یکی از دستورات اجتماعی دین اسلام انجام امر به معروف و نهی از منکر در بین مردم هست که نیازمند دقت به نکات مهمی هست. امر به مشهور و نهی از منکر از احکام عملی مسلمانان و به نظر شیعیان از فروع دین اسلام هست. امر به مشهور یعنی دستور دادن یا پیشنهاد کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام آن چه از نظر عقل یا شرع اسلام مفید در نظر گرفته میشود
و نهی از منکر یعنی دستور دادن یا پیشنهاد کردن از سوی فرد مسلمان به دیگران به انجام ندادن آن چه به از نظر عقل یا شرع اسلام بد در نظر گرفته میشود. این پیشنهاد گفتاری هست و شامل جرح نمیشوددر احکام دین، به تمام واجبات و مستحبات مشهور و به تمام محرمات و مکروهات منکر گفته میشود بنابراین واداشتن افراد جامعه به انجام کارهای واجب و مستحب امر به مشهور و بازداشتن آنها از کارهای حرام و مکروه نهی از منکر هست.
یکی از مهمترین وظایف افراد هنگام روبرو شدن با منکرات، امر به مشهور و نهی از منکر هست. اینگونه برخوردها اگر با رعایت ادب اسلامی و تواضع و فروتنی همراه شود، نیز افراد نصیحت کننده، خود به آن چه میگویند، پایبند باشند، با نتیجة خوبی همراه خواهد شد. در این موارد باید دقت داشت که شرایط امر به مشهور وجود داشته باشد، مثلاً شخص احتمال تأثیر بدهد.
اما چه کنیم تا با چنین افرادی هم دوست باشیم و هم از آسیب هاي احتمالی در امان باشیم؟ پاسخ: اگر افراد مورد نظر، آلودگی اخلاقی دارند، مثلا اهل فسق و فجورند، فحش و ناسزا میگویند یا به واجبات و محرمات اهمیتی نمیدهند، در این صورت، صلاحیت لازم برای دوستی ندارند. از نظر اسلام انسان نباید با افراد فاسق و لا ابالی دوست باشد، چون ناخود آگاه از عمل انها متأثر می شود و زیان میبیند. از طرفی آن دوستان قابل اعتماد نیستند.
اما اگر به این حد نمی باشند، بلکه خطاهای جزئی دارند«که مقتضای انسان بودن جائز الخطا بودن هست» اگر تذکر شما با رعایت نزاکت و ادب همراه باشد، مشکلی را در روابط ایجاد نخواهد کرد، یا ادامة ارتباطتان موجب روگردانی دوستان از کارهای بد خواهد شد.