دراین مقاله دلایل اصلی بوی بد دهان را بررسی میکنیم. حتماً بارها شده با کسی صحبت کرده ایم و احساس کردیم دهانش بو میدهد، قطعا سعی کرده ایم کمی فاصله بگیریم. حال فکر کنید خودمان آن شخص باشیم و وقتی با کسی صحبت میکنیم اذیت شود، یا سعی کند فاصله خودرا از مـا بیشتر کند، این احساس فوق العاده شرم آور اسـت. امروز با علت هاي بوی بد دهان و نحوه درمان آن آشنا میشویم.
این مشکل بـه حدی جدی اسـت کـه ازآن با نام بیماری هالیتوز یاد میشود و حتی میتواند باعث انزوای اجتماعی و ایجاد اضطراب در فرد شود. بهمین خاطر اسـت کـه قفسه ي فروشگاه ها مملوء از انواع و اقسام آدامس ها، قرص هاي معطر کننده، دهان شویه ها و دیگر محصولاتی اسـت کـه برای مقابله با بوی بد دهان طراحی شده اند. اما تعداد زیادی از این محصولات تأثیری موقت دارند و مشکل اصلی را برطرف نمیکنند.
علاوه بر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، کم شدن آب بدن هم یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان اسـت. وقتی بـه اندازه ي کافی آب ننوشید، مواد غذایی «و باکتری هایي کـه از آنها تغذیه میکنند» مدت زمان بیشتری درون دهان باقی میمانند.
تکثیر میشوند و بوی زننده اي ایجاد میکنند. بنابر این در طول روز بـه اندازه ي کافی آب بخورید. آب ساده بهترین گزینه اسـت اما جویدن آدامس هاي بدون قند هم میتواند بـه بیشتر شدن جریان بزاق دهان کمک کند.
تحقیقات نشان میدهد بوی بدی کـه از دهان خارج میشود، همیشه ترکیبات یکسانی ندارد. وجود بعضی گازها در دهان میتواند حاکی از بیماری جدی اي باشد کـه یکی از نشانه هاي آن بوی بد دهان اسـت. برای مثال، بالا بودن مقدار گاز متیلامین در دهان احتمالا نشان دهنده ي بیماری کبدی و کلیوی و گاز آمونیاک احتمالا نشانه ي نارسایی کلیوی اسـت.
از طرفی، افزایش سطح گاز استون میتواند حاکی از بیماری دیابت و گاز نیتریک اکسید میتواند از نشانه هاي بیماری آسم باشد. علاوه بر این، تحقیقات دیگری نشان داده اسـت ترکیبی از گازهای بدبوی دهان میتواند حتی از علائم سرطان گلو باشد.
ورزشکارها بیشتر از دیگران دچار مشکلات تنفسی میشوند. در بین کسانی کـه در فضای باز ورزش میکنند، تقریباً از هر ۱۰ نفر، یکی با مشکلات تنفسی اي مثل آسم، خس خس سینه و خشکی دهان دست و پنجه نرم میکند. این مشکلات در بین دوچرخه سوارها رایج تر اسـت. طبق تحقیقات، علت این مسأله هوای آزاد اسـت کـه یکی از دلایل ایجاد بوی بد دهان محسوب میشود.
در مفید بودن تنفس هوای آزاد شکی نیست، اما در فصل سرما هوای خیلی سرد باعث خشک شدن دهان میشود ودر فصل گرما آلودگی ها و گرده هاي موجود در هوا بـه سلامت بدن آسيب میزنند. در هردو مورد، آلرژی، گرفتگی بینی یا خشکی مزمن دهان منجر بـه ایجاد بوی بد در دهان میشود. بنابر این بهتر اسـت وقتی هوا خیلی سرد اسـت، مدت زمان کمتری در فضای باز ورزش کنید.
بیماری هاي لثه و قلب ارتباط نزدیکی با یک دیگر دارند، بـه طوریكه بیماری ژنژیویت یا همان التهاب لثه یکی از نشانه هاي اولیه و هشدار دهنده ي مشکلات قلبی عروقی اسـت.
علاوه بر این، یکی از نشانه هاي اصلی بیماری لثه هم بوی بد دهان اسـت. بنابر این برای درمان بیماری لثه ي خود حتماً اقدام کنید چون نه تنها بوی بد دهان تان از بین میرود بلکه سلامت قلبی تان هم التیام پیدا میکند.
یکی از نشانه هاي بیماری گلودرد، بدبویی مزمن دهان اسـت. باکتری اي کـه باعث بدبو شدن دهان میشود همان باکتری اي اسـت کـه لوزه ها را عفونی میکند و باعث گلودرد مکرر میشود.
در عمل جراحی تانسیلکتومی یا همان لوزه برداری، دو غده ي پشت حلق برداشته میشوند و اینکار میتواند بـه رفع بیماری و بوی بد دهان کمک کند.
زنان باردار باید توجه ویژه اي بـه بوی بد دهان خود داشته باشند. بوی بد دهان عمده نشانه ي بیماری لثه اسـت و زنانی کـه بـه این بیماری مبتلا هستند، احتمال بدنیا آوردن نوزادان نارس یا کم وزن در انها بیشتر اسـت.
بهمین دلیل اسـت کـه زنان در دوران بارداری باید بـه بهداشت دهان و دندان خود توجه زیادی داشته باشند و بطور منظم برای انجام معاینه بـه دندان پزشک مراجعه کنند.
معده درد، مشکلات غذایی و سوزش معده، تنها نشانه هاي زخم معده نیستند و بوی بد دهان هم نشانه ي دیگر این بیماری اسـت کـه ممکن اسـت ازآن غفلت شود. هلیکوباکتر پیلوری کـه باکتری عامل زخم معده و تعداد زیادی از سرطان هاي معده اسـت، باعث بدبو شدن دهان هم میشود.
همانگونه کـه میدانید چاقی عوارض منفی زیادی دارد. بوی بد دهان هم یکی از این عوارض اسـت. محققان پی برده اند هر چـه اضافه وزن بیشتر باشد، احتمال بدبو شدن دهان بالاتر اسـت. البته علت این مسأله هنوز مشخص نشده اسـت.
بوی بد دهان در اثر تکثیر باکتری هاي مضر در دهان بـه وجود میآید. اما ماستی کـه میخوریم هم پر از باکتری اسـت، با این تفاوت کـه این ماده ي غذایی میتواند میکروب هاي مضر درون دهان را از بین ببرد و باکتری هاي مفید را جای گزین باکتری هاي مضر میکند.
در تحقیقی مشاهده شد، مصرف روزانه ي ماست بـه مدت ۸ هفته، میزان هیدروژن سولفید و دیگر باکتری هاي مضر دهان را تا ۸۰ درصد کاهش داد.
تولیدکنندگان قرص هاي معطر کننده ي دهان مدعی اند کـه مصرف این قرص ها باعث معطر شدن دهان میشود. اما حقیقت آن اسـت کـه بوی این قرص ها فقط روی مشکل اصلی سرپوش میگذارد و حتی بدتر آنکه قند موجود دراین قرص ها میتواند بـه منبع تغذیه ي همان باکتری هاي مضری تبدیل شود کـه عامل بوی بد دهان هستند.
در نتیجه، مشکل شـما بیشتر میشود. مصرف این قرص ها را کنار بگذارید و روی بهداشت دهان و دندان خود تمرکز کنید. اگر در استفاده از این قرص ها مصر هستید، بـه دنبال قرص هایي باشید کـه بدون قند و حاوی موادی مثل زایلیتول و مگنولیا هستند کـه خاصیت ضد باکتری انها ثابت شده اسـت.
دهان شویه یکیدیگر از محصولاتی اسـت کـه ازآن برای کاهش بوی بد دهان استفاده میشود اما حقیقت آن اسـت کـه ممکن اسـت مشکل شـما را بدتر کند. بیشتر دهان شویه ها باکتری هاي مضر درون دهان رابه طور موقت از بین میبرند، در نتیجه ممکن اسـت ابتدا تصور کنید کـه مشکل تان حل شده اما بعد از مدتی دهان شویه شروع بـه از بین بردن «همه ی»ي باکتری هاي دهان شـما اعم از مفید و مضر میکند.
از آنجایی کـه باکتریها دوباره بـه دهان شـما هجوم می آورند، ریسک آن وجوددارد کـه باکتری هاي مضر بیش از اندازه تکثیر شوند. بـه علاوه، الکل موجود در دهان شویه ها میتواند باعث خشکی دهان شود کـه این مسأله خود از عوامل بوی بد دهان اسـت. بعضی افراد هم رسیدگی مناسبی بـه دندانهای خود ندارند و با استفاده از دهان شویه سعی دارند کم کاری خودرا پنهان کنند.
درست اسـت کـه این بدیهی ترین علت بوی بد دهان اسـت اما محتمل ترین عامل این مشکل محسوب میشود. بوی بد دهان در اغلب موارد، نخستین نشانه ي عدم رعایت بهداشت دهان و دندان اسـت کـه ممکن اسـت در نهایت منجر بـه مشکلات پیرادندانی بیشتری شود.
یک روش مناسب برای جلوگیري از بیماری پیرادندانی و پوسیدگی دندان، استفاده ي منظم از مسواک و نخ دندان و مراجعه ي منظم بـه دندان دکتر برای انجام معاینه اسـت.
دراین نوشته برآنیم تا برخی مواردی راکه میتوانیم همگی آنها را در خانه بکار گیریم تا دراین وضعیت بهبودی حاصل کنیم را برمی شماریم. با این حال امیدواریم کـه رعایت بهداشت شخصی، خصوصا دهان و دندان در کشورمان در جایگاه مناسب تری از وضعیت حال حاضر آن قرار گیرد.
بهترین راه کـه بتوانید از بوی بد دهان دور دور بمانید رعایت بهداشت دهان و دندان اسـت. برای از بین بردن باکتری هاي بدبوی دهان هم مسواک بزنید و هم از نخ دندان استفاده کنید. برخی تصور میکنند کـه مسواک زدن کافی اسـت اما نخ دندان میتواند مواد غذایی را از فواصل دندان ها پاک کرده و از باقی ماندن آنها در آنجا پیشگیري بـه عمل آورد.
چرا کـه تجمع این مواد غذایی کوچک در بین دندان ها میتواند سبب رشد برخی باکتری هاي دهانی شود کـه عمدتا بدبو هم هستند. هردو یا سه ماه یکبار مسواک خودرا عوض کنید. با اینکار بروس روی آن کـه ممکن اسـت بر اثر استفاده مداوم کند و یا شکننده شده باشد، با تعویض با یک مسواک جدید احیا میشود. اگر با مسواک زدن مداوم و استفاده از نخ دندان، بازهم دهان تان بوی نامطلوبی میدهد، روشهای بعدی را هم امتحان کنید.
زبان هم میتواند محل مناسبی برای تجمع باکتری هاي بد بو باشد. پس زبان را هم با مسواک تمیز کنید. اینکار را پس از تمام شدن مسواک دندانهای تان انجام دهید.
یکی از دلایل اصلی بوی بد دهان، خشک شدن آن اسـت. زمانی کـه بزاق کمتر ترشح میشود، باکتری فرصت بهتری برای رشد پیدا میکنند. همین امر هم سبب میشود کـه بوی بدی در دهان بـه وجود آید کـه عمدتا هم همراه با تنفس هاي بدبوست.
در برخی زمان ها مانند وقتی کـه از خواب بلند میشوید و یا ورزش و فعالیت بدنی زیادی کردهاید، دهان تان خشک تر میشود. بهتر اسـت در چنین زمان هایي مایعات بیشتری مصرف کنید.
عده اي از غذاها بـه خودی خود شهرت فراوانی بـه ایجاد بوی بد دهان دارند بنابر این اگر دوست دارید همیشه دهان تان بوی خوب نعنا بدهد تلاش کنید کـه از مصرف چنین غذاهایی تا جاییکه میشود پرهیز کنید. از مواد غذایی کـه میزان اسید و یا فروکتوز فراوان دارند خودداری کنید چرا کـه هر دوی این مواد سبب بوی بد دهان میشوند.
اگر میخواهید هرچه سریعتر این بوی نامطلوب را از بین ببرید سیب یا کمی ماست بخورید. سیب با دارا بودن فیبر فراوان و نوعی پکتین، کـه باعث ترشح بزاق میشوند، از بوی بدن دهان پیشگیری میکند. ماست هم میزان باکتری هاي دهانی را کاهش میدهد.
دهان شویه ها هم در از بین بردن بوی بد دهان موثر هستند اما یادتان باشد کـه از انواع بدون الکل آن استفاده کنید. میتوانید در خانه هم دهان شویه ساده اي برای خود درست کنید. دریک فنجان آب کمی جوش شیرین بریزید و بـه آن، نعناع یا روغن آنرا بیافزایید.
جوش شیرین میزان «پِ هاش» دهان رابه سمت تعادل میبرد و نعناع هم بـه دهان طعمی از تازگی و خوش بویی را میدهد. فقط بسیار احتیاط کنید کـه ترکیب حاصل را قورت ندهید.
کمی از دانه هاي گیاه رازیانه یا میخک را بجوید. این گیاهان بدلیل دارا بودن مواد ضدباکتریایی، رشد باکتری هاي دهانی را کاهش میدهند. یا میتوانید چوب یک تکه دارچین را بجوید کـه دارای ماده روغنی اسـت کـه جرم ها را کشته و بوی خوبی بـه دهان تان خواهد داد.
میتوانید پوست عده اي از میوه ها مانند لیمو و پرتقال را بجوید. با اینکار تنفس خوشبوتری خواهید داشت. اسید سیتریک موجود در پوست این میوه ها نیز باعث ترشح بیشتر بزاق میشود کـه خود از ایجاد بوی بدن جلوگیري میکند.
جعفری، ریحان، نعناع و گشنیز بدلیل دارا بودن کلروفیل حالتی خنثی را در بو بوجود آوردند. در تعداد زیادی از موارد مردم کشور مـا نوع خشک شده آنرا برای خوش بو کردن دهان شان استفاده میکنند.