پارس ناز پورتال

چگونه یک فرد معتاد را ترک دهیم؟ 7 + 5 نکته ضروری!

مجموعه : رپورتاژ آگهی ،رپرتاژ آگهی ،تبلیغات

اعتیاد یکی از مشکلات رایج جامعه است و علاوه بر خود فرد، به نزدیکان و جامعه نیز آسیب وارد می‌کند. ترک اعتیاد به طور کلی دشوار و نیازمند استمرار و تلاش زیاد است و نزدیکان نقش پررنگی در این پروسه دارند. در این مقاله توضیح می‌دهیم چگونه یک فرد معتاد را ترک دهیم و چگونه می‌توانیم به وی کمک کنیم.

چگونه یک فرد معتاد را ترک دهیم؟

اولین قدم برای کمک به فرد معتاد، درک وی است. اعتیاد یک بیماری است و وی درگیر آن شده است. افراد ممکن است به دلایل مختلف به سمت مواد مخدر یا الکل روی بیاورند و شناسایی این دلیل اهمیت زیادی دارد. مشکلات روحی روانی رایج‌ترین دلیل روی آوردن به اعتیاد است که نوعی واکنش مقابله‌ای ناسالم است. بدون همدردی، درک و حمایت، کمک به فرد معتاد ممکن نیست.

صحبت کردن با فرد درگیر با اعتیاد درباره این مشکل می‌تواند برای هر دو طرف دشوار باشد؛ اما علاوه بر ضروری بودن آن، نحوه صحبت با وی اهمیت زیادی دارد. از طرفی می‌دانیم مشکلات روانشناختی نقش پررنگی در روی آوردن به اعتیاد دارند و علاوه بر آن، اعتیاد زمینه‌های ژنتیکی زیادی نیز دارد که ممکن است فرد را به سمت اعتیاد سوق دهد. به همین دلیل درک وی و شناسایی آسیبی که خود وی از اعتیاد می‌بیند، اهمیت زیادی دارد.

کشف اعتیاد دوست، همسر، یا اعضای دیگر خانواده می‌تواند منجر به شوکه شدن، ترس و خشم شما شود. این احساسات قوی برقراری ارتباط سالم با فرد معتاد را دشوار می‌کنند و بهتر است اولین مکالمه شما درباره اعتیاد زمانی باشد که هر دو آرامش دارید و فرد معتاد خمار نیست. علاوه بر این نشان دادن حمایت خود و دوری از قضاوت نیز اهمیت زیادی دارد.

نکات مهم برای صحبت با فرد معتاد

علاوه بر انتخاب زمان و شرایط مناسب و عدم قضاوت، نکات بیشتری وجود دارند که به آنها خواهیم پرداخت:

1- مکالمه را به تاخیر نیاندازید: دشواری صحبت کردن درباره اعتیاد ممکن است باعث شود تا شما یا فرد معتاد از این مکالمه فرار کنید یا آن را به تاخیر بندازید. مداخله در سریع‌ترین زمان ممکن اهمیت زیادی دارد و فاصله بین نجات و از دست دادن فرد ممکن است بسیار کوتاه باشد.

2- صادقانه صحبت کنید: فرد معتاد کاملا با آسیب‌های اعتیاد خود آشنا است و به نوعی بیننده اول این نمایش است! به جای استفاده از کلیشه‌ها و صحبت درباره آسیب‌ها، بهتر است صادقانه درباره احساسات خود و اهمیتی که برای وی قائل هستید صحبت کنید و از بحث‌هایی که منجر به جبهه گرفتن فرد می‌شود دوری کنید.

3- گوش کنید: گاهی گوش کردن چندبرابر حرف زدن و نصیحت کردن تاثیرگذار است. افرادی که با اعتیاد درگیر می‌شوند به مرور زمان از جامعه فاصله می‌گیرند و خیلی زود گوشی برای شنیدن حرف‌های آنها وجود ندارد. مخصوصا در مکالمه اول بهتر است حرف‌های وی را گوش کنید تا اطلاعات بیشتری درباره تجربه وی به دست بیاورید. اکثر افراد معتاد از اعتیاد خود خسته هستند و فقط نیاز به حامی برای ترک دارند.

4- اطلاعات ارائه بدهید، زور نکنید: به جای اینکه فرد را دست و پا بسته به مرکز ترک اعتیاد ببرید یا در خانه وی را ترک دهید، اطلاعات لازم را به وی ارائه دهید. این کار بهتر است به مرور زمان اتفاق بیوفتد و رضایت کامل فرد شرط اول ترک است. همانطور که گفته شد با وجود درگیری شدید و عوامل مختلف، خود فرد بیشتر از همه از اعتیاد خود آسیب می‌بیند و همینکه حمایت خود را نشان دهید کافی است.

5- برای شکست آماده شوید: پروسه ترک بسیار دشوار، دردناک و گاهی ناراحت کننده است. حتی ممکن است فرد توانایی پذیرش اعتیاد خود را نداشته باشد. این واکنش معمولا باعث خشم اطرافیان می‌شود اما این خشم فقط انکار فرد را بیشتر می‌کند. حمایت شما در این دوره باید بدون قضاوت و بدون شرط و شروط باشد؛ البته استثنایی در این مورد وجود دارد که در بخش‌های بعدی به آن می‌پردازیم.

6- از تهدید، رشوه یا قول دوری کنید: یکی از واکنش‌های اطرافیان مخصوصا همسر و والدین فرد معتاد، تهدید کردن وی یا شرط گذاشتن برای ترک وی است. این کارها در کوتاه مدت ممکن است نتیجه مطلوب به همراه داشته باشد اما در نهایت رضایت و اراده فرد مهم‌ترین متغیر است و با این کارها اراده وی تضعیف می‌شود.

7- انتظارات خود را کاهش دهید: پروسه ترک، بسته به مواد موردمصرف می‌تواند خیلی طولانی یا همراه با شکست‌های بزرگ باشد. انتظار اینکه اعتیاد در یک مدت کوتاه، با یک صحبت مختصر یا با یک قول فرد تمام شود، انتظار بی‌جایی است. مهم‌ترین کمکی که می‌توانید به فرد بکنید، حمایت بی قید و شرط و بدون قضاوت است.

مداخله برای ترک اعتیاد

همانطور که گفته شد، توصیه می‌شود تا جای ممکن فرد معتاد را مجبور به کاری نکنید. این اجبار می‌تواند با بستری کردن فرد، قول چیزی برای بعد از ترک یا تهدید کردن باشد. این کارها باعث می‌شود تا میل درونی فرد به ترک اعتیاد تضعیف شده و اراده کمتری داشته باشد. با این حال در برخی شرایط استثنایی، مداخله مستقیم نزدیکان ضروری است.

مصرف برخی مواد مخدر مثل شیشه، آثار مخرب زیادی بر بدن و مغز دارد که قابل برگشت نیستند. مداخله برای ترک آمفتامین و مواد مشابه بهتر است هرچه سریع‌تر انجام شود. شرایط مشابه درباره مصرف مزمن مواد دیگری مثل مورفین یا حتی تریاک نیز وجود دارد. به زبان ساده‌تر هروقت امکان ایجاد آسیب غیرقابل بازگشت بود مداخله توصیه می‌شود.

شرایط دیگری که مداخله را ضروری می‌کند، وجود نشانه‌های سایکوز است. بسیاری از مواد مخدر باعث توهم، هذیان و رفتارهای خطرناکی می‌شوند که طی آن فرد ممکن است به خود یا دیگران آسیب جسمی جدی وارد کند.

علاوه بر این موارد، رفتارها و شکل مصرف نیز ممکن است مداخله را ضروری کند. برای مثال بسیاری از افراد مواد مخدر را در جمع‌های دوستانه (دوستان ناباب!) مصرف می‌کنند. ترک در این شرایط بسیار دشوارتر از حالت عادی است چون این دوستان فشار زیادی بر وی وارد می‌کنند تا دوباره و دوباره مواد را مصرف کند.

چگونه با همسر معتاد برخورد کنیم؟

اعتیاد همسر می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد و نگرانی‌های موجود برای کمک به وی این شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. همسر می‌تواند نقش پررنگی در ترک اعتیاد داشته باشد و برای ایجاد تاثیر مثبت نیاز به صبر و علم زیادی دارد. مهم‌ترین نکات برای برخورد با همسر معتاد شامل این موارد می‌شود:

1- همدردی و حمایت خود را نشان دهید

همانطور که گفتیم، حمایت تنها نقش اطرافیان در پروسه ترک اعتیاد است. همدردی و حمایت به معنای تحمل شرایط نیست اما نیاز است که توانایی تحمل این شرایط سخت را به همسر خود را بدهید. با صحبت کردن درباره تاثیرات اعتیاد وی بر خود، به او نشان می‌دهید که درد او را می‌فهمید و آن را تجربه می‌کنید و این کار همراه با حمایت بدون شرط و قضاوت، تاثیر مثبتی بر اراده وی خواهد داشت.

نکته: از آنجایی که بسیاری مواقع دلیل اعتیاد می‌تواند افسردگی بوده یا افسردگی باعث افزایش تمایل فرد به افسردگی شود، برای مشاوره آنلاین افسردگی می‌توانید به مجموعه روانشناسی پل مراجعه کنید.

2- علم خود را افزایش دهید

اعتیاد موضوع بسیار پیچیده‌ای است. هرچقدر اطلاعات بیشتری درباره اعتیاد، دلایل و تاثیرات آن بر فرد بدانید، بیشتر قادر به کمک کردن خواهید بود و درک وی برای شما ساده‌تر خواهد بود. علاوه بر این با یادگرفتن درباره اعتیاد، قادر خواهید بود تا علائم و نشانه‌های خماری یا سندرم ترک را تشخیص دهید تا در زمان مناسب واکنش صحیحی به آنها داشته باشید.

3- وی را به کمک گرفتن سوق دهید

همانطور که قبلا اشاره کردیم، هر چقدر زودتر برای ترک اعتیاد اقدام کنید، به احتمال بیشتری موفق می‌شوید. فرد معتاد ممکن است به دلایل مختلف از ترک دوری کند یا احساس کند توانایی مواجه شدن با مشکل خود را ندارد. شما به عنوان همسر و نزدیک‌ترین فرد به وی، علاوه بر اینکه بیشتر از بقیه می‌توانید کمک کنید، بیشتر از بقیه در تصمیم وی تاثیر دارید.

4- در پروسه ترک همراه وی باشید

علاوه بر اینکه مشکلات جسمی و روانشناختی در پروسه ترک ایجاد می‌شود، در بسیاری از برنامه‌های ترک، همسر فرد می‌تواند نقش موثری داشته باشد. با درگیر شدن در این پروسه و همینطور فراهم کردن کمک‌های موردنیاز می‌توانید این پروسه را برای وی ساده‌تر کنید.

5- مراقب خودتان باشید

اعتیاد همسر مشکلات زیادی در زندگی شخصی ایجاد می‌کند. علاوه بر همه مشکلاتی که برای ترک ایجاد می‌شود، تغییرات خلقی در دوران ترک می‌تواند منجر به دعواها یا آسیب‌های جسمی و روحی زیادی شود. فراموش نکنید که برای موثر بودن و کمک کردن، نیاز به سلامت خود نیز دارید. حمایت و کمک کردن به همسر معتاد به معنای اینکه باید برای وی فداکاری کنید نیست.

نقش همسر در ترک اعتیاد چیست؟

همانطور که گفته شد، همسر نقش پررنگی در ترک اعتیاد دارد و می‌تواند بسیار موثر باشد. حمایت کردن بدون قضاوت، علاوه بر اینکه می‌تواند دشوار باشد، در بسیاری از شرایط می‌تواند گیج کننده نیز باشد.

این حمایت می‌تواند گاهی باعث مصرف مجدد فرد شود یا با زیر پا گذاشتن برخی قوانین باعث بهم خوردن رابطه شود.برای جلوگیری از این مشکلات، باید بدانید و نشان دهید که شما حمایتگر همسرتان هستید اما با رفتار و اعتیادش مشکل دارید.

کلام آخر

اعتیاد آسیب‌های زیادی در جامعه و بیشتر از آن، در خانواده ایجاد می‌کند. بیشتر از 70 درصد جرایم مرتبط با خشونت خانگی مرتبط با مصرف مواد است. با توجه به نقش پررنگی که نزدیکان مخصوصا خانواده و همسر در پروسه ترک می‌توانند داشته باشند، یادگیری در این باره اهمیت زیادی دارد و توصیه می‌شود در طول مسیر ترک، همراه و حامی وی باشید.

منابع: