خشونت علیه کودکان تاثیرات منفی به همراه دارد که حتی روی رشد آنان نیز عوارض بسیار بدی را بر جای میگذارد. تکامل کودکان باید همراه با آرامش باشد. یکی از ویرانگرترین پیامدهای خشونت, اثرات منفی آن بر رشد و تکامل کودکان هست. اضطراب در یادگیری, بروز دشواری های احساسی واختلالات رفتاری و اجتماعی از بارزترین عوارض خشونت بر سلامت روان کودکان هست.
بخشی از ویرانگرترین و پایدارترین پیامدهای خشونت, اثرات ویرانگر آن بر رشد و تکامل کودکان هست. این اثرات میتوانند با دقت به خصوصیتهاي شخصیتی هر طفل, سن, کیفیت روابط خانوادگی و میزان پایداری طفل در برابر خشونت, متفاوت باشند. دکتر جوی اوسوفسکی «متخصص اطفال و رواندکتر», مهمترین اطلاعات درمورد پیامدهای خشونت بر رشد و تکامل کودکان را در اختیار ما قرار می دهد.
اضطراب در یادگیری
کودکان ذاتا انعطافپذیر میباشند و معمولاً سختترین تجربیات زندگی را هم پشت سر می گذراند. با اینحال, وقتی که گنجایش کودکان برای رویارویی با استرس ناشی از خشونت تکمیل شود, حتی منعطفترین آنان هم با اثرات منفی ناشی از ترومای روانی مواجه خواهند شد.
افزایش دشواری های تحصیلی فقط میتوانند بخشی از اثرات منفی قرار گرفتن در معرض اشکال گوناگون خشونت را تشکیل بدهند. بهگفته متخصصان, استرس تروماتیک کودکان در مواجهه با خشونت را باید جدی گرفت. استرس تروماتیک, نوعی واکنش روانشناختی هست
که بعد از دیدن یا دخیل بودن در یک رخداد خطرناک و خشونتآمیز بهوجود می آید. اضافه بر اضطراب در یادگیری, کودکان مبتلا به استرس تروماتیک می توانند دشواری های دیگری را هم تجربه کنند که درنهایت بر عملکرد تحصیلی آنان تاثیر منفی می گذراند, مثل اضطراب در دقت و تمرکز برای درس.
دشواری های احساسی
کودکانی که شاهد یا قربانی خشونت میباشند, معمولاً اکثر از کودکان دیگر با خطر بالای ابتلا به دشواری های روانشناختی مثل اضطراب اضطرابی و افسردگی مواجه میشوند. هر نوع تهدید حقیقی یا احتمالی که امنیت آنان را به خطر بیاندازد, میتواند واکنشهاي ناشی از استرس را در آنان بهوجود بیاورد که حتی پس از اتمام رخداد یا موقعیت استرسزا هم باقی میمثل.
این کودکان معمولاً افزایش میزان ناراحتی در زندگی یا تحریکپذیری عصبی را هم تجربه می کنند. همچنین, آنان معمولاً با انواع دیگری از تغییرات احساسی هم روبهرو میشوند, مثل گریه بیش از اندازه یا عصبانیت بیش از اندازه و قرار گرفتن در حالت انفجاری.
دشواری های جسمانی
بخشی دیگر از پیامدهای ویرانگر خشونت, سلامتی جسمانی کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد. کودکانی که در سنین گوناگون با خشونت مواجه می شوند, معمولاً مشکلاتی مثل اضطراب در خواب یا تغییر در اشتها را هم تجربه می کنند. بهعلاوه, اگر آنان به اضطراب استرس پس از سانحه «PTSD» مبتلا شوند, شانس ابتلا به دشواری های جسمانی گوناگون مثل سردرد, بدندرد, سرگیجه و ناراحتیهاي دیگر نیز در آنان افزایشی می یابد.
دشواری های رفتاری/اجتماعی
خشونت می تواند یکی از عوامل محرک در بهوجود آمدن اختلالات رفتاری و اجتماعی برای کودکان باشد. نقش این محرک خصوصا زمانی اکثر می شود که طفل از پشتیبانیهاي خانوادگی و اجتماعی مناسبی برخوردار نباشد.
کودکانی که قربانی یا شاهد خشونت میباشند, معمولاً به رفتارهای پرخاشجویانه روی میآورند, مثل درگیری با خواهر یا برادر, رفقا و والدین. گرچه در انتهای دیگر طیف, بعضی از این کودکان بهسمت انزوای اجتماعی کشیده میشوند.
این شانس هم وجود دارد که قربانیان یا شاهدان خشونت, خودشان به زورگویی علاقهمند شوند یا رفتارهای پرخاشگرانه را در نسبت با کودکان دیگر گزینه کنند. کودکانی که قلدری و زورگویی را انتخاب میکنند, معتقدند که چون خودشان با این رفتارها مواجه شدهاند, دیگران هم باید همین رفتارها را تجربه کنند.