بیماری کبد چرب خود بـه انواع مختلفی تقسیم بندی می شود و مـا دراین پست قصد داریم تا علائم و راه هاي درمان آنرا بررسی کنیم. اگر چربی ذخیره شده در کبد حدود ۵ الی ۱۰ درصد وزن اندامهاي بدن را تشکیل داده باشد، مبتلا بـه کبد چرب خواهید بود. بیماری کبد چرب دو نوع اسـت یک نوع آن با نام کبد الکلی و دیگری با نام کبد چرب غیر الکلی شناخته میشود.
کبد چرب حاملگی شرایط نادر دیگری اسـت کـه بـه هنگام تجمع چربی در کبد در زنان باردار رخ میدهد. کبد یکی از اندامهایي اسـت کـه بـه سختی در بدن کار می کند. این اندام بدون خستگی بدن را زهر زدایی میکند،صفرای مورد نیاز برای هضم چربی را تولید می کند، هورمونها را میشکند و ویتامینها، موادمعدنی و آهن مورد نیاز
و ضروری بدن را ذخیره می نماید. بهمین خاطر اسـت کـه باید از کبد خود مراقبت کنیم و سعی کنیم بطور مداوم عملکرد آنرا مورد بررسی قرار دهیم. مسئولیت کبد پردازش مواد مغذی جذب شده توسط روده اسـت تا بدن بهتر و بـه شیوه موثرتر آنرا جذب نماید. کبد هم چنین ترکیبات خون را تنظیم میکند تا بتواند پروتئین،
چربی و قند آنرا دریک سطح متعادل نگه دارد. در نهایت، این اندام سموم را از خون دفع میکند و الکل و سایر داروها را میشکند. افرادی کـه با بیماری کبدی دست و پنجه نرم می کنند، مدیریت چربی توسط سلولهاي کبد با اختلال مواجه میشود. بهمین خاطر، چربی در کبد تجمع پیدا می کند. این شرایط عدم تعادل بین مصرف چربی و اکسیداسیون
و خروج آن اسـت. امروزه افراد بیشتر از قبل با سموم محیطی مواجه هستند و این موارد از طریق محیط کار یا غذاهایی کـه مصرف می شود وارد بدن می گردد. بهمین خاطر مراقبت از سلامت کبد از اهمیت ویژه اي برخوردار اسـت.
انواع بیماری کبد چرب:
بیماری کبد الکلی نتیجه نوشیدن الکل بیش از حد اسـت. این شرایط ارتباط مستقیمی با مقدار الکلی کـه می نوشید دارد. خون شـما قادر نیست بـه درستی الکل را بشکند و همین امر بر روی کبد تاثیر میگذارد. این بیماری هم چنین ممکن اسـت شرایط ارثی باشد زیرا ژنهایي کـه از پدر و مادر بـه فرزند میرسند شانس ابتلا بـه چنین شرایطی را افزایش میدهند.
بیماری کبد چرب غیر الکلی«NAFLD» یکی از شایعترین بیماریها در جهان غرب اسـت. این بیماری نیز یکی از شایعترین اشکال بیماری مزمن کبدی درنظر گرفته می شود و یکی از موارد شایع در بین سایر بیماریهاي مزمن کبدی اسـت. کبد چرب غیر الکلی، در افرادی کـه اضافه وزن دارند و میانسال هستند بیشتر دیده می شود
اما اخیرا تعداد کودکانی کـه بـه این شرایط دچار میشوند نیز افزایش پیدا کرده اسـت.افرادی کـه بـه NAFLD مبتلا هستند سطح بالایی از کلسترول را دارند و بـه دیابت نیز مبتلا هستند. بطور معمول این شرایط مرتبط با سو هاضمه، داروها، بیماری کبدی بـه ارث رسیده، کاهش وزن سریع و باکتری زیاد در روده کوچک اسـت. سه نوع NAFLD وجوددارد. کـه هر کدام ازآنها را در ادامه شرح خواهیم داد:
کبد چرب غیر الکلی زمانی ایجاد میشود کـه چربی در کبد تجمع پیدا می کند اما الزاما این موضوع بـه معنای آسیب رسیدن بشما نیست. این موضوع بدین معنی اسـت کـه چربی اضافی در کبد وجوددارد اما عوارض آن زیاد شایع نیست. طبق مطالعه انجام شده در دانشگاه سیدنی، NAFLD در ۱۷ درصد از ۳۳ درصد جمعیت کشور آمریکا دیده میشود. این درصد رو بـه رشد نشان دهنده ظهور چاقی، مقاومت بـه انسولین، سندرم متابولیک و دیابت نوع ۲ اسـت.
استئاتوهپاتیت غیر الکلی در طیف کمتری از افراد مبتلا بـه کبد چرب رخ میدهد. چربی باعث ایجاد التهاب در کبد می شود و همین امر می تواند توانایی و عملکرد کبد را دچار اختلال کند. چنین شرایطی طبق معمول منجر بـه سیروز یا زخم شدن کبد می شود.سیروز مرتبط با کبد چرب غیر الکلی زمانی رخ می دهد کـه التهاب کبد بـه زخم شدن بافتهاي کبد میانجامد
و باعث می شود کبد سنگین تر از سایر اندامهاي بدن گردد. این زخم تا جایی ادامه پیدا میکند کـه دیگر کبد عملکردی نخواهد داشت و از کار میافتد.کبد چرب حاد حاملگی شرایط جدی اسـت کـه در آن چربی در کبد تجمع پیدا میکند و می تواند برای مادر و جنین خطرناک باشد. این شرایط زمانی خطرناک تر میشود کـه باعث از کار افتادن کبد و کلیه گردد.
این شرایط هم چنین ممکن اسـت بخاطر عفونت یا خون ریزی شدید ایجاد گردد. زمانی کـه مادری در طول دوران بارداری خود کبد چرب داشته باشد، جنین بدنیا میآید ودر عرض چند هفته کبد مادر بـه حالت طبیعی خود باز می گردد.
نشانهها و علائم بیماری کبدی:
طبق معمول هیچ نشانه اي در مورد بیماری کبد چرب وجود ندارد بنابر این ممکن اسـت سال ها با این شرایط زندگی کنید و اصلا متوجه آن نشوید. در اثر گذشت زمان، عده اي از نشانهها خودرا نشان می دهد. این نشانهها شامل موارد زیر اسـت:
احساس خستگی داشتن
خستگی مفرط
کاهش وزن
کاهش اشتها
ضعف
حالت تهوع
گیجی
مشکل در تمرکز
درد در مرکز یا قسمت فوقانی و راست شکم
کبد بزرگ شده
نفخ و گاز
ادرار تیره رنگ
کبود شدن بدن بـه اسانی
عرق کردن بیش از حد
یبوست
قسمت هاي تیره و خشک بر روی گردن و زیر بازو
عده اي از اوقات کبد چرب بـه سیروز منجر می شود. سیروز بیماری اسـت کـه در آن وزن کبد حدود سه پوند میشود. این گزینه یکی از انواع خطرناک و تهدید کننده زندگی از بیماری کبد چرب اسـت. در اثر گذشت زمان، بافتهاي سالم کبد با بافتهاي مجروح جای گزین میشود و همین امر مانع از عملکرد درست کبد خواهد شد. بافتهاي مجروح
جلوی گردش خون از طریق کبد را می گیرند و پردازش مواد مغذی، هورمونها ، داروها را کندتر میسازند و باعث می شوند مواد سمی در داخل بدن باقی بمانند. نشانههاي سیروز کبدی شامل تجمع مایع در بدن،ضعف عضلات، خون ریزی داخلی، زرد شدن پوست و چشم و از کارافتادگی کبد اسـت. طبق معمول بیماری کبد چرب تنها بعد از بررسی
و معاینات دکتری قابل تشخیص اسـت. بررسی هاي دکتری و دستگاههایي وجوددارد کـه میتوان ازآن برای تشخیص تشکیل NAFLD استفاده کرد. دکتر ممکن اسـت متوجه شود کـه کبد بیمار بزرگتر از حد واقعی آن اسـت. این بیماری را می توان با انجام ازمایش خون نیز تشخیص داد. تعداد زیاد عده اي از آنزیمها نشان دهنده بیماری کبد چرب اسـت.
بـه گزارش پارس ناز سونوگرافی را نیز می توان برای بررسی دقیق تر کبد مورد استفاده قرار داد. بیوپسی یا برداشت بافت نیز تشخیص NAFLD را ممکن میسازد. دکتر می تواند بخشی از کبد رابا سوزن بردارد و آنرا مورد بررسی قرار دهد. اگر فکر میکنید در دسترس خطر ابتلا بـه NAFLD قرار دارید یا نشانههاي موجود را در خود شناسایی کردید بهتر اسـت بـه یک دکتر متخصص مراجعه کنید.
دلایل اصلی و فاکتورهای خطر برای بیماری کبدی:
بیماری کبد چرب زمانی رخ میدهد کـه کبد نتواند چربی را بشکند. این شرایط باعث تجمع چربی در بافتهاي کبدی میشود.عده اي از دلایل اصلی ایجاد این بیماری شامل موارد زیر اسـت:
داروها
هپاتیت ویروسی
بیماری خودایمنی یا بیماری کبدی بـه ارث رسیده
کاهش وزن سریع
سوءتغذیه
فاکتورهای خطر متعددی وجوددارد کـه شانس ابتلا بـه این بیماری را افزایش می دهد. این فاکتورها عبارتند از:
چاقی
جراحی بای پس معده
کلسترول بالا
سطح بالای تری گلیسیرید خون
دیابت نوع ۲
سندرم متابولیک
آپنه خواب
تیروئید کم کار
کم کاری غده هیپوفیز
سندرم تخمدان پلی کیستیک
بر اساس مطالعه انجام شده در دانشگاه واشینگتون، چاقی باعث افزایش خطر ابتلا بـه بیماری کبد چرب غیر الکلی میشود. یکی از ویژگی هاي عمده کبد چرب غیر الکلی بنام استئاتوز زمانی رخ میدهد کـه نرخ جذب اسید چرب از پلاسما و سنتز اسید چرب بزرگ تر از نرخ اکسیداسیون اسید چرب و خروج آن باشد. این عدم تعادل متابولیکی فاکتور قابل ملاحظه اي
برای ایجاد کبد چرب غیر الکلی اسـت. مطالعه انجام شده درسال ۲۰۰۶ کـه در مجله Clinical Gastroenterology بـه چاپ رسیده اسـت نشان میدهد بیماری کبد چرب غیر الکلی در بین بیمارانی کـه جراحی چاقی را انجام می دهند بسیار شایع اسـت. این مطالعه هم چنین بیان میکند کـه این بیماری بیشتر در مردان شایع اسـت و با افزایش سن و بعد از یائسگی در زنان بیشتر می شود.
رژیم غذایی مخصوص درمان کبد چرب
غذا هاي مفید و مضر کبد چرب
سلامت کبد بـه صورت مستقیم با انچه میخورید در ارتباط اسـت اگر یک رژیم غذایی سالم و مغذی داشته باشید میتوانید سال ها از سلامت کبد خود لذت ببرید ودر صورتی کـه با مشکل کبدی مواجه هستید نیز می توانید با تغییر سبک زندگی و استفاده از رژیم غذایی سالم بـه التیام وضعیت کبد خود کمک کنید.
عادت هاي روزانه مضر برای سلامت کبد
اگر فکر می کنید فقط الکل برای کبد بد اسـت، دوباره فکر کنید. چیزهایی کـه هرروز مرتبا میخورید هم عوارضی برای کبدتان دارد.