در اینبخش خواص توت و توت خشک را مرور میکنیم، این میوه خوشمزه تابستانی طرفداران بسیاری دارد، هیچکس نیست کـه از طعم توت خوشش نیاید. شاید برای شـما هم این سوال پیش آمده باشد کـه: توت چـه خواص و فوایدی برای بدن دارد؟ این میوه شیرین خالی از مواد مغزی نیست و ارزش غذایی بالایی دارد، در ادامه با مجله پارس ناز همراه باشید تا با فواید توت و توت خشک آشنا شویم.
توت میوهاي شیرین و از نوع میوههاي آویزی اسـت. درخت آن نیز از گونههاي درختان برگریز بـهشمار می آید. توت در نواحی معتدل در سراسر جهان رشد میکند. تصور میشود کـه این درخت از چین بـه سراسر جهان گسترش پیدا کرده اسـت. توت طعمی منحصربهفرد و ترکیب شگفتانگیزی از مواد مغذی دارد.
نام علمی انواع توت بستگی بـه گونهٔ آن دارد. رایج ترین گونههاي توت شامل توت چینی «Morus australis» و شاهتوت «Morus nigra» هستند، اما انواع مختلف دیگری هم وجوددارد. از نظر ظاهری هنگامیکـه توت جوان اسـت، خیلی سریع رشد میکند، اما همان گونه کـه رنگش از سفید یا سبز بـه صورتی یا قرمز تغییر می کند، بـهتدریج رشدش کُند می شود ودر نهایت بـه رنگ بنفش تیره یا حتی سیاه میرسد.
طعم ترش یا شیرین توت برای شربت، مربا، ژله، تارت میوهاي، پای، چای و آبمیوه عالی اسـت. مزهٔ انواع توت در مناطق مختلف جهان متفاوت اسـت، اما بـهطورکلی طعم توت آمریکایی و توت سیاه قویتر از سایر انواع آن اسـت. درخت توت بـه جز میوه خوشمزه اش، محصول بسیار مهم دیگری را هم ارائه می دهد کـه برگهاي آن هستند. برگهاي توت تنها منبع غذایی شناختهشده برای کرم ابریشم اسـت.
توت سرشار از مواد مغذی از جمله آهن، ریبوفلاوین، ویتامین C، ویتامین K، پتاسیم، فسفر و کلسیم اسـت کـه برای بدن ضروری هستند. هم چنین مقادیر قابلتوجهی فیبر خوراکی و طیف گستردهاي از ترکیبات آلی از جمله فیتونوترینتها، زاگزانتین، رسوراترول، آنتوسیانین، لوتئین و ترکیبات گوناگون پلیفنولی دارد.
توت همانند تعداد زیادی از میوهها و سبزیجات حاوی فیبر اسـت کـه یک وعده آن تقریباً ۱۰ درصد نیاز روزانهٔ شـما را تأمین میکند. فیبرغذایی با افزایش حجم مدفوع بـه التیام هضم غذا کمک می کند ودر نتیجه، حرکت غذا از طریق دستگاه گوارش سریعتر انجام می شود.
بـه این ترتیب کمتر احتمال دارد دچار یبوست، نفخ و گرفتگی عضلات شکم شوید. بـهعلاوه هنگامیکـه فیبر بـهطور منظم بـه رژیمغذایی اضافه شود، با کمک بـه تنظیم سطح کلسترول، میتواند سلامت قلب را التیام بخشد.
مقدار زیاد آهن در توت میتواند بـهطور قابلتوجهی تولید گلبولهاي قرمز را افزایش دهد. این بدان معناست کـه بدن توزیع اکسیژن در بافتها و اندامهاي مهم را افزایش میدهد ودر نتیجه بـه افزایش متابولیسم و بهینهسازی عملکرد این سیستمها کمک می کند.
رسوراترول نوعی فلانوئید بسیار مهم اسـت کـه بـهشکل مستقیم روی عملکرد مکانیسمهاي خاص در رگهاي خونی تأثیر میگذارد و سبب می شود احتمال ابتلا بـه آنژیوتنسین کـه عامل تنگی رگهاي خونی اسـت کاهش یابد.
در حقیقت رسوراترول تولید اکسیدنیتریک راکه گشادکنندهٔ رگ اسـت افزایش می دهد. با شلشدن رگهاي خونی، احتمال تشکیل لختهخون و مشکلات قلبی بعد ازآن مانند سکتهٔ مغزی یا حملات قلبی کاهش می یابد. رسوراترول در تعداد زیادی از توتهاي پوستسیاه مانند توت وحشی یافت میشود.
توتها علاوهبر مقادیر بالایی از آنتوسیانین، ویتامین C، ویتامین A و سایر ترکیبات پلیفنول و فیتونوترینت، سرشار از آنتی اکسیدان هایي مانند اسیدکلروژنیک هستند.
آنتیاکسیدانها مهمترین نیروهای دفاعی در برابر رادیکال هاي آزاد هستند کـه محصول جانبی خطرناکی از متابولیسم سلولی را شکل می دهند. رادیکالهاي آزاد بـه سلولهاي سالم آسیب می رسانند و انها رابه سلولهاي سرطانی تبدیل می کنند. نتایج مطالعها نشان داده اسـت کـه عصارهٔ آنتوسیانین توت می تواند روند گسترش ملانوما را کُند کند.
یکی از کاروتینوئیدهای موجود در توت، زاگزانتین اسـت کـه بـهشکل مستقیم بـه کاهش استرس اکسیداتیو در برخی سلولهاي چشم، از جمله رتینال ماکولا لوتئا «retinal macula lutea» مرتبط اسـت.
علاوهبراین زاگزانتین بـهعنوان آنتیاکسیدان عمل میکند و از آسیب بـه شبکیه، از جمله آسیب ناشی از رادیکالهاي آزاد کـه می توانند سبب دژنراسیون ماکولا و آب مروارید شوند، پیشگیری میکند.
مطالعات نشان می دهد برگ توت دارای خواص ضدالتهابی اسـت. مطالعات هم چنین نشان می دهد چای برگ درخت توت میتواند برای کاهش دردهای ناشی از التهاب استفاده شود.
ویتامین C سلاح دفاعی نیرومند در برابر هر بیماری یا پاتوژنهاي «عوامل بیماریزا» خارجی در بدن اسـت کـه آنتیاکسیدانها نمیتوانند در برابر آن کاری انجام دهند. تنها یک وعده توت تقریباً تمام نیاز ویتامین C دریک روز را تأمین می کند.
حالا بـه این مقدار ویتامین ث، مواد معدنی و سایر ویتامینهاي موجود در توت را هم اضافه کنید و ببینید کـه چـه سلاح قدرتمندی در برابر بیماریها بـه دست میآورید. فقط تعدادی توت بـه وعدهٔ صبحانهتان اضافه کنید تا سیستم ایمنی بدنتان را حسابی تقویت کنید.
ویتامین K، کلسیم، آهن و مقادیر کمی از فسفر و منیزیم موجود در توت میتواند برای ایجاد و محافظت از بافت استخوانی سودمند باشد. با افزایش سن، حفظ استحکام استخوانها، سرعت بخشیدن بـه التیام یا حتی معکوسکردن روند تحلیل استخوانها برای پیشگیری از بیماریهایي مانند پوکی استخوان یا سایر بیماریهاي استخوانی مرتبط با سن اهمیت بیشتری پیدا میکند.
مصرف منظم پودر برگ درخت توت و چای برگ درخت توت می تواند سطح تریگلیسیرید و کلسترول بد رابهمیزان چشمگیری کاهش دهد. این امر موجب پیشگیری از تصلب شرائین، حملات قلبی و سکتهٔ مغزی می شود.
توت مقدار زیادی ویتامینهاي A و E همراه با تعدادی از ترکیبات کاروتنوئید مانند لوتئین، بتاکاروتن، زاگزانتین و آلفاکاروتن دارد. تمام این عناصر بـهعنوان آنتیاکسیدانهایي عمل می کنند کـه بـهخصوص روی پوست، بافتها، مو و سایر نقاط بدن کـه رادیکال هاي آزاد بـه آن حمله میکنند، تأثیر میگذارند.
توت میتواند با جلوگیري از اکسیداتیو رادیکالهاي آزاد بـه مراقبت از پوست کمک کند، ظهور لکهایي راکه با افزایش سن پدیدار می شوند، کاهش دهد و موها را سالم و درخشان نگه دارد. خواص توت فقط بهمین موارد ختم نمیشود. علاوهبر ۱۰ مورد بالا، عده اي از آزمایشات نشان میدهند کـه توت تشکیل چربی در کبد را کاهش می دهد و از بیماری کبد چرب پیشگیري می کند.
توت برای کاهش سطح قند خون مفید اسـت؛ بـهویژه برای افرادی کـه قند خون دارند و دیابتیها. بااینحال بیماران دیابتی باید حتماً با نظر دکتر توت را مصرف کنند.
تقریباً بـهندرت کسی پیدا میشود کـه بـه توت حساسیت داشته باشد، اما اگر نخستین بار اسـت کـه توت می خورید، از مقدار کم شروع کنید و واکنش بدنتان را ببینید. ممکن اسـت افرادی کـه بـه گردههاي گل حساسیت دارد، بـه توت هم حساسیت داشته باشند.
توت سفید کـه در زبان ماندارین چینی بـه آن ”سنگ شن” نیز میگویند، میتواند بـه دو مفهوم مختلف اشاره داشته باشد: میوه درخت توت سفید «با نام علمی موروس آلبا»، یا میوهی توتی کـه سفید رنگ اسـت. البته همان طور کـه مشخص اسـت، در واقع مفهوم عبارت اول می تواند عبارت دوم را نیز پوشش دهد.
ازآنجا کـه توت سفید رایج ترین گونهی موجود در کشور چین اسـت، این نوع توت را از لحاظ دارویی بعنوان گزینهی پیش فرض در تمام فرمولهاي حاوی این میوهی دارویی درنظر می گیریم. بـه این ترتیب، توت سفید خشک شده عمدتا بـه میوهی خشک شدهی درخت موروس آلبا «Morus alba» اشاره دارد؛ این درخت بـه خانوادهی موراسه یا توتسانان تعلق دارد.
در کشور چین، توت سفید خشک شده اساسا در استانهاي چجیانگ، هونان، و جیانگسو تولید می شود. توت سفید را طبق معمول از ماه آوریل تا ژوئن «تقریباً از فروردین تا خرداد» بـه صورت نارس از درخت جمعآوری میکنند. سپس، توتها را در مقابل خورشید خشک کنند، البته در برخی روشها، اینکار را بعد از کمی بخار دادن توت تازه انجام دهند.
توت خشک یک مکمل غذایی اسـت. توت حاوی مقدار زیادی آب، کربوهیدرات، ویتامینها، کاروتنوئید، و ریز مغذیهایي اسـت کـه می توانند بطور موثر حجم خون را افزایش دهند. از همه ی مهمتر اینکه توت خشک یک مادهی غذایی تقویتی اسـت کـه با اضافه شده بـه رژیم غذایی میتواند بـه درمان فشار خون بالا یا بیماریهاي زنان کمک کند.
از جمله فواید توت خشک برای سلامتی می توان بـه تقویت طحال و معده و التیام سلامت دستگاه گوارش اشاره کرد. توت حاوی اسید تانیک، اسید چرب، اسید مالیک، و سایر مواد مغذی اسـت کـه میتوانند بـه گوارش چربی، پروتئین، و نشاسته کمک کنند. در نتیجه، از توت خشک میتوان برای درمان اسهال ناشی از سو هاضمه استفاده کرد.
یکیدیگر از فواید توت خشک برای انسان، التیام وضعیت موها و بازیابی رنگ طبیعی آن اسـت. توت خشک، علاوه بر تعداد زیادی از مواد مغذی ضروری بدن، حاوی موادی اسـت کـه برای مو بسیار مفید هستند و می توانند باعث تحریک رشد آنها، و بنابر این کمک بـه تغییر رنگ مو هاي خاکستری بـه سیاه شوند.
توت خشک غنی از رسوراترول، آنتیاکسیدانی نیرومند، اسـت کـه می تواند باعث مهار پراکسیداسیون الدیال «کلسترول بد»، پیشگیری از سمی شدن سلولی ناشی از اکسیداسیون الدیال، و آنگاه محافظت از سلولها، بـه خصوص در برابر پراکسیداسیون لیپید شود. بـه علاوه، رسوراترول می تواند تجمع پلاکتها را نیز کاهش دهد، و از این طریق از بروز تصلب شرایین پیشگیری کند.
توت خشک حاوی مقادیر زیادی روتین اسـت؛ علم دکتری مدرن ثابت کرده اسـت کـه مادهی روتین قادر اسـت از تشکیل سرطان رودهی بزرگ پیشگیری کند.
هم چنین، روتین باعث خنک شدن خون، توقف خون ریزی، رفع آتش کبد، کاهش التهاب، و نابودی ویروسها میشود. از این رو، مصرف مرتب توت خشک می تواند بـه پیشگیری و درمان خون ریزیهاي داخل مغز، فشار خون بالا، خون ریزی شبکیهی چشم، برونشیت مزمن، و غیره کمک کند.
توت می تواند عملکرد کبد و کلیه را بازرسی کند، باعث تغذیهی یین شود، خون را غنی از مواد مغذی کند، باعث ترشح بزاق یا سایر مایعات بدن شود، و خشکی را از بین ببرد. بنابر این، این مادهی غذایی برای رفع تشنگی ناشی از بیماریها، کمبود مایعات بدن و خشکی رودهها و یبوست ناشی از ضعف یین و خون در کبد و کلیه ایدهآل اسـت.
کالری موجود در توت سفید خشک بسیار پایین اسـت. بنابر این، مصرف این مادهی غذایی پر خاصیت در برنامهی کاهش وزنتان تاثیر منفی نخواهد داشت.
مصرف توت خشک بر تنظیم عملکرد کبد و کلیه تاثیر گذار اسـت، و بـه این ترتیب می تواند بطور قابل توجهی کیفیت زندگی جنسی مردان را التیام ببخشد. درضمن، مصرف توت خشک بـه درمان اختلال نعوظ، زود انزالی، ضعف اسپرم، و سایر اختلالات جنسی کمک میکند.
وقتی صحبت از برنامههاي جوانسازی و رژیم غذایی بـه میان می آید، تنظیم “چی” و خون بعنوان یک روش اساسی اهمیت بالایی پیدا میکند. توت خشک می تواند بـه مقابله با ضعف “چی” در خون، و بنابر این تاخیر در بروز علائم پیری کمک کند.
توت خشک منبع بسیار عالی برای آنتوسیانینها بـه شمار میرود؛ آنتوسیانینها گروهی از آنتیاکسیدانهایي هستند کـه بخاطر خواص ضد التهابیشان مشهورند. هم چنین از توت خشک برای التیام گردش خون نیز استفاده می شود.
توت خشک حاوی ترکیب دیگری اسـت بنام رسوراترول؛ آنتیاکسیدان قدرتمندی کـه در بادام زمینی نیز یافت میشود و بخاطر اثرات ضد پیری اش مشهور اسـت. مطالعات نشان داده اند رسوراترول ممکن اسـت فشار خون و خطر ابتلا بـه بیماری قلبی را کاهش دهد.