آشنایی با آیین مردم نیکشهر در ماه مبارک رمضان

در ماه رمضان مردم مناطق گوناگون ایران،عرف و آیین هاي خاص خود را دارند، در این مقاله نیز با سنت هاي مخصوص مردم نیکشهر آشنا میشویم. مردم مناطق گوناگون استان سیستان و بلوچستان در ماه مبارک رمضان، آداب و رسومی دارند که گرچه در اغلب مناطق مشترک هست اما بعضی از این آداب، خاص همان منطقه می باشد.

اغلب مردم نیکشهر از نیمه دوم ماه شعبان، خود را آماده استقبال از ماه مبارک رمضان می کنند و با غبارروبی منزل‌ها و نظافت مساجد به پیشواز ماه مبارک می روند.زنان نیکشهری گذشته از آغاز ماه مبارک رمضان نیز اضافه بر تمیز کردن منزل خود، نظافت مساجد محله یا روستای خود را نیز برعهده میگیرند.

همین طور زنان به روشن کردن مشک و دود دادن مواد خوشبویی به نام “سوچکی” مشغول میشوند. سوچکی تکه‌هاي نازکی از یک درخت بسیار خوشبو هست که معمولاً با مواد معطر دیگر آغشته شده هست.مردان نیز در آماده‌سازی مساجد برای استقبال از ماه مبارک رمضان کمک میکنند و با نصب چادر و تفکیک مکان زنان و مردان در مساجد، اساس حضور زنان را برای بهره گیری از برکات این ماه مهیا می‌سازند.

با آغاز ماه مبارک رمضان هر شب گذشته از اذان صبح، عده‌اي از مردم نیکشهر برای بیدار کردن اهالی با زدن طبل و خواندن اشعاری که اغلب از سروده‌هاي عامیانه منطقه هست، مردم را هنگام سحر بیدار میکنند.

سحرخوانی توسط دو یا سه نفر انجام میشود و آن کس که بر طبل می‌کوبد، خواننده هم هست و همراهان وی نیز نقش همخوان را بازی می کنند.شب‌ها بعد از نماز عشاء، نماز ۲۰ رکعتی اقامه می شود که به آن “تراویح” میگویند که از نظر اهل سنت این نماز در ماه مبارک رمضان فضائل زیادی دارد و خواندن آن برای روزه داران لازم هست.

در شب‌هاي قدر، زنان بلوچ به صورت گروهی در منزل‌ها و مردان در مساجد به عبادت و تلاوت قرآن میپردازند.
مردان خانواده سعی میکنند فرزندانشان را همراه خود به مساجد ببرند تا از سخنان مولوی که پیرامون فضیلت این ماه مبارک و احیاء و زنده‌داری شب‌هاي قدر هست اکثر بهره ببرند.

در عشره جدید ماه مبارک رمضان و همزمان با شب‌هاي قدر، روحانی محل به نمایندگی از همه ي مردم هر محله، در چادری که در گوشه‌اي از مسجد نصب شده هست مراسم اعتکاف را برگزار میکند و شبانه روز به تلاوت قرآن و اقامه نماز و دعا و نیایش میپردازد و تا شب گذشته از عید حق بیرون رفتن از مسجد را ندارد.

یک شب مانده به اتمام ماه مبارک رمضان و اعتکاف، اهالی محل و نمازگزاران، مبلغی را بعنوان هدیه به فرد معتکف تقدیم می کنند.زمانی که ماه مبارک رمضان پایان می‌یابد، مردم خود را برای روز عید سعید فطر آماده می کنند و در این روز با پوشیدن لباس نو به نزدیک ترین عید گاه محل سکونت که محلی برای اقامه نماز عید هست، می روند.

حضور کودکان به همراه پدران و نزدیکان خود در عیدگاه‌ها از نکات دیدنی این مراسم معنوی استبا پایان نماز عید و خواندن دعا، نمازگزاران بویژه اقوام و خویشاوندان به صورت دسته جمعی، صله رحم را بجا می‌آورند، همدیگر را در آغوش گرفته و از یکدیگر طلب بخشش و حلالیت میکنند.