این ماده یك محرك روانی است. نیمه عمر كافئین در بدن انسان 3 تا 10 ساعت است و زمان رسیدن به اوج غلظت، 30 تا 60 دقیقه است. كافئین به آسانی به مغز می رسد و باعث فعال شدن گیرندههایی در مغز می شود. نتیجه ی نهایی این فعالیت، افزایش برخی مواد شیمیایی در مغز است.
یك فنجان قهوه به طور معمول 100 تا 150 میلی گرم كافئین دارد. چای حدود یك سوم این مقدار، كافئین دارد. بسیاری از داروهای بدون نسخه حاوی یك سوم تا نصف كافئین موجود در یك فنجان قهوه هستند. برخی داروهای ضد میگرن و محركهای بدون نسخه حتی بیش از یك فنجان قهوه كافئین دارند. در كاكائو، شكلات و نوشابههای گازدار نیز مقادیر قابل توجهی كافئین موجود است و مقدار آن در حدی است كه می تواند به ایجاد برخی نشانههای مسمومیت كافئین در بچههای كوچك منجر شود.
در مجموع برخی از منابع معمول كافئین عبارتند از: قهوه ی تازه دم، قهوه ی فوری، چای (دمكرده یا كیسهای)، كاكائو، شكلات، نوشابههای گازدار مثل كوكا و برخی داروها.