پارس ناز پورتال

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

 

علل اعتیاد زنان ایرانی چـه چیزهایی اسـت؟ زنانی کـه مواد مخدر صنعتی مصرف می کنند، زنانی کـه لیاقت داشتند تا یک مادر نمونه باشند، زنانی کـه لیاقت داشتند تا یک زن تمام عیار باشند و زندگی زیبایی داشته باشند گرفتار بیماری اعتیاد شده اند، ازآن سو هم دیدن دختران سیگاری بـه قدری زیاد شده کـه، دیگر دیدن شان عادی اسـت. سیگارهای با کلاس باریک دود می کنند و…

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

علل اعتیاد زنان در ایران چیست؟ چرا دختران سیگاری زیاد شده اند؟

 

دختران جوان و کم‌سن‌ و سالی کـه در گوشه خیابان ایستاده و سیگار میکشند، گروه‌هاي دخترانه‌ اي کـه دور یک میز در کافه پشت سر هم سیگارهای باریک و فیلتر پلاسشان را دود می کنند، زنان مسنی کـه صداهای خش‌دارشان از سیگاری بودنشان حکایت دارد، صحنه‌هایي اسـت کـه هرروز دست‌کم یک‌بار با آن مواجه می شویم. سیگارهایی کـه دلایل مختلفی برای کشیدن شان وجوددارد:

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

عادی شدن دیدن دختران سیگاری و زنان معتاد چه عللی دارد؟

 

از ژست «یا درست‌تر بگویم توهم» باکلاسی و متفکر و هنری بودن گرفته تا نشان دادن مشغولیت‌هاي فکری و مشکلاتی کـه فرد با آنها دست‌وپنجه نرم می کند، ممکن اسـت روزی بـه گُل، شیشه، حشیش، تریاک یا دیگر مواد مخدر یا مواد محرک برسند و مسیر زندگی فرد رابه منجلابی عمیق هدایت کنند. البته منظور این نیست هر شخصی کـه سیگار میکشد حتماً بـه سراغ مواد مخدر خواهد رفت.

 

اما خانواده دودها کـه همه ی‌شان خاصیت مشترکی بنام «اعتیاد» دارند، بعید نیست عامل تحریک برای مصرف هم دیگر هم باشند. مثلاً وقتی یک فرد سیگاری می بیند پشت‌بـه‌پشت سیگار دود کردن ذهنش را آرام نمیکند، سراغ گل یا شیشه میرود و این مسیر باطل ممکن اسـت تا آخر عمر ادامه پیدا کند و هرروز بد و بدتر شود. اعتیاد، خانمان‌برانداز اسـت.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

همه ی می دانیم کـه معتاد، انسان سالمی نیست؛ نه بـه لحاظ روحی آرام و قرار دارد نه جسمی. معتادان مواد مخدر سنتی باز احوالشان بهتر از مصرف‌کننده‌هاي مواد محرک صنعتی اسـت. اما در نهایت همه ی اسیر فلاکتی بنام اعتیاد هستند کـه نه تنها خودشان را، بلکه اطرافیانشان را نیز بـه شدت اذيت میدهد. این مساله زمانی بغرنج‌ تر می شود کـه فرد معتاد زن باشد.

 

اعتیاد زنان

زنان بدلیل تفاوت‌هاي جسمانی و روانی با مردان، آسیب‌پذیری بیشتری نسبت بـه مواد مخدر دارند. سرعت وابستگی زنان بـه ماده مخدر بسیار بیشتر از مردان اسـت بـه طوری‌كه بر اساس آمار رسمی، اگر روند وابستگی کامل زن بـه ماده مخدر پس از نخستین مصرف ۲ سال باشد در مردان این زمان ۸ سال خواهد بود. این مساله کاملا بـه فیزیولوژی بدن زنان مربوط اسـت زیرا آنها در مقایسه با مردان در برابر آسیب‌هاي مواد مخدر مقاومت کمتری دارند.

 

اینروزها اعتیاد مرزهای مردانه را طی کرده و بی رحمانه زنانه شده. بر اساس آمار نیمه رسمی، زنان معتاد حدود 10 تا 11 درصد از کل جمعیت معتاد کشور را تشکیل داده‌اند کـه این رقم بسیار جای تاسف دارد. بـه این خاطر کـه زنان نقش‌هاي مهمی هم چون همسر یا مادر را در زندگی عهده‌دار هستند کـه با اعتیاد آنها منافات کامل دارد.

 

از همه ی بدتر این‌کـه فرصت‌هاي درمان زنان معتاد نیز کمتر از مردان اسـت. یکی از دلایلش این اسـت کـه همیشه نگاه منفی نسبت بـه اعتیاد زنان در اذهان عمومی وجوددارد. مردم اغلب با بدبینی و قضاوت‌هاي لحظه‌اي، شخصیت یک زن سیگاری را در ذهن خود زیر سوال می برند، چـه برسد بـه خانمی کـه اسیر اعتیاد بـه مواد مخدر اسـت! چـه تصویر تلخی اسـت کـه، زن باشی اما خماری، زنانگی کردن را از یادت ببرد.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

بی شک اعتیاد، در نخستین هدف‌هاي خود وجهه اجتماعی اشخاص را نشانه میگیرد و این مساله بـه زن یا مرد بودن شخص مربوط نیست. اما بدبینی، قضاوت و تصورات نادرست در مورد زنان معتاد بسیار بیشتر از مردان اسـت.

 

تعداد زیادی از مـا در ناخوادآگاه خود تصور میکنیم کـه اعتیاد یک بیماری مردانه اسـت و کم پیش می آید کـه بـه زنان معتاد بیاندیشیم. اما واقعیت این اسـت کـه شمار زنانی کـه گرفتار افیون و مواد محرک صنعتی هستند کم نیست و هرروز هم بیشتر می شود.

 

بنابر این، با پاک کردن صورت مساله، نادیده گرفتن آن یا مخفی کردن این معضل اجتماعی نمیتوان وجود آنرا انکار کرد. زن معتاد: چشم باز کردم دیدم کـه ساقی شده ام. اوایل فقط مواد پخش میکردم اما کم کم وقتی مشکلات بـه مـن فشار آورد برای این‌کـه آرام شوم خودم مصرف کننده شدم. تریاک، هروئین، حشیش و هر چـه کـه بخواهی کشیده ام.

 

بـه‌ دنبال این نگاه‌هاي منفی، بیشتر زنان سعی در مخفی کردن اعتیاد خود دارند و کمتر خانمی دوست دارد بقیه متوجه بیماری‌اش بشوند. بهمین خاطر هرگز بـه‌ دنبال درمان نمیرود. یا اگر برود دوره درمان بسیار کوتاه، مخفیانه و بدون اثرِ موثر اسـت و بازگشت‌ دوباره بـه اعتیاد را بـه‌ دنبال خواهد داشت.

 

دکتر زارع کـه سال هاست در حوزه ترک اعتیاد فعال اسـت درباره زنان معتاد می گوید: زنانی کـه برای ترک بـه مـا مراجعه می کنند طبق معمول جوان هستند بین 20 تا 40 سال. اغلب آنها درخانواده اي معتاد زندگی کرده اند؛ پدر یا مادر معتاد داشته اند و همین امر انها را هم بـه سوی مواد سوق داده اسـت.

 

عده اي از آنها هم در دانشگاه و با دلایل مختلف معتاد شده اند. تعداد زیادی از زنان معتاد جامعه را همسرانی تشکیل داده‌اند کـه با شوهر خود پای دراین راهِ بن‌بست گذاشته‌اند. بهمین خاطر حتی اگر درمان برای زن صورت بگیرد، پس از مواجهه با همسر و بساط اعتیاد در خانه، احتمال بازگشت بیماری بسیار زیاد خواهد بود. بطور کلی، اعتیاد خانوادگی روند درمان را سخت‌تر میکند.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

بعلاوه، مراقبت از فرزندان یا رسیدگی بـه امور خانه هم اغلب مانع از مراجعه زنان معتاد بـه مراکز درمانی میشود. اعتیاد فقط بـه زنان متاهل یا مادران محدود نمی شود و متاسفانه شمار دختران جوان و مجرد و بعضا نوجوانی کـه بدون آگاهی از آینده تاریک، بـه مصرف مواد مخدر صنعتی روی می‌آورند کم نیست. در وضعیت کنونی جامعه کـه مردم در مدرن یا سنتی بودن گیر افتاده‌اند و نمیدانند چـه کاری درست و چـه کاری نادرست اسـت.

 

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر، الگوی مصرف مواد در زنان را مهم‌تر از اعتیاد آنان عنوان کرد و گفت: این مبحث مهم‌تر از اعتیاد اسـت. متأسفانه زنان بعلت ورودشان بـه برخی مکان‌هاي زنانه هم چون آرایشگاه‌ها و سالن‌هاي ورزشی در دسترس موادی هستند کـه مشتقات این مواد عمدتاً از مواد صنایعی جدید هم چون آمفتامینها تشکیل‌شده اسـت.

 

این در حالیست کـه تب لاغر شدن دامن زنان جامعه را گرفته و عده اي از زنان معتاد در ابتدا برای داشتن اندامی زیباتر بـه توصیه دیگران اقدام بـه مصرف مواد مخدر صنعتی بـه ویژه شیشه کرده و فکر میکنند استفاده از این مواد اعتیاد آور نیست. استفاده از این مخدرها در مدت زمان کوتاهی، عوارض و اثر خودرا نشان میدهد و البته آن زمان متاسفانه فرد وابسته شده و دیگر کاری از دست کسی برنمی‌آید.

 

بـه این صورت اسـت کـه یک زن با تصور زیباتر شدن بـه سراغ شیشه میرود ودر نهایت با اسارتی بنام اعتیاد مواجه میشود کـه هرروز وی را فرسوده‌تر و زندگی‌اش را تلخ‌تر میکند؛ دودهایی کـه سیاه می شوند و تباه می کنند. هیچ انسانی را در جهان نمی توانید یافت کـه بـه قصد معتاد شدن سراغ مواد مخدر یا محرک برود.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

درکنار افراد معتاد بودن هم یکی از علل اعتیاد زنان و دختران ایرانی اسـت.

 

همه ی کسانی کـه اکنون در دام افیون اسیر هستند، برای فراغت از دردهای زندگی «هر چند کوتاه»، برای چشیدن طعم بی‌خیالی مطلق، برای تجربه‌ي خلسه، برای شادی و خنده‌هاي از ته دل یا حتی فقط برای یک‌بار امتحان کردن چیزهای ممنوعه اینکار را کرده‌اند و اکنون گرفتارانی هستند کـه آرزو می کنند ایکاش هرگز قدم دراین مسیر نمی‌گذاشتند.

 

اگر پای صحبت زنان و مردان معتاد «از تریاک گرفته تا گل و شیشه» بنشینید، متوجه میشوید کـه همه ی‌شان از وضعیت جاری زندگی‌شان ناراضی هستند و بـه‌ دنبال راهی برای فرار از این زندان خودساخته‌اند. اما اعتیاد یک بیماری سخت و دامن‌گیر اسـت و نمیتوان بـه‌اسانی از مصائب آن خلاص شد و بـه شکیبایی و ممارست عظیم نیاز دارد. ترک اعتیاد اراده‌اي استوار میـــخواهد، چیزی کـه شاید معتاد آنرا در وجود خود نبیند و چـه بسا هرگز بـه سراغش نرود.

 

اما آمار زیاد معتادانی کـه برای همیشه مصرف مواد را ترک کرده‌اند نشان از این واقعیت دارد کـه معتاد، فردی بی‌اراده نیست و با کمک اطرافیان می تواند بـه هدف خود، کـه یک زندگی سالم و عاری از دود اسـت نائل شود. رئیس سازمان بهزیستی با اعلام آمارهایی از وضعیت اعتیاد زنان در کشور گفته کـه با توجه بـه این آمارها، اولویت این سازمان بر افزایش مراکز نگه داری زنان و کودکان معتاد قرار گرفته اسـت.

 

انوشیروان محسنی بندپی گفته بنا بر شیوع شناسی اعتیاد درسال 1394 در بازه سنی 15 تا 25 سال بـه ازای هر 6.6 مرد، یک زن ودر بازه سنی 25 تا 44 سال بـه ازای هر 16 مرد یک زن معتاد وجوددارد. هم چنین در گروه سنی 45 تا 60 سال نیز در برابر هر 17 مرد معتاد یک نفر زن معتاد اسـت و برهمین اساس، در سنین پایینتر مشکل اعتیاد بـه سمت زنانه شدن سوق پیدا کرده اسـت.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

بـه گفته رئیس سازمان بهزیستی، با توجه بـه این آمار، درسال ۹۶ اولویت این سازمان بر افزایش مراکز نگه داری زنان و کودکان معتاد قرار گرفته اسـت. با توجه بـه این‌کـه بیش از 51 درصد کودکان معتاد از طریق اعتیاد مادر گرفتار شده‌اند، بـه نقش حساس و کلیدی زنان درخانواده بیشتر مشخص می شود. رئیس سازمان بهزیستی عدم بازرسی رشد اعتیاد در زنان را موجب هم افزایی در دیگر گروه‌هاي سنی و اعضای خانواده دانسته و گفته:

 

«در حال حاضر با افزایش قابل توجه تعداد کودکان کار و خیابان، کودکان بدسرپرست و بی سرپرست، مفاسد اخلاقی، طلاق و حاشیه نشینی و…مواجهیم کـه همه ی محصول معضل اعتیاد هستند.» در آخرین شیوع شناسی اعتیاد، فقط 3.8 درصد از مصرف کنندگان زن تحت پوشش درمان اعتیاد هستند کـه این مسئله نشان دهنده ملاحظات فرهنگی و اجتماعی زنان در گزارش اعتیاد اسـت.

 

درمان دراین گروه بسیار سخت اسـت و زنان بعلت ملاحظات اجتماعی برای درمان مراجعه نمی کنند و الگوهای درمان آن‌ها نیز محدود اسـت. بر اساس آمارها حدود 2.3 درصد از زنانی کـه تجربه مصرف مواد داشته‌اند، تزریق را نیز تجربه کرده‌اند؛ این در حالی اسـت کـه ۷۵ درصد آن‌ها از سرنگ نو و استریل استفاده کردند و ۲۵ درصد تجربه تزریق مشترک داشتند.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

براساس این پژوهش، تریاک بیشترین ماده مصرفی در زنان اسـت و پس ازآن شیشه و سوخته تریاک در رتبه سوم قراردارند. بـه این ترتیب مصرف مواد مخدر در بین زنان در رتبه اول اسـت. این در حالیست کـه معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌هاي مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره رغبت زنان بـه مصرف مواد مخدر صنعتی می گوید:

 

هیچ مطالعه‌اي کـه نشان دهد زنان بیشتر بـه مصرف مواد مخدر سنتی و یا مواد محرک صنعتی گرایش دارند در دست نداریم؛ اما مطالعات می داني کوچک حکایت ازآن دارد کـه گرایش زنان بـه سمت مواد محرک صنعتی بیشتر اسـت. سن شروع مصرف مواد مخدر در دهه 15 تا 29 سال تغییر کرده و زنان دراین گروه سنی بیشتر بـه مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند. سن شروع مصرف در زنان کمتر از 30 سال، کاهش یافته اسـت.

 

میانگین کلی سن شروع مصرف مواد در کشور 24.3 سال اسـت و تجربه افراد مصرف کننده در مردان 24.1 سال ودر زنان 26.2 سال اسـت. در وضعیت کنونی جامعه کـه ضدارزش‌هاي زیادی وارد زندگی‌ها شده، زن معتاد دیگر کسی نیست کـه فقط توسط پدر، شوهر، فرزند و خانواده معتاد شده باشد. خبرها در مورد اعتیاد زنان بـه قدری گسترده شده کـه دیدن اصطلاحاتی مانند تن‌فروش و خیابانی درکنار  زن معتاد باعث تعجب مان نمیشود.

 

هم چنین یک دکتر، اعتیاد زنان رابه فیزیک بدن و سیکل‌هاي قاعدگی آنها مربوط دانسته و گفته: با توجه بـه این‌کـه شدت و تواتر وسوسه مصرف مواد در زن‌ها نسبت بـه مردها بسیار بیشتر اسـت شاید بتوان این موضوع رابه سیکل قاعدگی در زنان ربط داد.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

اگر یک سیکل قاعدگی را در زنان، 28 روز تعریف کنیم، یک مرحله‌اي وجوددارد بنام تخمک‌گذاری کـه اگر بـه‌طور میانگین در بین کل زنان، این مرحله را روز چهاردهم این 28 روز درنظر بگیریم، آن‌وقت مرحله قبل از تخمک‌گذاری فولیکولار و مرحله بعد از تخمک‌ گذاری لوتئال اسـت؛ بنابر این اگر یک سیکل قاعدگی را 4 هفته درنظر بگیریم. هفته اول خود قاعدگی اسـت. اوایل هفته دوم مرحله فولیکولار شروع می شود.

 

از روز دوازدهم و سیزدهم تا روز پانزدهم و شانزدهم مرحله تخمک‌گذاری اسـت. هفته سوم مرحله لوتئال شروع می شود ودر هفته چهارم مرحله لوتئال بـه اتمام میرسد تا دوباره خون ریزی آغاز شود. حالا اگر زنی در مرحله فولیکولار مواد مصرف کند احتمال معتاد شدن و وابستگی او بـه مواد بـه‌شدت بیشتر از همان زن اسـت درصورتی‌کـه در مرحله لوتئال مواد مصرف کند.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

نکته هم در اینجاست کـه تابه‌حال هیچ‌کسی بـه این موضوع فکر نکرده اسـت کـه میشود از این موضوع برای پیش گیری و درمان اعتیاد استفاده کرد. درمانگران اعتیاد باید حواسشان باشد وقتی یک زن برای درمان اعتیاد بـه آن‌ها مراجعه می کند، باید در هفته بعد از قاعدگی بیشتر حواس‌شان بـه او باشد و وقت بیشتری برایش بگذارند. چرا کـه اگر بتوانند وی را بـه‌سلامت ازآن هفته بگذرانند، احتمال وسوسه‌اش بـه مصرف مواد تا یک ماه دیگر زیاد نیست.

 

حتی اگر در هفته‌هاي بعدی لغزش کند، لغزش و گریزش بـه مصرف ممتد و یک‌ریز تبدیل نخواهد شد؛ یعنی لغزش‌اش بـه وابستگی «dependency» تبدیل نمی شود؛ چون در فاز فولیکولار، هورمون استروژن دست بالا را دارد، بنابر این زمینه را برای ابتلا بـه اعتیاد بیشتر مساعد می کند. در نتیجه زنی کـه اعتیاد داشته و درمان شده دراین فاز بیشتر احتمال وسوسه و لغزش برایش وجوددارد.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

درحالی‌کـه در فاز لوتئال هورمون استروژن دست پایین را دارد و هورمون پروژسترون بالا می رود و خاصیتی کـه دارد این اسـت کـه بـه‌شدت وسوسه را بازرسی میکند. بـه‌طوری‌کـه حتی اگر لغزشی اتفاق بیفتد، می شود جلویش را گرفت تا تبدیل بـه لغزش بعدی نشود؛ اما روایت مردانه از اعتیاد باعث شده اسـت کـه بـه این نکات و مسائل توجه نشود. شاید بتوان عوامل زیر را نیز از دیگر دلایل اصلی اعتیاد در زنان دانست:

 

= زندگی با یک مرد معتاد «پدر یا همسر»

= نداشتن آگاهی

= رشد نیافتن مهارت‌هاي زندگی برای مقابله با مشکلات

= فقدان شایستگی فردی برای کسب پایگاه شغلی

= توزیع ناعادلانه منابع درآمد در جامعه

= تشدید احساس محرومیت نسبی

= استفاده از مواد مخدر برای بیدار ماندن در شب‌هاي امتحان

= قربانی خشونت بودن

= احساس بازنده بودن در رقابت‌هاي شغلی

= احساس ناتوانی در نیل بـه موفقیت، احساس ناامنی، ناعادلانه

= دانستن نظام اجتماعی، احساس خشم و بی‌اعتمادی در خانه، محل کار و مدرسه

 

بـه گفته مدیرکل فرهنگی و جلوگیري ستاد مبارزه با مواد مخدر یکی از دلایل اصلی افزایش مصرف مواد مخدر و بـه‌ویژه شیشه در زنان و دختران، تبلیغات لاغری و شب بیداری اسـت. مصرف شیشه از سال ۱۳۸۴ در بین جوانان کشور رایج شده و بنا بر تحقیقات کارشناسان این ماده مخدر بیشتر در بین دخترانی کـه از سوی اطرافیانشان تحقیر شده اند مورد استفاده قرار می گیرد.

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

شیشه، یا متامفتامین ماده‌اي روان گردان و بـه شکل پودر سفید رنگ اسـت کـه بدلیل بالا بردن سطح هشیاری و تمرکز پس از مصرف طرفدار دارد. مصرف دوزهای بالای این ماده بـه ایجاد شادی، حس اعتماد بـه نفس و تشدید میل جنسی می‌انجامد، اما این ماده در بلندمدت عوارضی چون بدخلقی، افسردگی و بروز توهمات بینایی و شنوایی را در پی می‌آورد. با همه ی این صحبت‌ها در نهایت این سوال پیش می آید کـه برای دختران سرزمینمان چـه کار میتوان کرد؟

علل اعتیاد زنان ایرانی | دخترانی که مارلبرو فیلتر پلاس می کشند

چطور می توان از معتاد شدن آنها جلوگیری کرد؟ چگونه می توان سطح آگاهی نوجوان‌ها را در رابطه با عواقب بعضا جبران‌ناپذیر شیشه و گل و تریاک بالا برد؟ مخصوصا نسل جوانی کـه همیشه تصور می کنند هر چـه بزرگ‌ترها یا مسئولین نظام می گویند دروغی بیش نیست و فقط برای این مطرح می شود کـه آزادی‌هاي آنها را محدود کند و اجازه تفریح و شادی بـه آنها ندهد.

 

چگونه می توان دخترانی کـه قرار اسـت مسئولیت زندگی و ازآن مهم‌تر، تربیت کودک رابه عهده بگیرند رابه این سطح از آگاهی رساند کـه شیشه شاید آنها را لاغر کند اما در عوضِ آب کردن چربی‌ها، چیزی جز سیاهی و تباهی در انتظارشان نیست و آن مانکنی کـه از خود در ذهن ساخته‌اند، پوست بر استخوان‌کشیده‌اي مهجور خواهد شد کـه عاقبتی تلخ و تنهایی عمیقی منتظرش نشسته اسـت.