سیمین دانشور داستاننویس، مترجم و همسر جلال آل احمد، هشتم اردیبهشتماه سال ۱۳۰۰ در شیراز به دنیا آمد. پدرش دکتر محمدعلی دانشور پزشک بود و مادرش قمرالسلطنه حکمت.به گزارش پارس ناز دوران ابتدایی و متوسطه را در مدرسه انگلیسی مهرآیین به تحصیل گذراند. در ادامه در تهران در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به تحصیل مشغول شد.
سیمین پس از فوت پدرش در سال ۱۳۲۰ با مدرک لیسانس زبان و ادبیات که از دانشگاه تهران گرفته بود، معاون اداره تبلیغات خارجی میشود و در ادامه هم با نام مستعار «شیرازی بینام» برای رادیو تهران و روزنامه ایران مقاله مینویسد.
اولین کتابش را با عنوان «آتش خاموش»، که اولین مجموعه داستان نوشتهشده توسط زن ایرانی است، شامل ۱۶ داستان کوتاه در سال ۱۳۲۷ منتشر میکند. در همین سال و در زمان بازگشت از اصفهان به تهران در اتوبوس با جلال آل احمد آشنا میشود. در سال ۱۳۲۸ موفق میشود از دانشگاه تهران و زیر نظر فاطمه سیاح و پس از مرگ او زیر نظربدیعالزمان فروزانفر از رساله «علمالجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم» دفاع کند و مدرک دکترای ادبیات فارسی بگیرد. در همین سال «سرباز شکلاتی» برنارد شاو و مجموعه داستانهای کوتاه چخوف با نام «دشمنان» را هم ترجمه میکند. در سال ۱۳۲۹ با وجود مخالفت پدر جلال آل احمد، با این نویسنده ازدواج میکند.
ویکتوریا دانشور، خواهر سیمین، دربارهی چگونگی آشنایی سیمین با جلال آل احمد میگوید: «ما عید رفته بودیم اصفهان و در اتوبوسی که میخواستیم به تهران برگردیم، آقایی صندلی کنارش را به خانمْ سیمین تعارف کرد. آن دو کنار هم نشستند. بعد آمدیم خانه. صبح دیدم خانمْ سیمین دارند آماده شوند بروند بیرون. من هم میخواستم بروم خرید. وقتی در را باز کردم، دیدم آقای آل احمد مقابل در ایستاده است. نگو اینها روز قبل قرار مدارشان را گذاشتهاند. روز نهم آشناییشان هم قرار عقد گذاشتند. بعد همه را دعوت کردیم و در مراسمشان فامیل و همهی نویسندگان بودند. صادق هدایت هم بود. بعد آنها خانهای اجاره کردند و رفتند سر زندگیشان».
سیمین در سال ۱۳۳۱ با استفاده از بورس تحصیلی فولبرایت به ایالات متحد آمریکا میرود و به مدت دو سال در رشته زیباییشناسی در دانشگاه استنفورد به تحصیل میپردازد. در این مدت دو داستان کوتاه از او به انگلیسی در مجله ادبی «پاسیفیک اسپکتاتور» و کتاب داستانهای استنفورد به چاپ میرسد و در کلاسهای نویسندگی خلاقه استاد او والاس استگنر است. در بازگشت به ایران در هنرستان هنرهای زیبای پسران و دختران به تدریس میپردازد.
در سال ۱۳۳۸ استاد دانشگاه تهران در رشته باستانشناسی و تاریخ هنر میشود. اندکی پیش از مرگ آل احمد و در ۱۳۴۸، رمان مشهور«سووشون» را منتشر می کند. از او به عنوان نخستین زن که به صورت حرفهیی در زبان فارسی داستان نوشته است، نام برده میشود. مهمترین اثر او رمان «سووشون» است که به ۱۷ زبان ترجمه شده و درباره رخدادهای زمان رضاشاه است.سیمین دانشور اواخر عمر به بیماری مبتلا بود و هجدهم اسفندماه سال ۱۳۹۰ در خانهاش در تهران درگذشت.
رمان «سووشون»، ترجمه «بئاتریس» اثر آرتور شنیتسلر، ترجمه «کمدی انسانی» ویلیام سارویان، و «داغ ننگ» ناتانائل هاثورن، ترجمه «همراه آفتاب» هارول کورلندر، مجموعه داستانهای ملل مختلف برای کودکان، «شهری چون بهشت»، ترجمه «باغ آلبالو» اثر آنتوان چخوف، ترجمه «بنال وطن» اثر آلن پیتون، «مسائل هنر معاصر»، «به کی سلام کنم؟»، «غروب جلال»، ترجمه «ماه عسل آفتابی» از نویسندگان مختلف، رمان «جزیره سرگردانی» و رمان «ساربان سرگردان» از جمله آثار این نویسنده هستند.
«در جستوجوی کوه سرگردان» هم رمان بهجامانده از سیمین دانشور است که سرنوشت نامشخصی دارد.به گفتهی ویکتوریا دانشور، خواهر سیمین، امسال قرار است به مناسبت سالگرد تولد این نویسندهی فقید به یاد او مراسمی با حضور دوستان و علاقهمندانش برپا شود. این مراسم روز جمعه، ششم اردیبهشتماه، ساعت ۱۵ تا ۱۸ در خانهی سیمین دانشور در دزاشیب، بنبست ارض برگزار میشود.
خبرگزاری ایسنا