پارس ناز پورتال

دلیل مجرد ماندن و عدم ازدواج حضرت معصومه (س)

مجموعه : مذهبی
دلیل مجرد ماندن و عدم ازدواج حضرت معصومه (س)

دلیل مجرد ماندن و عدم ازدواج حضرت معصومه «س» 

حضرت فاطمه معصومه «س» بـه شهر قم آمدند و در همان جا هم از دنیا رفتند. ایشان در دوران زندگی خود ازدواج نکردند و ما در این پست دلیل این امر را بیان می‌کنیم. حضرت معصومه «س» در خانواده ای کـه سرچشمه علم و تقوا بود، متولد شد. بعد از شهادت امام موسی کاظم «ع»، امام رضا «ع» سرپرستی و رسیدگی بـه امور خواهران و برادران خود را بر عهده داشت.

 

این رسیدگی تا اندازه ای بود کـه هر کدام از فرزندان امام کاظم «ع» بـه مقام هـای بالای علمی و دینی رسیدند. اما از آنجایی کـه حضرت معصومه «س» خواهر تنی امام رضا «ع»، مورد توجه ویژه آن حضرت قرار گرفت و علم الهی کـه داشت ظهور و بروز پیدا کرد. بـه طوری‌كه بعد از امام رضا «ع»، حضرت معصومه «س» بالاترین درجه علم

 

و تقوا را در میان فرزندان امام موسی کاظم «ع» دارد.حجت الاسلام سید محمد قائم مقامی مطالب مهمی درباره زندگی و شخصیت این بانوی بزرگ اسلام مطرح میکند.

 

ماجرای تشکیل نهضت شعوبیه
اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران حضرت معصومه «س» بـه چه صورت بود؟
دوران زندگی آن حضرت شامل دو دوره قبل و بعد از ولایتعهدی امام رضا «ع» قابل بررسی است. پیش ازولایتعهدی امام رضا «ع» بـه خصوص در دوره حکومت هارون الرشید، بعضی از نزدیکان امام موسی کاظم «ع» در کاخ هارون خبرچینی میکردند کـه منجر بـه اسارت و درنهایت شهادت امام کاظم «ع» شد. شهادت آن حضرت کـه درنتیجه خفقان شدید حکومت شکل گرفته بود، شرایط سختی را برای مسلمانان ایجاد کرد. بـه طوری‌كه منجر بـه شکل گیری نهضت شعوبیه شد.

 

نهضت شعوبیه چیست؟
این نهضت در سه دوره تاریخی شکا گرفت: اول در دوران ابومسلم ثقفی، دوم در زمان مختار ثقفی و سومین بار در زمان حمومت هارون و مامون شکل گرفت. البته نهضت سوم از دو نهضت دیگر خطر بیشتری داشت. چون در دو نهضت اول موضوع اختلاف میان عرب و عجم مطرح بود و دعوا بر سر قومیت شکل گرفت.

 

 اما در نهضت سوم یعنی زمان حکومت هارون و مامون، بسیاری از ایرانی ها کـه با اسلام اصیل آشنا نبودند، وقتی بی تقوایی و ظلم حاکمان را می دیدند کـه بـه نام اسلام بـه انها ظلم می کنند، در مورد حقانیت اسلام و رسالت رسول خدا «ص» شک میکردند. بـه این ترتیب بود کـه در نقاط مختلف ایران، نهضت شعوبیه بر علیه اسلام بـه راه افتاد. نکته مهم و جالب این بود کـه این نهضت ها توسط خود ایرانی ها سرکوب می شد.

 

واسطه آشنایی ایرانیان با اسلام
در همان دوران بود کـه امام رضا «ع» و پس از ایشان، حضرت معصومه «س» بـه همراه جمعی از سادات بـه ایران مهاجرت کردند. این هجرت تا چه اندازه توانست بر آشنایی ایرانی ها با اسلام حقیقی موثر باشد؟

 

نکته مهمی است. بعد از این کـه مامون، امام رضا «ع» را بـه ایران تبعید کرد، جمع زیادی از سادات و علوی ها بـه سمت ایران حرکت کردند. بـه عنوان مثال حضرت فاطمه معصومه «س» یک سال پس از ورود امام هشتم شیعیان بـه خراسان، برای زیارت ایشان از مدینه بـه مرو عزم سفر می کند. دلیل این هجرت تنها ولایتعهدی امام رضا «ع» نبود. بلکه موضوع رسالت سیاسی و دینی بود کـه باید اسلام ناب محمدی بـه تمام ایرانی ها شناسانده می شد.

 

بـه همین علت بود کـه وقتی خبر شهادت امام رضا «ع» هم منتشر شد، آنها از ایران نرفتند. یکی از این افراد، حضرت معصومه «س» بود کـه با وجود این کـه می دانست علوی ها و سادات در ایران مورد ظلم حکومت مامون هستند، باز هم بـه ایران آمد.

 

مسافران کاروان حضرت معصومه
در سفر حضرت معصومه «س» بـه ایران، چه کسانی در کاروان حضور داشتند و از چه مسیرهایی عبور کردند؟

 

در این سفر، چهار نفر از برادران و حدود چهل نفر از مردان کـه همگی از برادرزاده ها و اقوام بودند، حضرت معصومه «س» را همراهی می کردند. کاروان انها از شهرها و مناطق متمدن ایران عبور میکرد تا فرصت آشنایی ایرانی ها با خاندان اهل بیت علیهم السلام فراهم شده و آن بزرگان بتوانند اسلام اصیل را بـه ایرانی ها معرفی کنند.

 

درواقع مسیر حرکتی کـه انها طی کردند، برای مقابله با نهضت شعوبیه بود تا شک و تردید نسبت بـه اسلام و رسالت پیامبر خدا «ص» از دل مردم ایرانی ها از بین برود.

 

نکته بسیار مهم در سفر حضرت معصومه «س» بـه ایران این بود کـه آن حضرت و سایر اعضای کاروان میدانستند کـه چه در این سفر بـه سلامت بـه مقصد برسند و چه خطری آنها را تهدید کند، در هر صورت پیروز میدان هستند چون توانسته اند اسلام اصیل را بـه ایرانی ها معرفی کنند.

 

بـه عبارت دیگر اگر زنده می ماندند فرصت تبلیغ و ترویج دین اسلام را داشتند. اما شهادت شان هم خیر و برکت بسیاری داشت. چون وقتی مامون بـه نیروهای خود دستور داد تا سادات علوی را در هر جای ایران بـه شهادت برسانند، ایرانی ها شاهد این ظلم مامون بودند و حقیقت مظلومیت و حقانیت خاندان اهل بیت علیهم السلام برای انها مشخص می شد.

دلیل مجرد ماندن و عدم ازدواج حضرت معصومه «س»

حضرت معصومه «س» در خانواده ای کـه سرچشمه علم و تقوا بود، متولد شد

 

ماجرای حمله بـه کاروان حضرت معومه
ماجرای وفات یا شهادت حضرت فاطمه‏ معصومه «س» بـه چه صورت بود؟
حضرت فاطمه معصومه «س» یک سال پس از ورود امام هشتم شیعیان بـه خراسان، برای زیارت ایشان از مدینه بـه مرو عزم سفر کرد اما همین کـه کاروان آن حضرت وارد ساوه شد، سربازان حکومت بـه کاروان حمله کرد و در این درگیری تمام اعضای کاروان، شهید یا متواری شدند.

 

حضرت معصومه «س» هم همراه با دو کنیز، یک خادمه و سه نفر از خواهران خود بـه نام هـای فاطمه صغری، خدیجه خاتون و میمونه تنها ماندند. بـه ظاهر چون این افراد زن بود، ماموران حکومت آنها را بـه شهادت نرساندند.

 

در همین موقع گروهی از شیعیان و دوستداران اهل بیت علیهم السلام کـه خبر ورود کاروان حضرت معصومه «س» را شنیده بودند، برای استقبال از ایشان بـه ساوا رفتند تا انها را بـه قم دعوت کنند. اما زمانی بـه کاروان رسیدند کـه همه ی ي شهید یا متواری شده بودند.

 

بـه این ترتیب حضرت معصومه «س» را کـه آن زمان حدود 28 ساله بود بـه شهر قم رساندند. حضرت معصومه «س» کـه از پدر بزرگوار خود، امام موسی کاظم «ع»، درباره شرافت و میهمان نوازی مردم قم بسیار شنیده بود، در این شهر توقف میکند. چون حوادث و مشکلاتی کـه پیش آمد سبب بیماری آن حضرت شد و قصد داشت پس از بهبود راهی خراسان شود. اما پس از ۱۷ روز در دهم ربیع الثانی سال ۲۰۱ قمری در این شهر از دنیا میرود.

 

ماجرای تجرد حضرت معصومه
یکی از موارد مورد پرسش در مورد حضرت معصومه «س» مجرد ماندن آن حضرت تا زمان شهادت یعنی سن 28 سالگی بود. دلیل این ماجرا چه بود؟

 

حضرت معصومه «س» در روایت ها آن گونه نوشته شده کـه چون کسی هم شأن آن عالمه و محدثه نبود، امکان ازدواج هم فراهم نشد. البته با توجه بـه خفقان و شرایط ظلم و استبداد آن زمان بـه خصوص درباره خانواده امام موسی کاظم «ع» و امام رضا «ع» این موضوع بعید بـه نظر نمی رسد.

 

بـه علم و دانش حضرت معصومه «س» اشاره کردید. درباره ابعاد شخصیتی این بانوی بزرگ اسلام بگویید.

 

شخصیت و جایگاه حضرت معصومه «س» نزد امامان معصوم هم دوره ایشان کـه پدر و برادرشان بودند، بسیار بالا بود. بـه عبارت دیگر امام موسی کاظم و امام رضا علیهما السلام موارد مهمی درباره شخصیت آن حضرت مطرح کرده اند. عالمه بودن، محدثه بودن، تقوا و پاکدامنی آن حضرت برای همه ی ي شیعیان مسلم است.

 

این نکته در مورد آن حضرت مشخص است کـه مانند حضرت زینب «س» بدون این کـه کسی بـه او علم آموخته باشد و تنها از سوی خدا دارای علم بسیار بود. بـه طوری کـه تقریبا بیست و دو سال سن داشت کـه صاحب دانش و فضیلتی شده بود کـه بسیاری از علمای بزرگ اسلام و شیعه، پرسش هـای خود را با او مطرح میکردند

 

در تمام طول تاریخ هم حرم مطهرش پایگاه و محور توسعه و ترویج علوم اهل بیت علیهم السلام بوده است.

 

در عین حال ویژگی ممتاز آن حضرت، مجاهده بودن است کـه مانند مادر بزرگوار خود، حضرت فاطمه زهرا «س»، جان خود را برای دفاع از ولایت و امام زمان خود بـه خطر انداخت. 

دلیل مجرد ماندن و عدم ازدواج حضرت معصومه «س» 

حضرت معصومه از شخصیت‌هـای مورد احترام شیعیان است و آرامگاهش در شهر قم است

 

ماجرای یک رویا
چرا آن حضرت، کریمه اهل بیت لقب گرفته است؟
لقب کریمه اهل بیت علیهم السلام را امام صادق «ع» بـه آن حضرت داده است. روایت شده کـه مرحوم آیت الله سید محمود مرعشی نجفی، پدر آیت الله سید شهاب الدین مرعشی بـه دلیل ارادت ویژه ای کـه بـه حضرت فاطمه زهرا «س» داشت، علاقه مند بود تا مزار ایشان را از نزدیک زیارت کند. این موضوع باعث میشود کـه او چله  بگیرد.

 

شب چهلم پس از دعا و توسل بسیار، بـه استراحت می پرازد کـه در عالم رویا بـه محضر مقدس امام باقر«ع» یا امام صادق «ع» مشرف میشود. حضرت می فرمایند بـه دامان کریمه اهل بیت چنگ بزن. آیت الله مرعشی نجفی با تصور این کـه منظور ایشان حضرت زهرا «س» است، عرض میکند من این ختم قرآن را برای دانستن محل دقیق قبر شریف

 

آن حضرت گرفته ام تا بـه زیارتشان مشرف شوم. امام در پاسخ می فرمایند منظور من، قبر شریف فاطمه معصومه در قم است. مرحوم مرعشی نجفی بـه محض برخاستن از عالم خواب و رویا، عزم سفر می کند و برای زیارت حضرت معصومه «س» راهی قم می شود.

 

نکته مهم دیگر آن است کـه بعد از حضرت فاطمه زهرا «س» از نظر گستردگی شفاعت، هیج بانویی مانند بـه حضرت معصومه «س» نمی رسد. امام صادق «ع» هم در این باره فرموده است: «با شفاعت او، همه ی ي شیعیان ما وارد بهشت میشوند.»

 

رابطه عاطفی امام رضا و حضرت معصومه
رابطه حضرت معصومه «س» با برادر بزرگوارش، امام رضا «ع» ، بـه چه صوت بود؟

 

امام رضا «ع» مدت 25 سال تنها فرزند نجمه خاتون بود. اما بعد از این مدت، خداوند دختری بـه نجمه خاتون عطا فرمود کـه همان حضرت معصومه «س» بود. درواقع امام رضا «ع» و حضرت معصومه «س» خواهر و برادری از یک مادر بودند، هرچند کـه امام موسی کاظم «ع» از سایر همسران خود فرزندان دیگری هم داشت. بعد از شهادت امام موسی کاظم  «ع» هم امام رضا «ع»

 

تعلیم و تربیت خواهران و برادرانش را بـه عهده گرفت و مخارج انها را می پرداخت. حضرت معصومه «س» در رأس این توجهات قرار داشت و از نظر عاطفی بـه برادر بزرگوارش بسیار نزدیک بود.

 

علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار درباره محبت و علاقه امام رضا «ع» نسبت بـه خواهرش، حضرت معصومه «س»، فرموده است: «هرکسی کـه خواهرم  معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است کـه مرا زیارت کرده است.»

 

در روایت هـای بسیاری بـه اهمیت شهر قم اشاره شده است. حکمت چنین احادیث و روایت ها چیست؟

 

امام صادق «ع» در جایی  فرموده است: «برای خدا حرمی است، آن مکه است و برای پیامبر خدا «ص» هم حرمی است و آن مدینه است و برای امیرالمومنین «ع» حرمی است و آن کوفه است. بدانید کـه حرم من و فرزندان بعد از من قم است.

 

 آگاه باشید کـه قم، کوفه کوچک ماست. بدانید بهشت هشت دروازه دارد کـه سه تای آن بـه سمت قم است. بانویی از فرزندان من بـه نام فاطمه، دختر موسی آنجا رحلت میکند کـه با شفاعتش همه ی ي شیعیان ما وارد بهشت میشوند.» درواقع دلیل اهمیت و شأن شهر قم، همین است کـه کریمه اهل بیت علیهم السلام، حضرت فاطمه معصومه «س»، در آن سرزمین بـه خاک سپرده شده است.