دیابت نوع یک بصورت قطعی در موش هاي آزمایشگاهی مورد درمان قرار گرفته هست. دیابت مریضی هست که اکنون درمان قطعی برای آن وجود ندارد.محققان اخیرا روشی برای درمان دیابت نوع 1 در موشهاي آزمایشگاهی پیدا کردهاند. دانشمندان امیدوارند با موفقیتآمیز بودن آزمایش بر روی موشها، در قدم بعدی شاهد بهبود دیابت نوع 1 در انسانها با بهره گیری از همین روش باشند.
بر زمینه گفتههاي مرکز بازرسی مریضیها، تنها در ایالات متحده کشور آمریکا حدود 1.25 میلیون نفر از دیابت نوع 1 رنج می برند. بیماران مبتلا به دیابت نوع اول تاکنون تنها میتوانستند با رژیم خوراکی مناسب و دریافت دوزهایی از انسولین به صورت هرروز، مریضی خود را مدیریت کنند و خبری از درمان قطعی نبود. خوشبختانه اکنون دانشمندان مرکز علوم بهداشت تگزاس در سن آنتونیو روشی را ابداع کردهاند که با بهره گیری از آن، دیابت نوع 1 در موشها درمان شده هست.
این روش نه تنها ممکن هست تاثیر یکسانی بر روی افراد مبتلا به این مریضی داشته باشد، بلکه شاید بتوان دیابت نوع 2 را نیز با آن درمان کرد.
ابتلا به دیابت نوع 1 شرایط بدی را برای یک فرد ایجاد میکند. زمانی این مریضی بروز میکند که لوزالمعده از ساخت انسولین مورد نیاز بدن به منظور مدیریت سوخت و ساز قند دست می کشد. تا گذشته از این که روشهایي برای تزریق انسولین مصنوعی ابداع شود، این مریضی به اندازه انواع سرطانها خطرناک و مرگبار تلقی شده
و سالانه جان افراد بیشماری را در سراسر جهان میگرفت. در دیابت نوع 2 نیز چنین شرایطی حکمفرماست، با این تفاوت که شدت آن کمتر بوده و لوزالمعده به جای توقف کامل ساخت انسولین، میزان بسیار کم و ناکافی از آن را ساخت میکند. در بعضی موارد بیماران می توانند تنها با داشتن یک رژیم خوراکی مفید و بدون نیاز به تزریق انسولین مصنوعی، دیابت نوع 2 را مدیریت کنند.
متاسفانه دیابت یک مریضی خود ایمن هست. انسولین توسط سلولهاي ویژهاي در لوزالمعده با نام سلولهاي بتا ساخت میشود. در بعضی موارد سیستم ایمنی بدن انسان در برابر خود قرار گرفته و با دشمن فرض کردن این دسته از سلولها، به آنها حمله کرده و آنها را از بین میبرد. خاطر بروز دیابت در بعضی موارد همین مورد هست. وقتی این مریضی بروز میکند که شدت تخریب سلولهاي بتا از مرز هشتاد درصد عبور کند.
برای درمان قطعی دیابت نوع 1 سلولهاي عادی تبدیل به سلولهاي بتا می شوند
روش اخیر درمان قطعی دیابت نوع 1 در مرکز علوم بهداشت تگزاس در سن آنتونیو و توسط دو فرد با نام برونو دویرن «Bruno Doiron» و رالف دیفرانزو «Ralph DeFronzo» ابداع شده هست. در این روش با بهره گیری از انتقال ژنها، سلولهاي لوزالمعده موشها دگرگون شده و سبب میشود تا سلولهاي عادی خود را سلولهاي بتا تصور کنند.
به این ترتیب ساخت انسولین طبیعی در بدن از سر گرفته میشود. در این روش درمان دیابت نوع 1 ژنهاي گزینه شدهاي از سلولهاي بتای خارجی گرفته شده و با بهره گیری از ویروسها بعنوان حامل، به داخل سلولهاي عادی لوزالمعده فرد بیمار منتقل میشوند.
برونو دویرن در سمت چپ و رالف دیفرانزو در سمت راست عکس
بر زمینه گفتههاي پزشک رالف دیفرانزو، سلولهاي دگرگون شده قادر به ساخت انسولین میباشند، اما تنها در زمان وجود قند میتوانند اینکار را انجام دهند. گرچه این یک شرایط ویژه و استثنایی نیست، چرا که سلولهاي بتای حقیقی نیز برای ساخت انسولین به قند نیاز دارند. در صورت نرسیدن قند کافی به بدن، این سلولها به صورت مداوم هورمون ساخت کرده و با سوزاندن کل قند در جریان خون سبب کاهش شدید قند خون میشوند.
به عقیده وی، برای درمان دیابت نوع 1 تنها کافی هست بیست درصد از سلولهاي بتای از دست رفته را جایگزین کرد. اگر سلولهاي بتای اخیر به سادگی ساخت شوند، ممکن هست سیستم ایمنی مجددا به آنها حمله کرده و سلولهاي بتا را مجددا از بین ببرد.
یکی از مزایای روش اخیر ابداع شده برای درمان دیابت نوع 1 ، کار کردن آن پیرامون قوانین سیستم خود ایمنی بدن هست. این سیستم به جای از بین بردن سلولهاي دگرگون شده، آنها را نادیده می گیرد.
به گفته پزشک رالف دیفرانزو اگر دیابت نوع 1 حتی برای حدود پنجاه سال مداوم نیز با سلولها همراه بوده باشد و دانشمندان سبب شوند که اکنون تمامی آنها ساخت انسولین را آغاز کنند، باز هم انتظار میرود سیستم ایمنی بدن در برابر آنها جبهه نگرفته و پاسخ نامطلوبی از سوی آن دیدن نشود.
اگرچه بهبود دیابت نوع 1 در موشهاي آزمایشگی خبری بسیار بزرگ برای جامعه پزشکی جهان محسوب میشود، اما به گفته محققان فاصله زیادی بین درمان موشها و انسانها با بهره گیری از همین روش وجود دارد.این تیم تصمیم دارد تا طی سه سال آینده، کارآزمایی بالینی و آزمایش مستقیم بر روی انسان را آغاز کند، اما تا آن زمان باید آزمایشهاي بیشتری
بر روی انواع حیوانات انجام دهد. به عقیده این محققان هزینه آزمایشهاي مورد نیاز به منظور رسیدن به مرحله آزمایش مستقیم بر روی انسان، حدود 5 میلیون دلار هست. اضافه بر آن این دانشمندان باید با ارسال نتیجه پژوهش خود به سازمان غذا و داروی ایالات متحده ایالات امریکا، به دنبال گرفتن تاییدیه ساخت داروی خود باشند.
به گزارش پارس ناز برونو دویرن به کارکرد بیعیب و نقص این روش برای درمان دیابت نوع 1 در موشها اشاره کرد. به گفته وی، تیم تحقیقاتی توانست مشابه موش آزمایشگاهی خود را طی یک سال و بدون هیچ گونه عوارض جانبی درمان کند. شگفتی این روش این هست که مشابه آن تاکنون در علم پزشکی دیدن نشده هست.
اما در هر صورت این آزمایش بر روی موش انجام شده و برای تست مستقیم آن بر روی انسان باید احتیاط را رعایت کرد. به گفته وی، تا پیش از انجام آزمایش مستقیم بر روی انسان، باید این روش درمان دیابت نوع 1 بر روی حیوانات بیشتری با فیزیولوژی سیستم غدد درون ریز شبیه به انسان انجام شود.