وقتی صحبت از مشهد میشود شاید در نظر برخی فقط یک شهر مذهبی و زیارتی تداعی شود. اما این شهر در حقیقت یکی از قدیمیترین و کهن ترین شهرهای ایران است که اماکن تاریخی فراوانی را در خود جای داده است.
از جمله خانههای تاریخی مشهد که جزو مهمترین جاذبه های گردشگری این شهر محسوب می گردند. در ادامه با ما همراه باشید تا لیست کاملی از خانه های تاریخی شهر مشهد که باید در سفر به این شهر از آن دیدن کنیم را در اختیار شما قرار دهیم.
در گذشته افراد سرشناس و معتبری در شهر مشهد زندگی میکردند که هر کدام خانه ای برای سکونت داشتند. با گذشت زمان، این خانهها به جاذبههای گردشگری تبدیل شده اند و سالانه گردشگران فراوانی با خرید بلیط قطار یوتراوز به مشهد سفر کرده و از این مکانهای تاریخی دیدن میکنند.
خانه داروغه مشهد که از زمان قاجار بر جای مانده، از جمله خانه های تاریخی مشهد است. ترکیب هنر معماری روسی و ایرانی در ساخت این بنا، اثری خارق العاده و مسحور کننده ایجاد کرده است. این خانه تاریخی بزرگ، در دو طبقه و سه ضلع احداث شده و با پله های دو طرفه به یکدیگر مرتبط شده اند.
از فضای حیاط با حوض و باغچه های سرسبز تا آجرکاریهای تمام نمای ساختمان، تندیسهای گچی قالبی مثل سر شیر و فرشته بالدار، کاشیهای هشت ضلعی و بیضی با نقوش گل و گیاه، تا زیباییهای داخلی خانه، همگی میتوانند نگاه شما را جذب نمایند.
آدرس خانه داروغه: خیابان نواب صفوی، کوچه مسگران
خانه اکبرزاده از دیگر خانه های تاریخی مشهد و میراث بر جای مانده از زمان قاجار بوده که با طرحی خاص، مورد بازدید علاقمندان بسیاری واقع شده است. از سردر بیرونی این خانه با طراحی قاجاری، تزئینات و کاشی کاریها خاص، تا طاقچهها و طراحی نمای بنا همگی لذت دیداری وصف ناشدنی خواهند داشت. پس اگر با خرید بلیط قطار تهران مشهد عازم سفر به این شهر زیبایید و علاقهمند به خانه های تاریخی در مشهد هستید، حتما بازدید از این خانه را در اولویت قرار دهید.
آدرس خانه اکبرزاده: خیابان آزادی، کوچه ساسان، پلاک ۴۹
از دیگر خانه های قدیمی در مشهد، میتوان از خانه توکلی یا کشمشیان نام برد. این خانه قدیمی مشهد نیز بر جای مانده از عهد قاجار است. وجود ایوان و ستونهای گچبری شده در دو طرف ورودی، کاشیکاری ظریف، آجرکاری های هنرمندانه و آیینهکاری های خاص، حوض بزرگ و زیبا، درختان تنومند قدیمی، تعدد پنجرههای کشویی چوبی با شیشههای رنگی و مشبک تنها بخشی از زیباییهای خانه توکلی در مشهد است.
آدرس خانه توکلی: خیابان نواب صفوی، نواب صفوی ۷
از دیگر خانه های تاریخی مشهد میتوان به خانه ملک اشاره کرد که در دو طبقه ساخته شده است. معماری سنتی مربوط به زمان قاجار با المانهایی اروپایی در آمیخته و هنری ایجاد شده که مثال زدنی است. طبقه بالای این مکان به موزه ای از آثار بر جای ماندهی تاریخی تبدیل شده است.
در یک جمله میتوان زیبایی خانه تاریخی ملک را پنجره های متعدد چوبی، آجرکاریهای ظریف، حوض بزرگ میان حیاط، سقف مشبک و منبت کاری شده تا زیبایی های گچبری توصیف کرد.
آدرس خانه ملک: ضلع شرقی خیابان امام خمینی، روبروی اداره دارایی
یکی از جاهای دیدنی مشهد، خانه رجایی است که از دو قسمت بنای قدیمی و جدید تشکیل شده است. ورودی بنا مربوط به بخش قدیمی خانه بوده که از یک حیاط بزرگ با حوض و سه باغچه، نمایی قرینه و پلان های نامتقارن، کفپوش آجری، درختان تنومند، گچبریهای زیبای سردر، سقفهای چوبی، درها و پنجرههای تمام چوب و ریزه کاری های فراوان گچی و آجری متعدد تشکیل شده است.
بنای جدید مربوط به سی سال پیش بوده که با تشبیه نسبی به ساختمان قدیمی، تبدیل به مهمانسرا شده است. اگر با پرواز تهران مشهد یا خرید بلیط قطار به این شهر سفر کردهاید و دوست دارید در مکانی سنتی استراحت نمایید، خانه رجایی گزینه مناسبی خواهد بود.
آدرس خانه رجایی: محله سرشور، کوچه پرتو
خانه های قدیمی مشهد کم نیستند و در میان آنها خانه بلخاست نیز از بهترین جاهای دیدنی مشهد محسوب می گردد. این بنا از اواخر دوران صفوی و با معماری سنتی آن دوران، بر جای مانده است. لذت دیدار از بنایی با معماری تحسین برانگیز از آجرکاریهای حیاط تا نقاشیهای اتاق نشیمن اصلی و بسیار تزیینات داخلی دیگر در خانه بلخاست وصف ناشدنی است.
آدرس خانه بلخاست: خیابان نواب صفوی ۱۱، کوچه کاظم ذبیح الهی، پلاک ۱۱
خانه کوزهکنانی در دوران قجری بنا شده است. روزگاری خانه ای برای سکونت بود و بعدها به کنسولگری آمریکا و سپس به حسینیه تبدیل شد. اکنون هم موزهای با آثار دوران مشروطیت است. روزگاری افراد سرشناسی مانند رضا خان، ستارخان، باقرخان، حاجی میرزا آقا فرشی و بسیاری دیگر به این خانه رفت و آمد داشتند. همانند تمام خانههای قجری، معماری با ستونها و گچکاریهای زیبا ساخته است.
آدرس خانه کوزهکنانی: خیابان شیرازی، کوچه چهارباغ، کوچه پنجه
خانه پیشه وران، خانهای قدیمی با متریال چوب و آجر، با اصالتی قاجاری و کاشی کاریهای زیبایش، به یکی از مکانهای دیدنی مشهد تبدیل شده است. برای سرگرمی بازدیدکنندگان علاوه بر فروش آثار هنری و صنایع دستی، نشستهای داستان گویی و نقالی شاهنامه، پرده خوانی، نمایش روحوضی، معرفی مفاخر و برگزاری آیینهای موسمی ایرانی و اسلامی در این خانه انجام میگیرد.
آدرس خانه پیشه وران: خیابان آخوند خراسانی ۵، کوچه سه شهید
این خانه برای علاقمندان فرهنگ و ادب فارسی و دوستداران فردوسی بسیار دیدنی خواهد بود. چرا که روزگاری ابوالقاسم فردوسی در آن میزیست. متاسفانه بخشی از این بنا دچار آسیب شده اما هنوز هم دیدن آن با این قدمت، خالی از لطف نخواهد بود.
آدرس خانه فردوسی: ۱۵ کیلومتری مشهد، بین جاده کلات و کارد، روستای پاژ
خانه امیری، خانه ای متفاوت اما با سیاق قاجاری که قدمتی بالاتر از صد سال دارد. از ویژگی متمایز این خانه، وجود دو سبک معماری متفاوت، در دو بنای مقابل یکدیگر است. با کاشیکاری و آجرکاریهای خاص، نورگیرهای زیبا، پنجرههای چوبی براق، آینهکاریها و هنرهای سنتی مانند آبنماها، کاشی کاریها و دیگر زیباییهای این خانه، دیدنش برای شما، جذابیت فراوانی به همراه خواهد داشت.
آدرس خانه امیری: خیابان شهید نواب صفوی، کوچه شهید نواب صفوی ۹
معماری سنتی و زیبای ایرانی و تزیینات منحصربهفرد خانه غفوری میتواند در بدو ورود شما را خیرهی خود کنند. آجرکاریها و کاشیهای زیبا به رنگ آبی، زرد و سیاه، حوض بزرگ و قدیمی، گچکاری و نقاشیهای بینظیر، همه یادآور تاریخ معماری زیبای قجری است، بی تردید این خانه تاریخی را از جمله بهترین مکان های تاریخی مشهد قرار داده است.
آدرس خانه غفوری: خیابان نواب صفوی، کوچه مسجد محمدیه، پلاک ۸۵
سخن آخر
خانه های تاریخی مشهد که در بالا معرفی شدند روزگاری خانهای بودند اعیانی، با مردمانی که در آن زندگی میکردند. اما امروز به جاذبههای تاریخی و از جمله جاهای دیدنی ایران بدل شده اند که دیدنشان خالی از لطف نیست. اگر از سفر فرهنگی، مذهبی و تاریخی خود کمال استفاده را بردهاید، میتوانید بلیط قطار مشهد تهران را تهیه و برای بازگشت با کوله باری از لذت تماشا، به مبدا خود اقدام نمایید.