روش انتخاب کنتاکتور سه فاز مناسب با کاربرد: راهنمای عملی و کاربردی

انتخاب کنتاکتور سه فاز مناسب برای کاربردهای صنعتی، بخش مهمی از طراحی و اجرای سیستم‌های برق صنعتی است. در این مقاله، به صورت کاربردی و عملی مراحل انتخاب کنتاکتور مناسب را بررسی می‌کنیم.برای اطلاع از قیمت و مشخصات کنتاکتور های سه فاز بر روی لینک روبرو کلیک نمایید:  قیمت کنتاکتور سه فاز

 

1. تعریف نیاز و مشخصات بار

قبل از هر چیز، مشخصات دقیق بار را تعیین کنید:

• نوع بار: موتور القایی، هیتر، ترانسفورماتور یا خازن.
• توان بار: بر حسب کیلووات (kW) یا آمپر (A).
• ولتاژ کاری: ولتاژ خط، معمولاً 400V یا 690V.
• ضریب توان: بارهای القایی معمولاً دارای ضریب توان پایین‌تر هستند.

 

 

2. محاسبه جریان نامی بار

برای بارهای موتوری، جریان نامی را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید:

(((1/2)^3).I=P/(V⋅cosϕ              ​

که:

• P: توان موتور (kW)
• V: ولتاژ خط (V)
• cos⁡ϕ: ضریب توان

برای هیترها و بارهای مقاومتی، از فرمول زیر استفاده کنید:

      P/V=I               

 

3. در نظر گرفتن اضافه‌بار و ضریب اطمینان

کنتاکتور باید توانایی تحمل جریان‌های گذرا را داشته باشد، به‌ویژه هنگام راه‌اندازی موتور. بنابراین:

 

• ضریب اطمینان 1.2 تا 1.5 را برای محاسبه جریان انتخابی در نظر بگیرید.

 

• اگر موتور سنگین‌کار است (Heavy Duty)، از کنتاکتوری با رده بالاتر استفاده کنید.

 

4. انتخاب کلاس کنتاکتور

کنتاکتورها بر اساس نوع کاربرد به کلاس‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

 

• AC-1: بارهای مقاومتی (هیترها)
• AC-2: استارت و توقف موتورهای روتور سیم‌پیچی‌شده
• AC-3: کنترل موتورهای القایی (راه‌اندازی معمولی)
• AC-4: راه‌اندازی و توقف مکرر یا معکوس موتورهای القایی

 

برای موتورهای القایی، معمولاً از کلاس AC-3 یا AC-4 استفاده می‌شود.

 

برای کسب اطلاع درمورد نکات جزئی نحوه انتخاب کنتاکتور سه فاز مناسب بر روی لینک روبرو کلیک نمایید: نحوه انتخاب کنتاکتور سه فاز

 

5. انتخاب ظرفیت قطع کنتاکتور

ظرفیت قطع، نشان‌دهنده توانایی کنتاکتور در تحمل جریان‌های گذرا مانند جریان راه‌اندازی یا اتصال کوتاه است. مقدار این پارامتر باید مطابق با استاندارد IEC 60947-4-1 باشد.

 

6. بررسی برند و کیفیت ساخت

انتخاب برند معتبر از خرابی‌های ناگهانی و هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند. برندهایی مانند CHINT، ABB، Siemens و Schneider Electric به دلیل کیفیت بالای محصولات خود شناخته‌شده هستند.

 

7. مشخصات محیطی و شرایط نصب

• دما: محدوده دمای کاری را بررسی کنید.

 

• محیط: در محیط‌های مرطوب یا دارای گردوغبار، کنتاکتور با کلاس حفاظتی بالاتر (IP) انتخاب کنید.

 

• ارتعاش: اگر کنتاکتور در محیطی با ارتعاش بالا نصب می‌شود، مدل‌هایی با ساختار مقاوم را انتخاب کنید.

 

8. تجهیزات جانبی و قابلیت ارتقا

برخی از کاربردها نیاز به تجهیزات جانبی مانند تایمرها یا کنتاکت کمکی دارند. از کنتاکتوری استفاده کنید که قابلیت اتصال این تجهیزات را داشته باشد.

 

9. مطالعه دیتاشیت و کاتالوگ

دیتاشیت و کاتالوگ محصول را به دقت مطالعه کنید. در این مستندات، اطلاعاتی مانند جریان نامی، توان قابل‌تحمل و شرایط کاری ذکر شده است.

 

مثال عملی: انتخاب کنتاکتور برای یک موتور 15 کیلووات

 

فرض کنیم می‌خواهید کنتاکتوری برای موتور 15kW با ولتاژ 400V و ضریب توان 0.85 انتخاب کنید:

 

1- جریان نامی موتور را محاسبه کنید:

 آمپر 25.5= ((1/2)^3  . 400 . 0.85)/I=15 

 

2- با در نظر گرفتن ضریب اطمینان 1.2:   

 آمپر 30.6=25.5 ⋅ 1.2=I کنتاکتور

 

3- کنتاکتور کلاس AC-3 با جریان نامی حداقل 32A انتخاب کنید.

 

جمع‌بندی

انتخاب کنتاکتور سه فاز مناسب به بررسی دقیق مشخصات بار، محیط نصب و دیتاشیت محصول نیاز دارد. رعایت این نکات باعث افزایش طول عمر تجهیزات و کاهش هزینه‌های نگهداری می‌شود.

 

منبع: سایت پارسه فاز