بر اساس طب سنتی هر فرد دارای مزاج متفاوتی است و در کل چهار مزاج اصلی وجود دارد. هر مزاج ویژگیهای خاص خود را دارد و افراد میتوانند با توجه به آن برای لاغری و رسیدن به وزن مناسب به صورت اصولی عمل کنند.
با توجه به مزاج ممکن است هر فرد غذا و خوراکیهای مفیدی خاص خود داشته باشد، در صورتی که این مواد غذایی برای فردی دیگر مضر باشند. در ادامه قصد داریم با طبعها یا مزاجهای چهارگانه آشنا شویم و ویژگیهای آنها را بررسی کنیم.
در کل چهار مزاج اصلی وجود دارد که به نامهای دم، صفرا، بلغم و سودا شناخته میشوند. در صورتی که فرد سبک زندگی نادرستی داشته باشد، ممکن است یکی از این مزاجها در او افزایش یافته و مشکلاتی در سلامتی او ایجاد کند.
بلغم چیست؟ بلغم یکی از مزاجهای بسیار رایج در جامعه است و افراد زیادی به آن مبتلا میشوند. بلغم همان طبع سرد و مرطوب است و افراد دارای این مزاج دارای ویژگیهایی مانند موی پوست و موی روشن و موی نازک هستند.
این افراد اندامی به شکل گلابی دارند و بیشترین میزان چاقی آنها در محدوده شکم و پهلو است. این افراد باید گرمیجات زیادی مصرف کنند تا درد معده و نفخ آنها کاهش یابد. مهمترین ویژگیهای بلغم در افراد در ادامه ذکر شدهاند.
* طعم دهان غالب در این افراد همواره ترش است.
* دارای دستهای بسیار سرد هستند.
* پوست آنها شل است.
* احساس خواب آلودگی در افراد بلغمی زیادی است.
* در هنگام خواب، آب دهان آنها جاری میشود.
* با مشکل هضم غذا روبرو هستند.
* ضعف و سستی زیادی در بدن احساس میکنند.
* دفع ادرار آنها زیاد و با فشار بالا است.
* دچار حواس پرتی میشوند.
* تنگی نفس و طپش قلب دارند.
* لکههای قهوهای در چشم آنها ایجاد میشود.
اولین نکته این است که این افراد بهتر است در محیطهای گرم و خشک زندگی کنند. پس اگر امکان تغییر محیط زندگی وجود دارد حتماً به این محیطها مهاجرت کنند. پس از آن باید به دنبال رژیمهای غذایی اصولی برای اصلاح مزاج باشند. مواد غذایی ممنوعه در رژیم غذایی بلغمیها به صورت زیر هستند.
* لبنیات مانند شیر و ماست
* انواع ترشی و شور
* گوشتهای با طبع سرد مانند گوشت گاو و گوساله
* گوشت سفید مانند مرغ و ماهی
* میوههای ترش و نرسیده
* سیب زمینی
* قارچ
* عدس
* جو به هر شکلی مانند نان جو، سوپ جو و …
* سوسیس و کالباس
* برنج
* نوشابه
* لیمو شیرین
* خیار
* نارنگی
* نسکافه، قهوه، چای
* کیوی
* کره گیاهی و روغن نباتی
در صورتی که قصد استفاده از این مواد غذایی را داشته باشید، باید حتماً از مصلح آنها نیز استفاده کنید تا باعث افزایش بلغم در بدن شما نشوند. برخی مواد غذایی مناسب برای افراد بلغمی مخصوصا در وعده صبحانه در ادامه ذکر شدهاند.
* تخم مرغ به صورت عسلی (تخم مرغ نباید کاملاً پخته یا برشته شده باشد)
* پنیر را به همراه گردو، سیاه دانه یا زیره مصرف کنند.
* شیر گرم شده به مقدار بسیار کم به همراه عسل یا گلاب
* نان سنگک
* خامه یا سرشیر گاو به همراه عسل یا مربای زنجبیل
* شیره انگور و ارده کنجد با عسل
سودا چیست؟ سودا طبع دیگری است که به نام سرد و خشک نیز شناخته میشود. گاهی اوقات افراد به دلیل سبک زندگی نادرست با افزایش ماده سمی در بدن همراه میشوند، که سودا نام دارد.
این حالت با علائمی مانند سوزش معده، بوی بد دهان، دیدن خوابهای آشفته، یبوست، تیرگی پوست، گرایش به خوردن غذاهای شیرین، وسواس، اضطراب و … نمایان میشود. افرادی که دچار این مشکل میشوند نه تنها خود آسیب دیده بلکه باعث آزار اطرافیان نیز میشوند.
این افراد نیز باید با اصلاح سبک زندگی و مصرف غذاهایی مفید و مناسب، بر این حالت غلبه کنند. غذاهایی با طبع گرم برای آنها بسیار مناسب است و به کاهش سودا در بدن آنها کمک میکند.
مصرف غذاهای سرد را نیز تا حد ممکن کاهش دهند. استفاده بیش از حد از گوشی و کامپیوتر نیز میتواند بر این مشکل تأثیرگذار باشد. افرادی که تا دیر وقت بیدار مانده و فشار زیادی به بدن خود وارد میکنند، با افزایش سودا در بدن همراه میشوند.
مواد غذایی ممنوعه برای این افراد موارد زیر هستند:
* ماکارونی و لازانیا
* ماهی دودی
* میوههایی مانند گلابی، انگور، موز، اناناس، خربزه، انبه و طالبی
* غذاهای کنسروی
* سبزیجاتی مانند کرفس، هویج، کدو حلوایی و کلم بروکلی
* حبوباتی مانند عدس و لوبیا
* برنج سفید
* سوسیس و کالباس
کدو حلوایی یکی از سبزیجات بسیار مفید است که دارای رنگ نارنجی تیره و پوستی ضخیم و ناصاف است. طعم این نوع کدو شیرین و بافت نرم و بسیار لطیفی دارد. کالری بسیار کمی داشته و میتواند برای سنگ ادراری و سنگ کلیه مفید باشد.
در طب سنتی کدو حلوایی طبعی سرد دارد. از کدو حلوایی برای صاف و نرم شدن سینه استفاده میشود. برای درمان یرقان و قولنج نیز مفید است. برخی از خواص مهم کدو حلوایی در ادامه ذکر شدهاند.
این کدو میتواند به تقویت و افزایش رشد موها بسیار کمک کند. مواد معدنی مانند پتاسیم و روی موجود در کدو برای سلامت موها مهم بوده و همچنین باعث حفظ کلاژن موها میشود. کدو حلوایی دارای میزان زیادی ویتأمین B است که باعث بهبود گردش خون در پوست سر میشود. همچنین باعث نرم شدن و رطوبترسانی به مو میشود. افراد میتوانند برای کاهش ریزش مو از این کدو استفاده کنند.
کدو حلوایی را میتوان به عنوان یکی از داروهای طبیعی بسیار مفید و تأثیرگذار برای درمان سرماخوردگی دانست. با کمک سرما خوردگی میتوانید گلودرد را درمان کرده و علاوه بر کاهش میزان سرفه، دوره درمان را نیز کوتاهتر کند. یکی دیگر از خواص کدو حلوایی، افزایش تولید گلبولهای سفید است. به این صورت سیستم ایمنی بدن تقویت شده و میتواند در مقابل انواع عفونتها مقاومت کند.
کدو حلوایی از مواد بسیار مفید و مغذی برای کودکان است. این کدو میتواند به رفع کرمهای رودهای بسیار کمک کند. خاصیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی کدو برای کودکان بسیار مفید است. علاوه بر آن ویتأمین سی موجود در آن به تقویت سیستم ایمنی کودک کمک میکند و کودک شما کمتر دچار مریضی میشود. فیبر و مواد مغذی موجود در آن نیز برای رشد کودک مفید هستند.