اعتیاد بـه مصرف الکل در جوامع غربی بسیار دیدن میشود کـه میتواند روی بدن تاثیرات منفی بسیار ناگواری داشته باشد. شمار زیادی از کسانی کـه الکل مصرف میکنند با این تصور کـه میزان مصرفشان دائمی نیست و کم هست, کوشش میکنند توجیهی برای بیخطر بودن مصرف آن پیدا کنند, در حالی کـه پزشکان معتقدند حتی مصرف بسیار کم الکل ممکن هست در برخی از افراد عوارض جبران ناپذیری برجا گذارد.
از نظر علمی, عوارض الکل روی روان, جسم و اعضای گوناگون بدن اثبات شده و بیشمارند. از آنجا کـه سوءمصرف الکل میتواند موجب اختلالات روانی و رفتاری شود میتوان انتظار داشت با افزایش مصرف الکل در جامعه آمار ارتکاب جرم, تصادفات رانندگی, نزاع و آسیبهـای اجتماعی بالا برود.
دراین مقاله کوشش شده بـه شایعترین عوارضی کـه استعمال الکل روی بدن دارد, اشاره شود. اگر علاقه بـه مصرف مشروبات الکلی دارید, قضاوت را برعهده خودتان میگذاریم کـه میخواهید این راه را ادامه دهید یا نه؟ در ادامه شـما رابا عوارض الکل آشنا میکنیم
الکل با دستگاه گوارش چـه میکند؟
از همان لحظه کـه الکل وارد دهان میشود, جذب آن هم شروع میشود و احتمالا یکی از مهمترین تاثیرات الکل را باید روی سیستم گوارشی بدن دانست. تاثیر الکل بر دستگاه گوارش بـه این ترتیب هست:
تاثیر الکل بر کبد
هپاتیت حاد الکلی: این مریضی با مصرف چندان الکل و در زمان کم ایجاد میشود. هپاتیت حاد الکلی با علائمی مثل التهاب کبد, زردی حاد, درد شکم, علائم مختص نارسایی کبد, کاهش قند خون و کاهش هوشیاری بروز میکند.
سیروز کبدی: این اضطراب با مقدار مصرف کم یا چندان الکل ولی طولانیمدت ایجاد میشود. الکل باعث میشود عملکرد سلولهـای کبد بـهتدریج بـهعلت فیبروزه شدن کبد از بین برود. چنین بیمارانی دچار خستگی, ضعف و ناتوانی, بیاشتهایی, تهوع و کاهش وزن میباشند.
با ترقی مریضی ادم و تورم دست و پا نیز ظاهر میشود. در مراحل نهایی زردی پوست و خارش بـهعلت رسوب املاح صفراوی زیر جلد هم وجوددارد. با ترقی مریضی و بالارفتن فشار ورید کبدی واریس مری ایجاد میشود و ممکن هست خون ریزی شدید ایجاد شود کـه سلامت مریض رابهشدت در دسترس خطر قرار میدهد.
کبد چرب الکلی: دراین مریضی آنزیمهـای کبدی افزایش مییابند و ممکن هست فرد کاملا بدون نشانه باشد. کبد چرب الکلی در طولانیمدت میتواند باعث آسیب جدی بـه کبد یا سیروز کبدی شود.
تاثیر الکل بر لوزالمعده
این مریضی بـه دو صورت حاد و مزمن بروز میکند. در التهاب حاد لوزالمعده مریض بـهدنبال مصرف چندان الکل در زمان کوتاه دچار التهاب میشود. التهاب مزمن لوزالمعده طبق معمولً در افرادی دیدن میشود کـه پیشینه چندبار التهاب حاد لوزالمعده را دارند. ترک کامل الکل باعث التیام این بیماران میشود. بیمارانی کـه دچار التهاب مزمن لوزالمعده میشوند علائمی مثل لاغری, اسهال, مدفوع چرب, درد شکم و ضعف و بی حالی خواهند داشت.
بـهدنبال التهاب مزمن لوزالمعده ممکن هست سرطان لوزالمعده هم دیده شود. در واقع, الکل یک عامل مشخص در ابتلای افراد بـه سرطان لوزالمعده هست.
عوارض گوارشی الکل
کسانی کـه الکل مصرف میکنند, دچار دشواری هـای معده مثل خراش در معده, زخمهـای گوارشی, التهاب و درد معده میشوند. این عوارض در اثر مصرف کم یا چندان الکل ایجاد میشوند, ولی با مصرف چندان این عوارض اکثر بروز میکنند. الکل ممکن هست باعث ریفلاکس معده بـه مری شود؛
یعنی اسید معده وارد مری شود. بیمارانی کـه ریفلاکس دارند بـه هیچ عنوان نباید الکل بهرهگیری کنند چون الکل باعث تشدید ریفلاکس یا برگشت اسید معده بـه مری میشود. برخی از سرطانهـای مری و معده هم در اثر مصرف الکل گزارش شده هست.الکل موجب چاقی و اضافه وزن فرد نیز میشود چون انرژی بدن مصرف نمی شود و انرژی مازاد در بدن باقی می ماند. از طرفی, مصرف الکل ممکن هست باعث کمبود ویتامینهـای گوناگون در بدن شود.
نکته پایان
گاهی این سوال مطرح میشود کـه مصرف چـه مقدار الکل ودر چـه مدت میتواند باعث آسیب بـه بدن, دستگاه گوارش و… شود؟ تا بحال بـهطور دقیق بـه این سوال پاسخ داده نشده چون میزان آسیب در نژادهای گوناگون, زن و مرد, سن و… متفاوت هست. برخی بیماران با مصرف بسیار کم الکل دچار آسیب کبدی میشوند ولی بیمارانی هم میباشند کـه سالهـای متوالی الکل مصرف کرده ولی دچار عوارض ناشی از الکل نشدهاند.
الکل با جنین چـه میکند؟
الکل تاثیرات بسیار جبران ناپذیری روی جنین دارد. مادرانی کـه بـه مقدار بسیار کم الکل مصرف میکنند, ممکن هست نوزادی با دشوار «نشانگان الکل جنینی» بـه جهان آورند. زمانی کـه الکل وارد جریان خون جنین میشود بـه مغز و سایر اندامهـای جنین آسیب میزند.
نشانگان الکل جنینی درمان ندارد. از هر 750 نوزادی کـه متولد میشود, یک نوزاد بـه نشانگان الکل جنینی مبتلاست. نوزاد با ترکیبی از تاخیر در رشد گذشته و بعد از تولد, بدشکلی درصورت و بدن و اختلالات دستگاه عصبی مرکزی متولد میشود. این کودکان در بدو تولد دچار ضعف در مکیدن میباشند و بعد ها دچار دشواری هـای خواب, کندی در پردازش اطلاعات, دقت محدود, بیقراری, تحریکپذیری, بیشفعالی, ناتوانی در یادگیری, نقایص حرکتی و… میشوند.
اگرچه عده اي از کودکان بـه نوع خفیف نشانگان تاثیر الکل بر جنین مبتلا میباشند کـه نسبت بـه نشانگان الکل جنین خفیفتر هست. قابلدقت اینکـه مصرف کم الکل هم میتواند بـه جنین آسیب وارد کند. هرچه میزان مصرف مادر اکثر باشد, عوارض هم با شدت بیشتری بروز خواهند کرد, بنابر این بانوها باید از مصرف الکل حتی بـه میزان بسیار کم از زمانی کـه تصمیم بـه بارداری میگیرند تا اتمام شیردهی اجتناب کنند.
تحقیقات نشان می دهد بانوهایی کـه در طول دوران بارداری الکل بسیار کمی مصرف کردهاند فرزندانشان در سنین 7-6 سالگی بیش از اندازه پرخاشگر بودند و بانوهایی کـه بـه میزان متوسط الکل مصرف کردند, طبق معمولً صاحب فرزندانی شدند کـه دشواری هـای رفتاری یا بزهکاری داشتند.
اگرچه عده اي از دشواری هـای مرتبط با نشانگان الکل جنینی ممکن هست بعد از تولد از بین بروند, ولی دشواری هـای رفتاری و یادگیری, بیشفعالی و عقبماندگی تا پایان عمر ادامه مییابند.بـهطور قطع تولد چنین فرزندانی برای خانواده ویرانگر هست. سالها باید تلاش کرد تا اوضاع نابهنجار طفل مقداری ارتقا یابد. مراقبت از این کودکان با وجود خرجهـای سنگین مراقبتی, پزشکی و آموزشی, ممکن هست بـه از هم گسیختن خانواده بینجامد.