پارس ناز پورتال

عواملی که باعث فعال شدن تبخال می شوند

عواملی که باعث فعال شدن تبخال می شوند

عواملی که باعث فعال شدن تبخال می شوند 

مطمئنا تبخال گوشه لب را همه ی مـا تجربه کرده ایم و هیچ کدام از مـا نمیخواهیم کـه این مزاحم دوباره روی لب مـا ظاهر شود. بعضی افراد تا دچار استرس و اضطراب می شوند یا تب میکنند، فورا گوشه لبشان مجروح ظاهر می شود کـه بـه آن تبخال میگویند. در واقع تبخال یا زخم سرد یکی از رایجترین زخم هایي اسـت کـه افراد بسیاری بـه طور روزمره با آن دست بـه گریبان هستند.

 

طبق معمول تبخال بـه صورت مجروح اغلب کوچک، دردناک و پر از مایع در گوشه دهان و روی لب خودرا نشان داده و تا زمانی کـه دوره اش طی شود، طبق معمول برای فرد آزاردهنده اسـت و مشکلاتی در زندگی روزمره او ایجاد می کند.شاید تعداد زیادی از مردم ندانند کـه تبخال لب در اصل یک عفونت عودکننده ویروسی اسـت؛ بدین معنا کـه ویروس تبخال در ابتدا وارد بدن می شود و بعد هر چند وقت یک بار مجددا فعال شده و بیماری عود می کند.

 

یکی از بهترین نمونه هاي بیماری هاي عفونی عودکننده همین تبخال لب اسـت. بیماری تبخال بـه وسیله یکی از اعضای خانواده ویروس هرپس ایجاد می شود.بیماری تبخال یک بیماری مسری اسـت و ویروس آن مثل ویروس سرماخوردگی یا آنفلوآنزا باید از شخص دیگری وارد بدن شود. در مورد تبخال، هرگونه تماس با فردی کـه زخم تبخال روی صورتش وجوددارد «مثلاً رو بوسی» می‌تواند باعث انتقال ویروس و ابتلا بـه این بیماری شود.

 

یکیدیگر از راه هاي شایع انتقال تبخال استفاده از لوازم غذاخوری، تیغ یا حوله دیگران اسـت. نکته این جا اسـت کـه حتی در زمانی کـه تبخال ازآن حالت پر آب خارج شده و اصطلاحا دلمه بسته، بازهم بـه شدت مسری اسـت و می‌تواند باعث انتقال بیماری شود.

 

بعد از انتقال ویروس، علائمی شبیه یک سرماخوردگی شدید بروز می کند، بیمار بشدت دچار گلودرد شده ودر برخی موارد بلع با اشکال روبه‌رو می شود. بیمار طبق معمول دچار سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و تب اسـت. این بیماری طبق معمول خودبخود بدون بروز مشکلی حداکثر تا دوهفته التیام مییابد.

 

تبخال اگرچه بیماری آزاردهنده اي اسـت، اما اصولا خطرناک نیست و بدون برجای گذاشتن اثری حداکثر تا دوهفته التیام می‌یابد. اما اگر تبخال بعد از گذشت دوهفته هنوز خوب نشد، بهتر اسـت با یک دکتر مشورت کنید،بعد از رفع علائم بیماری تبخال اولیه «یا بـه عبارت صحیح تر عفونت هرپسی اولیه»، ویروس تبخال در بدن باقی می‌ماند و بطرف عقده هاي عصبی حرکت می کند.

 

سپس ویروس در سلول هاي عصبی مستقر شده و اگر شرایط مناسب شود، مجددا فعالیت خود رابه شکلی خفیف تر از حالت اولیه ادامه می دهد. از این جا بـه بعد اسـت کـه زخم تبخال مشهور بروز می کند.

 

چرا تبخال میزنیم؟
بعد از ابتلا بـه عفونت هرپسی اولیه «کـه در بین عامه بعنوان تبخال اولیه خوانده می شود» تعداد زیادی از افراد مستعد عفونت هرپسی ثانویه یا همان تبخال عودکننده لب می شوند. البته تعدادی از بیماران هم علی رغم ابتلا بـه عفونت اولیه و سیستمیک، هرگز دچار تبخال عودکننده نمی‌شوند. اغلب افراد بـه دنبال ضعف سیستم ایمنی دچار تبخال عود کننده می شوند.

 

عواملی مثل تب، قاعدگی، ضربه، استرس هاي روحی و جسمی، خستگی و قرارگیری بیش از حد در دسترس نور آفتاب همه ی میتوانند باعث عود تبخال شوند.

 

تبخال چـه علائمی دارد؟
تبخال لب طبق معمول در نقطه خاصی از لب و دهان ایجاد می شود. فرد یکی دو روز قبل در آن نقطه احساس خارش، سوزش یا گزگز می کند. سپس یک برجستگی کوچک پر از مایع شبیه یک جوش کوچک در لبه بیرونی لب روی پوست ظاهر می شود. البته ممکن اسـت این برجستگی در اطراف بینی یا چانه یا گونه هم ایجاد شود.

 

مایع درون این برجستگی بـه شدت عفونی و مملو از ویروس تبخال اسـت. درصورت پاره شدن تبخال و رسیدن مایع آن بـه بخش هاي دیگر پوست براحتی ممکن اسـت آن نواحی را نیز آلوده کرده و باعث ایجاد تبخال در آن مناطق نیز بشود. بعد از چند روز برجستگی سوراخ شده و ترشح می کند.

 

سپس بـه مرور روی زخم دلمه می بندد و پوست جدید از زیر دلمه تشکیل می شود. بعد از گذشت چند روز این دلمه کنده شده و زخم بدون بر جای گذاشتن اثری «بدون اسکار» ناپدید می شود.

 

آیا تبخال خطرناک اسـت؟
تبخال اگرچه بیماری آزاردهنده اي اسـت، اما اصولا خطرناک نیست و بدون برجای گذاشتن اثری حداکثر تا دوهفته التیام می‌یابد. اما اگر تبخال بعد از گذشت دوهفته هنوز خوب نشد، بهتر اسـت با یک دکتر مشورت کنید.کسانی کـه بـه هر دلیلی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند «مثل مبتلایان بـه ایدز، بیماری هاي خونی،

 

بیمارانی کـه داروهای شیمی درمانی مصرف میکنند، مصرف کنندگان داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، کسانی کـه مدت طولانی کورتون دریافت می‌کنند» بهتر اسـت هنگام ابتلا بـه تبخال بـه دکتر مراجعه کنند، چون این احتمال وجوددارد کـه ویروس تبخال ارگان هاي حیاتی بدن از قبیل ریه، کبد و مغز را درگیر کند. عفونت این اعضای بدن با ویروس تبخال میتواند مرگبار باشد.

 

از سوی دیگر اگر بیماری تبخال بخش هاي دیگری ازبدن را درگیر کرده و ترشحات آن بـه خصوص بـه چشم یا نوک انگشتان دست برسد ودر این نواحی احساس سوزش کنید، بـه دکتر مراجعه کنید. اگر ویروس وارد چشم شده ودر این ناحیه مجروح ایجاد شود بـه نابینایی منجر خواهد شد.

 

تبخال و کرم لب
پیشگیری و درمان
تبخال عودکننده لب از معدود بیماری هایي اسـت کـه عملا قابل پیشگیری نیست. اگر ویروس تبخال وارد بدن شده باشد و زخم هاي عودکننده ایجاد کرده باشد، درصورت وجود عوامل مستعد کننده، زخم تبخال بـه هرحال تشکیل می شود. دراین حالت تنها راه، کاهش علایم بیماری اسـت.

 

بیشترین علل ابتلا بـه تبخال وسایل مربوط بـه وسایل دندان دکتری نیست، بلکه بعلت فشار و عملی اسـت کـه حین اقدامات دندان دکتری بـه لب وارد میشود.طبق معمول مدت زمان باقی ماندن تبخال تنها 10 روز اسـت و سپس درمان میشود. دو نوع درمان برای تبخال بـه کار گرفته می شود. پماد‌هاي مخصوص برای افرادی کـه بـه صورت مکرر مبتلا بـه تبخال میشوند. همچنین واکسن فلج اطفال نیز برای مهار ویروس تبخال استفاده میشود.

 

تبخال و دندانپزشکی
عقیده تعداد زیادی از دندانپزشکان این اسـت کـه انجام درمان هاي دندانپزشکی برای بیمارانی کـه دچار تبخال هستند ممنوع اسـت و درمان باید تا زمان برطرف شدن زخم بـه تعویق بیفتد. علت این مساله احتمال پخش شدن ویروس در هوا و آلوده کردن محیط و خود بیمار و کادر دکتری اسـت.

 

عبدالرضا عرفانی ، متخصص پوست و مو با بیان این کـه علت بروز تبخال بعد از انجام اقدامات و عملیات دندان دکتری آلودگی وسایل دندان دکتری نیست، اظهار کرد: «علت ابتلا بـه تبخال، تروما یا آسیب فیزیکی اسـت کـه تبخال را فعال می کند، یعنی فشار وارده بـه لب منجر بـه فعال شدن تبخال می شود.

 

افرادی کـه سابقه ابتلا بـه تبخال دارند، قبل از این کـه بـه دندان دکتری مراجعه کنند باید قرص مربوط بـه پیشگیری فعال شدن ویروس تبخال را هر شش ساعت مصرف کنند، زیرا این ویروس در بدن آن‌ها اسـت ودر برخورد و فشار اقدامات دندان دکتری فعال می شود.

 

در صورتی کـه فرد اصلا بـه تبخال مبتلا نشده اسـت، اما در دندان دکتری بـه این ویروس مبتلا شود، نشان می دهد کـه وسایل دندان دکتری بـه ویروس تبخال آلوده بوده اسـت، اما بیشترین علل ابتلا بـه تبخال مربوط بـه وسایل دندان دکتری نیست، بلکه بعلت فشار و عملی اسـت کـه حین اقدامات دندان دکتری ایجاد میشود.»