بررسی علل یائسگی زودرس خانم ها 

بانو ها در دهه چهارم زندگی خود با یائسگی مواجه می‌شوند که هم از نظر جسمی و روانی روی آنان تاثیراتی خواهد گذاشت. یائسگی بخشی از زندگی زنان هست و زمانی رخ می دهد که دوره قاعدگی متوقف میشود. این دوره از زندگی زنان آن‌قدر اهمیت دارد که 18 اکتبر «26 مهر» را روز جهانی یائسگی اعلام کرده‌اند.

این به معنای قطع قاعدگی به مدت 12 ماه متوالی هست. در حالی‌که سن متوسط برای یائسگی طبیعی 51 سال درنظر گرفته شده هست, برخی اوقات بر اثر مریضی, عوامل ژنتیکی و جراحی, یائسگی زودتر از موعد رخداد می‌افتد. منظور از زودتر از موعد بودن هم پیش از 40 سالگی هست. اما دلایل یائسگی زودرس چیست و آیا اصلا می توان از آن پیش گیری کرد؟

دلایل یائسگی زودرس کدام‌ها میباشند؟

نارسایی زودهنگام تخمدان; یکی از دلایل پزشکی یائسگی زودرس نارسایی زودهنگام تخمدان هست. در نارسایی زودهنگام تخمدان, تخمدان‌ها پیش از 40 سالگی کارکرد طبیعی خود را از دست میدهند. زنان دچار نارسایی زودهنگام تخمدان ممکن هست هرازگاهی دوره قاعدگی داشته باشند اما معمولاً ناباروری را تجربه میکنند.

شیمی‌درمانی; یائسگی زودرس هم‌چنین ممکن هست در اثر درمان‌هاي سرطان از جمله شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی به لگن ایجاد شود. این درمان‌ها می توانند به تخمدان‌ها صدمه بزنند و منجر به نارسایی تخمدان شوند.

خارج کردن تخمدان; جراحی خارج کردن تخمدان نیز در صورتی که هر دو تخمدان خارج شوند یائسگی زودرس را به همراه دارد. جراحی خارج کردن رحم تنها در صورتی باعث یائسگی میشود که خونریزی قاعدگی دیگر رخ ندهد. در این موارد تخمدان‌ها هم چنان به فرآوری هورمون ادامه می دهند.

دیگر علل کمیاب یائسگی زودرس عبارتند از; داروها, مریضی‌هاي مزمن, تومورهای هیپوفیز و هیپوتالاموس, اختلالات روانپزشکی و سایر شرایط کمیاب و نامشخص.

عوامل خطر یائسگی زودرس را بشناسید
نارسایی زودهنگام تخمدان یک نفر از هر 1000 زن 15 تا 29 ساله و یک نفر از هر 100 زن 30 تا 39 ساله را تحت تاثیر قرار می دهد. این موضوع می تواند مربوط به عوامل ژنتیکی, مریضی‌هایي مثل مریضی‌هاي خودایمنی, مریضی تیروئید, عفونت ویروسی, اختلالات هورمونی و حتی اختلالات خوردن باشد.

خطر ابتلا به نارسایی زودرس تخمدان در زنانی که پیشینه خانوادگی این دشوار را دارند, اکثر هست. زنانی که درمان‌هاي جراحی یا درمان‌هاي سرطان انجام میدهند که منجر به حذف اندام‌هاي زنانه میشود, در خطر یائسگی زودرس میباشند.

علامت‌ها چیست؟
علائم یائسگی زودرس مثل یائسگی طبیعی بوده و عبارت هست از;
نوسانات خلقی
گرگرفتگی
خشکی واژن
تغییر در شناخت و حافظه
کاهش میل جنسی
اختلالات خواب
افزایش وزن
تعریق شبانه
درد واژن هنگام مقاربت
دوره‌هاي نامنظم قاعدگی پیش از یائسگی که می تواند سالها گذشته از شروع دوره باشد

FSH یائسگی زودرس را نشان می دهد
برخی زنان علائم یائسگی را با قاعدگی‌هاي نامنظم تجربه می کنند. در این حالت نیاز به تعیین عملکرد تخمدان‌هاست. بعنوان مثال ممکن هست آزمایش‌هایي برای مشخص شدن بارداری یا تعیین مریضی‌هایي مثل تیروئید لازم باشد. سطح هورمون تحریک کننده فولیکول «FSH» اغلب در خون اندازه‌گیری

می شود تا مشخص شود بانو نزدیک به یائسگی هست یا خیر. FSH تخمدان را تحریک به ساخت استروژن می کند. بنابراین زمانی که سطح استروژن پایین می آید این هورمون افزایش پیدا می کند. FSH بالای 40 میلی‌لیتر میتواند تشخیص یائسگی را قطعی کند. سطح هورمون‌هاي تخمدان مثل استرادیول نیز ممکن هست اندازه‌گیری شود که اگر کمتر از 32 میلی‌لیتر باشد میتواند علامت یائسگی باشد.

درمان برخی علائم و علامت ها
هیچ درمانی برای از میان بردن یائسگی زودرس وجود ندارد و تنها درمان کاهش علائم ناخوشایند و بازرسی آنهاست. درمان‌هایي مثل هورمون درمانی, داروهای ضدافسردگی, ژل‌ها و کرم‌هاي واژینال و حتی فن‌آوری‌هاي کمک باروری از جمله بهره گیری از تخمک‌هاي اهداکننده می تواند در کاهش علائم کمک‌کننده باشد.

عوارض ناشی از یائسگی زودرس
زنان مبتلا به یائسگی زودرس با بحران ناباروری مواجه میباشند و همین موضوع می تواند احساس اختلال و افسردگی در انها ایجاد کند. هم‌چنین افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان در زنان با سطح پایین استروژن وجود دارد. زنان مبتلا به یائسگی زودرس مدت زمان طولانی‌تری با کاهش فرآوری استروژن مواجهند و این خطر اکثر انها را تهدید می کند. هرچند این خطر با مصرف مکمل‌هاي کلسیم و ویتامین D و مصرف چندان کلسیم در رژیم خوراکی جبران می شود.

استرس یائسگی زودرس می‌آورد؟
براساس تحقیق‌هاي تازه زنانی که دشواری های اقتصادی دارند 80 درصد احتمال ابتلا به یائسگی زودرس در انها اکثر هست که خاطر آن استرسی هست که بردباری میکنند. گفته شده بین سیستم ایمنی بدن و استرس ارتباطی وجود دارد اما دقیقا مشخص نیست که چه نوع ارتباطی. زنانی که دچار دشواری های اقتصادی میباشند

اغلب اضافه وزن داشته دیابت دارند یا دچار اختلالات خواب میباشند. استرس, رژیم خوراکی نامناسب, مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات میتوانند همگی در یائسگی زودرس کارساز باشند. استرس همین طور علامت‌هاي یائسگی را شدت می‌بخشد. برای شمار زیادی از زنان یائسگی زودرس می تواند باعث غم, اندوه, ترس و پریشانی شود.

از دست دادن باروری ممکن هست خودباوری زنان را تحت تاثیر قرار دهد و آن ها سیمای خود را در برابر شریک جنسی و همسرشان تغییر یافته ببینند.