پارس ناز پورتال

آشنایی با بازی های محلی کردی

آشنایی با بازی های محلی کردی

آشنایی با بازی های محلی کردی 

استان کردستان و بازی های محلی و شاد کردی موضوع این مطلب است.امیدواریم از خواندن مطالب لذت ببرید. با ما همراه باشید. 

 

بیداربی (اشتان)
در این بازی دسته و گروه وجود ندارد بلکه تعدادی از ده تا دوازده نفر همگی در یک خط مستقیم به فاصله تقریبا دو متر از هم قرار می گیرند و دستها را روی زانو گذاشته و خم می شوند نفر اول که از نظر سن و سال از همه بزرگتر است

 

ابتدا از روی تمام آنها می پرد و خود نیز در آخر همه آنها می ایستد و خم می شود سپس سایر بازیکنان به همین ترتیب بازی را ادامه می دهند در این بازی هر کدام از بازیکنان نتواند روی یکی از آنها بپرد از بازی خارج می شود بازیکنی می تواند تا آخرین نفر بازی کند که بیشترین مقدار پرش را داشته باشد

 

زیرا در هر نوبت از بازی بازیکنان پشتشان را بیشتر بلند می کنند تا بچه های بیشتری را از بازی خارج کنند به اصطلاح (بِه کِه زِن)

 

 بازی های روستایی کردستان

 

الان دولان (الک دولک)
در این بازی شش نفر بازیکن وجود دارد که در دو گروه 1 و 2 بازی می کنند وسایل بازی یک عدد چوبدستی به نام « سَه چو » و چوب دیگری به طول 15 سانتیمتر به نام اَل و دو عدد سنگ تخت برای قرار دادن اَل روی آنها می باشد بین دو گروه دو نفر سر مَلا انتخاب می شوند

 

و برای شروع بازی تیک یا جفت می کنند گروهی که شروع بازی به اسم آنها در آید بازی را شروع می کنند و گروه مقابل در فاصله های معین قرار می گیرند هر نفر حق دارد یک بار با چوب دستی اَل را بزند غیر از نفر آخر که حق سه بار زدن به اَ ل را دارد در چند صورت گروه برنده ،

 

بازنده می شوند و جایشان را با گروه مقابل عوض می کنند 1- هیچکدام از آنها نتوانند اَل را به منطقه ای دور تر از میدان بازی بیندازد 2- اگر هوایی برود و یکی از نفرات گروه مقابل بتوانند آن را به نام گل در هوابگیرد.

 

بازی های محلی و روستایی کردستان

 

سه قلا (سه قلعه)
این بازی 6 نفر بازیکن دارد که به گروه یک و دو نفره تقسیم می شوند در فاصله بیست متری هر نفر ازهر گروه سه عدد سنگ نزدیک هم به نام قلعه روی هم می چینند و از هر گروه یک نفر به نام سرگروه انتخاب می شود برای شروع بازی دو نفر سرگروه تر یا خشک می کنند

 

هر گروهی که برنده تر یا خشک باشد بازی را شروع می کند هر نفر حق انداختن یک عدد سنگ به سوی قلعه مقابل خود را دارد هر کدام از آن سه نفر به قلعه مقابل خود بزند برنده بازی می شود و نفرات گروه زیر بار بازی به قلعه مقابل خود می آیند

 

و نفرات گروه برنده هر کدام سوار یکی از آنها می شوند تا قلعه خود آنها و برگشتن با همان سواری به قلعه خود اما اگر برنده نشوند با پرتاب سنگ نفر آخر هر سه فرار می کنند و سه نفر گروه مقابل با سرعت به دنبال آنها می دوند هر جا آنها را بگیرند از همانجا سوار آنها می شوند تا پای قلعه خود آنها ، این بازی ادامه دارد تا هر دو گروه خسته شوند و دست از بازی بردارند.  

 

بازی های کردستان

 

قاچان
در این بازی دونفر با هم بازی می کنند و تعداد 12 عددسنگ صاف و تخت به اندازه سکه پنج ریالی انتخاب می کنند برای شروع بازی تر خشک می کنند نحوه بازی به این صورت است که تمام سنگه را با دست بر می دارند و به اندازه نیم متر به هوا می اندازند بازیکن در حین برگشت سنگها ،

 

یک یا چند تا از آنها را با دست از هوا می گیرد . سپس برای بر داشتن سایر سنگها از زمین یکی از سنگهای باقیمانده را به هوا می اندازد و برق آسا تا برگشت سنگ پرتاب شده از هوا یکی دیگر از چند سنگ باقیمانده در زمین را بر می دارد و سنگ به هوا رفته را هم نرسیده به زمین می گیرد

 

این عمل ادامه دارد تا تمام سنگها را از زمین بر دارد در غیر این صورت بازنده می شود و بازی به دست همبازی او می افتد 

 

 بازی های محلی کردستان

 

جوراب بازی
این بازی مخصوص شبهای طولانی زمستان است که مردم برای شب نشینی به خانه بستگان خود می روند و بزرگ و کوچک در این بازی شرکت می نمایند وسیله بازی تعدادی لنگه جوراب و یک عدد سکه است . بازیکنان به دو دسته مساوی تقسیم می شوند برای شروع بازی شیر یا خط می کنند با ذکر یکی از این دو اسم لنگه جوراب را بر می دارد و گروه برنده بازی را شروع می کند .

 

یک نفر میان گروه که مهارت بیشتری دارد سکه را بین دو انگشت اشاره و شست یا انگشت وسطی و اشاره قرار می دهد که ظاهر سکه معلوم نباشد .

 

دست را زیر تمام جوراب ها می گرداند بعد از تمام شدن کار گروه مقابل ضمن مشورت با هم یکی از آنها که خبره به نظر می رسد یکی از لنگه های جوراب را بر می دارد و می گوید این « گل» اگر سکه زیر آن باشد بازی به دست آنها می افتد و اگر نباشد باز هم ضمن تفکر و توجه لنگه دیگری بر می دارد و می گوید

 

این « براگل» که اگر سکه زیر آن باشد بازی به دست آنها می افتد در غیر اینصورت بازی در دست همان گروه است برای برد نهایی حساب را 200 می گیرند و برای هر عدد 10 یا 20 را محاسبه می کنند هر گروهی زود تر به عدد 200 برسد برنده نهایی بازی است. 

 

  بازی های محلی استان کردستان

 

سُولُنجان و قولنجان (آفتاب و مهتاب)
در این بازی تعداد بازیکنان باید زوج باشند ، بازیکنان دو نفر ، دو نفر از نظر قد و وزن یکدیگر را انتخاب می کنند پشتشان را روی پشت هم قرار می دهند و دست هایشان را زیر بغل هم قفل می کنند یکی از آنها به طرف زمین خم می شود و دیگری رو به آسمان ، نفر زیرین به نفر بالایی می گوید : آسمان چه رنگ است ؟

 

جواب می دهد قازی قلنگ است سپس نفر بالایی به نفر زیرین می گوید زمین چه رنگ است ؟ جواب می دهد شهر فرنگ است نفر زیرین به نفر بالایی می گوید از کجا پایی می اندازمت ؟ از زمین یا آسمان ؟ نفر بالایی می گوید از آسمان . نفر زیرین او را از سمت چپ خود به زمین می اندازد و اگر بگوید از زمین او را به آرامی زمین می گذارد و بازی برای نفر دیگر ادامه پیدا می کند . 

 

 بازی های قدیمی کردستان

 

توپان قار ( توپ بازی)

در این نوع بازی وسایل بازی عبارتند از یک عدد توپ ، یک عد چوبدستی و تعداد بازیکنان 4 الی 6 نفر که به دو دسته تقسیم می شوند و بین انها دو نفر سرگروه انتخاب می شوند برای شروع بازی شیر یا خط = ( سکه ای را به هوا می اندازند اگر طرف مقدار پول روی آن حک شده رو به هوا باشد خط و اگر طرف دیگر سکه بیاید شیر گویند )

 

می کنند هر گروهی اسم شیر یا خط به نام او در آید بازی را شروع می کند و گروه مقابل زیر بار بازی قرار می گیرند به قول بازیکنان « چِه نَه وَ رِه دال » دو عدد سنگ یکی در محل استقرار گروه برنده بازی به نام مقر اصلی و دیگری در محل استقرار گروه زیر بار بازی به نام « قِله» قرار می دهند نفرات زیر بار بازی در فاصله های معین در اطراف قله قرار می گیرند.

 

هر نفری که به توپ می زند اگر برد توپ دور تر از قله باشد می تواند خود را به قله برساند اما اگر نتواند در مقر خود منتظر می ماند تا نفرات بعدی به توپ بزنند و همراه با آنها خود را به قله برساند در هر نوبت هر کدام از نفرات حق زدن یک بار به توپ را دارند فقط نفر آخر است که سه بار می تواند

 

به توپ بزند و یاران خود را به قله برساند غالبا در چند صورت گروه برنده ، بازنده می شود و جای خود را به گروه دیگر می دهد 1- هیچکدام از نفرات نتوانند به توپ ضربه بزنند 2- نفرات گروه مقابل مهلت رفت و برگشت به قله را به آنها ندهند 3- نفرات گروه مقابل توپ پرتاب شده را در هوا به اصطلاح «گل» بگیرند

 

4- هر کدام از نفرات گروه مقابل تمام افراد گروه بازیگر را یکی پس از دیگری با توپ بزنند بازی گاهی ساعتها طول می کشد این نوع بازی اغلب در چمن زار ها،جاهای صاف و هموار صورت می گیرد .