معرفی انواع داروها برای تسکین دردهای بدن 

برای دردهای متعدد در بدن معمولا مسکن های معمولی به کار می روند که رایج ترین آن ها استامینوفن و ایبوپروفن و ژلوفن هستند.درد، یکی از مکانیسم‌های محافظتی است و به‌عنوان مهم‌ترین کیفیت حسی در انسان محسوب می‌شود و انسان را از تحریکات تخریبی در ارگانیسم مطلع می‌کند که باعث مراجعه به پزشک می‌شود.

وجود درد برای پزشک هم برای تشخیص محل تحریک‌های تخریبی، اهمیت دارد. بسیاری از بیماری‌های بدن باعث درد می‌شوند، به‌علاوه تشخیص انواع مختلف بیماری‌ها تا حد زیادی به دانش پزشک درباره کیفیت‌ دردهای مختلف وابسته است.

انواع درد

درد را می‌توان به 2 گروه کلی تقسیم کرد؛ حاد و مزمن.

• درد حاد: درد حاد معمولا سازگارانه است و به شخص آگاهی می‌دهد که از آسیب بیشتر دوری کند. درد حاد کمتر از ۶ ماه دوام دارد و شامل درد‌های ناشی از بریدگی، جراحی، سوختگی، جراحی‌های دندان‌پزشکی، زایمان و جراحت‌های دیگر است

• درد مزمن: درد مزمن دردی است که بیش از ۶ ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد. اگرچه دوره ۶ ماه برای تمایز بین درد حاد و مزمن، به کار می‌رود، ممکن است یک درد که دوره آن کمتر از ۶ ماه است، ویژگی‌های درد مزمن را داشته باشد یا بعضی از درد‌هایی که ماهیتا حاد هستند، بیشتر از ۶ ماه طول بکشند. به هر حال اغلب دردها بعد از ۶ ماه مشکلاتی که مربوط به خود درد است، پیدا می‌کنند. اگر درد مزمن تداوم داشته باشد می‌تواند به اختلالاتی جدی تبدیل شود.

• آثار درد مزمن: درد مزمن مانند درد حاد آثار نامطلوبی دارد و اغلب به افسردگی و ناتوانی منجر می‌شود. تجویز ناکافی دارو برای تسکین درد می‌تواند به‌دلیل پیامد‌های ناشی از تداوم درد خطرناک باشد.

صرف‌نظر از شیوه سازگاری بیمار با درد مزمن، درد طولانی‌مدت غالبا باعث ناتوانی می‌شود. بیمارانی که دچار تعدادی از نشانگان درد مزمن هستند دچار افسردگی، خشم و خستگی می‌شوند. بیمار ممکن است قادر به ادامه روابط و فعالیت‌های قبلی نباشد. محدوده ناتوانی ممکن است از محدودیت انجام فعالیت‌های جسمی تا ناتوانی در رفع نیازهای شخصی مثل غذا خوردن و لباس پوشیدن متفاوت باشد.

مسکن‌ها

این گروه از داروها برای برطرف کردن سردرد یا دردهای عضلانی و استخوانی به‌کار می‌روند. البته هر کدام از این‌ داروها و شیوه کاربرد آنها متفاوت است. گروهی از داروها که تحت‌عنوان‌داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی ( NSAIDs) نامگذاری شده‌اند، شامل آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و… هستند و درگروه دیگر استامینوفن قرار دارد که هر کدام کاربرد مخصوص به خود دارند.

استامینوفن

دارویی رایج است که می‌توان آن را بدون نسخه پزشک ‌تهیه کرد. این‌دارو یک مسکن غیرمخدر است که در موارد دردهای خفیف تا متوسط مانند سردرد، دندان‌درد، دردهای خفیف آرتروز و دردهای ناشی از جراحی‌های کوچک کاربرد دارد. استامینوفن همچنین تب را کاهش می‌دهد.

استامینوفن در اشکال مختلف مانند قرص، شیاف، شربت و قطره به فروش می‌رسد.متابولیسم استامینوفن به‌طور وسیعی در کبد انجام می‌شود و متابولیت‌های دارو از راه ادرار دفع می‌شوند. نیمه‌عمر استامینوفن از 4-1 ساعت است و اثر دارو در 3-1 ساعت به حداکثر خود می‌رسد. زمان شروع اثر استامینوفن خوراکی در تسکین درد حداقل 60 دقیقه است.

وجود کافئین سرعت اثربخشی استامینوفن را 2 برابر می‌کند. استامینوفن کافئین‌دار این زمان را به 30 دقیقه کاهش می‌دهد.استامینوفن‌ دارویی نسبتا بی‌خطر با عوارض جانبی کم است. یکی دیگر از مزایای استامینوفن این است که می‌توان از آن به‌عنوان یک ضددرد و ضدتب خوب و ساده در بیمارانی که قادر به استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی نیستند، استفاده کرد.

مصرف خودسرانه، بی‌رویه و اشتباه استامینوفن خصوصا با مقادیر زیاد چه در کودکان و چه در بزرگسالان می‌تواند مسمومیت کبدی ایجاد کند و کبد را به سرعت از کار بیندازد و بیمار را به کام مرگ ببرد.اگرچه فروش قرص استامینوفن بدون نسخه پزشک ممنوعیتی ندارد، بهتر است این قرص زیر نظر پزشک تجویز شود چراکه جنبه درمانی ندارد و فقط درد را تسکین می‌دهد.

افرادی که از بالا بودن فشارخون رنج می‌برند یا حساسیت به استامینوفن یا نارسایی کبد دارند نباید از استامینوفن استفاده کنند.

داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی

ایبوپروفن

این گروه از داروها به‌دلیل جلوگیری از تولید پروستاگلاندین‌ها باعث کاهش درد می‌شوند. پروستاگلاندین‌ها موادی هستند که به‌طور طبیعی در بدن وجود دارند و باعث تحریک انتهای اعصاب و ایجاد احساس درد در انسان می‌شوند.

دارو‌های (NSAIDs) ضددرد غیرمخدر برای‌ تسکین دردهای‌ خفیف‌ تا متوسط‌، مانند سردرد، دردهای‌ هنگام‌ عادت‌ ماهانه، دردهای دندان و حملات‌ نقرس‌ مناسب‌اند‌. این داروها به‌علت‌ خواص‌ ضدالتهابی‌ در درمان‌ بیماری‌های‌ روماتیسمی‌ مثل‌ آرتریت‌روماتویید و دیگر مشکلات‌ التهابی‌ غیرروماتیسمی‌ مثل‌ آسیب‌های‌ هنگام ورزش‌ (پیچ‌‌خوردگی‌ها و رگ‌ به‌ رگ‌ شدن‌ها)، بورسیت‌ها، تاندونیت‌ها (التهاب‌ تاندون‌) و استئوآرتریت‌ (آرتروز) بسیار مفید هستند‌. ضددردها همچنین‌ تب‌ را کاهش‌ می‌دهند.

ایبوپروفن لایزین

قدرت اثر و جذب ایبوپروفن لایزین بسیار بهتر از ایبوپروفن معمولی است زیرا قدرت حلالیت در آب این دارو نسبت به ایبوپروفن معمولی بالاتر است. زمانی که ایبوپروفن معمولی به تنهایی استفاده می‌شود، به آهستگی در بدن جذب می‌شود، در حالی که سرعت جذب ایبوپروفن لایزین 3 برابر ایبوپروفن معمولی است.

این یک فرمولاسیون مطلوب برای مسکن خوراکی است که علتش حلالیت بالای آن در آب است جذب آن سریع‌تر و قدرتش نیز از سایر مسکن‌ها بیشتراست بنابراین می‌تواند جایگزین دیگر مسکن‌های این خانواده باشد.

مکانیسم اثر ایبوپروفن لایزین

• جذب: 80درصد دارو از راه گوارشی جذب می‌شود.

• متابولیسم: در کبد متابولیزه می‌شود.

• دفع: عمدتا از راه ادرار و مقداری نیز از طریق صفراوی دفع می‌شود. نیمه‌عمر پلاسمـایی ایـن‌دارو 4-2 ساعت است.