پارس ناز پورتال

میزان عمر خاک باغچه

میزان عمر خاک باغچه

خاک باغچه خانه تان دو میلیون سال عمر دارد.

فکر می‌کنید در مقایسه با سن زمین، خاک جوان است یا اینکه پیر به حساب می‌آید؟ پاسخ این سوال نخست به این بستگی دارد که منظورتان از خاک چیست؛ و دوم اینکه از چه زاویه‌ای به مساله نگاه کنید!

محمود حاج‌زمان: برای اینکه به این سوال پاسخ دهید، اول باید مشخص کنید منظور شما از خاک چیست. میلان پاویچ، زمین‌شناس سازمان نقشه‌برداری آمریکا در پاسخ به این سوال می‌گوید: «قدیمی‌ترین صخره‌های رسوبی زمین که در گرینلند واقع شده‌اند، حدود 3.9 میلیارد سال سن دارند. در آن زمان، این صخره‌ها به شکل خاک بودند. سن آنها بسیار نزدیک به زمانی است که زمین شکل گرفته است.»

این صخره‌ها صرفا اثبات می‌کنند که سن خاک روی زمین به آن تاریخ باز می‌گردد. اما ماده‌ای که در حیاط خانه‌های ما وجود دارد، بسیار جوان‌تر است. پاویچ می‌گوید: «بخش اعظم خاکی که امروزه مشاهده می‌کنید طی دو میلیون سال گذشته شکل گرفته است.» حدود دو میلیون سال قبل، سیاره زمین دو تغییر مهم را پشت سر گذاشت که منجر به شکل‌گیری خاک تازه شد.

خشک‌شدگی و خنک‌شدگی جهانی باعث گسترش بیابان‌های زمین شد، و طوفان‌های غبار باعث باز توزیع خاک در سراسر زمین شد. هم‌زمان، توسعه یخچال‌های قطبی صخره‌ها، گیاهان و هر چیز دیگری را که سر راهش قرار داشت، آسیاب و به خاک تبدیل کرد، و آن را در سراسر زمین پخش کرد.

از طرف دیگر، اگرچه در مقیاسی به مراتب کوچک‌تر، خاک پیوسته در حال تولید است. در زیر لایه خاک سطحی زمین، صخره‌ها از سویی به طور دائمی با آب باران یا آب زیرزمینی واکنش می‌دهند؛ و از سوی دیگر به آرامی همدیگر را خرد کرده و به مواد معدنی ریزتر تبدیل می‌شوند. بنابراین اگر از این جنبه به قضیه نگاه کنیم، خاک واقعا سنی ندارد. اما پاویچ یادآور می‌شود که از جنبه دیگری هم می‌شود به مساله نگاه کرد. بخش اعظم ماده‌ای که طی مهبانگ تولید شد در واقع غبار بود؛ که متراکم شدن آن باعث شکل‌گیری ستارگان، و بعدها سیارات شد. وی می‌گوید: «اگر به این صورت به مساله نگاه کنید، خاک و منشاء آن پیرتر از تمام ستارگان هستند.»