دراین پست با انواع قهوه ها، تفاوت بین آن ها و همچنین خواص این نوشیدنی محبوب آشنا میشویم. بیشتر در شب هاي قبل از امتحان و یا مواقع خستگی یا خواب آلودگی قهوه مصرف میکنیم، اما مصرف قهوه فقط بـه این موارد محدود نمیشود، قهوه سرشار از آنتی اکسیدان اسـت و کافئین موجود در قهوه خاصیت چربی سوزی بالایی دارد، در ادامه بـه بررسی انواع قهوه و خواص آن میپردازیم.
این تصور غلط وجوددارد کـه اسپرسو یک دانه اسـت. در واقع کلمه اسپرسو بـه روش خاصی از دم کردن قهوه گفته می شود. اسپرسو نوعی قهوه اسـت کـه در دستگاه اسپرسو دم می شود.
دانه ها قبلاً خوب آسیاب می شوند و سپس دوز سریعی از فشار زیاد و آب گرم دریافت می کنند. این ترکیب فشار و آب، مقدار کمی قهوه متراکم با طعم غنی استخراج می کند. یک جرعه اسپرسو حدود ۷ تا ۹ گرم قهوه آسیاب شده می برد کـه حدود ۲ اونس «۵۶ گرم» قهوه اسپرسو تولید می کند. دو جرعه دوبرابر قهوه آسیاب شده می برد و دو برابر قهوه اسپرسو تولید می کند.
این نوشیدنی مرسوم در ایتالیا یک بخش اسپرسو، یک بخش شیر جوشیده و یک بخش کف شیر دارد. اگر بـه درستی دم شود، هر جرعه اي کـه مینوشید باید بـه مقدار مساوی قهوه، شیر و کف داشته باشد.
ولی در بیشتر کافی شاپ هاي کشور آمریکا، آنرا در فنجان هاي ۸ اونسی «۲۲۶ گرمی» سرو می کنند. در حالیکه کاپوچینوی اصلی در فنجان ۵ اونسی «۱۴۰ گرمی» سرو می شود. کاپوچینو بـه معنای “کلاه کوچک” اسـت و بـه لایه باریک کف در بالای قهوه اطلاق می شود. در ایتالیا هرگز پس از وعده غذایی یا بعد از ۱۱ صبح، کاپوچینو نوشیده نمیشود.
لاته محبوب و مشهور یک نوشیدنی اسپرسوی ایتالیایی اسـت کـه دو بخش شیر جوشیده و یک بخش قهوه دارد. طبق معمولً از کاپوچینو بزرگ تر اسـت و شیر بیشتری دارد ودر فنجان ۷ اونسی «۱۹۸ گرمی» سرو می شود.
از آنجائیکه شیر فقط جوشانده می شود و کف زیادی ندارد، سطح مناسبی برای ایجاد طرح هاي هنری فراهم می کند. شیر بیشتر بـه معنای طعم رقیق تر اسـت و برای افرادی کـه تازه با طعم قهوه آشنا شده اند مناسب تر اسـت.
آمریکانو یک جرعه اسپرسو و آب اضافی برای بیشتر کردن آن اسـت. این طعم رقیقی ایجاد می کند کـه بیشتر شبیه قهوه صاف شده آمریکایی اسـت تا یک جرعه اسپرسو. میتوان ۶ تا ۸ اونس آب «۱۷۰ تا ۲۲۰ گرم آب» اضافه کرد و البته مقدار آن بـه دلخواه متغیر اسـت. این قهوه بدون شیر و بـه صورت قهوه سیاه سرو می شود.
علیرغم اسامی مختلف، تنها چیزی کـه کورتادو را از جیبرالتار «جبل الطارق» متمایز می کند کافی شاپی اسـت کـه این قهوه را در آن سفارش میدهید. کورتادو یک اسپرسوی اسپانیایی اسـت کـه با شیر جوشیده بریده می شود «کورتادو بـه اسپانیایی می شود “بریدن”».
این نوشیدنی کوچکی اسـت کـه فقط کمی بزرگ تر از ماکیاتو اسـت ودر لیوان ۴ اونسی «۱۱۰ گرمی» سرو می شود. نام جیبرالتار یا جبل الطارق درسال ۲۰۰۵ توسط کافی شاپی واقع در سانفرانسیسکو اختراع شد و بـه نوعی لیوان شیشه اي اطلاق می شود.
در حالیکه این استارباکس بود کـه ماکیاتو را مشهور کرد، ولی ماکیاتوی استارباکس شباهت کمی بـه ماکیاتوی واقعی دارد. ماکیاتوی سنتی یک جرعه اسپرسو و بخش کوچکی از شیر کف دار در بالای آن اسـت.
این نوشیدنی کوچک خیلی قوی اسـت زیرا غلیظ ترین طعم اسپرسو را دارد و شیر اضافه شده بـه آن، از شدت این طعم می کاهد. ماکیاتو بـه معنای “طرحدار” اسـت و بـه طرح هایي کـه روی کف شیر داده می شود اطلاق میگردد.
این یک نوشیدنی فرانسوی اسـت کـه از قهوه صاف شده قوی و شیر حرارت داده شده «نه شیر جوشیده یا کف دار» درست می شود. نسبت قهوه و شیر یک بـه یک اسـت. اگر در استارباکس دنبال این نوع قهوه میگردید باید میستو بخواهید. میستو کلمه ایتالیایی برای این نوع قهوه اسـت.
فلت وایت یک اسپرسوی استرالیایی اسـت کـه در انگلستان و کشور آمریکا محبوبیت یافته اسـت. فلت وایت چیزی بین کاپوچینو و لاته اسـت کـه در لیوان ۶ اونسی «۱۷۰ گرمی» سرو می شود. سایز آن تقریبا اندازه کاپوچینو اسـت، ولی شیر آن مانند لاته، کاملاً جوشانده می شود.
کولد برو بـه روش دم کردن آیسد کافی گفته می شود کـه شامل خیساندن قهوه آسیاب شده در آب بـه مدت ۸ ساعت می شود تا طعم کامل آن دربیاید. با این روش عصاره اي بدست می آید کـه میتوان بـه میزان دلخواه بـه آن آب اضافه کرد.
این روش آزاد درسال هاي اخیر در کافی شاپ ها مرسوم شده اسـت و درست کردن این نوع قهوه در منزل نیز آسان اسـت. تعداد زیادی از کافی شاپ ها عصاره ها را داخل بطری میفروشند و بدین ترتیب میتوان در منزل بـه میزان دلخواه آنرا رقیق کرد.
این یک روش برای درست کردن فوری آیسد کافی اسـت کـه شـما قهوه را روی یخ دم میکنید. قهوه با قوت دوبرابر روی یخ دم می شود تا یخ آب شود و قهوه را رقیق و دم کند. چراباید آیسد کافی ژاپنی رابه کولد برو ترجیح دهید؟ بعضی افراد می گویند کـه این روش منجر بـه تأکید بیشتر بر روی طعم قهوه می شود. و همچنین خیلی سریع تر از روش درست کردن کولد برو اسـت.
آیسد کافی معمولی را میتوان بـه دو روش تهیه کرد: قهوه معمولی را بگذارید بماند تا سرد شود، یا قهوه داغ قوی را مستقیماً روی یخ بریزید. در هردو صورت طعم رقیقی درست می شود کـه باعث شده روشهای جدید دم کردن آیسد کافی اخیراً محبوب و مرسوم شوند.
این روش دم کردن قهوه عبارتست از ریختن آب داغ روی قهوه کاملاً آسیاب نشده و دانه درشت و صاف کردن آن قهوه. با آنکه روشهای زیادی برای دم کردن قهوه وجوددارد، ولی همه ی آن ها از روند یکسان خیساندن دانه هاي آسیاب شده در آب داغ پیروی می کنند. با آنکه این یک روش سنتی برای دم کردن قهوه اسـت، ولی طعمی غیرعادی دارد.
موکا یک قهوه محبوب و دسری با شکلات اسـت. عموماً آن رابا ترکیب یک جرعه اسپرسو و پودر کاکائوی مخلوط با شیر درست می کنند. شیر را می جوشانند و نوشیدنی رابا هنر لاته تزئین می کنند. یکی از انواع آن بیچرین اسـت کـه نوشیدنی مخصوص شهر تورین در ایتالیا اسـت و ترکیبی از قهوه، خامه شکلاتی با طعم فندق و خامه غلیظ اسـت.
این نوشیدنی در کشور آمریکا بسیار مشهور شده اسـت. با آنکه تعداد زیادی از مردم تصور می کنند کـه این قهوه شبیه بستنی برای نخستین بار در استارباکس درست شده، ولی در واقع ریشه آن جای دیگری اسـت. فراپوچینو زاده ذهنی جرج هاول از کافی شاپ Coffee Connection در بوستون اسـت کـه در دهه نود استارباکس این کافی شاپ را خرید. هاول در مورد فراپوچینو میگوید کـه او هم عاشق آن اسـت و هم ازآن متنفر اسـت.
او میگوید: «وقتی استارباکس با پیشنهاد خوبی برای خریدن کافی کانکشن پیش مـا آمد، خیالمان آسان شد. مـن قهوه اصلی و ساده را دوست داشتم، ولی بیشتر وقتم صرف چیزهایی مثل فراپوچینو می شد.» بنابر این فراپوچینو یک نوشیدنی آمریکایی اسـت و آدم را یاد گرانیتای ایتالیایی می اندازد کـه یک قهوه یخی با بافت نرم و روان اسـت کـه چیزی بین یخ در بهشت ایتالیایی و شربت اسـت.
نام “فراپوچینو” ترکیبی از کلمه نیو انگلندی “فراپ” برای بستنی و کلمه “کاپوچینو” اسـت. فراپوچینو از چـه چیزهایی تشکیل شده اسـت؟ استارباکس طرز تهیه این قهوه را مثل یک راز نگه داشته و دستور تهیه آنرا در وبسایش نگذاشته اسـت. ولی یک چیز قطعی اسـت، این نوشیدنی راز محبوبیت انفجاری استارباکس اسـت. قطعاٌ نباید این نوشیدنی را در جایی غیر از استارباکس سفارش دهید. و محض اطلاعتان: اگر فکر میکنید این نوشیدنی کافئینی کـه میخواهید را تأمین می کند، بدانید کـه این نوشیدنی اصلاً قهوه ندارد!
قهوه باعث می شود کمتر احساس خستگی کنید و هشیاری شـما را بالا میبرد. این خاصیت بخاطر وجود یک مادهي محرک در قهوه بنام کافئین اسـت کـه در واقع، رایج ترین مادهي روانگردان در دنیا اسـت. بـه عبارت ساده، پس از نوشیدن قهوه، کافئین جذب جریان خون میشود.
این ماده پس از عبور از ایست بازرسی مغز، بـه سیستم اعصاب مرکزی میرسد. کافئین پس از ورود بـه سیستم اعصاب مرکزی، بـه سراغ آدنوزین «عامل احساس خستگی و خوابآلودگی» میرود و مانع فعالیت آن میشود. کافئین سبب افزایش تولید نوراپیلعنت و دوپامین می شود. نوراپیلعنت برای حفظ دقت، نظارت احساسات، یادگیری و ادراک ضروری اسـت و دوپامین عامل توانایی، انرژی و لذت اسـت.
آزمایشهاي نظارت شدهي بسیار روی انسانها، نشان می دهد قهوه، جنبههاي مختلفی از عملکرد مغز را التیام میبخشد، برای نمونه: حافظه، خلق و خو، هشیاری، انرژی، زمان واکنش و عملکرد شناختی. خلاصه: کافئین مانع فعالیت یک پیامرسان عصبی بازدارنده در مغز می شود و این امر یک اثر تحریککننده بـه جا میگذارد و آن التیام بخشیدن انرژی، خلق و خو و جنبههاي مختلفی از عملکرد مغز اسـت.
آیا میدانستید کافئین تقریبا در تمام مکملهاي چربی سوزی موجود در بازار، وجوددارد؟ یک دلیل خوب برای این ادعا هست: کافئین یکی از معدود مواد طبیعی اسـت کـه خاصیت چربیسوزی آن، در عمل، اثبات شده اسـت. مطالعات متعدد نشان میدهد کافئین می تواند میزان سوخت و ساز بدن را ۳ تا ۱۱ درصد بالا ببرد.
مطالعات دیگر حاکی ازآن اسـت کـه کافئین دقیقا میتواند چربیسوزی رابه اندازهي ۱۰ درصد در افراد چاق و ۲۹ درصد در افراد لاغر، افزایش دهد. هرچند، این امکان وجوددارد کـه با مصرف طولانیمدت قهوه، این اثرات کم شود. خلاصه: مطالعات بسیاری نشان می دهد کـه کافئین میتواند روند چربیسوزی در بدن را افزایش دهد و میزان سوختوساز بدن را بالا ببرد.
کافئین، سیستم عصبی را تحریک می کند و اینکار سبب می شود، سیگنال شکستن چربی بدن بـه سلولها فرستاده شود. اما کافئین سطوح اپیلعنت «آدرِنالین» خون را نیز بالا میبرد. بدن انسان بـه وسیلهي افزایش آدرنالین، بـه استرسهاي فیزیکی و احساسی، پاسخ می دهد کـه بـه آن پاسخ «جنگ یا گریز» می گویند. کافئین بـه سلولهاي چربی دستور میدهد چربی بدن را بشکنند.
این چربیها در قالب اسیدهای چرب آزاد و منبع سوخت، وارد جریان خون میشوند کـه بجز مغز، ماهیچههاي قلبی و اسکلتی، اسیدهای چرب را ترجیح می دهند. باوجود این آثار، عجیب نیست کافئین بتواند عملکرد فیزیکی رابه طور میانگین ۱۲-۱۱ درصد، بالا ببرد. پس، منطقی اسـت نیم ساعت قبل از بیرون رفتن از خانه و شروع روز کاری، یک فنجان قهوهي غلیظ نوش جان کنید.
قهوه چیزی بیش از یک نوشیدنی سیاه رنگ اسـت. تعداد زیادی از همین مواد مغذی کـه در دانههاي قهوه وجود دارند، در نوشیدنی نهایی نیز یافت می شوند. یک فنجان قهوه حاوی مواد مغذی زیر اسـت:
ریبوفلاوین «ویتامین ب۲»:
تامینکنندهي ۱۱ درصد از میزان توصیه شدهي روزانه
پانتوتنیک اسید «ویتامین ب۵»:
تامینکنندهي ۶ درصد از میزان توصیه شدهي روزانه
منگنز و پتاسیم:
تامینکنندهي ۳ درصد از میزان توصیه شدهي روزانه
منیزیوم و نیاسین «ویتامین ب۳»:
تامینکنندهي ۲ درصد از میزان توصیه شدهي روزانه. اگرچه شاید بنظر مهم نباشد، اما اغلب مردم، روزانه بیش از یک فنجان قهوه مینوشند. بنابر این، اگر ۴-۳ فنجان قهوه بنوشید، آنگاه این مقادیر اندک، بـه سرعت زیاد می شوند. خلاصه: قهوه حاوی مواد غذایی متعددی اسـت، از جمله: ریبوفلاوین، پانتوتنیک اسید، منگنز، پتاسیم، منیزیوم و نیاسین.
دیابت نوع ۲ یک بیماری بسیار جدی و شایع اسـت کـه هماکنون حدود ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا بـه آن مبتلا هستند. دراین نوع دیابت، بدن انسولین تولید میکند، اما یا میزان آن کافی نیست یا بدن نمی تواند از انسولین تولید شده استفاده کند. دراین شرایط، قند موجود در بدن نمیتواند وارد سلولهاي بدن شود ودر اثر تجمع آن، بدن دچار نارسایی می شود.
بنا بـه برخی دلایل، میزان ابتلا بـه دیابت نوع ۲ در کسانی کـه قهوه مصرف میکنند، بطور چشمگیری پایین اسـت. مطالعات نشان می دهد ریسک ابتلا بـه این بیماری در افرادی کـه بیشترین میزان قهوه را مصرف می کنند، ۲۳ تا ۵۰ درصد کمتر اسـت و نتایج یک بررسی دیگر نیز حاکی از کاهش ۶۷ درصدی احتمال ابتلا بـه این بیماری اسـت.
طبق بررسیهاي گسترده از دادههاي ۱۸ تحقیق روی مجموع ۴۵۷۹۲۲ نفر، نوشیدن روزانه یک فنجان قهوه خطر ابتلا بـه دیابت نوع ۲ را تا ۷ درصد کاهش میدهد. خلاصه: مطالعات مشاهدهاي بسیاری نشان می دهد خطر ابتلا بـه دیابت نوع ۲ در کسانی کـه قهوه مصرف می کنند، بسیار پایین اسـت. دیابت نوع ۲ یک بیماری جدی اسـت کـه حدود ۳۰۰ میلیون نفر در سراسر دنیا بـه آن مبتلا هستند.
بیماری آلزایمر رایج ترین نوع اختلال عملکرد مغزی و دلیل عمدهي زوال عقل در سراسر دنیا اسـت. طبق معمول افراد بالای ۶۵ سال بـه این بیماری مبتلا می شوند. متاسفانه، هیچ درمان شناخته شدهاي برای آلزایمر وجود ندارد. باوجود این، کارهای زیادی را می توان برای پیش گیری از این بیماری انجام داد از جمله، تغذیه سالم و ورزش، اما نوشیدن قهوه هم میتواند بطور شگفتآوری مؤثر باشد.
پس از آلزایمر، بیماری پارکینسون دومین بیماری رایج در حیطهي عملکرد مغز اسـت. این بیماری در اثر مرگ سلولهاي ترشحکنندهي دوپامین «یک انتقالدهندهي عصبی» بـه وجود می آید. مانند آلزایمر، برای پارکینسون هم هیچ درمان شناخته شدهاي وجود ندارد کـه این امر اهمیت پیش گیری ازآن را دو چندان می کند.
طبق مطالعات انجام شده، مصرف قهوه خطر ابتلا بـه بیماری پارکینسون را بین ۳۲ تا ۶۰ درصد کاهش میدهد. دراین مورد، بنظر میرسد خود کافئین بـه وجود آورندهي این اثر اسـت. بنابر این، کسانی کـه قهوهي بدون کافئین مصرف میکنند از ریسک پارکینسون در امان نیستند. خلاصه: پارکینسون دومین بیماری رایج در حوزهي عملکرد مغز اسـت. خطر ابتلا بـه این بیماری در قهوهخورها، تا ۶۰ درصد پایینتر اسـت.
کبد عضو شگفتانگیزی اسـت کـه صدها عملکرد مهم در بدن را انجام میدهد. بیماریهاي متعددی از جمله هپاتیت و کبد چرب، اساسا بر کبد تأثیر می گذراند. تعداد زیادی از این بیماریها منجر بـه حالتی در کبد میشوند کـه بـه آن سیروز کبدی میگویند. دراین بیماری، کبد بدلیل عفونت مزمن، فرسوده می شود.
ثابت شده اسـت کـه قهوه میتواند در برابر سیروز، از کبد محافظت کند. کسانی کـه هرروز ۴ فنجان یا بیشتر قهوه می نوشند، ۸۰ درصد کمتر در دسترس این بیماری هستند. خلاصه: احتمال ابتلا بـه بیماری سیروز کبدی کـه متأثر از بیماریهاي متعدد دیگر اسـت، در دوستداران قهوه بسیار کم اسـت.
افسردگی یک اختلال روحی جدی اسـت کـه کیفیت زندگی را تا حد زیادی پایین میآورد. این بیماری بطور باورنکردنی شایع اسـت و همین حالا حدود ۴.۱ درصد مردم امریکا دچار افسردگی شدید هستند. طبق مطالعهاي کـه از سوی دانشگاه هاروارد انجام شد ودر سال ۲۰۱۱ بـه چاپ رسید، زنانی کـه هرروز ۴ فنجان یا بیشتر قهوه میخوردند، ۲۰ درصد کمتر دچار افسردگی میشدند.
در مطالعهي دیگری کـه روی ۲۰۸۴۲۴ نفر انجام شد، دریافتند کسانی کـه هرروز ۴ فنجان یا بیشتر قهوه میخوردند، ۵۳ درصد کمتر دست بـه خودکشی میزدند. خلاصه: بنظر میرسد قهوه، خطر ابتلا بـه افسردگی و خودکشی را پایین میآورد.
سرطان یکی از شایع ترین دلایل مرگ در دنیا اسـت و عامل آن، رشد نظارت نشدهي سلولها در بدن اسـت. قهوه، بـه ظاهر، مقابل انواعی از سرطان از جمله سرطان کبد و رودهي بزرگ، خاصیت دفاعی دارد. سرطان کبد، سومین دلیل عمدهي مرگ در دنیا اسـت، در حالیکه سرطان روده بزرگ در ردهي چهارم قرار دارد.
مطالعات نشان میدهد ریسک ابتلا بـه سرطان کبد در افرادی کـه قهوه مصرف می کنند، ۴۰ درصد پایینتر اسـت. طبق تحقیقی کـه بر روی ۴۸۹۷۰۶ نفر انجام شد، خطر ابتلا بـه سرطان رودهي بزرگ در کسانی کـه روزانه ۴ یا ۵ فنجان قهوه میخوردند، ۱۵ درصد کمتر بود. خلاصه: سرطان کبد و رودهي بزرگ بـه ترتیب در ردهي سوم و چهارم از دلایل عمدهي مرگ در دنیا قراردارند.