سیگار تهدید به مرگی که کسی جدی نمی گیرد 

سیگار بعنوان پرمصرف ترین ماده دخانی در جهان همۀ روزه افراد زیادی را به کام مرگ می کشاند اما هم چنان در جامعه مصرف می‌گردد. دخانیات عامل مرگ و میر نزدیک به 6 میلیون نفر در سال هست که پیش بینی میشود تا سال 2030 به بیش از 8 میلیون نفر برسد. هم‌چنین تهدیدی جدی برای همۀ صرف نظر از جنس, سن, نژاد, فرهنگ و تعلیم هست و باعث رنج, مریضی, مرگ, سست شدن بنیان خانواده و تضعیف اقتصاد ملی می‌شود.

دخانیات خرج هنگفتی بر اقتصاد جوامع دارد زیرا با درمان هاي گران و کاهش باروری همراه هست. از طرفی, اساس ساز نابرابری خدمات سلامت و فقر میشود زیرا افراد با درآمد پایین, امکانات آموزشی, بهداشتی و تغذیه پایین تری خواهند داشت چنان که حدود 80 درصد مرگ و میر زودهنگام ناشی از عوارض توتون و تنباکو مربوط به کشورهای ضعیف هست.

سازمان بهداشت جهانی از همۀ کشورها خواسته نسبت به اولویت ها و تسریع تلاش هاي رویارویی با دخانیات در چارچوب اقدامات برنامه گسترش پایدار 2030 تلاش کنند. اهداف این طرح کاهش یک سوم مرگ و میر زودهنگام ناشی از مریضی هاي غیرواگیر در جهان, به ویژه ناراحتی هاي قلبی – عروقی, سرطان و عفونت ریوی مزمن هست.

همۀ کشورها می‌توانند با اعمال سیاست هاي دقیق رویارویی با دخانیات اضافه بر حفظ سلامت اتباع در مقابل صدمه هاي استعمال دخانیات, پیامدهای اقتصادی این مسئله را نیز کاهش دهند. سیاست هاي ضد دخانیات موجب کاهش پیامدهای محیطی منفی بر طبیعت, فرهنگ, زیرساخت ها, تجارت و گرچه کاهش آمار استعمال دخانیات میشود.

چنین سیاست هایي در رفع چرخه باطل فقر, حذف گرسنگی, فراهم سازی کشاورزی پایدار و رشد اقتصادی و رویارویی با تغییرات جوی موثر هست. افزایش مالیات بر توتون و تنباکو همین طور میتواند به فراهم سازی مالی بهداشت جهانی و دیگر برنامه هاي دولت کمک کند.

سیاست هاي رویارویی با سیگار در ایرلند

سیگار و زندگی کردن در ایرلند عمده با هم سازگار نیست! ایرلند اولین کشوری هست که مقرراتی برای رویارویی با سیگار کشیدن غیرفعال اعمال کرد. در 29 ماه مارس 2004 قانونی در این کشور وضع شد که سیگار کشیدن را در همۀ اماکن از جمله اداره ها و کارگاه هاي بسته اعم از رستوران, کافه,

ساختمان هاي عمومی و اداره هاي دولتی, همین طور در وسایل نقلیه عمومی ممنوع میکرد. هدف از این طرح که اولین بار در اتحادیه اروپا اجرا شد, محافظت کارکنان از خطرات دود سیگار دیگران بود. این اقدام دولت ایرلند دقت رسانه هاي خارجی را جلب و دیگر کشورها را تشویق به اجرای چنین قوانینی کرد.

پس از ایرلند, نروژ در همان سال و ایتالیا و سوئد در سال بعد چنین قوانینی وضع کردند تا جاییکه امروزه در نیمی از کشورهای اروپایی قانون ممنوعیت سیگار کشیدن در اماکن عمومی اجرا می‌شود.گرچه از سال 1970 دولت ایرلند آلبوم اي از اقدامات سختگیرانه را در مورد منع تبلیغ سیگار در رادیو, تلویزیون و رسانه هاي مکتوب تصویب کرد.

همین طور مالیات هاي سنگینی بر سیگار و دیگر دخانیات وضع شد چنان که سیگار و توتون در این کشور بسیار گران هست. ممنوعیت تنها راه حل در این کشور نیست, بلکه برنامه هاي آموزشی نیز از طرف وزیر بهداشت ایرلند برای کسانی که مایل به ترک سیگار میباشند, اجرا می‌شود. در سال 1994,

توافقی میان دولت ایرلند با گروه هاي اجتماعی مبنی بر ممنوعیت اختیاری سیگار کشیدن در اماکن شغلی انجام گرفت. تا پیش از سال 1975 حدود نیمی از مردم این کشور سیگار می کشیدند اما با اعمال این مقررات این آمار در سال 1996 به 33 درصد و در سال 2002 به 27 درصد تقلیل یافت.

از آنجا که به رغم این اقدامات هنوز هم شمار مبتلایان به مریضی هاي مرتبط با سیگار عمده بود, کمیته مشترک سلامت و طفل در پارلمان این کشور, برنامه اي جامع مبتنی بر تغییر نگرش افراد نسبت به دخانیات و اجرای دقیق تر قوانین, محافظت هر شهروند از دود سیگار دیگران, محافظت و پشتیبانی از افراد مایل به ترک سیگار و اعمال مقررات سختگیرانه تر نسبت به کارخانه هاي ساخت سیگار تصویب کرد.

یکی از مهمترین دلایل موفقیت این طرح ها را می‌توان اجرای دقیق و فوری قوانین دانست, بطوری که تخلف مدیران رستوران ها و … نه تنها منجر به لغو مجوز فعالیت انها می شد, بلکه پرداخت جریمه اي 3 هزار یورویی را نیز در پی داشت. گرچه اوایل اجرای طرح برخی معتقد بودند نتیجه مثبتی ندارد اما خواهش سیگار در رستوران ها و کافه ها به تدریج جای خود را به پیشباز از خرید غذا و میان وعده داد.

یک سال پس از آن حدود 93 درصد از مردم ایرلند رضایت خود را از طرح اعلام کردند که 80 درصد انها سیگاری ها بودند و 96 درصد نیز معتقد بودند قانون ضد سیگار یک موفقیت بزرگ هست.

سیگار بی اسم و نشان در استرالیا!

استرالیا, اولین کشور دنیاست که لوگو, برند و تصویر هاي تبلیغی روی پاکت هاي سیگار در آن ممنوع هست و سازمان بهداشت جهانی دیگر کشورها را به اعمال این طرح دعوت میکند. از سال 2012 قانون جدیدی در این کشور وضع شد که سازندگان سیگار را به فروش محصولات خود در بسته بندی هایي با رنگ یکسان

و بدون هیچ طرح و تبلیغی ملزم میکند. در عوض طرح ها و عکس هاي بزرگ و دیدنی دقت سرطان هاي مرتبط با سیگار و متون مربوط به کمپین ممانعت دولت در مقابل توتون و تنباکو چاپ شد. اسم تجاری سیگار در پایین بسته و با یک فورمت ساده و غالبا کوچک درج شد.

گرچه استرالیا نیز مثل کشورهای نروژ, ایرلند, ایسلند و یونان با قوانین جدی منع سیگار کشیدن در محافل عمومی و قیمت بالای سیگار توانسته آمار مربوط به این عادت زیان آور را کاهش دهد اما اولین کشوری هست که چنین مقررات سختگیرانه اي در مورد تبلیغات و ظاهر سیگار دارد. این قوانین در کاهش افراد سیگاری بسیار موثر بود و شمار افراد سیگاری از 24 درصد در سال 1998 به 16.6 درصد در سال 2013 تقلیل یافت.

در واقع سیاست هاي رویارویی با دخانیات از سال 1976 با ممنوعیت کلی تبلیغات در رادیو, تلویزیون و رسانه هاي مکتوب نخست شد. به علاوه دولت استرالیا مالیات سیگار را از سال 2013 تا 25 درصد افزایش داد. در حال آماده سیگار کشیدن در استرالیا تفریحی واقعا لوکس هست و این کشور جزو 5 کشور گران برای سیگاری هاست زیرا هر پاکت سیگار 25 تایی حدود 11.55 یورو قیمت دارد.

نروژ؛ طلایه دار رویارویی با سیگار در جهان

نروژ یکی از کشورهای پیشرو در رویارویی با مصرف سیگار هست و بیش از 35 سال هست قوانین ممنوعیت سیگار در اماکن عمومی و محدودیت سنی بالاتر از 16 سال برای خرید سیگار را به طور جدی اعمال میکند. در واقع, شمار زیادی از کشورهای اروپایی این قوانین را از نروژ الگوبرداری کردند.

در سال 1988 کنار اقدامات پیشین, «قانون هوای پاک» نیز اجرا شد که سیگار کشیدن را در اماکن عمومی, وسایل حمل و نقل عمومی, سالن هاي کنفرانس و محیط هاي کاری یا هر جاییکه دو نفر حضور داشته باشند, ممنوع می‌کرد. گرچه این ممنوعیت رستوران ها, کافه ها و هتل ها را شامل نمی شد اما این اماکن نیز باید به تدریج قسمت هایي را برای سیگاری ها در نظر میگرفتند.

در سال 2004, نروژ دومین کشور جهان بعد از ایرلند بود که سیگار کشیدن را در همۀ اماکن عمومی و هم‌چنین تمامی اماکنی که به تهیه غذا و نوشیدنی مربوط می شد, ممنوع کرد اما اقدامات مبارزه با دخانیات در نروژ فقط به این موارد خلاصه نمی شد تا جاییکه از ابتدای سال 2010, قانون محدودیت دسترسی به دخانیات در سوپرمارکت ها اجرایی شد که هدف آن فاصله گرفتن از دسترس مردم و کاهش تقاضا بود.

فروشگاه هاي مجاز به فروش سیگار تنها باید این اقلام را در قفسه هاي غیر شیشه اي یا دستگاه هاي خرید اتوماتیک که هیچ نشانی از برند و تبلیغات سیگار دیده نمی‌شود نگه دارند.با این حال, مقامات دولتی تنها قوانین ضد سیگار را کافی نمی‌دانند و آگاهی رسانی, تعلیم و کمک به افراد مایل به ترک سیگار را نیز در فرمان کار خود دارند.

از ده ها سال پیش, وزارت بهداشت نروژ اقدامات موثری برای ترک سیگار و آگاهی رسانی در مورد خطرات آن به ویژه میان جوانان داشته هست. تعلیم هاي لازم به طور جدی در برنامه هاي تحصیلی کودکان جا دارد. از طرفی, افراد مایل به ترک سیگار از کمک و پشتیبانی منابع عمومی, نهادهای محلی و سازمان ها برخوردارند. گرچه مالیات سنگین بر دخانیات و قیمت بالای سیگار را نیز نباید نادیده گرفت.

این قوانین در کاهش تمایل به سیگار موثر بوده چرا که آمار 29 درصدی سیگاری هاي 16 تا 74 ساله در سال 2002 به 21 درصد در سال 2009 رسیده هست.

تنها کشوری که فروش سیگار در آن ممنوع هست!

بوتان کشوری نه عمده پهناور بین تبت و هند هست که کوه هاي هیمالیا آن را در بر گرفته هست. جمعیت این کشور کمی اکثر از 1.7 میلیون نفر هست که 800 هزار نفر آن ها بومی میباشند. از اواخر سال 2004, سلطان جوان این کشور قانون منع فروش سیگار را وضع کرد و اولین و تنها کشور در این خصوص در جهان مطرح شد. گرچه اتباع بوتان میتوانند سیگار بکشند؛ فقط در اماکن خصوصی, خرید از کشورهای دیگر و پرداخت صددرصد مالیات.

فروش سیگار در این کشور کاملا غیرقانونی هست و جریمه اي بالغ بر 220 دلار برای متخلف اعمال می‌شود. در زمان وضع این قانون کمتر از 7 درصد جمعیت سیگار می کشیدند که طی 10 سال جدید به کمتر از 1 درصد رسیده هست. عدم دسترسی آسان به توتون و تنباکو تا حد زیادی در کاهش مصرف دخانیات در این کشور تاثیر داشته اما اکثر مردم این کشور به علت منع مصرف سیگار در آموزه هاي بودائیسم از این قانون پیشباز کردند.

سیگار کشیدن در آسیا رکورد زد!

سیگار کشیدن در خیابان و کافه هاي مملو از دود در کشورهای آسیایی اصلا عجیب نیست که به تبع آن باید به شیوع سرطان هاي مرتبط نیز دقت کرد. حدود 60 درصد جمعیت جهان در آسیا زندگی می‌کنند که برنامه هاي رویارویی با دخانیات عمده جدی در این کشورها, به ویژه کشورهای کمتر گسترش یافته و با سطح درآمد پایین و متوسط مثل هند و چین اجرا نمیشود.

بر اساس تحقیقات, عدم شناخت مردم از ضررها سیگار کنار تبلیغات گسترده سیگار باعث شده آمار سیگار کشیدن در کشورهای آسیایی بسیار بالا باشد. حتی در کشورهای پیشرفته این قاره مثل ژاپن و کره جنوبی نیز که در قبل بیش از 85 درصد مردان سیگار می کشیدند, مقامات خیلی دیر به فکر اجرای قوانین رویارویی با دخانیات افتادند.

از مدت ها پیش, سیگار کشیدن عادت مردان کره اي برای رویارویی با استرس دنیای صنعتی بود اما زمانی که دولت قصد افزایش مالیات سیگار را داشت, برخی از مقامات به دلایل سیاسی از جمله تغییر نظر مردم در انتخابات رئیس جمهوری مخالفت کردند, اما این نگرش تغییر کرد و برنامه سلامت مردم بعنوان اولویت مطرح شد.

مسئولان بیمه ها از 3 کارخانه ساخت سیگار داخلی و خارجی مستقر در این کشور شکایت کردند و صرف 39.9 میلیارد یورویی آن را برای مراقبت از بیماران خواستار شدند. در ژاپن که 30 درصد جمعیت آن سیگاری میباشند برای اولین بار طی حدود 20 سال قبل, مالیات بر پاکت هاي سیگار را افزایش دادند. قانون ممنوعیت کشیدن سیگار در اماکن عمومی از سال 2013 در کره جنوبی اعمال شد اما تا سال 2015 برای رستوران ها و کافه ها به تعویق افتاد.

به طور کلی, آمار سیگار کشیدن در جهان از سال هاي 1980 کاهش یافت اما رشد جمعیت در کشورهایی مثل چین و هند, هنوز هم با شمار بالای سیگاری ها همراه هست.

مطالعات نشان میدهد سالانه 1.2 میلیون نفر در چین و یک میلیون نفر در هند به علت عوارض سیگار جان خود را از دست می‌دهند که رقم قابل توجهی هست. بروز مریضی هاي ناشی از استعمال دخانیات اساس ساز دشواری های زیادی در این کشورها خواهد شد و پیش بینی می‌شود 50 میلیون فوت در فاصله سال هاي 2012 تا 2050 میلادی در چین به این علت باشد.