پارس ناز پورتال

آیا قرائت هر سوره ای در ماه رمضان از یک شأن برخوردار است؟

مجموعه : ماه رمضان
آیا قرائت هر  سوره ای  در ماه رمضان از یک شأن  برخوردار است؟

بعضی از سورههای قرآن شأن بخصوصی دارند و ثواب قرائت آنها مخصوصاً در ماه مبارك رمضان بسیار زیاد است. از این میان باید از سورههای شریفه توحید، البیّنه، یاسین، الرحمن و یوسف نام برد. عقایدی كه درباره اهمیت قرائت این سورهها وجود دارد از این قرار است:

سوره توحید: یزدیها عقیده دارند سعادت خواندن سوره شریفه توحید در ماه مبارك رمضان نصیب هر كسی بشود برای او افتخار است. آن شخص باید سه مرتبه سوره توحید را بخواند و در روایات آمده است هر كسی سه مرتبه سوره توحید را بخواند ثواب خواندن یك ختم قرآن را میبرد. همچنین عقیده دارند خواننده سوره توحید در همان سال به زیارت حج یا زیارت مرقد یكی از چهارده معصوم مشرّف میشود و یا هر حاجتی داشته باشد برآورده میگردد.

زنهای یزد نیز عقیده دارند در مجلس ختم قرآن زنانه سوره توحید را اگر دختران دمبخت بخوانند در آن سال عروس میشوند و اگر زن حامله این سوره را بخواند پسر میزاید.

كسی كه سعادت خواندن سوره توحید نصیبش میشود باید دهن شیرینی بدهد. به این ترتیب كه پس از سه مرتبه قرائت سوره توحید با اجازه از مربی قرآن به بازار میرود و دهن شیرینی تهیه میكند. دهنشیرینی یكی از این شیرینیهاست: خرما، نقل آلوچهای، نقل بیدمشكی، حلوای برنج، شربت قند، زولبیا، گوشفیل، حلوای گل زرد، ترحلوا یا حلوای توتك.

دهنشیرینی را روز عید فطر بعد از خواندن نماز عید در همان مسجد یا محلی كه ختم قرآن برگزار بوده است بین نمازگزاران تقسیم میكنند.

در روستای بیده میبد یزد هم روز آخر ماه رمضان كه نوبت به خواندن جزو آخر قرآن میرسد ابتدا آخوند (مربی قرآن) سوره «عمّه» را میخواند بعد طبق معمول شركتكنندگان در ختم قرآن سورههای بعد را قرائت میكنند تا به سوره «توحید» برسند. سوره توحید نصیب هر كس شد سه مرتبه سوره را میخواند و مقدار یك من(3) نُقل بین حاضران «بش»(4) میكند.

سوره البیّنه: بعضی افراد همان شأنی كه برای سوره «توحید» قائلند برای سوره «البیّنه» نیز قائل میباشند و همان آداب و تشریفاتی كه در مورد خواندن سوره توحید به جا میآورند عیناً برای سوره البیّنه انجام میدهند.

سوره یوسف: سوره یوسف روز دوازدهم ماه مبارك رمضان قرائت میشود. خواندن این سوره نیز ثواب بسیار دارد و زنان عقیده دارند خواندن سوره یوسف باعث زیاد شدن محبت میشود.

در شیراز رسم است روزی كه سوره یوسف خوانده میشود زنان همراه خود نبات یا سیب و یا خوراكی دیگری به مجلس ختم قرآن میبرند و وقتی سوره یوسف را قرائت كردند به آن خوراكی میدمند و عقیده دارند هر كسی از آن بخورد محبتش به طرف مقابل زیاد میشود.

در بجنورد، ملاّ و مربی قرآن از زنی كه خواندن سوره یوسف نصیبش میشود انعام میگیرد. این انعام شامل مبلغی پول، یا پارچه یا شیرینی است.

سوره یاسین: سوره یاسین كه در جزءِ بیست و سوم قرآن است در روز بیست و سوم ماه رمضان قرائت میشود. در این روز زنان شركتكننده در ختم قرآن هر كدام دو رشته نخ كوك سفید با خود به مجلس میآورند و هنگام قرائت سوره یاسین به هر یك از كلمات «مبین» كه رسیدند یك گره به آن دو رشته نخ میزنند. چون سوره یاسین دارای هفت كلمه «مبین» است هفت گره زده میشود. گرهها باید طوری باشد كه به آسانی از هم باز شود. پس از تمام شدن سوره یاسین، گرهها را از هم باز میكنند؛ بعد آن دو رشته نخ را مابین صفحات سوره یاسین میگذارند تا حاجتشان برآورده شود. آن قرآن را نیز باید از دسترس دیگران دور نگه داشت تا مبادا نخها از لای قرآن بیفتد. بعضیها نخها را لای كفن خود میگذارند و عقیده دارند از بركت سوره یاسین تحمّل فشار قبر بر آنها آسان میشود.

سوره الرّحمن: روز بیست و هفتم ماه رمضان سوره «الرّحمن» قرائت میشود. این سوره نیز یكی از سورههای مهم قرآن میباشد و قرائت آن در ماه رمضان آداب خاصی دارد. در بجنورد رسم است در مجلس زنانه، سوره الرّحمن به هر كسی كه رسید پس از خواندن آیاتی از این سوره با كسب اجازه از معلم قرآن به بازار میرود و یك كیسه حنا و مقداری نُقل میخرد و به مجلس میآورد. به محض ورود آن زن چند دقیقه قرائت قرآن را تعطیل میكنند و نُقل را در ظرفی ریخته اول جلو معلم قرآن میبرند و بعد به دیگران تعارف میكنند. هر كس یكی دو دانه نُقل برمیدارد و خطاب به شخصی كه نُقل را خریده است اگر دختر باشد میگوید: «الهی سفیدبخت شوی» و اگر زن باشد میگوید: «خدا زیارت قسمتت كند.»

بعد صاحبخانه مقداری از حنا را در ظرفی خیس میكند و نزد یكایك زنها میبرد. آنهایی كه قرآن میخوانند یك بند انگشت خود را داخل حنا میكنند، و میگویند: «بر ابنملجم لعنت». زنهایی كه سواد ندارند و در جلسه فقط به قرآن گوش میدهند هر ده انگشت دستها را در حنا فرو میكنند. پس از چند لحظه كه حنا رنگ داد انگشتان را با دستمال پاك میكنند و به ادامه قرائت قرآن میپردازند. باقیمانده نُقل و حنا متعلق به صاحبخانه و معلم قرآن است.

در فردوس نیز عقیده دارند هر كس در ختم قرآن سوره الرّحمن را بخواند، خود و خانوادهاش به هر آرزویی كه دارند میرسند و ناخوش نمیشوند. روز بیست و هفتم وقتی نوبت خواندن سوره الرّحمن میرسد یكی از حاضران در جلسه قرآن با صدای بلند میگوید: «مه حاضرم(5) دو كیلو نبات شاخه وادم(6)» دیگری صدا میزند: «مه حاضرم چهار كیلو نبات شاخه وادم» و به این ترتیب آن كس كه از همه بیشتر پیشنهاد بدهد فیض خواندن سوره الرّحمن نصیبش میشود.

روز آخر رمضان هم در فردوس هر كدام از افرادی كه در ختم قرآن شركت دارند با خود یك سینی شیرینی از قبیل كشمش یا خرما یا نقل میآورند و پس از خواندن آخرین جزء قرآن، شیرینیها را در یك چادرشب وسط شبستان مسجد میریزند تا مخلوط شود. دو نفر هم شیرینیها را تقسیم میكنند و جلو هریك از افراد، یك دوری شیرینی میگذارند. آخر سر هم قسمت اعظم شیرینی باقیمانده را كه سهم آخوند محل است به در خانهاش میفرستند.