اما آیا می دانستید همراه با این گرد و غباری که از خانه بیرون می ریزید، یکی از میهمانان جهانی منازل انسانی را هم بیرون انداخته و حداقل برای مدتی خودتان را از شر آن رها می کنید؟ و شاید هم نمی دانستید که هنگام خانه تکانی باید حسابی مواظب باشید که از شر این موجود به ظاهر نحیف و بسیار کوچک، اما هیولایی بسیار مخوف در امان باشید.

مایت های غبار خانگی مخلوقات میکروسکوپی ریزی هستند که معمولا از باقی مانده پوست بدن حیوانات و انسان ها تغذیه می کنند. آنها شما را گاز نمی گیرند یا زیر پوست تان نمی روند. اما همیشه روی سطح آن هستند. چه شما خواب باشید و چه بیدار.

هر یک از این موجودات ریز جثه در هفته بیش از ۴۲ گرم از پوست مرده ای که از بدن شما جدا می شود را می خورند. مایت های غبار خانگی معمولا 0.4 میلیمتر طول و 0.25 تا 0.32 میلیمتر عرضه دارند.

آنها کجا زندگی می کنند؟

از آنجایی که این موجودات از پوست مرده انسان و حیوانات تغذیه می کنند، محل زندگی آنها هم جایی است که بتوان توده ای از این مواد را پیدا کرد. برای مثال تخت خواب، تشک ها و روکش های مبلمان مکان های بسیار خوبی برای این موجودات هستند.

غبار موجود در خانه هم می تواند حاوی مقدار زیادی از فلس حیوانات و پوست بدن باشد. لذا هر محلی که کمی گرد و غبار انباشته شده باشد، لنگرگاه مایت ها خواهد بود، همان طور که از نام شان بر می آید.

مایت های غبار خانگی بیشتر به دنبال جاهای گرم با دمای ۲۴ تا ۲۶ درجه سانتی گراد هستند. آنها به ویژه از رطوبت بالا بسیار لذت می برند. پارچه ها و پرده هایی که نمناک باقی مانده اند یا اینکه با جذب رطوبت هوا و عرق بدن نمدار شده اند (مانند حوله ها) بهترین مکان برای این موجودات هستند. پس بهترین جاهایی که می توانید این موجودات ریز را بیابید پرده ها، روپوش تخت خواب، بالش ها و دیگر بخش های مبلمان خانه است که حتی شاید فکرش را هم نمی کنید.

چه بخشی از مایت ها حساسیت زا است؟

مایت ها خودشان مشکل اصلی نیستند. همان طور که گفتیم، این موجودات گاز نمی گیرند. همین طور ناقل بیماری ها هم نیستند. اما آنچه باعث بروز حساسیت می شود، پروتئین های موجود در بدن مایت ها و فضولات آنها است. در هر گرم از غبار خانه تقریبا ۱۸۸۷۵ مایت وجود دارد که روی هم رفته روزانه ۲۰ گلوله (پلیت) فضله ایجاد می کنند.

مایت های غبار خانگی کاملا نابینا هستند. اما آنها یک سیستم جالب را برای تشخیص غذاها از فضولات دفعی شان ابداع کرده اند. پس از این که یک مایت تکه ای از پوست را فرو داد و تمام مواد غذایی مورد نیاز خود از آن را جذب کرد. اطراف آن را با نوعی پروتئین خاص دستگاه گوارش خود می پوشاند. این پروتئین آنزیمی نه تنها به خروج تمام مواد غذایی از پوست خورده شده کمک می کند، بلکه نوعی علامت گذاری مواد دفعی هم هست.

هنگامی که مایت های دیگر از کنار این گلوله های آنزیمی رد شوند. تشخیص می دهد که این علامت شیمیایی یک مایت دیگر بوده و به معنی به درد نخور بودن آن است و دوباره آن را نمی بلعند. اما متاسفانه برخی افراد به این پروتئین های آنزیمی حساسیت داشته و واکنش های آلرژیک نشان می دهند.

تشک های قدیمی به راحتی می توانند حامل یک میلیون مایت غبار خانگی زنده و سرحال باشند. با تامین غذای کافی، هر مایت می تواند روزانه ۴ گلوله مدفوع تولید کند. با چهار میلیون ذره مزاحم که فرد هنگام خواب روی آنها جابجا می شود؛ جای شگفتی نیست که اغلب شکایت ها از این هیولاهای زحمتکش، بیشتر مربوط به شب ها و هنگام خواب باشد.

علائم حساسیت به مایت غبار خانگی چه هستند؟

علائم این حساسیت معمولا همیشه یکسان و کاملا مشخص هستند:

چگونگی مقابله با مایت غبار خانگی

همان طور می بینید این موجودات ریز اصلا سر سازگاری با سلامتی ما ندارند. پس باید به هر شکل ممکن آنها را از خانه و زندگی مان بیرون بیندازیم. اما چگونه؟ بسیار ساده است. تنها چیزی که برای قتل عام این هیولاها لازم دارید این است که میزان رطوبت را پایین آورده و به صورت دوره ای خانه تان را تمیز نگه دارید. اما بگذارید به نکاتی بپردازیم که می تواند تعداد این میهمانان ناخوانده را به حداقل برساند:

* تعداد وسایلی که باعث تجمع گرد و خاک می شود را به حداقل برسانید. به خصوص در اتاق هایی که بیش از همه وقت می گذرانید (مانند آشپزخانه، اتاق خواب یا اتاق پذیرایی) لازم است که وسایل اضافی گوشه و کنار را جمع کنید.

* اگر به مایت ها حساسیت دارید یا با خارش بینی از خواب بیدار می شوید، حتما بالش و تشک های تان را با روپوش های ضد حساسیت بپوشانید. همچنین حداقل سالی دو بار آنها را با آب داغ بشویید.

* از پادری های صنعتی با پرزهای بلند و توان جذب بالای خاک و آب استفاده کنید.

* در اتاق های پر استفاده از دستگاه های تصفیه هوا بهره ببرید. این دستگاه ها با مکیدن غبار و حذف مایت ها و فضولات آنها کمک بزرگی هستند. البته از پاک کننده های هوای ionic دوری کنید. زیرا آنها بیش از حد اُزُن آزاد می کنند. بیشتر به دنبال همان نمونه های دارای فن و مکنده باشید.

* همیشه میزان رطوبت خانه را بین ۴۰ تا ۵۰ درصد نگه دارید.

* همیشه اجازه دهید که هوا در خانه جریان داشته و نور خورشید به درون آن بتابد. این کار میزان رطوبت را کاهش می دهد.

* برنامه منظمی برای شتسشوی روپوش بالش، تشک و پتوها داشته باشید. آنها را با آب گرم و ترجیحا مواد ضد حساسیت شستشو دهید. آب ۵۵ درجه سانتی گراد باعث مرگ مایت های غبار خانه می شود. همچنین بهتر است به جای پارچه نخی و پنبه ای از پارچه های مصنوعی و سنتتیک استفاده کنید.

* قالی و قالیچه مایت ها را همانند آهنربا به خود جذب می کند. لذا تا حد امکان تمام قالی ها را از دیوار ها و کف خانه جمع کنید. اگر علاقه فراوانی به نگهداری آنها دارید، باید به صورت دوره ای آنها بخارشویی کرده یا به قالی شویی بفرستید. همچنین برنامه منظمی برای آویزان کردن آنها در هوای آزاد داشته باشید. بخش زیرین قالی بهترین محل برای رشد این هیولاهای کوچک است.

* کفپوش سخت و محکم بهترین گزینه برای مبارزه با مایت ها است. سرامیک، پی وی سی یا لمینیت گزینه های مناسبی هستند که نه تنها جایی برای سکونت مایت ها باقی نمی گذارند، بلکه در کنار آن کار نظافت را هم برای شما آسان می سازند.

* منابع غذایی مایت ها را به حداقل برسانید. شبها قبل از رفتن به اتاق خواب، دوش بگیرید. در تخت خواب و روی مبلمان چیزی نخورید. حیوانات خانگی را به اتاق خواب راه ندهید.

* تمامی اسباب بازی های پارچه ای قابل شستشو را هر سه ماه یک بار با آب ۵۵ تا ۶۰ درجه شسته و در آفتاب خشک کنید. اگر امکان شستن آنها در چنین دمایی وجود ندارد، اسباب بازی ها را در نایلون قرار داده و به مدت ۱۲ ساعت درون فریزر بگذارید. سپس آن را طبق دستورالعمل شرکت سازنده شسته و خشک کنید. تشکیل کریستال های یخ تا حد زیادی باعث نابودی مایت های غبار خانگی می شود.

گجت هایی برای قتل عام این هیولای مخوف

جاروبرقی: این محصول یکی از موثرترین و قدیمی ترین سلاح های مبارزه روزانه با مایت غبار خانگی است. تنها کافی است که با برنامه ای منظم خانه را جارو کنید تا مقدار زیادی از این هیولای خطرناک را در کیسه ای تنگ و تاریک زندانی کرده و به بیرون بیندازید. اما مطمئنا نمونه های جدید و به روز جاروبرقی هم در این جنگ بسیار موثرتر خواهند بود.

برای مثال در صورتی که جاروی شما سیستم فیلتراسیون قدرتمندی داشته باشد، هوای خروجی آن به هیچ وجه آلوده به مایت یا ضایعات آن نخواهد بود. همچنین یک جاروی با قدرت موتور بالا، بهتر می تواند این هیولاها را از میان پرزهای قالی و مبلمان بیرون بکشد. اگر هم به امکان بخارشو مجهز باشد که دیگر نور علی نور است و می توانید بر روی مبلمان، پرده، تخت خواب، قالی و موکت به قتل عام هیولاهای خانگی بپردازید.

دستگاه های تهویه هوا و فیلترهای هوا: تنها مزیت دستگاه ها تهویه هوا این نیست که هوای خنک و دلچسبی را فراهم آورند یا اینکه در زمستان هوای گرم و مناسبی را تهیه ببینند. بلکه این دستگاه ها امروزه به فیلترهای ویژه ای برای تصفیه هوا هم مجهز گشته اند که علاوه بر حذف بوهای بد و دود از هوای درون خانه، می توانند مایت های غبار و فضولات آنها را هم حذف نمایند.

همچنین اگر در منطقه ای زندگی می کنید که نیازی به یک دستگاه تهویه مطبوع هوا ندارید، تنها کافی است که یک دستگاه فیلتراسیون هوا تهیه نمایید. فقط توجه داشته باشید که دستگاه های فیلتر هوا از نوع یونیزه چندان مناسب نبوده و به دلیل آزاد کردن بیش از حد اُزُن حتی ممکن است مضر هم باشند. لذا به همان نمونه های فن دار، اما با سیستم های فیلتراسیون قوی و پیشرفته رضایت دهید.

ماشین لباسشویی: این ابزار یکی دیگر از گجت های قدیمی اما به روز شده مبارزه با مایت ها است. زیرا علاوه بر آسان ساختن شستشوی لباس ها و روپوش ها با دمای بالا، امکان شستشو با مواد ضد حساسیت را فراهم می آورد. همچنین در برخی از نمونه های جدید امکان شستشوی همراه با حذف باکتری ها، علاوه بر پاکیزگی بیشتر، ماشین لباسشویی را به یک ماشین قتاله علیه مایت غبار تبدیل نموده است.

لامپ های اشعه ماوراء بنفش: اگر چه اثر میکروب کشی و ضدعفونی کننده این لامپ ها بارها به اثبات رسیده است، اما تا کنون تحقیق چندانی درباره تاثیر آنها بر مایت ها انجام نشده است. البته برخی تحقیقات از تاثیرات مثبت ابزارهای ضدعفونی کننده UV بر این هیوهالا هم سخن گفته اند.

دستگاه های کنترل رطوبت: همان طور که گفتیم رطوبت یکی از بهترین شرایط زندگی مایت ها است و محیط های نمناک بهشت رشد و نمو آنها محسوب می شوند. لذا در صورتی که بتوانید رطوبت محیط خانه را بین ۴۰ تا ۵۰ درصد نگهدارید و همواره آن را کنترل کنید، یکی از شرط های اصلی زندگی مطلوب را از آنها گرفته اید. لذا گجت های کنترل رطوبت می توانند همپای جاروبرقی و بخارشوها بهترین سلاح های روزانه شما در این نبرد باشند.

اگر چه خانه تکانی عید ایرانی ها یکی از راه های مناسب مبارزه با این هیولای میکروسکوپی به شمار می رود، اما باید توجه داشت که فاصله سالیانه آن چندان مطلوب نبوده و تنها تکیه به همین یک راه و روش کافی به نظر نمی رسد.