1-برای پیشگیری ازسرماخوردگی نوزاد چـه باید كردو آیا با قنداق كردن می تواننوزاد را از سرماخوردگی حفظ كرد؟
سرماخوردگی عبارت اسـت از ابتلایدستگاه تنفس «یعنی حلق، حنجره وریه» بـه انواع ویروس هـای مولدسرماخوردگی، بنابر این سردبودنمحیط اتاق نوزاد در پیدایشسرماخوردگی نقش بسیاری دارد; امابراثر تماس نوزاد با افرادی كه مبتلا بـهسرماخوردگی میباشند«یعنی افرادیكه دچار آبریزش از بینی، گلودرد،سرفه و عطسه هستند» ویروسسرماخوردگی وارد دستگاه تنفسنوزاد هم می شود و او مبتلا می گردد.
باید دانست بالا بردن درجه حرارتاتاق، پوشاندن زیاد و قنداق كردننوزاد بـه هیچ وجه وی را ازسرماخوردگی حفظ نخواهد كرد بلكهباید وی را از تماس با افراد سرماخوردهدور نگه داشت. بـه هرحال باید دمایاتاق نوزاد بین 19 تا 22 درجهسانتیگراد باشد و بهتر اسـت لباسبلندی كه دست و پای نوزاد رامیپوشاند بـه تن او كرد، ولی اگر باچنین شرایطی دست و پای نوزاد سرداست جای نگرانی نیست بلكه می تواندستكش بـه دست او كرد و پاهای او را با جوراب پوشاند گرمای بدن نوزاد رامیتوان با دست گذاشتن روی قفسهسینه او حس كرد و سردبودن دستنوزاد نمایانگر دقیق دمای بدن اونیست هم چنین سرماخوردگی نتیجهسردبودن دست یا پای نوزاد نیستبلكه نباید در تماس با افرادسرماخورده قرار گیرد.
2- عطسه كردن نوزادان:
اكثر نوزادان بـه سادگی و پی درپیعطسه میكنند كه این عطسه كردننشانه سرماخوردگی نوزاد نیست، مگرتوأم با آبریزش از بینی و علایم دیگرسرماخوردگی باشد.
عطســه كــردن نتیجه وارد شدن گـردو خاك یا هوای خشك و گرم بـه داخلبینی نوزاد بوده و یا بـه علت تجمعترشحات در داخل بینی و تحریكدیواره بینی اسـت.
از بینی بعضی نوزادان ممكن اسـت مایعشفافی زیادتر از معمول ترشح شودمخصوصا وقتی كه گریه میكنند یادچار سرماخوردگی می شوند كه دفعاین ترشحات چندان هم بد نیست ومادر باید با دستمال نرم آن را پاك كند.و یا با «پوآر» و قطره چكان پلاستیكیترشحات را مخصوصا قبل از شیردادنبـه آرامی تخلیه نماید.
در صورتی كه ترشحات بینی نوزادغلیظ، سبز و یا زردرنگ باشد بـه دلیلعفونت بینی اسـت و نیاز بـه درمان دارد.
3 – پوست نوزاد:
در روزهای بعد از تولد ممكن اسـتبرجستگیهای كوچكی بـه اندازه تهسنجاق در سطح پوست صورت نوزادظاهر شود. این برجستگیهای كوچكرا «میلیا» گویند كه نتیجه ترشحاتزیاد چربی پوست میباشد وخود بخوداز بین می رود. هم چنین ممكن اسـتلكههاي آبی تیره با اطراف مشخص درناحیه كفل نوزاد یا بـه طور استثنایی درمحل دیگری ازبدن دیده شود كه آنهارا لكههاي منگولی یا آبی رنگ گویندو در خلال سال اول تولد از بینمیرود.
4 – لرزش چانه و زانوهاینوزاد:
بعضی نوزادان موقعی كه در حالبیداری و فعالیت هستند لرزشهایی درچانه یا در زانوهای انها دیده می شود.این لرزشها چون در زمان فعالیت نوزاداست جای نگرانی نیست و طبیعیاسـت.
علت این لرزشها این اسـت كه سیستمعصبی نوزاد هنوز تكامل نیافته اسـت وبتدریج در طی چند ماه از بین می رود.اما اگر در حال آرامش یا خواب دچارلرزش گردید باید بـه فكر تشنج بود وكودك باید مورد معاینه پزشكمتخصص قرار گیرد.
5 – آیا پاهای نوزاد را بعد ازتولد باید كشید و قنداق كرد؟
خیر، چون پاهای نوزاد در رحم مادركاملا جمع اسـت، لذا بلافاصله و بعد ازتولد نمیتوان پاهای نوزاد را دراز كرد.دراین زمینه، مادر باید چند روز و چندشب پاهای كودك را بپوشاند تا اوبتواند آزادانه پاهای خودرا زمانی خمو زمانی هم دراز كند; در هرحال، نوزادخود در انتهای ماه اول و دوم پاهایشرا دراز خواهد كرد.
6 – چرا بعضی نوزادان دچارگرفتگی بینی می شوند و درهنگام خواب خرخر میكنند؟
چون مجاری بینی نوزادان باریكاسـت; اگر دراین مجاری باریكترشحات مخاطی جمع گردد و یا اگرهوای اتاق نوزاد زیادتر از معمول گرمباشد سبب میشود كه مخاط بینی نوزادكه در داخل رحم مادر بوسیله مایعآمینوتیك مرطوب بوده با تنفس هوایگرم، خشك شود و ترشحات مخاطینیز خشك و سبب گرفتگی بینی نوزادشود. برای جلوگیري از گرفتگی بینیباید درجه حرارت اتاق نوزاد متناسبو مطلوب باشد«22 درجه سانتی گراد».و اگر هوای اتاق نیز مرطوب باشد بهترخواهد بود «با جوش آوردن سماوربرقی یا وسایل دیگر می توان مقداریبخار آب در اتاق نوزاد بـه وجود آورد».
اگر بینی نوزاد گرفته اسـت مادرمیتواند دو قطره آب نمك «یك قاشقچایخوری نمك بـه 250 سی سی آبجوشیده سرد شده اضافه نموده یا ازداروخانه قطره را تهیه نماید» داخل هرسوراخ بینی مخصوصا قبل از شیردادنبریزد تا ترشحات داخل بینیتر شود وآن را با قطره چكان یا پوآرهایمخصوص تا حدی كه می توانترشحات داخل بینی كودك را ببیندخارج نماید. مادران هیچگاه نباید شیرپستان خودرا داخل بینی نوزاد خودبریزند یا بدوشند چون شیر بـهصورتلایهاي مجاری بینی نوزاد را میپوشاند.ضمنا محیط بسیار خوبی نیز برای رشدمیكروبهاست و لذا موجب عفونت بینینوزاد میگردد.
7 – آیا سكسكه كردن نوزاداهمیت دارد؟
خیر، سكسكه تحریك عصبی اسـت كهسبب انقباض عضله دیافراگم می گردد.انقباض دیافراگم خود سبب فروبردنهوا بـه داخل ریه می شود كه اینفروبردن ناگهانی هوا بوسیله انقباضاپیگلوت متوقف میشود و سكسكهبوجود می آید.
8 – حد متوسط افزایش وزن دردوران شیرخوارگی:
صفر تا 3 ماهگی 30 گرم در روز «200گرم در هفته»
4 تا 6 ماهگی 20 گرم در روز «140گرم در هفته»
7 تا 9 ماهگی 15 گرم در روز «105گرم در هفته»
10 تا12 ماهگی 10 گرم در روز «70گرم در هفته»
در شش ماه اول تولد افزایش وزن زیاداست و سپس كاهش مییابد بعد از سن10 ماهگی بـه صورت طبیعی اشتهایكودك كم میشود ودر نتیجه سرعتافزایش وزن او كم خواهد شد.
منبع:كتاب «مـن و كودك مـن» – ترجمه دكتر فیض