نکات ایمنی استفاده از وسایل پارکی برای کودکان

اگر مدیران فضای سبز و مسئولان شهری وسایل بازی پارکی را به درستی انتخاب نکنند، ممکن است این تجهیزات برای کودکان خطرساز شوند. گزارش‌هایی که از آسیب‌های فیزیکی کودکان در بیمارستان‌ها و مراکز اورژانس موجود است، نشان می‌دهد بخش مهمی از این آسیب‌ها در اثر سهل‌انگاری در نگهداری یا استفاده نادرست از وسایل پارکی بوده است.

در این میان، آگاهی والدین از نکات ایمنی و استفاده از تجهیزات استاندارد، مهم‌ترین قدم برای پیشگیری از این حوادث است. نکات ایمنی وسایل پارکی کودکان را در ادامه بررسی می‌کنیم تا والدین و مسئولان فضای شهری با اطلاعات کامل‌تری در این زمینه تصمیم‌گیری کنند و ریسک آسیب به کودکان را به حداقل برسانند.

خطرات رایج وسایل بازی پارکی

آمار جهانی آسیب‌های مرتبط با وسایل بازی پارکی کودکان نشان می‌دهد که کودکانی که به خاطر ایمن نبودن وسایل پارکی دچار سانحه می‌شوند، تعداد قابل توجهی دارند. در سال ۱۳۹۸، پس از بازدید از ۳۵۰ پارک در تهران، ۱۰ هزار مورد خطرناک در این مکان‌ها شناسایی شد که ۷ هزار مورد آن مربوط به حوزه ایمنی و بهداشت بود. همچنین، بررسی‌ها نشان داد که بیش از ۶۸٪ از وسایل بازی در پارک‌ها می‌توانند مخاطرات و آسیب‌هایی را برای کودکان به همراه داشته باشند.

عوامل اصلی آسیب‌ها

• سقوط از تجهیزات بازی فاقد نرده‌های ایمنی مناسب، عامل اصلی آسیب‌هاست.

• تجهیزاتی مانند میله‌های افقی، تاب‌ها و سرسره‌ها که در طراحی، ساخت و نصب آن‌ها نکات ایمنی و استانداردهای لازم رعایت نشده نیز، بیشترین سهم را در بروز آسیب‌ها دارند.

شکستگی‌ها شایع‌ترین نوع آسیب هستند و بعد از آن، آسیب‌های ناحیه سر و گردن در رتبه دوم قرار دارند که در گروه سنی کودکان ۵ تا ۹ سال بیشتر رخ می‌دهند.

این آمارها نشان می‌دهند که انتخاب و نگهداری صحیح از وسایل بازی و تجهیزات پارکی، تا چه حد حائز اهمیت است و نظارت مستمر و رعایت استانداردهای ایمنی چه نقش مهمی در کاهش آسیب‌های کودکان در پارک‌ها دارد.

مهم‌ترین نکات ایمنی در استفاده از وسایل پارکی کودکان

هرچند پارک‌ها نقش غیر قابل انکاری در رشد جسمی و روانی کودکان دارند، اما طراحی جذاب وسایل بازی و تنوع آن‌ها کافی نیست. ایمنی، مهم‌ترین عاملی است که باید قبل از سرگرمی در نظر گرفته شود. سرگرمی قرار بگیرد. متأسفانه طبق آماری که در بخش قبلی به آن اشاره کردیم، بسیاری از تجهیزات بازی کودکان فاقد استانداردهای ایمنی لازم هستند. این موضوع می‌تواند به دلیل سهل‌انگاری در نصب وسایل پارکی، جنس نامناسب و ساختار آن‌ها باشد که با نیازهای سنی کودکان همخوانی ندارد.

در ادامه، به چند نکته مهم در حوزه ایمنی وسایل پارکی اشاره می‌کنیم:

طراحی استاندارد متناسب با گروه سنی

کودکان در سنین مختلف ویژگی‌های رشدی متفاوتی دارند و تجهیزات بازی آن‌ها باید متناسب با این ویژگی‌ها طراحی شود. به همین خاطر، دقت در طراحی، ابعاد، ارتفاع و میزان مقاومت وسایل بازی اهمیت ویژه دارد. برای مثال، تابی که برای کودک پنج‌ساله طراحی می‌کنند، نباید در اندازه ارتفاع یا عمق نشیمن‌گاه، مشابه مدل تاب نوجوانان باشد. تولیدکنندگان حرفه‌ای، این تفاوت‌ها را در خط تولید خود لحاظ می‌کنند؛ چیزی که در محصولات شرکت‌هایی مانند کیان پارک به‌ وضوح دیده می‌شود.

نصب اصولی و نگهداری دوره‌ای

بخش بزرگی از آسیب‌های فیزیکی ناشی از بازی کردن کودکان، از نحوه نصب غیراصولی وسایل بازی نشأت می‌گیرد. پایه‌های وسایل پارکی که محکم در زمین کار نشده‌اند، پیچ‌های تجهیزاتی مثل الاکلنگ یا تاب که شل هستند یا قطعاتی که در اثر گذر زمان پوسیده‌اند و تعمیر نشده‌اند، همگی عامل خطرآفرین به شمار می‌آیند.

توصیه کارشناسان ایمنی این است که نهادهای شهری و مدیران فضای باز، برای خرید تاب و سرسره پارکی و تجهیزات بازی موجود در پارک‌ها به شرکت‌هایی مراجعه کنند که علاوه بر تولید، خدمات نصب و گارانتی خدمات پس از نصب را نیز ارائه می‌دهند.

زیرساخت وسایل بازی

خوشبختانه در سال‌های اخیر، در بخش‌های مشخصی از پارک‌ها که دارای وسیله بازی‌اند، به زیرسازهایی مانند کفپوش‌های پارکی مقاوم و بادوام مجهز شده‌اند. این ابزارها شدت صدمات در زمان سقوط کودک را کاهش می‌دهند و سطح زیر تاب، سرسره یا سایر وسایل را ایمن می‌کنند. استفاده از کف‌پوش‌های ضربه‌گیر (مانند لاستیک EPDM) به‌ جای بتن یا خاک سفت، یک ضرورت است که شایسته است تولیدکنندگان داخلی وسایل پارکی به آن توجه بیشتری کنند.

جنس مواد اولیه

فرسودگی تجهیزات پارکی از جمله وسایل بازی که در برابر رطوبت زنگ می‌زنند، تجهیزات پلاستیکی که در آفتاب خشک و شکننده می‌شوند یا رنگ‌های صنعتی ناسازگار با پوست کودک، همگی مواردی‌اند که باید در انتخاب وسایل بازی مورد توجه قرار بگیرند. امروزه بعضی برندها که تولیدکننده تخصصی وسایل بازی پارکی هستند، از پلی‌اتیلن‌های مقاوم به UV و رنگ‌های غیرسمی استفاده می‌کنند که علاوه بر استحکام و ماندگاری بالا، امنیت کودک را در کنار دوام طولانی‌مدت تضمین می‌کند.

توجه به محل نصب و فضای دید

وسایل بازی باید در فضایی نصب شوند که از نقاط مختلف پارک قابل رؤیت باشند، و با فضاهای ناایمن مثل خیابان فاصله مناسب داشته باشد. تولیدکنندگان تجهیزات پارکی مدرن معمولاً در طراحی خود، مسیر رفت‌وآمد، دید کامل والدین و فاصله ایمن را در نظر می‌گیرند.

اهمیت نگهداری و بازبینی منظم تجهیزات

حتی اگر وسایل بازی و تجهیزات پارکی از بهترین متریال و با رعایت استانداردها ساخته شده باشند، همیشه احتمال بروز حوادث غیرقابل پیش‌بینی وجود دارد. هیچ وسیله‌ای بدون نگهداری منظم، آن هم در شرایط فضای باز، در بلندمدت سالم باقی نمی‌ماند و خیلی زود به منبع خطر تبدیل می‌شود.

شل‌شدن پیچ‌ها در اثر استفاده مکرر، زنگ‌زدگی قطعات فلزی، ترک‌خوردگی سطوح پلاستیکی و لق‌شدن پایه‌ها از جمله مواردی هستند که باید به ‌صورت دوره‌ای بررسی شوند. این موضوع، جزو وظایف مدیران فضای شهری و والدین است که باید قبل از بازی کودک، یک بررسی کلی انجام دهند. تولیدکنندگانی که تجهیزات پارکی را با دستورالعمل‌های نصب، مراقبت و خدمات پس از فروش دقیق و مسئولانه ارائه می‌دهند، نیمی از مسیر ایمنی را تضمین کرده‌اند.

جمع بندی

انتخاب وسایل بازی ایمن، به معنی انتخاب آینده‌ای سالم‌تر برای فرزندانمان است. رعایت اصول طراحی تجهیزات کودکان، استفاده از مواد اولیه باکیفیت و نصب اصولی، سه اصل تعیین‌کننده در تامین ایمنی پارک‌ها هستند.

خوشبختانه امروزه شرکت‌هایی مانند کیان پارک با بهره‌گیری از استانداردهای جهانی و طراحی مبتنی بر ایمنی کودکان، در این زمینه عملکرد بی‌نقصی داشته‌اند. اگر به دنبال خرید وسایل پارکی هستید، حتماً به اصالت محصول و استانداردهای ساخت توجه کنید و امکانات لازم برای بازی بی‌خطر را برای کودکان فراهم کنید.