اگر بخواهیم در رابطه با فرهنگ و هنر اصیل ایرانی و جلوه های ناب آن در خانه های ایرانیان صحبت کنیم، بدون شک تابلو فرش های نفیس ایرانی جزو اصلی ترین آثار هنری و فرهنگی این مرز و بوم است که در سرتاسر دنیا نمونه مشابهی برای آن نمی توان پیدا کرد.

اگر شما هم در رابطه با گذشته و تاریخچه ی این جلوه ی فاخر هنر ایرانی کنجکاو هستید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

زادگاه اصلی تابلو فرش کجاست؟

تابلو فرش به فرشی در ابعاد کوچک گفته می شود که معمولا طرح آن شامل مناظر، آیات قرآن، چهره و… می باشد.این فرش ها پس از طی مراحل بافت و پرداخت، قاب گرفته شده و بر روی دیوار نصب می شوند.با نگاهی به تاریخ کهن ایران باستان، می توان گفت خلق تابلو فرش برای اولین بار ریشه در عصر ساسانی داشته است.

فرش معروف “بهار خسرو” که به اذعان مورخان بافته شده از رشته های زر و ابریشم بوده، یکی از اولین و در عین حال فاخرترین نمونه های تابلو فرش در ایران باستان به شمار می رفته است.البته ابعاد این فرش که 140 متر در 90 متر بوده است، با آنچه که ما امروز به نام تابلو فرش می شناسیم بسیار متفاوت است.

اما چیزی که باعث می شود آن را به عنوان یک تابلو فرش بدانند تصویریست که در دل آن نقش بسته و به یک منظره ی زیبا که گویی قطعه ای از بهشت است اشاره دارد.

فرش بهار خسرو (بهارستان)

اما بافت تابلو فرش به شکلی که امروزه برای همه ما آشناست، در حدود 8 دهه ی پیش در منطقه ی سردرود، یکی از مناطق کهن ایران و از توابع استان آذربایجان شرقی آغاز شد و به همین جهت این منطقه به عنوان پایتخت تابلو فرش جهان نام گرفت.

عامل جذابیت تابلو فرش های اولیه چه بوده است؟

همانگونه که گفتیم، اولین تابلو فرش های نوین در منطقه سردورود بافته شد. فراوانی رنگ ها و ظرافت بی نظیر تابلوفرش های این منطقه باعث شد که آوازه این آثار هنری خیلی زود به شهرهای بزرگ، پایتخت و حتی خارج از کشور هم برسد و زودتر از حد انتظار، علاقه مندان پروپاقرصی هم پیدا نماید.

حتی تا امروز، فرش های بافته شده در این منطقه نسبت به نمونه های مشابه بافته شده در سایر مناطق، طرفداران بیشتری داشته و اعتبار زیادی در جای جای دنیا دارد.

اولین نمونه های تابلو فرش چه طرح هایی داشتند؟

اولین نمونه های تابلو فرش های بافته شده در استان آذربایجان شرقی، منقش به آیات کلام الله مجید بودند و با استقبال بسیاری که از آن ها به عمل آمد رفته رفته نقش گل و گیاه، مناظر زیبای طبیعت و نقاشی های پرتره نیز طرفداران خاص خود را در میان علاقه مندان به تابلو فرش ها پیدا کردند.

تابلو فرش امروزی

وقتی 80 سال پیش اولین تابلو فرش های نوین به دست هنرمندان سردورود بافته می شد، برای نقشه خانی از کاغذهای ساده استفاده می شد.طرح های ریز و پر پیچ و خم تابلو فرش به وسیله ی این نقشه ها جای خود را در دل فرش پیدا کرده و در نهایت به شکل اثری زیبا، ظریف و هنرمندانه راهی خانه دوست داران هنر می شد.

رفته رفته این کاغذهای ساده جای خود را به کاغذهای شطرنجی داد. نقشه ی تابلو فرش بر روی کاغذهای شطرنجی برای بافندگان ساده تر شد و به همین خاطر، خیلی زود نقشه های فرش به این شکل در آمدند.امروزه با کمک تکنولوژی های جدید، نقشه های کامپیوتری تصاویر را تبدیل به کد نموده و به این ترتیب کار بافت تابلو فرش را برای هنرمندان جوان قالیباف ساده تر از گذشته کرده است.

امروزه در بسیاری از مناطق کشورمان، بافت تابلو فرش به یک شغل فرهنگی و خانگی مبدل شده و نیروهای جوان زیادی در جای جای کشورمان مشغول بافت نمونه های نفیس تابلو فرش هستند.مجموعه شهر فرش به عنوان یکی از فعالان نام آشنا در حوزه عرضه انواع فرش ها و تابلو فرش های ماشینی و دستبافت، همواره تلاش داشته تا با ارائه نفیس ترین و معتبرترین انواع تابلو فرش ها، جایگاه این هنر اصیل را بیش از پیش در میان هم وطنان عزیز تقویت نماید تا از این طریق گامی موثر در مسیر اشتغال آفرینی برای جوانان و همچنین اعتلای این هنر فاخر ایرانی بردارد.