دنیای ارز دیجیتال به این دلیل به وجود آمد تا از تمرکز گرایی ثروت توسط سازمانهایی مانند بانکها و دولتها جلوگیری کند؛ اما پس از مدتی با سر و سامان گرفتن بازار ارز دیجیتال به نظر میرسید که تنها این تمرکز از بانکها و دولتها گرفته شده است و در اختیار صرافیها قرار گرفته است.
با توجه به بروز چنین مشکلی، دانشمندان حوزه ارز دیجیتال تصمیم گرفتند تا صرافی غیر متمرکزی را بر بستر بلاک چین اتریوم راه اندازی کنند تا نیاز نباشد که مردم داراییهای خود را در یک نهاد متمرکز سرمایه گذاری کنند. همین امر منجر به جذابیت این شبکه و افزایش شمار کسانی شد که به دنبال بررسی قیمت اتریوم هستند.
اتریوم 2.0، که به آن اتریوم سرازیری (Serenity) نیز گفته میشود، نسخه بهروزرسانی شدهای از بلاکچین اتریوم است که با هدف بهبود مقیاسپذیری، امنیت، و پایداری طراحی شده است. این بهروزرسانی قرار است با انتقال از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) به الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) و افزودن شاردینگ برای تسهیل پردازش تراکنشهای موازی، محقق شود. با این حال، این انتقال میتواند چالشها و اشکالات خاصی را در حوزه دیفای ایجاد کند که عبارتند از:
با استفاده از تکنولوژی دیفای، شرکتهای مختلف میتوانند پروژههای خود را در بستر اتریوم ایجاد کنند. با استفاده از این پروژهها قیمت لحظهای اتریوم افزایش مییابد. یکی از برترین پروژهها ساخت صرافی غیرمتمرکز در شبکه اتریوم است. با استفاده از این صرافیها معامله گران میتوانند به صورت آنلاین رمزارزها را خرید و فروش نمایند. از زمان ایجاد دیفای، افراد برای خرید دلار و انتقال وجه نیازی به سیستمهای بانکی ندارند. این صرافیها مورد استقبال اکثر مردم جهان قرار گرفت و تحولی شگرف در تکنولوژی بانکداری به وجود آورد. پروژههای برتر حوزه دیفای در شبکه اتریوم عبارتند از:
هایدن آدامز در سال ۲۰۱۸ برای اولین بار از صرافی غیر متمرکز یونی سواپ بر بستر شبکه اتریوم رونمایی کرد. در سال ۲۰۲۰ نسخه دوم این صرافی نیز به بازار ارز دیجیتال معرفی شد تا مشکلات نسخه اول را برطرف کند. این مسئله باعث شد تا تبدیل مستقیم توکن های ERC-20 در بستر این صرافی به راحتی انجام شود.
در سپتامر ۲۰۲۰، صرافی یونی سواپ توکن خود را لانچ کرد و به هر یک از معامله کنندگان اتریوم ۴۰۰ توکن را به صورت ایردراپ اهدا کرد. این مسئله باعث شد تا نگاهها به سمت این صرافی و نحوه کارکرد آن جلب شود. میزان ایردراپ برای دارندگان استخر نقدیندگی در بستر صرافی یونی سواپ بیشتر نیز بود.
توکن فرکس (Fxs) یک استیبل کوین مقیاس پذیر، الگوریتمی زنجیرهای و غیرمتمرکز بوده که در بستر شبکه اتریوم ساخته شده است. طراحی بلاک چین آن به گونهای است که سازندگان توکن بر بستر آن میتوانند قراردادهای هوشمندی را به وجود آورند تا بر اساس آن قراردادها پروتکلی خاص اجرا شود. پروتکل فرکس مدیریت استخرهای نقدینگی و معاملات بر اساس قراردادهای از پیش تعیین شده است که بازارهای معاملاتی خودکار را به وجود میآورند.
با استفاده از این پروتکل، معامله گران میتوانند داراییهای حقیق خود را معامله کنند. این پروژه به طرفین معامله اجازه میدهد تا قرارداد هوشمندی ساخته و معامله خود را در فضا امن انجام دهند. در این صورت معامله گران بدون نیاز به کارگزاری، صرافی و بازار بورس اوراق میتوانند معاملات خود را انجام دهند. قرارداد هوشمند به طور خودکار، حاشیه سود معامله را مشخص کرده و دارای امنیت بالایی است.
فانتوم در سال 2018 توسط دانشمند کرهای با هدف مقیاس پذیری بی نهایت تاسیس شد. هزینه تراکنشها در این شبکه فوق العاده کم و نزدیک به صفر محاسبه میشود. پروژه فانتوم با ارائه ماشین مجازی ایمن توانسته قراردادهای هوشمند را بوجود آورد. همچنین، معامله گران میتوانند با استیکینگ این توکن، پاداش دریافت کنند.
کامپاند یکی از محبوبترین پروژههای حوزه دیفای محسوب میشود که به معامله گران فرصت سرمایه گذاری در استخرهای نقدینگی را میدهد. این پروژه با سپرده گذاری وثیقه امکان دریافت وام رمز ارزی را فراهم کرده که معاادل 50 تا 75 درصد از ارزش وثیقه وامدهی دارد.
معاملهگری در شبکه اتریوم میتوانند بسیار پرریسک و در عین حال پتانسیل سودآوری داشته باشد، اما موفقیت در این زمینه نیازمند دقت، تحقیق، و برنامهریزی دقیق است.با توجه به رشد قابل توجه فناوریهای بلاکچین و افزایش استفاده از شبکه اتریوم به ویژه در حوزه مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi)، آگاهی از خطرات مرتبط با این فناوریها بسیار مهم است. در ادامه، به بررسی برخی از خطرات موجود در این حوزهها میپردازیم.
1- نقصهای امنیتی در قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند که برای ایجاد برنامههای دیفای استفاده میشوند، ممکن است دارای آسیبپذیریهایی باشند که هکرها میتوانند از آنها سوءاستفاده کنند.
2- نوسانات بازار: داراییهای دیجیتالی مورد استفاده در پلتفرمهای دیفای میتوانند دارای نوسانات قیمتی شدید باشند، که این موضوع میتواند منجر به ضررهای مالی شود.
3- کلاهبرداریها و حملات: به دلیل نبود نهادهای مرکزی و نظارتی، کلاهبرداریها و حملات فیشینگ در حوزه دیفای رایج است.
4- پیچیدگیها و فهم کاربران: بسیاری از محصولات دیفای پیچیده هستند و نیازمند دانش فنی بالایی برای استفاده صحیح هستند. نبود فهم کافی میتواند منجر به اتخاذ تصمیمات غیرمنطقی و ضررهای مالی شود.
5- انسداد و کارمزدهای بالای شبکه اتریوم: در دورههای ازدحام شبکه، کارمزدهای تراکنش میتوانند به شدت افزایش یابند، که این امر میتواند استفاده از برخی خدمات را غیراقتصادی کند.
در بازار مالی وجود دیفای و اتریوم فرصتهای جدید و هیجانانگیزی را برای سرمایهگذاری و کسب درآمد فراهم میکنند، آگاهی از خطرات و داشتن دانش لازم برای مدیریت این خطرات بسیار مهم است.اتریوم 2.0 قصد دارد بسیاری از محدودیتهای فعلی شبکه اتریوم را رفع کند و زمینهساز فرصتهای جدیدی برای دیفای شود، این انتقال میتواند چالشها و اشکالات خاصی را به همراه داشته باشد که نیازمند برنامهریزی و تطبیق پذیری از جانب توسعهدهندگان و کاربران دیفای است.