ماه شعبان از روزهای ابتدا با آخرین روزها سرشار از برکت هست، برای سه روز آخر این ماه نیز میتوان کارهایی با ثواب چندان را نام برد. رفتن به مهمانی همۀ وقت} نیازمند یک سری آمادگیهاست. هر اندازه که این مهمانی بزرگتر و مهمتر باشد؛ اهمیت این آمادگی هم اکثر و اکثر میشود. بعضی برای تهیه مقدمات شرکت در یک مراسم عروسی، چندین روز وقت صرف می کنند؛ از تهیه لباس مناسب گرفته تا آرایش و پیرایش دلخواه.
دربهاي یکی از بزرگ ترین مهمانیهاي سالانه به روی ما باز شده، ماه مبارک رمضان؛ مهمانی بینظیری که میزبان آن، خداست و خودش قرار هست از ما پذیرایی کند. ما هم نباید بدون آمادگی پا در این ضیافت بزرگ بگذاریم. پس هرچه زودتر باید اقدام کنیم و آماده شرکت در مهمانی خدا شویم.
ظرفیت خود را افزایش دهیم
ماه مبارک رمضان به راستی ماه مهمانی خدا و ضیافت الله هست. پیامبر و ائمه«علیهمالسلام» برای ورود به این ماه یک سری دستورالعمل ذکر کردهاند. دستوراتی که قلب و جان انسان را آماده این ماه میکند و به او امکان بهره اکثر از این ماه خدا می دهد. ماهی که بهار قرآن هست و قرآن در آن نازل شده، ماهی که بر تمام ماهها فضیلت و برتری دارد و ماهی که خداوند در آن ماه افراد زیادی را از آتش جهنم نجات می دهد.
بهرهمندی از نعمتهاي ماه رمضان نیازمند آمادگی و ظرفیت هست. هر اندازه که این ظرفیت انسان بالاتر و اکثر باشد؛ فرد بهره بیشتری را خواهد برد و از سفره الهی بهرمندتر می شود. از این روست که دستورات مهمی برای روزهای آخر ماه شعبان ذکر شده، روزهایی که نقش مهمی در بالا رفتن ظرفیت ما دارند و آخرین مهلت ممکن نیز به حساب می آیند.
به وسیله این بالا رفتن ظرفیتهاست که بهره بیشتری از مهمانی خدا نصیب انسان می شود و قلب صفای لازم را برای ورود به ماه رمضان پیدا میکند.
ذکر و دستورالعملی از امام رضا«علیهالسلام»
آن قدر کسب آمادگی برای ورود به ماه رمضان اهمیت دارد که دستورالعملهاي خاصی برای روزهای آخر ماه شعبان ذکر شده و ائمه به این موضوع دقت بسیار ویژهاي داشتهاند. اباصلت میگوید در آخرین جمعه از ماه شعبان خدمت امام رضا«علیه السلام» رسیدم و حضرت به من فرمود: اي اباصلت اکثر ماه شعبان قبل
و این آخرین جمعه ماه هست. پس در روزهای باقی مانده به جبران کمکاریهایت بپرداز. به انچه وظیفه توست عمل کن و از کارهایی که به تو مربوط نیست؛ دوری نما. چندان اهل دعا، استغفار و قرآن باش و به درگاه الهی از گناهانت توبه کن که ماه خدا به سویت می آید.
در ادامه حضرت خواستهاند که اباصلت به ادای امانتها، پاک کردن قلب از کینهها، جدا شدن از گناهان، کسب تقوای الهی و توکل بر او بپردازد. در انتها امام هشتم ذکری را به اباصلت آموزش دادند که جان را از آلایشها پاک کند. حضرت فرمودند: در باقی مانده این ماه، چندان بگو: اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ- فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِي مِنْه؛ یعنی: خداوندا اگر مرا در روزهای قبل ماه شعبان نیامرزیدهاي در این روزهای باقی مانده ببخش.»«وسائل الشیعه، ج10، ص301 »
به هر حال جهان با همۀ رنگهاي فریبندهاش، ما را به غفلت انداخته و رنگ و بوی الهی را از ما گرفته هست. باید قبل از ورود به مهمانی خدا، آن رنگ الهی را بازیابی کنیم و آمادگی لازم را برای شرکت در این ماه بزرگ به دست آوریم. دلی که مملو از کینه باشد؛ زبانی همراه با غیبت را به دنبال خواهد داشت و فردی که در ماه رمضان به گناه بیفتد
و تقوا را رعایت نکند؛ کجا شرط مهمانی را ادا کرده هست؟! برای آنکه ما در ماه رمضان تجربه یک ماه صافی و صفا را داشته باشیم باید از روزهایی قبل از شروع این ماه بزرگ، خود را آماده کنیم و این دستورات امام رضا«علیه السلام» برای این موضوع هست.
دستوری خاص برای سه روز پایانی
در حدیثی دیگر امام صادق«علیه السلام» راهکار الهی بخصوصی را برای کسب آمادگی ورود به ماه رمضان بیان داشتند. راهکاری که برای سه روز پایانی ماه شعبان هست و ثواب بسیار زیادی دارد. حضرت فرمودند: «مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْن؛ هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل کند؛ خداوند برایش ثواب دو ماه روزهداری را می نویسد.» «من لا یحضره الفقیه، ج2، ص94»
در این حدیث امام ششم ما شیعیان، سه روز روزه گرفتن قبل از ماه رمضان را برابر یک ماه ثواب روزهداری ذکر کردهاند. سه روزی که میتواند به نیت قضا باشد یا به نیت روزه مستحب. این روزهها انسان را در حال و هوای ماه مبارک قرار می دهد و باعث می شود انسان با یک شوق و شعف وارد ماه رمضان شود. از این روست که کلاً برای روزه در ماه شعبان پیشنهادهاي زیادی شده و سیره پیامبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» بوده هست.
اضافه بر این ثواب ویژه، روزهداری در ماه شعبان راهی برای رسیدن به بهشت الهی و ارتقای درجه شمرده شده هست. مثلاً پیامبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» فرمودند: «مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ مِنْ شَعْبَانَ رَفَعَ لَهُ سَبْعِینَ دَرَجَةً فِي الْجِنَانِ مِنْ دُرٍّ وَ يَاقُوتٍ؛ کسی که سه روز از روزهای ماه شعبان را روزه بگیرد؛ هفتاد درجه در بهشت از درّ و یاقوت ارتقاء مییابد.»«ثواب الاعمال، ص62»
و امام رضا«علیهالسلام» نیز درمورد آن فرمودند: «مَنْ صَامَ مِنْ شَعْبَانَ يَوْماً وَاحِداً ابْتِغَاءَ ثَوَابِ اللَّهِ دَخَلَ الْجَنَّةَ؛ کسی که یک روز از ماه شعبان را برای رسیدن به پاداش خداوند روزه بگیرد؛ به بهشت وارد می شود.»«خصال،ج2، ص582» پس کسی که روزهای پایانی این ماه را روزه بدارد به پاداش ویژه و چندگانهاي رسیده هست؛ ضمن آنکه آمادگی خوبی برای ورود به ماه خدا پیدا کرده هست.
نکته پایانی
به گزارش پارس ناز حیف هست که ماههاي رمضان یکی پس از دیگری بیایند و ما بهره کمی را از آن لحظات ببریم. گاهی ماه مهمانی خدا به نیمه می رسد و ما تازه متوجه ورود و رفتن این ماه بزرگ میشویم. ماهی که به سرعت به اتمام خود میرسد. در این ماه شب قدر وجود دارد که سرگذشت انسان را رقم می زند. حیف هست که بدون آمادگی و آلوده از گناهان وارد روزها، شبها و سحرهای پرفیض ماه مبارک رمضان شویم.