کامل ترین راهنما برای انتخاب رنگ موی مناسب 

رنگ کردن مو از دیرباز در میان زنان و مردان رواج داشته است. رنگ مو می تواند به خانم ها جذابیت زیادی دهد به شرطی که درست انتخاب شود. رنگ کردن مو قدمتی دیرینه دارد. انسان‌ها از زمان‌های بسیار دور علاقه بسیاری به رنگ کردن موهایشان داشته‌اند و با استفاده از گیاهانی مثل حنا موهای‌شان را رنگ می‌کردند.

علاقه به رنگ کردن مو از زمان‌های قدیم تا امروز ادامه یافته است. تا چند سال پیش استفاده از رنگ موها به‌ویژه رنگ موهای شیمیایی بیشتر در بین زنان و آن‌هم برای پوشاندن موهای سفید رواج داشت، اما متأسفانه امروزه استفاده از رنگ موهای شیمیایی در بین جوانان و نوجوانان نیز شایع شده که البته می‌تواند صدمات زیادی را هم به دنبال داشته باشد.

به‌طور کلی می‌توان رنگ مو را به شکل زیر طبقه‌بندی کرد: 

رنگ موی موقت به رنگ موئی گفته می‌شود كه فقط به‌اندازه یک‌بار شامپو زدن دوام دارد این نوع رنگ فقط بر روی ساقه مو قرار می‌گیرد.رنگ موهای نیمه موقت، یا نیمه ثابت به‌اندازه 4-6 بار شامپو زدن دوام دارند و برای پوشاندن موهای سفید بهتر است از این نوع رنگ موها استفاده شود كه حاوی مواد اكسیدان ضعیف هستند اما اغلب آمونیاك ندارند.

این نوع رنگ 2 – 6 هفته بر روی مو باقی می‌ماند و به‌عنوان تقویت‌کننده رنگ طبیعی مو نیز از آن‌ها استفاده می‌شود.

اما رنگ موهای ثابت تغییرات كلی و اساسی بر مو می‌‌گذارند و نیاز به اكسیدان و آمونیاك دارند.

امروزه برای موهای مختلف انواع متنوعی رنگ مو تولید شده است و شما می‌توانید با كمی دقت رنگ موی مناسب موهای خود را بیابید.

نكته مهم آن است كه رنگ موهای شیمیایی، در صورت ناآگاهی شما از نوع رنگ، می‌توانند مضر باشند. چگونگی واكنش پیروكسید هیدروژن و آمونیاك با موهای سر مستقیماً به نوع محصول انتخاب‌شده بستگی دارد.رنگ موهای پایدار در فرایند رنگ كردن مو كوتیكول (پوسته خارجی مو) باز و شكافته می‌شود تا رنگ مو در داخل محور مو قرار گیرد.

پس از باز شدن كوتیكول رنگ با پروتئین‌های كورتكس واكنش داده تا رنگ طبیعی مو را از بین ببرد بیشتر رنگ موها در دو مرحله عمل می‌کنند (این دو مرحله همزمان اتفاق می‌افتند) نخست رنگ اولیه مو را از بین برده و سپس رنگ جدید را جایگزین می‌کنند. درواقع شبیه همان دكلره كردن با این تفاوت كه پس از بی‌رنگ كردن رنگ جدید با پروتئین‌های درون مو واكنش داده و جایگزین می‌شود.

آمونیاك ماده قلیایی است كه نقش آن باز كردن كوتیكول مو می‌باشد. برای اینكه رنگ داخل كورتكس نفوذ كرده و جایگزین شود درواقع این ماده در كنار پر اكسید و رنگ مو مانند یك كاتالیزور عمل می‌کند.

پر اكسید نیز به‌عنوان یك عامل اكسید كننده عمل می‌کند كه رنگ قبلی را از بین می‌برد. هنگام شكستن پیوندهای شیمیایی موتوسط پر اكسید مقداری گوگرد آزاد می‌شود كه باعث ایجاد بوی خاصی می‌شود كه این بو مشخصه موهای رنگ شده است. پس از اینكه ملانین بی‌رنگ شد یك رنگ دائمی با كورتكس مو واكنش می‌دهد.

انواع گوناگونی از الکل‌ها و حالت‌دهنده‌ها نیز در تولید رنگ مو استفاده می‌شود. حالت‌دهنده‌ها كوتیكول مو را پس از رنگ كردن می‌بندند تا رنگ جدید پایداری بیشتری پیدا كند.

در ادامه به معرفی چند نوع رنگ مو می‌پردازیم

رنگ موی نیمه دائمی 

این نوع رنگ، بدون ایجاد تغییر در حالت طبیعی مو، رنگ را به لایه بیرونی آن اضافه می‌كند. رنگ مو مولکول‌های زبری دارد. این مولکول‌های كوچك پس از چندبار شست‌وشو از غلاف مو خارج می‌شوند.این نوع رنگ مو به مدت 6 – 12 مرتبه شست‌وشو با شامپو دوام دارد و 50 درصد از موهای سفید را پوشش می‌دهد.

همچنین، تقویت‌كننده رنگ طبیعی مو نیز هست.رنگ موهای نیمه دائمی، موهای شما را روشن یا بی‌رنگ نمی‌كنند. زیرا عاری از تركیبات آمونیاك و پیروكسید هیدروژن هستند.

رنگ موی موقت

اثر این نوع رنگ به مدت 14 – 28 بار شست‌وشو با شامپو در مو باقی می‌ماند. مولکول‌های این نوع رنگ غلاف دور مو را می‌پوشانند و به درون پوسته آن نفوذ می‌كنند.سپس در محلی كه مولکول‌های رنگدانه طبیعی قرار دارند ساكن می‌شوند. آمونیاك رنگ موی موقت به‌اندازه‌ای است كه رنگدانه طبیعی را روشن یا بی‌رنگ نمی‌كند.به‌علاوه، مقدار پیروكسید هیدروژن آن‌هم اندك است. با این وجود، موهای سفید را پوشش می‌دهد.

رنگ موی دائمی 

این نوع رنگ مو برای ایجاد تغییرات كلی در شكل ظاهری است. موهای سیاه را بور می‌كند و بالعكس. در رنگ دائمی، از آمونیاك و نیز پیروكسید هیدروژن برای رنگ كردن مو استفاده می‌شود.مولکول‌های رنگ وارد پوسته مو می‌شوند و با شست‌وشو از بین نمی‌روند. این محصول بر رنگدانه‌های مو اثر می‌گذارد و آن‌ها را روشن‌تر می‌كند.

به همین علت است كه یك رنگ مو روی موهای افراد مختلف به رنگ‌های متفاوت درمی‌آید.در حدود 4 – 6 هفته زمان لازم است تا رنگ از ریشه مو خارج و رنگ طبیعی مو بر روی پوست سر ظاهر شود.یافتن رنگ موی مناسب ساده نیست. انتخاب رنگ دلخواه از روی كاتالوگ رنگ فروشگاه و خریداری آن اقدامی نادرست است. رنگ مو را با توجه به رنگ طبیعی مو، رنگ چشم و پوست خود انتخاب كنید.

رنگی كه می‌بینید حاصل بازتاب نور از روی رنگدانه‌های رنگ‌شده است. بنابراین، یك رنگ یكسان روی موهای مختلف نمودهای متفاوتی دارد.رنگ موی طبیعی و مصنوعی در زیر نور فلورسنت یا نور طبیعی آفتاب متفاوت به نظر می‌رسند. سطح رنگ‌ها را از درجه 1 – 10 تقسیم‌بندی كرده‌اند. رنگ درجه ده مو را روشن و درجه یك آن را تیره می‌كند.

رنگ موی سیاه، نور كمی را منعكس می‌كند و این درست برخلاف عملكرد رنگ موی بور است. انتخاب رنگ ‌مو به مرغوبیت رنگ، سلیقه و خواسته شما و مدت‌زمانی كه می‌خواهید آن رنگ روی موهایتان باقی بماند بستگی دارد.اغلب زنان از رنگ‌های تیره شروع می‌كنند و هر بار، رنگ یك درجه روشن‌تر از قبل را برمی‌گزینند. اگر رنگ موی انتخابی موهای سفید شما را پوشش نمی‌دهد، از رنگ مرغوب‌تر و یك درجه بالاتر از رنگ موی اصلی خود استفاده كنید.

آیا رنگ كردن مو احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد؟ 

محققان شواهد تازه‌ای دایر بر ارتباط میان استفاده از رنگ مو با ابتلا به سرطان یافته‌اند.یک مطالعه اروپایی با حضور تقریباً 5000 داوطلب زن نشان داده است کسانی که به‌طور مرتب موهایشان را رنگ می‌کنند بیش از سایرین با خطر ابتلا به سرطان لیمفوما روبرو هستند.بااین‌حال کارشناسان تاکید کردند که برخی عوامل سرطان‌زا از دهه 1970 به این‌سو از رنگ‌ها حذف شده است.

بااین‌حال آن‌ها گفتند افرادی که پیش از آن دوران مرتباً در معرض رنگ مو قرار داشتند، ازجمله آرایشگران، باید نسبت به خطرات آن آگاه باشند و بدن خود را برای اطمینان از نداشتن توده‌های نامتعارف چک کنند.سرطان‌های لیمفوما در سیستم لنفاوی روی می‌دهد. سیستم لنفاوی شبکه‌ای از رگ‌هاست که بخشی از سیستم دفاعی بدن را تشکیل می‌دهد و سلول‌های ضدعفونت به نام “لیمفوسایت” را جابجا و سلول‌های مرده را از بافت‌ها تخلیه می‌کند.

نویسندگان این مقاله تحقیقی از آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان در فرانسه یافته‌های خود را در “کنفرانس بین‌المللی لیمفومای بدخیم” عرضه کردندبراساس این مطالعه، خطر ابتلا به سرطان لیمفوما در میان زنانی که به‌طور مرتب از رنگ مو استفاده می‌کرده‌اند، در مقایسه با زنانی که پیش از سال 1980 هرگز موهایشان را رنگ نکرده بودند 20 درصد افزایش یافت.

بنابه تخمین‌ها در حدود یک‌سوم زنان در اروپا و آمریکای شمالی، و همچنین 10 درصد از مردان بالای 40 سال، از نوعی رنگ مو استفاده می‌کنند.پروفسور پائولو بوفتا از محققان این مطالعه گفت: “اطمینان بخش است که بدانیم رنگ‌هایی که در 25 سال اخیر مورد استفاده بوده ظاهراً با ازدیاد خطر ابتلا به سرطان‌ همراه نیست.”

وی افزود: “شاید هنوز نتوان در مورد ارتباط استفاده از رنگ‌های قدیمی‌تر به برخی موارد لیمفوما نتیجه‌گیری کرد، اما این شواهد در حال افزایش است.”وی گفت مطالعه‌ای که چند هفته قبل در نشریه انجمن پزشکی آمریکا منتشر شد نیز ارتباطی میان لیمفوما و رنگ موهای قدیمی‌تر پیدا کرده است.بااین‌حال مطالعه تازه علیرغم نگرانی‌های قبلی، هیچگونه ارتباطی میان رنگ مو و سرطان‌هایی چون سرطان مثانه و سینه پیدا نکرد.

رنگ مو را با توجه به رنگ طبیعی مو، رنگ چشم و پوست خود انتخاب كنید‎

آنتی‌اکسیدان‌ها 

اكسیدان‌ها موادی هستند كه استحكام زیادی دارند و به‌عنوان كاتالیزور عمل می‌كنند و به رنگ اجازه می‌دهند كه به‌طور مستمر بر روی مو باقی بماند. اكسیدان‌ها قدرت‌های مختلف دارند.

آنتی‌اکسیدان‌ها (تسریع کننده فرآیند شیمیایی) در رنگ مو 

پروکسید هیدروژن دارای استحکام زیادی می‌باشد. این عامل کاتالیزوری است که عکس العمل شیمیایی را فعال کرده و به رنگ اجازه می‌دهد تا به‌طور مستمر رنگ مو را تغییر دهد.

قدرت اکسیدان 

قدرت اکسیدان که به‌عنوان تسریع کننده فعالیت شیمیایی در رنگ مو بکار می‌رود با نتایج مورد نیاز و دلخواه شما و همچنین با تمایلات سازندگان رنگ‌ها تعیین می‌شود.

اکسیدان vol10: رنگ را فقط به‌طور جزئی باز می‌کند. 

اکسیدان vol20: قدرت بازکنندگی و روشن کنندگی بالابر روی موهای سفید. 

اکسیدان vol30: قدرت روشن کنندگی بالا با کمترین میزان رنگ.

اكسیدان Vol 10 رنگ را فقط به‌طور جزئی باز می‌كند، اكسیدان Vol 20 قدرت بازكنندگی و روشن كنندگی بالاتری دارد و اكسیدان Vol 30 قدرت روشن كنندگی بسیار بالا را با كمترین میزان رنگ دارد.

از آنجایی‌كه اكسیدان‌های با درجه بالا میزان بیشتری از سولفور موهای شما را پاك می‌كند معمولاً توصیه می‌شود از اكسیدان‌های با درجه كمتر از 30 استفاده كنید. آمونیاك هم همین خطر را دارد.آمونیاك ماده‌ای است كه معمولاً در رنگ موهای دائمی استفاده می‌شود و مانند تمام قلیاها تمایل به جداكردن كوتیكول دارد و به همین دلیل به رنگ اجازه می‌دهد تا به داخل مو نفوذ كند.

اگر آمونیاك به‌كار رفته بیش از حد تند باشد، پیوندهای سولفور مو بیش از اندازه جدا شده و در نتیجه مو سفت می‌شود و قطر و وزنش را از دست می‌دهد.

این دو اصطلاح را هم به خاطر بسپارید

سطح رنگ مو 

منظور از<اول> یا سطح رنگ مو، درجه روشن كنندگی آن است. هر رنگی می‌تواند از رنگ روشن‌تر یا تیره‌تر ساخته شود و با اضافه كردن یك رنگ‌ تیره و یا روشن می‌توان این درجه را تغییر داد.رنگ موها چه طبیعی و چه مصنوعی از درجه 1 -10 طبقه‌بندی می‌شوند. درجه 1، نشان دهنده رنگ سیاه و درجه 10 نشان دهنده روشن‌ترین رنگ یعنی بلوند است.

تون 

منظور از تون، گرم یا سرد بودن رنگ است. رنگ‌های گرم (هایت‌لایت‌كننده‌ها)، قرمز، نارنجی و زرد هستند. خاكستری، آبی، سبز و بنفش هم رنگ‌های سرد را تشكیل می‌دهند.

مضرات رنگ مو 

محققان و متخصصان پوست اعلام كرده‌‌اند میزان آلرژی و حساسیت ناشی از مصرف رنگ مو در مصرف‌كنندگان رو به افزایش است و این رقم نسبت به چند سال گذشته، دو ‌برابر شده ‌است.بر ‌اساس بررسی‌های انجام شده، كاهش سن مصرف ‌كنندگان و افزایش علاقه به رنگ كردن موها از عواملی است كه باعث بروز این مشكل (افزایش حساسیت‌های پوستی) می‌شود.

بر اساس تحقیقاتی كه سال 1992 در ژاپن با مطالعه و بررسی سن مصرف‌كنندگان و میزان استفاده از لوازم رنگ مو انجام شد، مشخص شد 13 درصد دختران دبیرستانی، 6 درصد زنان و 2 درصد مردان 20- 30 ساله از محصولات رنگ كردن مو استفاده می‌كنند.

اما فقط چند سال بعد، نتایج تحقیق مشابهی در سال 2001 در این كشور، باعث تعجب و نگرانی متخصصان پوست شد كه نشان می‌داد 41 درصد از دختران دبیرستانی، 85 درصد زنان و 33 درصد مردان 20 – 30 ساله از این محصولات استفاده می‌كنند.تحقیق دیگری در دانمارك بر روی 4 هزار فرد بزرگسال،

حكایت از آمار 18درصدی مردان و 75 درصدی زنان مصرف كننده رنگ مو و مواد آرایشی مشابه داشت كه بیش از 5 درصد آنان تاکنون حداقل یك‌بار دچار حساسیت‌ها و سایر مشكلات پوستی شده‌اند.نكته جالب توجه در مورد افرادی كه در اثر رنگ مو دچار حساسیت یا مشكلات دیگر می‌شوند، این است كه فقط 15درصد این افراد برای معالجه به مراكز درمانی مراجعه كرده‌اند.

یكی دیگر از اتفاقاتی كه باعث شد توجه محققان به تاثیرات رنگ مو و مضرات آن جلب شود، اتفاقی است كه سال گذشته رخ داد؛ اكتبر سال 2006، گزارشی از حساسیت پوستی در 8 نوجوان 12 – 15 ساله در كوپنهاگ به دست مسوولان رسید. تأثیر رنگ مو روی 5 نفر از این نوجوانان به قدری شدید بود كه در بیمارستان بستری شدند و یكی از آن‌ها نیز تحت مراقبت ویژه قرار گرفت.

اما دلیل بروز چنین مشكلی حین رنگ كردن موها، مربوط به ماده‌ای به نام «پارا‌فنیلن ‌دیامین» است كه در تركیبات رنگ مو وجود دارد. این ماده در اثر استفاده طولانی مدت و مداوم از محصولات رنگ‌كردن مو، باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی می‌شود و گاهی این آسیب‌‌های پوستی به حدی شدید است كه می‌تواند فرد را راهی بیمارستان كند.

پارا‌فنیلن ‌دیامین همان «PPD» است كه روی بسته‌بندی دو سوم رنگ موها نوشته شده و نوع حساسیتی كه در استفاده از رنگ موی حاوی این ماده ایجاد می‌شود، به صورت تاول روی پوست صورت، به خصوص درناحیه خط رویش موها، بروز می‌كند.PPD ماده‌ای است كه باعث آسیب‌های جدی به پوست می‌شود و به همین دلیل در قرن 20 میلادی ، به دلیل افزایش این مشكل، مصرف این ماده در تركیبات آرایشی مو در كشورهای آلمان، سوئد و فرانسه ممنوع شد.

بر اساس تحقیقی كه توسط متخصصان پوست در لندن انجام شده، مشخص شد واكنش منفی پوست نسبت به PPD نه‌تنها در لندن، بلكه در تمام كشورهای جهان رو به افزایش است و آمار گزارش شده از میزان حساسیت به این ماده در شش سال گذشته، دو برابر شده و به 7/1 درصد رسیده است و با اینكه خطرات ناشی

از مصرف این ماده به اثبات رسیده است، اما بسیاری از كارخانه‌های تولیدكننده محصولات مختلف رنگ مو، نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند و روی بسته‌بندی این محصولات، هیچ هشداری نسبت به عواقب استفاده از این مواد درج نمی‌كنند.البته این مشكلات فقط برای گروه سنی جوانان پیش نمی‌آید و كودكان زیادی تاکنون با این مشكل دست پنجه نرم كرده‌اند؛ بسیاری از كودكان تحت شرایطی خاص، مجبور به رنگ كردن موهای خود می‌شوند.

البته نه اینكه فكر كنید، موهای آن‌ها را با ضرب‌وزور، رنگ می‌كنند، نه! اما در آیین و رسوم خاصی كه در برخی كشورها برگزار می‌شود، موی كودكان شركت‌كننده در مراسم را رنگ می‌كنند و همین امر می‌تواند باعث بروز حساسیت‌های پوستی در كودكان شود.

البته در حال حاضر، مقدار مشخصی PPD برای استفاده در رنگ موها و سایر محصولات این‌چنینی، از سوی اتحادیه اروپا تعیین شده است و بر این اساس تولیدکنندگان این لوازم آرایشی مجازند حداكثر تا 6 درصد از PPD در تهیه مواد آرایشی استفاده كنند.

اگر شما جزء كسانی هستید كه رنگ مو مصرف نمی‌کنید، از دردسرهای ناشی از مصرف رنگ مو هم در امان هستید؛ در غیر این صورت دست‌کم توصیه‌های ایمنی را جدی بگیرید! تست كردن رنگ مو روی قسمت كوچكی از پوست دست (48 ساعت قبل از رنگ كردن موها)، می‌تواند از هرگونه اتفاق ناگواری در این زمینه جلوگیری كند.

بی‌رنگ کننده‌ها چگونه عمل می‌کنند؟ 

بی‌رنگ کننده‌ها با ملانین موجود در مو واكنش داده و رنگ مو را در یك واكنش غیر قابل بازگشت از بین می‌برند. درواقع مولکول‌های ملانین را اكسید می‌کنند.البته ملأ نین در مو باقی می‌ماند ولی مولکول‌های آن پس از اكسید شدن دیگر رنگی ندارند.پس از استفاده از مواد بی‌رنگ كننده (دكلره) موهای شما به رنگ زرد كم رنگ در می‌آید كه این به دلیل مولکول‌های پروتئینی سازنده مو به نام كراتین می‌باشد.

رنگ طبیعی كراتین زرد كم رنگ است.بی‌رنگ کننده‌ها با رنگ دانه یو ملانین خیلی بهتر وسریعتر از فائو ملانین واكنش می‌دهند.به همین دلیل رنگ باقیمانده مایل به طلایی یا قرمز رنگ می‌شود.بی‌رنگ كننده درواقع پر اكسید حل شده در یك حلال قلیایی است كه این حلال محور مو را باز می‌کند تا پر اكسید با ملانین مو واكنش دهد.

رنگ کردن مو در دوران بارداری ممنوع 

از آنجایی که تحقیقات در این زمینه هنوز تکمیل نشده است، نمی‌توان ادعا کرد که صددرصد رنگ مو تأثیر مضری بر روی جنین دارد.اما همان‌طور که می‌دانید پوست کف سر می‌تواند مقداری از مواد شیمیایی موجود در رنگ را جذب کرده و وارد جریان خون کند و از آنجایی که سه ماهه اول بارداری، زمان شکل‌گیری جنین بوده

و جنین در این زمان بسیار حساس و آسیب‌پذیر است، پس به زنان باردار توصیه می‌شود تا پایان دوران بارداری از رنگ‌های شیمیایی استفاده نکنند، خصوصاً در سه ماهه اول بارداری.این رنگ‌ها می‌توانند باعث سقط جنین شوند، لذا استفاده از آن در دوران بارداری به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.استفاده مکرر یا نادرست از رنگ موها، باعث آسیب موها و بروز موخوره می‌شود.

خشک و زبر شدن و شکنندگی موها نیز از آسیب‌هایی است که در اثر از بین رفتن چربی مو به وجود می‌آید.استفاده مکرر از رنگ مو سبب ایجاد حساسیت‌های پوستی، شوره سر، خارش و حتی قرمزی پوست سر می‌شود.چنانچه مواد شیمیایی موجود در رنگ قوی باشد و فرد نسبت به این مواد حساسیت داشته باشد، ممکن است سوختگی در سر ایجاد شود که اثرات آن حتی می‌تواند تا آخر عمر باقی بماند.

گاهی اوقات رنگ کردن مو سبب ایجاد آلرژی می‌شود که خارش و قرمزی پوست سر از آن جمله‌اند و در مواردی با سوزش نیز همراه است و گاهی اوقات حتی منجر به ورم می‌شود.