و یا انجام سونوگرافی از كیسه بیضه می‌توان كمك گرفت.

درمان‌پذیر یا غیر قابل علاج ؟


اگر سرطان بیضه زود تشخیص داده شود، در حدود 95درصد ‌مبتلایان، تقریبا بهبود كامل پیدا می‌كنند. اما در صورتی‌كه این سرطان تشخیص داده نشود و طول بكشد، به سرعت رشد كرده و به گره‌های لنفاوی داخل شكم و سپس به سایر گره‌های لنفاوی گسترش پیدا می‌كند. بیشتر مردان به كمك عمل جراحی و خارج ساختن بیضه، رادیوتراپی یا پرتودرمانی و در صورت لزوم شیمی درمانی و یا تركیب دو درمان از سه درمان فوق، درمان می‌شوند.

در بیشتر موارد قدم اول برداشتن با جراحی است. بعد از آن بر اساس نوع تومور و درجه پیشرفت آن ممكن است علاوه بر جراحی از شیمی درمانی برای از بین بردن متاستازهای غیرقابل كشف استفاده شود.
پس به طور كلی برای اینكه سرطان بیضه قابل درمان باشد، باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود و برای این تشخیص سریع باید به نكات زیر دقت كرد.

– تمامی نوزادان پسر حتما از لحاظ وجود بیضه داخل كیسه بیضه معاینه شوند و در صورت عدم وجود بیضه، به خاطر بالا بودن خطر سرطان، پی‌گیری دقیق جهت آنها انجام شود.‌
– افرادی كه در خانواده‌شان فرد مبتلا وجود دارد،‌ بیشتر مراقب باشند.
– و در نهایت همه مردان معاینه ماهیانه بیضه را برای خودشان انجام دهند

سرطان علیه مردان


مردان به ویژه در سنین جوانی از آنجا كه بازوی مولد و فعال جامعه محسوب می‌شوند و تاثیر به سزایی بر چرخه اقتصادی و اجتماعی جامعه می‌گذارند اما به همان نسبت بیماری‌ها و نیز از اهمیت و حساسیت برخوردار است. سرطان بیضه یكی از همین مشكلات جسمی مردانه است. شما درباره این بیماری چه می‌دانید؟
سرطان بیضه، شایع‌ترین سرطان تشخیص داده شده در میان مردان جوان بین ۱۵ تا ۳۵ ساله است. سن شیوع این بدخیمی و به موازات آن میزان درمان‌پذیری بسیار زیاد این سرطان، لزوم افزایش دانش عمومی جامعه را در این مورد متذكر می‌شود.

● آمارها چه می‌گویند؟


حداكثر میزان بروز تومور بیضه در حدود ۳۰ سالگی است. در كشورهای اروپایی و آمریكای شمالی در هر یك‌صد هزار نفر جمعیت مردان، بین ۳ تا ۷ نفر به این بیماری مبتلا می‌شوند، در ایران در سال ۱۳۸۴، تعداد ۵۰۳ به ثبت رسیده است. میزان تشخیص سرطان بیضه در بیشتر مناطق جهان در طی ۲۵ سال اخیر افزایش یافته است، اما خوشبختانه با تشخیص زودتر و درمان‌های مناسب جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی كاهش چشمگیری در میزان مرگ و میر حاصل از آن مشاهده می‌شود. به طوری كه درصد بهبود كامل فرد مبتلا در بیشتر مراكز در حدود ۹۰ درصد تخمین زده می‌شود. این درصد بالا و قابل توجه را می‌توان یكی از موفقیت‌های برجسته طب در سال‌های اخیر ذكر كرد.

● لزوم آگاهی

در كشور ما به دلیل مسایل اجتماعی و اخلاقی و نوع فرهنگ حاكم و حجب و حیای توده مردم، متاسفانه بیماران در این مورد گاهی احساس شرم كرده و دیر به پزشك مراجعه می‌كنند كه به تبع آن باعث كشف دیرتر بیماری و كاهش شانس درمان قطعی می‌شود. بنابراین باید این آگاهی در سطح جامعه افزایش یابد كه مردان جوان مانند آنچه به زنان در مورد معاینه دوره‌ای پستان آموزش داده شده است، لازم است مراقبت‌ها و معاینات اولیه را به‌طور شخصی انجام دهند.

● بهترین زمان معاینه


بهترین زمان برای معاینه بیضه‌ها و محتویات كیسه بیضه، پس از یك استحمام سبك است. كیسه بیضه و بیضه‌ها و اطراف آن باید به ترتیب و آرام لمس می‌كند و احساس هر گونه عدم تقارن یا سفتی و درد غیرطبیعی باید به سرعت گزارش شود.
در بسیاری موارد در هنگام تشخیص این سرطان، فرد سابقه اخیری از ضربه یا آسیب به كیسه بیضه را ذكر می‌كند اما این شكایت بیش از آن‌كه بخواهد یك عامل سبب‌ساز تومور بیضه باشد، عامل برانگیزاننده توجه فرد برای مراجعه به پزشك است.
در مواردی با پیشرفت بیماری و انتشار آن به غدد لنفاوی شكم و لگن، علایمی مانند تورم شكم و كمردرد نیز بروز می‌كند.

● از تشخیص تا درمان


در صورت شك به وجود توده بیضه، پس از انجام معاینات فیزیكی كامل به وسیله پزشك معالج و اخذ شرح حال و تاریخچه كامل از عوامل خطرزا، اقدام بعدی انجام سونوگرافی كیسه بیضه برای تشخیص دقیق است.
با احراز تومور بیضه عمل جراحی خارج سازی بیضه مبتلا به طور كامل از ناحیه كشاله ران انجام می‌گیرد. مسلما قبل از جراحی، اقدامات تشخیصی دیگر از جمله آزمایش خون و اندازه‌گیری سطح نشانگرهای غده سرطانی مرتبط با بیماری انجام می‌شود.

پس از مشخص شدن نوع آسیب‌شناسی بیماری، بیمار جهت اقدامات كامل‌تر كه ممكن است جراحی یا رادیوتراپی و شیمی درمانی باشد، ارجاع می‌شود.
نكته دیگری كه اهمیت دارد، آن است كه در بعضی از موارد سرطان بیضه، فرد مبتلا، زمینه ناباروری را ممكن است دارا باشد. بنابراین قبل از ارجاع فرد جهت درمان‌های كامل‌تر، انجام آزمایش‌های تعیین وضعیت باروری فرد و در صورت لزوم، ذخیره اسپرم در بانك اسپرم ضروری است. یادآوری این نكته خالی از لطف نیست كه سرطان بیضه از درمان پذیرترین بدخیمی‌هاست و میزان درمان قطعی آن رابطه مستقیمی با زمان تشخیص آن دارد. بنابراین به هیچ وجه نباید نسبت به علایم و مشكلات بیضه و كیسه بیضه بی‌تفاوت بود.